دائرة المعارف فقه مقارن (کتاب)

از ویکی شیعه
دائرة المعارف فقه مقارن‌
اطلاعات کتاب
نویسندهناصر مکارم شیرازی و جمعی از نویسندگان
موضوعفقه
زبانفارسی
تعداد جلد۲ جلد
ترجمه به دیگر زبان‌هاموسوعة الفقه الاسلامی المقارن
اطلاعات نشر
ناشرمدرسة الامام علی بن ابی‌طالب(ع)
محل نشرقم


دائرةالمعارف فقه مقارن دانش‌نامه‌ای فقهی به زبان فارسی که به‌همت جمعی از نویسندگان و پژوهشگران زیرنظر آیت‌الله مکارم شیرازی تهیه و تدوین شده است. در این مجموعه دو جلدی، موضوعات و مباحث فقهی، بر اساس ترتیب کتاب‌های فقهی و به‌صورت الفبایی تنظیم شده و علاوه بر تبیین و برجسته‌شدن فقه اهل بیت، آرای فقهی سایر مذاهب و مصوبات حقوق بین‌الملل نیز در آن بیان شده است.
دائرةالمعارف فقه مقارن با عنوان «موسوعة الفقه الاسلامی المقارن» به زبان عربی ترجمه شده است.

تعریف فقه مقارن

فقه مقارن یا فقه ترتیبی به شاخه‌ای از علم فقه گفته می‌شود که در آن، آرای تمامی عالمان مذاهب ملاحظه شده و سپس برترین آنها با برهان و دلیل و بدون تعصبات فرقه‌ای پذیرفته می‌شود.[۱]

معرفی کلی

دائرةالمعارف فقه مقارن با همکاری جمعی از پژوهشگران، زیر نظر آیت‌الله مکارم شیرازی تدوین شده و مشتمل بر دائرةالمعارف بزرگ فقهی است که علاوه بر تبیین و برجسته‌شدن فقه اهل بیت، آرای فقهی سایر مذاهب، کنوانسیون‌ها و مصوبات حقوق بین‌المللی نیز در آن مطرح شده است.[۲]

هدف نگارش

در مقدمه کتاب، اهداف از نگارش دائرة المعارف فقه مقارن، این‌گونه بیان شده است:

  • گسترش خیره‌کننده علوم دینی و انسانی
  • نقش سازنده مسائل مستحدثه در گسترش فقه اسلامی
  • تخصصی‌شدن ابواب فقه
  • نقش موسوعه‌ها و دائرةالمعارف‌ها در انتقال اطلاعات اجمالی و فشرده
  • ضرورت فقه مقارن
  • کم‌توجهی به فقه اهل بیت.[۳]

ویژگی‌ها

ویژگی‌های دائرةالمعارف فقه مقارن به این شرح است:

  • تهیه‌شده بر اساس فقه ترتیبی
  • تنظیم بر اساس فهرست الفبایی
  • روش فقه مقارن و مذهب مشهور پیروان شیعه و اهل سنت
  • توجه خاص به مسائل مستحدثه
  • طرح قواعد اصولی و فقهی و رجالی
  • ذکر فروع مبتلابه و حذف فروع نادره
  • پاسخ به شبهات
  • ذکر فلسفه احکام
  • اهتمام به آیات الاحکام
  • اشاره به قوانین دنیای لاییک در مسائل مختلف و بیان ضعف‌های آنان
  • استفاده از روش ایجاز و خلاصه و حذف اضافات.[۴]
موسوعة الفقه الاسلامی المقارن

ترجمه و چاپ

«موسوعةُ الفِقهِ الاسلامیّ الْمُقارن» عنوان ترجمه‌شده دائرةالمعارف فقه مقارن به زبان عربی است.[۵]
چاپ نخست نسخه فارسی، در سال ۱۴۲۷ق در انتشارات مدرسة الامام علی بن ابی‌طالب(ع) وابسته به آیت‌الله مکارم شیرازی در قم صورت پذیرفت.[۶]

پانویس

  1. حسینی رودباری، درآمدی بر فقه مقارن،۱۳۹۲ش، ص۵۲.
  2. دائرةالمعارف فقه مقارن، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله مکارم شیرازی.
  3. مکارم شیرازی، دائره المعارف فقه مقارن، ج۱، ص۱۹-۲۶.
  4. مکارم شیرازی، دائره المعارف فقه مقارن، ج۱، ص۲۷و۲۸.
  5. موسوعة الفقه الاسلامی المقارن‌، کتابخانه مدرسه فقاهت.
  6. دائرة المعارف فقه مقارن، کتابخانه مدرسه فقاهت.

یادداشت

منابع

  • حسینی رودباری، سید مصطفی، درآمدی بر فقه مقارن، حبل المتین، سال دوم، زمستان ۱۳۹۲ش، شماره ۵.
  • دائرة المعارف فقه مقارن، کتابخانه مدرسه فقاهت، تاریخ بازدید: ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۰ش.
  • دائرةالمعارف فقه مقارن، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله مکارم شیرازی، تاریخ بازدید: ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۰ش.
  • مکارم شیرازی، ناصر و جمعی از نویسندگان، دائرة المعارف فقه مقارن، قم، مدرسة الامام علی بن ابی طالب(ع)،‌ چاپ اول،‌ ۱۳۸۵ش
  • موسوعة الفقه الاسلامی المقارن‌، کتابخانه مدرسه فقاهت، تاریخ بازدید: ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۰ش.