سوره لیل

سوره لیل

شمس [[سوره شمس]] لیل ضحی [[سوره ضحی]]
شماره سوره	۹۲
جزء	۳۰
نزول
ترتیب نزول	۹
مکی/مدنی	مکی
اطلاعات آماری
تعداد آیات	۲۱
تعداد کلمات	۷۱
تعداد حروف	۳۱۶

سوره لیل از سوره‌های مکی قرآن کریم، نود و دومین سوره به ترتیب کتابت و نهمین سوره به ترتیب نزول است. چون در آغاز سوره به لیل(شب)سوگند یاد شده، آن را «‌لیل‌» می‌نامند. سوره لیل از نظر حجم از سوره‌های مفصلات و از گروه اوساط است و نوزدهمین سوره‌ای است که با سوگند آغاز می‌گردد.

مشخصات سوره

این سوره را «‌لیل‌» می‌نامند به این مناسبت که خداوند در آغاز آن به «‌شب »، سوگند یاد کرده است:

وَاللَّیلِ إِذَا یغْشَیٰ ﴿۱﴾ (ترجمه:سوگند به شب چون پرده افکند)^[۹۲–۱]

این سوره ۲۱ آیه و ۷۱ کلمه و ۳۱۶ حرف دارد. به ترتیب مصحف، نود و دومین و به ترتیب نزول، نهمین سوره قرآن، و مکی است. از نظر حجم از سوره‌های مفصلات و از گروه اوساط است. نوزدهمین سوره‌ای است که با سوگند آغاز می‌گردد. (در آیات اول تا سوم به سه پدیده سوگند یاد شده است).

مفاهیم

این سوره احوال و سرنوشت دو گروه را بیان می‌کند.

1. نخست، گروه پرهیزگار و تقواپیشه؛ یعنی کسانی که در راه خدا انفاق می‌کنند و با بخشش مال در جهت خشنودی خدا پاکدلی می‌یابند، به آنان وعده خشنودی خدا و رستگاری می‌دهد
2. گروه دیگر، کسانی که شقاوت پیشه هستند؛ یعنی کسانی را که بخل می‌ورزند و وعده بهشت را دروغ می‌پندارند، به هلاکت تهدید می‌کند، با اشاره به این که مالشان را از روی حُبّ دنیا و بُخل، از بخشش به دیگران دریغ می‌دارند در حالی که این مال فریادرس آنان در روز جزا نخواهد بود.

متن سوره

سوره لیل

بِسْمِ اللَّـهِ الرَّ‌حْمَـٰنِ الرَّ‌حِيمِ
وَاللَّيْلِ إِذَا يَغْشَىٰ ﴿١﴾ وَالنَّهَارِ إِذَا تَجَلَّىٰ ﴿٢﴾ وَمَا خَلَقَ الذَّكَرَ وَالْأُنثَىٰ ﴿٣﴾ إِنَّ سَعْيَكُمْ لَشَتَّىٰ ﴿٤﴾ فَأَمَّا مَنْ أَعْطَىٰ وَاتَّقَىٰ ﴿٥﴾ وَصَدَّقَ بِالْحُسْنَىٰ ﴿٦﴾ فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْيُسْرَىٰ ﴿٧﴾ وَأَمَّا مَن بَخِلَ وَاسْتَغْنَىٰ ﴿٨﴾ وَكَذَّبَ بِالْحُسْنَىٰ ﴿٩﴾ فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْعُسْرَىٰ ﴿١٠﴾ وَمَا يُغْنِي عَنْهُ مَالُهُ إِذَا تَرَدَّىٰ ﴿١١﴾ إِنَّ عَلَيْنَا لَلْـهُدَىٰ ﴿١٢﴾ وَإِنَّ لَنَا لَلْآخِرَةَ وَالْأُولَىٰ ﴿١٣﴾ فَأَنذَرْتُكُمْ نَارًا تَلَظَّىٰ ﴿١٤﴾ لَا يَصْلَاهَا إِلَّا الْأَشْقَى ﴿١٥﴾ الَّذِي كَذَّبَ وَتَوَلَّىٰ ﴿١٦﴾ وَسَيُجَنَّبُهَا الْأَتْقَى ﴿١٧﴾ الَّذِي يُؤْتِي مَالَهُ يَتَزَكَّىٰ ﴿١٨﴾ وَمَا لِأَحَدٍ عِندَهُ مِن نِّعْمَةٍ تُجْزَىٰ ﴿١٩﴾ إِلَّا ابْتِغَاءَ وَجْهِ رَبِّهِ الْأَعْلَىٰ ﴿٢٠﴾ وَلَسَوْفَ يَرْضَىٰ ﴿٢١﴾

