مسائل العویص (کتاب)
 | |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| نویسنده | شیخ مفید |
| موضوع | فقه |
| زبان | عربی |
| اطلاعات نشر | |
| ناشر | دارالمفید |
| تاریخ نشر | ۱۴۱۴ق |
مَسائلُ ألْعَویص یا جَواباتَ المَسائل النّیشابوریّة کتابی در فقه شیعه به زبان عربی تالیف شیخ مفید (م ۴۱۳ق) از فقها و متکلمین شیعه در قرن چهارم هجری. العویص مجموعهای از مسائل دشوار فقهی است که شیخ مفید در جواب ابوالحسن نیشابوری ارائه کرده است. او در این کتاب ضمن پاسخ به مسائل مشکل فقهی، به اجماع یا اختلاف نظر علمای شیعه یا علمای اهل سنت نیز پرداخته است.
العَویص در لغت به معنای سخن دشوار است و این اثر با نام العویص یا العویص فی الاحکام نیز شهرت دارد.
درباره مؤلف
ابو عبد الله محمد بن محمد بن نعمان عُکبَری بغدادی مشهور به شیخ مفید از بزرگترین علمای شیعه دوازده امامی در نیمه دوم قرن چهارم و قرن پنجم هجری قمری بوده است. وی از شاگردان شیخ صدوق بود و سید رضی، سید مرتضی و شیخ طوسی از شاگردان او بودهاند. او از احیاکنندگان علوم اسلامی و از مروّجان فرهنگ شیعی و از نشردهندگان فقه امامیه است.[۱]
نامهای کتاب
این کتاب به نامهای دیگری نیز خوانده شده است:
- العویص
- العویص فی الاحکام
- جوابات المسائل النیسابوریة
- مسائل أبی الحسن النیسابوری[۲][۳]
- مسائل العویص فی الاحکام [۴]
موضوع کتاب
العویص مجموعهای است از مسائل دشوار فقهی که شیخ مفید در جواب ابوالحسن نیشابوری مطرح کرده و پس از مدتی به درخواست یکی از یارانش آن را به نگارش درآورده است.[۵] گویا مسائل فقهی مشکلی از شیخ مفید سؤال شده که در این رساله پاسخ آنها جمعآوری گردیده و سؤالات از نیشابور ارسال شده است.[۶]
این رساله دارای پنج باب بوده و مجموعا حدود ۸۵ سؤال و ۹۴ پاسخ را داراست. برخی از مباحث این کتاب، شبیه به معما بوده و گاهی مؤلف برای حل یک مسئله بیش از ده جواب ارائه میدهد.[۷]
عناوین کتاب
این کتاب شامل موضوعاتی است:
نسخههای خطی
- نسخهای در کتابخانه آیتالله گلپایگانی در قم که تاریخ نگارش آن ۱۱۸۳ق و به تحریر سید حسین بن میر سیدعلی موسوی است.
- نسخهای در کتابخانه آیتالله مرعشی نجفی.
- نسخهای در کتابخانه ملک تهران.
- نسخهای در کتابخانه مجلس شورای اسلامی.
- نسخهای در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران.
- نسخهای در کتابخانه مسجد گوهرشاد.[۱۰]
کتاب در سال ۱۴۱۴ق در بیروت در انتشارات دارالمفید چاپ شد.
پانویس
- ↑ امین، اعیان الشیعه، تحقيق و تخريج : حسن الأمين، ج۹، ص۴۲۲.
- ↑ مفید، العویص، ۱۴۱۴ق، ص ۶ و ۷.
- ↑ مسائل العویص، کتابخانه دیجیتال نور.
- ↑ طهرانی، الذریعه، ۱۴۰۸ق، ج۱۵، ص۳۶۲.
- ↑ مسائل العویص، کتابخانه دیجیتال نور.
- ↑ مفید، العویص، ۱۴۱۴ق، ص ۶.
- ↑ صباحی، تألیفات معروف و موجود شیخ مفید: مسائل العویص، مجموعه مقالات کنگره شیخ مفید، شماره ۸۲.
- ↑ مفید، العویص، ۱۴۱۴ق، فهرست کتاب.
- ↑ رجایی، معرفی رساله خطی العویص فی الاحکام و مؤلف آن، ۱۳۴۴ش.
- ↑ صباحی، تألیفات معروف و موجود شیخ مفید: مسائل العویص، مجموعه مقالات کنگره شیخ مفید، شماره ۸۲.
منابع
- مفید، محمد، العویص، بیروت، دارالمفید، ۱۴۱۴ق.
- رجایی، احمدعلی، معرفی رساله خطی العویص فی الاحکام و مؤلف آن، نامه آستان قدس بهمن ۱۳۴۴ شماره ۲۲ و ۲۳.
- صباحی، مهدی، تألیفات معروف و موجود شیخ مفید: مسائل العویص، مجموعه مقالات کنگره شیخ مفید، شماره ۸۲.
- مرکز تحقیقات علوم اسلامی نور، نرمافزار رایانهای آثار شیخ مفید.
پیوند به بیرون