خورشید کاروان (تئاتر)
تئاتر خورشید کاروان، یک تئاتر درام تاریخی و مذهبی ایرانی است.[۱] این نمایش آیینی[۲] با بهره‌گیری از داستان مشهور دیر راهب به واقعه کربلا می‌پردازد.[۳] خورشید کاروان، حضور اسیران واقعه کربلا و سر بریده امام حسین(ع) در یکی از صومعه‌های بین‌راه کوفه تا شام را به تصویر کشیده است. سختی‌های اسیران در میانه راه و گفتگوی راهب با سر امام حسین(ع)، از نقاط اوج این نمایش است.[۴]
این تئاتر که به‌عنوان یکی از اولین نمایش‌های عمومی با محوریت فرهنگ مردمی در ایران شناخته می‌شود، تلفیقی از نمایش ایرانی و مذهبی بوده و هدف از اجرای آن، ترویج و تبلیغ فرهنگ اسلام عنوان شده بود.[۵]
در اجرای نمایش خورشید کاروان، از موسیقی و مرثیه‌سرایی برای شوراندن حس مخاطب، استفاده شده است.[۶] این تئاتر در ۷۵ دقیقه و با هنرمندی بیش از ۶۰ بازیگر بر روی صحنه می‌رود[۷] و عوامل آن در برخی اجراها، متفاوت هستند.[۸] این نمایش توسط گروه فرهنگی فدک طراحی و اجرا می‌شد.[۹]
خورشید کاروان براساس نمایش هیهات نوشته ابوباسم حیادار، بازنویسی[۱۰] و تدوین مهدی متوسلی و کارگردانی حسین مسافر آستانه به روی صحنه رفته است.[۱۱] در سال‌های بعد، کارگردانی این اثر بر عهده محمود فرهنگ،[۱۲] جواد طاهری،[۱۳] اصغر لشکری[۱۴] و جواد ایزددوست بوده است.[۱۵]
طراحی این اثر از سال ۱۳۶۹ش آغاز شد[۱۶] و اولین اجرای این نمایش به سال ۱۳۷۰ش در تهران بازمی‌گردد.[۱۷] نمایش این تئاتر، در مناسبت‌های مذهبی چون ماه‌های محرم و صفر صورت می‌گیرد.[۱۸] خورشید کاروان در سال‌های مختلف، در شهرها و کشورهای بسیاری چون ایران، انگلیس، هلند و امارات به نمایش درآمده است.[۱۹] بر اساس آمارهای منتشر شده تا سال ۱۳۹۸ش، بیش از ۱۲۰۰ اجرا از این تئاتر در شهرها و کشورهای مختلف به نمایش گذاشته شده است.[۲۰]
پانویس
- ↑ حمیدی، «تعزیه روی صحنه - نقد «خورشید کاروان»»، ۱۳۸۱ش، ص۶۲–۶۳.
- ↑ «خط‌شکنی «خورشید کاروان»...» , پایگاه مطالعاتی–تحلیلی فرهنگ سدید.
- ↑ مغلی، «شور و عشق فلق - نقد «خورشید کاروان»»، ۱۳۸۱ش، ص۶۹–۶۸.
- ↑ رضوی، «کاروان خورشید (اشاره‌ای به نمایش مؤثر خورشید کاروان در دانشکده هنرهای زیبا)»، ۱۳۷۲ش، ص۱۱.
- ↑ «خط‌شکنی «خورشید کاروان»...» , پایگاه مطالعاتی–تحلیلی فرهنگ سدید.
- ↑ صدیقی، «نقد نمایش «خورشید کاروان»...»، ۱۳۸۳ش، ص۴۳؛ رضوی، «کاروان خورشید (اشاره‌ای به نمایش مؤثر خورشید کاروان در دانشکده هنرهای زیبا)»، ۱۳۷۲ش، ص۱۱.
- ↑ «نمایش آیینی «خورشید کاروان» در تئاتر شهر مشهد»، خبرگزاری شهرآرا.
- ↑ «روایت عشق یک راهب به اهلبیت…» , خبرگزاری صاحب‌نیوز.
- ↑ حمیدی، «تعزیه روی صحنه - نقد «خورشید کاروان»»، ۱۳۸۱ش، ص۶۲–۶۳.
- ↑ «بیست و پنجمین سال نمایش «خورشید کاروان»» , پایگاه خبری تهران.