ترجمه

به نام خداوند رحمتگر مهربان
سوگند به شب چون پرده افكند، (۱) سوگند به روز چون جلوه‌گرى آغازد، (۲) و [سوگند به‌] آنكه نر و ماده را آفريد، (۳) كه همانا تلاش شما پراكنده است. (۴) اما آنكه [حق خدا را] داد و پروا داشت، (۵) و [پاداش‌] نيكوتر را تصديق كرد، (۶) بزودى راه آسانى پيش پاى او خواهيم گذاشت. (۷) و اما آنكه بخل ورزيد و خود را بى‌نياز ديد، (۸) و [پاداش‌] نيكوتر را به دروغ گرفت، (۹) بزودى راه دشوارى به او خواهيم نمود. (۱۰) و چون هلاك شد، [ديگر] مال او به كارش نمى‌آيد. (۱۱) همانا هدايت بر ماست. (۱۲) و در حقيقت، دنيا و آخرت از آن ماست. (۱۳) پس شما را به آتشى كه زبانه مى‌كشد هشدار دادم. (۱۴) جز نگون‌بخت‌تر[ين مردم‌] در آن درنيايد: (۱۵) همان كه تكذيب كرد و رخ برتافت. (۱۶) و پاك‌رفتارتر[ين مردم‌] از آن دور داشته خواهد شد: (۱۷) همان كه مال خود را مى‌دهد [براى آنكه‌] پاك شود، (۱۸) و هيچ كس را به قصد پاداش‌يافتن نعمت نمى‌بخشد، (۱۹) جز خواستن رضاى پروردگارش كه بسى برتر است [منظورى ندارد]. (۲۰) و قطعاً بزودى خشنود خواهد شد. (۲۱)

سوره پیشین: سوره شمس	سوره لیل سوره‌های مکی • سوره‌های مدنی	سوره پسین: سوره ضحی
١.فاتحه ٢.بقره ٣.آل‌عمران ٤.نساء ٥.مائده ٦.انعام ٧.اعراف ٨.انفال ٩.توبه ١٠.یونس ١١.هود ١٢.یوسف ١٣.رعد ١٤.ابراهیم ١٥.حجر ١٦.نحل ١٧.اسراء ١٨.کهف ١٩.مریم ٢٠.طه ٢١.انبیاء ٢٢.حج ٢٣.مؤمنون ٢٤.نور ٢٥.فرقان ٢٦.شعراء ٢٧.نمل ٢٨.قصص ٢٩.عنکبوت ٣٠.روم ٣١.لقمان ٣٢.سجده ٣٣.احزاب ٣٤.سبأ ٣٥.فاطر ٣٦.یس ٣٧.صافات ٣٨.ص ٣٩.زمر ٤٠.غافر ٤١.فصلت ٤٢.شوری ٤٣.زخرف ٤٤.دخان ٤٥.جاثیه ٤٦.احقاف ٤٧.محمد ٤٨.فتح ٤٩.حجرات ٥٠.ق ٥١.ذاریات ٥٢.طور ٥٣.نجم ٥٤.قمر ٥٥.الرحمن ٥٦.واقعه ٥٧.حدید ٥٨.مجادله ٥٩.حشر ٦٠.ممتحنه ٦١.صف ٦٢.جمعه ٦٣.منافقون ٦٤.تغابن ٦٥.طلاق ٦٦.تحریم ٦٧.ملک ٦٨.قلم ٦٩.حاقه ٧٠.معارج ٧١.نوح ٧٢.جن ٧٣.مزمل ٧٤.مدثر ٧٥.قیامه ٧٦.انسان ٧٧.مرسلات ٧٨.نبأ ٧٩.نازعات ٨٠.عبس ٨١.تکویر ٨٢.انفطار ٨٣.مطففین ٨٤.انشقاق ٨٥.بروج ٨٦.طارق ٨٧.اعلی ٨٨.غاشیه ٨٩.فجر ٩٠.بلد ٩١.شمس ٩٢.لیل ٩٣.ضحی ٩٤.شرح ٩٥.تین ٩٦.علق ٩٧.قدر ٩٨.بینه ٩٩.زلزله ١٠٠.عادیات ١٠١.قارعه ١٠٢.تکاثر ١٠٣.عصر ١٠٤.همزه ١٠٥.فیل ١٠٦.قریش ١٠٧.ماعون ١٠٨.کوثر ١٠٩.کافرون ١١٠.نصر ١١١.مسد ١١٢.اخلاص ١١٣.فلق ١١٤.ناس

جستارهای وابسته

• قرآن
• سوره
• آیه

منابع

• قرآن کریم، ترجمه محمدمهدی فولادوند، تهران: دارالقرآن الکریم، ۱۴۱۸ق/۱۳۷۶ش.
• دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ج۲، به کوشش بهاء الدین خرمشاهی، تهران: دوستان-ناهید، ۱۳۷۷.