آثار احمدی (کتاب)

از ویکی شیعه
آثار احمدی
اطلاعات کتاب
نویسندهاحمد بن تاج الدین استرآبادی‏
موضوعچهارده معصوم
زبانفارسی
مجموعه۱ جلد
اطلاعات نشر
ناشرمیراث مکتوب
تاریخ نشر۱۳۷۴ ش


آثار احمدی، تاریخ زندگانی پیامبر اسلام و ائمه اطهار علیهم‌السلام کتابی به زبان فارسی اثر احمد بن تاج‌الدین استرآبادی عالم قرن دهم است. این اثر تاریخی و کلامی، در شرح احوال و غزوات پیامبر اسلام(ص) و حضرت علی بن ابی طالب(ع) و اندکی از کرامات و معجزات ائمه اثنی عشر است.

درباره مؤلف

احمد بن تاج الدین حسن بن سیف‌الدین استرآبادی از عالمان قرن دهم هجری است. برخی از پژوهشگران احتمال داده‌اند که پدر وی سیدی علوی از فرزندزادگان موسی مبرقع بوده که در هرات می‌زیسته و سپس به بیرجند رفته و در این شهر به دست اسماعیلیان به قتل رسیده و در روستای شاخن از توابع دُرُخش به خاک سپرده شده است. آقا بزرگ تهرانی احتمال داده که وی برادر سلطان محمد بن تاج‌الدین نویسنده تحفة المجالس باشد و این احتمال از این رو تقویت می‌شود که سلطان محمد از آثار احمدی مکرر نقل قول می‌کند. استرآبادی طبع شعری داشته، اما گفته شده شعرش در مرتبه عالی نیست.[۱]

نام کتاب و انگیزه نگارش

مؤلف، عنوان کتاب را از نام خود بهره گرفته است. وی می‌گوید که از هنگام جوانی هرگاه که اتفاقی می‌افتاد و مطالعه‌ای در شرح حال پیامبر اسلام می‌کرد، مطالبی از خوانده‌ها فراهم می‌آمد. در این میان، گروهی از دوستان از او خواستند تا کتابی در این باب فراهم آورد. از‌این‌رو، این کتاب را که شامل روایت‌های گوناگون و گفتارهای مختلف بود، گرد آورده است.[۲][۳]

روش تألیف

نویسنده در این کتاب، سعی کرده دیدگاهی بی‌طرف برگزیند و به‌همین جهت در مواقعی که از صحابه و مسلمانان صدر اسلام سخن می‌گوید، از تعبیر «رضی الله عنه» استفاده کرده است. هرچند در نسخه‌های بعدی، برخلاف وصیت نویسنده که خواسته بود از طرح مباحث به‌صورتی که شائبه عناد و تعصب ایجاد شود، بپرهیزند، نسخه‌برداران این‌گونه تعابیر را حذف کرده‌اند.[۴]

محتوا

این کتاب بخشی از تاریخ اسلام را روایت می‌کند که در آن زندگی‌نامه پیامبر اکرم(ص)، غزوات آن حضرت و در پایان اندکی از زندگی‌نامه ائمه(ع) آمده است. در این کتاب غیبت امام زمان(عج) با دو دلیل اثبات گشته و بیان شده است که برخی شهرهای مغرب زمین در اختیار اوست.[۵]

بخش‌های کتاب

کتاب مشتمل بر موضوعاتی می‌باشد که عبارتند از:

ویژگی‌ها

کتاب دارای نثری روان و نگارشی ساده را داراست و در برخی موارد در تفسیر رویدادها آراسته به اشعار است. او در استناد به منابع در موارد اندک به کتاب واقدی از کتاب روضة الاحباب نوشته عطاءالله دشتکی شیرازی بیشترین بهره را برده است. مصحح کتاب هم تلاش کرده ضبط درست و دقیق اعراب کلمات آیات و احادیث و عبارات عربی و ارجاع به سوره‌ها و شماره آیات را عاری از اشکال و غلط‌های چاپی پیش ببرد.[۷]

نسخه‌ها

از این کتاب چندین نسخه باقی مانده است؛ ازجمله:

چاپ

از قدیمی‌ترین چاپ‌ها می‌توان به چاپ سنگی تبریز در سال ۱۲۷۱ق اشاره کرد که به‌همراه تحفةالمجالس انتشار یافت.[۹] این کتاب را مرکز فرهنگی قبله با همکاری نشر میراث مکتوب عرضه کرده است.

پانویس

  1. استرآبادی، آثار احمدی، ۱۳۷۴ش، ص۱۱ و ۱۲.
  2. استرآبادی، آثار احمدی، ۱۳۷۴ش، ص۱۰.
  3. جعفریان، میراث اسلامی ایران، ۱۳۷۶ش، ص۱۰۷.
  4. دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، ج۱، ص۱۰۲.
  5. دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱، ص۱۰۲.
  6. استرآبادی، آثار احمدی، ۱۳۷۴ش، فهرست کتاب.
  7. کسایی، نقد و معرفی کتاب: آثار احمدی در میزان نقد، ۱۳۷۷ش، ص۱۷.
  8. استرآبادی، آثار احمدی، ۱۳۷۴ش، ص۱۲-۱۶.
  9. مشار، مؤلفین کتب چاپی فارسی و عربی، ۱۳۴۰ش، ج۱، ص۳۵۵.

منابع

  • استرآبادی، احمد بن تاج‌الدین، آثار احمدی، تهران، میراث مکتوب، ۱۳۷۴ش.
  • جعفریان، رسول، میراث اسلامی ایران، قم، کتابخانه آیت‌الله مرعشی، ۱۳۷۶ش.
  • کسایی، نورالله، نقد و معرفی کتاب: آثار احمدی در میزان نقد، آینه میراث، شماره ۱، ۱۳۷۷ش.
  • مجموعه ۲۲ جلدی دایرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، نشر مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی.
  • مشار، خان‌بابا، مؤلفین کتب چاپی فارسی و عربی، ۱۳۴۰ش.

پیوند به بیرون