مفتاح الفلاح (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
←کلیات
(←منابع) |
(←کلیات) |
||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
کتاب مفتاح الفلاح که مِفْتاحُ الْفَلاح فی عَمَلِ الْیَوْم و اللّیلَة مِنَ الْواجباتِ وَ الْمُسْتَحَبّات هم خوانده می‌شود، در ماه صفر ۱۰۱۵ق توسط شیخ بهایی نوشته شده است.<ref>صدرایی خویی، فهرستگان نسخه‌های خطی حدیث و علوم حدیث، [۱۳۸۱ش]، ج۱۰، ص۱۵۳؛ مهریزی، میراث حدیث شیعه، ۱۳۸۰ش، ج۷، ص۵۱۷.</ref> | کتاب مفتاح الفلاح که مِفْتاحُ الْفَلاح فی عَمَلِ الْیَوْم و اللّیلَة مِنَ الْواجباتِ وَ الْمُسْتَحَبّات هم خوانده می‌شود، در ماه صفر ۱۰۱۵ق توسط شیخ بهایی نوشته شده است.<ref>صدرایی خویی، فهرستگان نسخه‌های خطی حدیث و علوم حدیث، [۱۳۸۱ش]، ج۱۰، ص۱۵۳؛ مهریزی، میراث حدیث شیعه، ۱۳۸۰ش، ج۷، ص۵۱۷.</ref> | ||
بهاءالدین عاملی مشهور به شیخ بهایی، [[فقیه]]، [[محدث]]، و ریاضیدان قرن دهم و یازدهم هجری قمری است که ۱۲۳ اثر علمی و ادبی به وی نسبت داده شده است.<ref>[https://www.porseman.com/article/%D8%B4%D9%8A%D8%AE-%D8%A8%D9%87%D8%A7%D9%8A%D9%8A/27546، «شیخ بهایی»]، سایت پرسمان.</ref> او بالاترین منصب رسمی دینی یعنی [[شیخ الاسلام (منصب)|شیخ الاسلامی]] را در حکومت [[صفویه]] بر عهده داشته است.<ref>جاوید خلیلی،«پیشینیان فرهیخته: بهاء الدین عاملی»، ۱۳۸۷ش، ص۱۳.</ref> شیخ بهایی نام کتاب خود را مفتاح الفلاح دانسته،<ref>شیخ بهایی، مفتاح الفلاح، ص۲.</ref> اما [[سید محسن امین]] آن را «مفتاح الفلاح فی عمل الیوم و اللیلة» نامیده<ref>امین، اعیان الشیعة، ص۲۴۴.</ref> و [[آقا بزرگ تهرانی]] هم نام آن را «مفتاح الفلاح فی الاعمال و الادعیة الابدیة فی الیوم و اللیلة» ذکر کرده است.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ج ۲۱، ص۳۳۹.</ref> | بهاءالدین عاملی مشهور به شیخ بهایی، [[فقیه]]، [[محدث]]، و ریاضیدان قرن دهم و یازدهم هجری قمری است که ۱۲۳ اثر علمی و ادبی به وی نسبت داده شده است.<ref>[https://www.porseman.com/article/%D8%B4%D9%8A%D8%AE-%D8%A8%D9%87%D8%A7%D9%8A%D9%8A/27546، «شیخ بهایی»]، سایت پرسمان.</ref> او بالاترین منصب رسمی دینی یعنی [[شیخ الاسلام (منصب)|شیخ الاسلامی]] را در حکومت [[صفویه]] بر عهده داشته است.<ref>جاوید خلیلی،«پیشینیان فرهیخته: بهاء الدین عاملی»، ۱۳۸۷ش، ص۱۳.</ref> شیخ بهایی نام کتاب خود را مفتاح الفلاح دانسته،<ref>شیخ بهایی، مفتاح الفلاح، ص۲.</ref> اما [[سید محسن امین]] آن را «مفتاح الفلاح فی عمل الیوم و اللیلة» نامیده<ref>امین، اعیان الشیعة، ص۲۴۴.</ref> و [[آقا بزرگ تهرانی]] هم نام آن را «مفتاح الفلاح فی الاعمال و الادعیة الابدیة فی الیوم و اللیلة» ذکر کرده است.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج ۲۱، ص۳۳۹.</ref> | ||