- ↑ حمیدی، «تعزیه روی صحنه - نقد «خورشید کاروان»»، ۱۳۸۱ش، ص۶۲–۶۳.
- ↑ ««خورشید کاروان» ۲۴ ساله شد»، جام‌جم آنلاین.
- ↑ «نمایش خورشید کاروان قم» , خبرگزاری العالم.
- ↑ «نمایش آیینی «خورشید کاروان» در تئاتر شهر مشهد»، خبرگزاری شهرآرا.
- ↑ «روایت عشق یک راهب به اهلبیت، در نمایش خورشید کاروان»، خبرگزاری صاحب‌نیوز.
- ↑ «خط‌شکنی «خورشید کاروان»...» , پایگاه مطالعاتی–تحلیلی فرهنگ سدید.
- ↑ مغلی، «شور و عشق فلق - نقد «خورشید کاروان»»، ۱۳۸۱ش، ص۶۹–۶۸.
- ↑ «خورشید کاروان همچنان می‌درخشد»، خبرگزاری آنا.
- ↑ «بیست و پنجمین سال نمایش «خورشید کاروان»» , پایگاه خبری تهران.
- ↑ «پوستر «خورشید کاروان» منتشر شد»، خبرگزاری تسنیم.
منابع
- «بیست و پنجمین سال نمایش «خورشید کاروان»»، خبرگزاری تهران، تاریخ درج مطلب: ۱ آذر ۱۳۹۴ش، تاریخ بازدید: ۷ بهمن ۱۴۰۳ش.
- «پوستر «خورشید کاروان» منتشر شد»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: ۱۵ مهر ۱۳۹۸ش، تاریخ بازدید: ۷ بهمن ۱۴۰۳ش.
- حمیدی، بهروز، «تعزیه روی صحنه - نقد «خورشید کاروان»»، کتاب صحنه، شماره ۱۸، ۱۳۸۱ش.
- «خط‌شکنی «خورشید کاروان» پس از سی سال اجرا در تئاتر»، پایگاه مطالعاتی–تحلیلی فرهنگ سدید، تاریخ درج مطلب: ۵ شهریور ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۷ بهمن ۱۴۰۳ش.
- ««خورشید کاروان» ۲۴ ساله شد»، جام‌جم آنلاین، تاریخ درج مطلب: ۷ آبان ۱۳۹۳ش، تاریخ بازدید: ۷ بهمن ۱۴۰۳ش.
- ««خورشید کاروان» روی صحنه رفت»، خبرگزاری ایمنا، تاریخ درج مطلب: ۲۹ مرداد ۱۴۰۲ش، تاریخ بازدید: ۷ بهمن ۱۴۰۳ش.
- «خورشید کاروان همچنان می‌درخشد»، خبرگزاری آنا، تاریخ درج مطلب: ۱۲ آبان ۱۳۹۷ش، تاریخ بازدید: ۷ بهمن ۱۴۰۳ش.
- رضوی، عارف، «کاروان خورشید (اشاره‌ای به نمایش مؤثر خورشید کاروان در دانشکده هنرهای زیبا)»، ادبستان فرهنگ و هنر، شماره ۴۵، ۱۳۷۲ش.
- «روایت عشق یک راهب به اهلبیت، در نمایش خورشید کاروان»، خبرگزاری صاحب‌نیوز، تاریخ درج مطلب: ۳۰ آبان ۱۳۹۵ش، تاریخ بازدید: ۷ بهمن ۱۴۰۳ش.
- صدیقی، علی‌اکبر، «نقد نمایش «خورشید کاروان»: ۱۳ سال بی‌وقفه و با شور و احساس»، کتاب صحنه، شماره ۳۵، ۱۳۸۳ش.
- مغلی، روح‌الله، «شور و عشق فلق - نقد «خورشید کاروان»»، کتاب صحنه، شماره ۱۹، ۱۳۸۱ش.
- «نمایش خورشید کاروان قم»، خبرگزاری العالم، تاریخ درج مطلب: ۳۰ مهر ۱۳۹۶ش، تاریخ بازدید: ۷ بهمن ۱۴۰۳ش.
- «نمایش آیینی «خورشید کاروان» در تئاتر شهر مشهد»، خبرگزاری شهرآرا، تاریخ درج مطلب: ۲۵ مرداد ۱۴۰۳ش، تاریخ بازدید: ۷ بهمن ۱۴۰۳ش.