الفخری فی انساب الطالبیین (کتاب)

از ویکی شیعه
الفخری فی انساب الطالبیین
اطلاعات کتاب
نویسندهاسماعیل بن حسین مروزی
موضوعآل ابی‌طالب
سبکنسب‌شناسی
زبانعربی
مجموعه۱ جلد
اطلاعات نشر
ناشرمکتبة آیة الله المرعشی النجفی
تاریخ نشر۱۴۰۹ق


اَلْفَخْری فی أنْسابِ الطّالبیّین، کتابی به زبان عربی، اثر اسماعیل بن حسین مروزی درباره نسب خاندان ابوطالب و فرزندان علی بن ابی‌طالب(ع) ، جعفر و عقیل. عمده حجم کتاب را نسب امام علی(ع) و معرفی اولاد و نوادگان ایشان در بر گرفته است.

نسب‌شناسی

اهتمام عرب به انساب و برخی توصیه‌های دینی درباره حفظ انساب به‌خصوص در موضوعات احکام، سبب شده است عده زیادی از مؤلفان مسلمان از دیرباز به این موضوع اهمیت داده و کتاب‌هایی در این باره نوشته‌اند. دسته‌ای از این آثار درباره انساب جاهلی و اسلامی است و دسته‌ای به طور خاص به انساب علویان یا آل ابی‌طالب می‌پردازد.[نیازمند منبع]

مؤلف

اسماعیل بن حسین مَروَزی، علوی نسب‌شناس، شاعر و قاضی در سال ۵۷۲ق در مرو متولد شد. اجداد مروزی از مدینه به قم آمده و از آنجا به مرو مهاجرت کرده بودند. او مورد توجه فهرست‌نویسان و تذکره‌نویسان شیعه و سنی بوده است. مروزی به شیراز، هرات، شوشتر، یزد، رامهرمز و بغداد مسافرت کرد.[۱]

نام‌گذاری

علت نام‌گذاری کتاب به الفخری، درخواست محمد بن عمر فخر رازی (۵۴۳ - ۶۰۶ق) عالم و مفسر و استاد مروزی از او برای تدوین این کتاب بوده است.[۲]

محتوا

نویسنده پس از مقدمه‌ای در نسب پیامبر(ص)، به آل ابی‌طالب می‌پردازد. نسب امام علی(ع) بیشترین حجم کتاب را به خود اختصاص داده که این مبحث، شامل نوادگان او نیز می‌شود است. ترتیب انساب آن‌گونه که معمول است در این کتاب نیامده و پس از اعقاب امام کاظم(ع) با عنوان انساب موسویه، به نسل امام صادق(ع) می‌پردازد. در خاتمه کتاب هم از برخی مشاهیر که به القابی معروف‌اند یاد می‌شود. این القاب، القاب ویژه شخص است که فرزندانش به آنها ملقب نمی‌شوند، نظیر علویه، حسینیون، باقریه و موسویه.[۳]

چاپ

در ابتدای چاپ فعلی این کتاب، رساله‌ای با عنوان «الضوء البدری فی حیاة صاحب الفخری» نوشته آیت‌الله مرعشی نجفی آمده و شرح‌حالی از مؤلف کتاب ارائه داده است. کتاب با تحقیق سید مهدی رجایی در سال ۱۴۰۹ق در قم توسط کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی به‌چاپ رسیده است.[۴]

جستارهای وابسته

پانویس

  1. مروزی، الفخری، ۱۴۰۹ق، ص۶ - ۱۸.
  2. مروزی، الفخری، ۱۴۰۹ق، ص۱۸.
  3. الفخری فی انساب الطالبیین، کتابخانه دیجیتال نور.
  4. مطبعه‌چی اصفهانی، کتاب‌شناسی انساب، ۱۳۹۲ش، ص۲۷۸.

منابع

  • مروزی، عزالدین، الفخری فی انساب الطالبیین، قم، مکتبة آیةالله المرعشی النجفی، ۱۴۰۹ق.
  • مطبعه‌چی اصفهانی، سید مصطفی، کتاب‌شناسی انساب؛ کتاب‌های چاپی موجود در بخش تبارشناسی کتابخانۀ آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی رحمه‌الله، میراث شهاب، تابستان و پاییز ۱۳۹۲ش، شماره ۷۲ و ۷۳.
  • الفخری فی انساب الطالبیین، کتابخانه دیجیتال نور، تاریخ بازدید: ۱۲ اسفند ۱۳۹۸ش.