چنانکه شیخ بهایی در کتاب گفته، مفتاح الفلاح در پی درخواست جماعتی نوشته شده که به دنبال آگاهی از اعمال یک مسلمان در ساعات مختلف شبانه‌روز بوده‌اند. بر همین اساس، او [[نماز#نمازهای_واجب|نمازهای واجب]] و [[نماز#نمازهای_مستحب|مستحب]]، [[وضو]]، و [[طهارت]] را هم در کتاب خود ذکر کرده است.<ref>شیخ بهایی، مفتاح الفلاح، ص۲.</ref> | چنانکه شیخ بهایی در کتاب گفته، مفتاح الفلاح در پی درخواست جماعتی نوشته شده که به دنبال آگاهی از اعمال یک مسلمان در ساعات مختلف شبانه‌روز بوده‌اند. بر همین اساس، او [[نماز#نمازهای_واجب|نمازهای واجب]] و [[نماز#نمازهای_مستحب|مستحب]]، [[وضو]]، و [[طهارت]] را هم در کتاب خود ذکر کرده است.<ref>شیخ بهایی، مفتاح الفلاح، ص۲.</ref> | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
کتاب مفتاح الفلاح مورد توجه بسیاری بوده و پژوهش‌های متعددی پیرامون آن صورت گرفته است: | کتاب مفتاح الفلاح مورد توجه بسیاری بوده و پژوهش‌های متعددی پیرامون آن صورت گرفته است: | ||
=== ترجمه‌ها === | === ترجمه‌ها === | ||
* ترجمه‌ای از [[آقا جمال خوانساری]] که به نام شاه سلیمان صفوی انجام شده است.<ref>تهرانی، الذریعه، ج۴، ص۱۳۸.</ref> | * ترجمه‌ای از [[آقا جمال خوانساری]] که به نام شاه سلیمان صفوی انجام شده است.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۴، ص۱۳۸.</ref> | ||
* ترجمه‌ای از محمد شریف بن احمد | * ترجمه‌ای از محمد شریف بن احمد گیلانی، با نام ''عروة النجاح فی ترجمة مفتاح الفلاح.''<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۱۵، ص۲۴۹.</ref> در این ترجمه خاتمۀ کتاب مفتاح الفلاح، که تفسیر سورۀ حمد بوده، حذف شده و به جای آن دعاهای ایام هفته و زیارات [[چهارده معصوم|معصومان(ع)]] و ادعیۀ مشهوری، مانند [[دعای کمیل]]، [[دعای سمات]]، آمده است.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۱۵، ص۲۴۹.</ref> | ||
* | * ترجمه‌ای به نام [[آداب عباسی]] از صدرالدین محمد بن محب تبریزی، که شاگرد شیخ بهائی بوده و در زمان حیات مؤلف کتاب را ترجمه کرده است.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۲۴.</ref> یک نسخه از کتاب به‌صورت خلاصه، که حواشی و بیان‌های شیخ بهایی را حذف کرده، موجود است.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۲۴.</ref> | ||
* ترجمه‌ای با نام | * ترجمه‌ای با نام ''التحفة النوابیة'' از سید محمدجعفر حسینی که به نام یکی از زنان دربار صفوی نگاشته شده است.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۳، ص۴۷۸-۴۷۹.</ref> این ترجمه در ۹ باب تنظیم شده است؛ ۶ باب اول آن بر طبق مفتاح الفلاح است و سه باب به آخر آن افزوده شده که شامل اعمال ماه‌های [[رجب]]، [[شعبان]] و [[رمضان]] و آداب دعا و زیارات است.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۳، ص۴۷۸-۴۷۹.</ref> | ||
* | * ''[[منهاج النجاح فی ترجمة مفتاح الفلاح]]'' از [[علی بن طیفور بسطامی]] که مترجم آن را در سال ۱۰۶۲ ق به پایان رسانده است. | ||
* ترجمه فردی ناشناس که نسخه‌ای از آن در کتابخانه [[محمد علی خوانساری]] موجود است.<ref>تهرانی، الذریعه، ج ۴، ص۱۳۸.</ref> | * ترجمه فردی ناشناس که نسخه‌ای از آن در کتابخانه [[محمد علی خوانساری]] موجود است.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج ۴، ص۱۳۸.</ref> | ||
=== شرح‌ها=== | === شرح‌ها=== | ||
{{ستون-شروع|۲}} | {{ستون-شروع|۲}} | ||