توشی‌هیکو ایزوتسو

مقاله قابل قبول
عدم رعایت شیوه‌نامه ارجاع
شناسه ناقص
از ویکی شیعه
توشی‌هیکو ایزوتسو
زبان‌شناس، فیلسوف و قرآن‌پژوه ژاپنی
اطلاعات کلی
نام کاملToshihiko Izutsu
زادروز۴ مه سال ۱۹۱۴م
زادگاهتوکیو
وفات۱۷ دی ۱۳۷۱ش / ۷ ژانویه ۱۹۹۳م، شهر کاماکورای ژاپن
اطلاعات علمی
محل تحصیلدانشگاه کی یوا، ژاپن
آثارخدا و انسان در قرآن • مفاهیم اخلاقی دینی در قرآن • مفهوم ایمان در کلام اسلامی و ...
اطلاعات دیگر
تخصصکارشناس مکاتب فلسفی از جمله صوفیه، هندوئیسم، بودیسم، تائویسم • مسلط به بیش از سی زبان زنده
فعالیت‌هاعضویت در مؤسسه بین‌المللی فلسفه، پاریس، انجمن بین‌المللی فلسفه در قرون وسطی، فرهنگستان زبان و ادب عرب قاهره و ...


تُوشی‌هیکو ایزُوتسُو (۱۹۱۴-۱۹۹۳م) (Toshihiko Izutsu)، زبان‌شناس، فیلسوف و قرآن‌پژوه ژاپنی. او برای نخستین بار قرآن کریم را از زبان عربی به ژاپنی ترجمه کرد. ایزوتسو استاد فلسفه دانشگاه مک گیل کانادا بود و آثار ابن سینا و غزالی را در آنجا تدریس می‌کرد. او برای مدت دو سال در ایران اقامت داشت و با انجمن حکمت و فلسفه ایران همکاری می‌کرد.

از او آثار متعدد فلسفی و عرفانی و قرآنی وجود دارد. خدا و انسان در قرآن، مفاهیم اخلاقی دینی در قرآن مجید، از آثار ترجمه شده او به فارسی است. ایزوتسو، در ۱۷ دی ۱۳۷۱ش در ۷۹ سالگی در شهر کاماکورای ژاپن درگذشت.

زندگی‌نامه

تُوشی‌هیکو ایزُوتسُو (Toshihiko Izutsu)، زبان‌شناس، فلیسوف و قرآن‌پژوه ژاپنی، در۴ مه سال ۱۹۱۴م در توکیو به‌دنیا آمد.[۱] پروفسور ایزوتسو استاد فلسفه دانشگاه مک گیل کانادا و استاد ممتاز دانشگاه کیو ژاپن بود. او نخست به تدریس متون فلسفی یونانی و لاتین پرداخت و مدتی نیز به مباحث علم زبان‌شناسی و معنی‌شناسی مشغول شد و از از این راه به زبان عربی کشیده شد و برای نخستین بار قرآن کریم را از زبان عربی به ژاپنی ترجمه کرد. ممارست در فلسفه و تسلط به عربی او را با آثار غزالی و کلام اشعری و همچنین آثار ابن سینا آشنا ساخت و در مؤسسه مطالعات اسلامی دانشگاه مک گیل، آثار غزالی و ابن سینا را تدریس می‌کرد.[۲]

ایزوتسو برای مدت دو سال در ایران اقامت گزید و سپس هر سال برای مدت سه ماه به ایران می‌آمد و به تحقیق و تدریس در مؤسسه مطالعات اسلامی و انجمن حکمت و فلسفه ایران می‌پرداخت.[۳]

ایزوتسو، در ۱۷ دی ۱۳۷۱ش مطابق با ۷ ژانویه ۱۹۹۳م در ۷۹ سالگی در شهر کاماکورای ژاپن درگذشت.[۴]

عضویت در مجامع بین‌المللی

مهدی محقق درباره ایزوتسو می‌نویسد او در مجامع بین‌المللی چهره‌ای آشنا و سرشناس بود و در بسیاری از انجمن‌ها و مؤسسات جهان عضویت داشت؛[۵] از جمله:

  • مؤسسه بین‌المللی فلسفه،‌ پاریس (فرانسه[۶]
  • انجمن بین‌المللی فلسفه در قرون وسطی، لون (بلژیک[۷]
  • انجمن کانادایی مطالعات تاریخ و فلسفه علوم، مونترال (کانادا[۸]
  • فرهنگستان زبان و ادب عرب، قاهره (مصر)[۹]

او همچنین مدتی را در انجمن فلسفه ایران در کنار سید حسین نصر، نصرالله پورجوادی، مهدی محقق و ویلیام چیتیک همکار بود.[۱۰]

آثار

ایزوتسو پس از تحصیلات و مدتی تدریس در دانشگاه توکیو، زبان عربی را در همان ایام فراگرفت.[۱۱]

تصویر کتاب خدا و انسان در قرآن، اثر ایزوتسو

او در ۲۶ سالگی کتابی به زبان ژاپنی با نام تاریخ اندیشه عربی و پس از آن کتابی دیگر درباره فلسفه و عرفان در ۳۴ سالگی تألیف کرد. او در همین دوران کتابی درباره حضرت محمد(ص) به زبان ژاپنی نوشت.[۱۲]

ایزوتسو از نخستین کسانی است که بحث‌های معناشناختی جدید را در فهم و تفسیر معانی قرآن به‌کار گرفته است.[۱۳] گفته‌اند، وی برای نخستین بار، قرآن را به صورت مستقیم، از عربی به ژاپنی ترجمه کرد و از همین طریق به برخی مفاهیم قرآنی دست یافت و موفق به تألیف کتاب‌هایی با عناوین خدا و انسان در قرآن، مفاهیم اخلاقی دینی در قرآن[۱۴] و مفهوم ایمان در کلام اسلامی شد.[۱۵]

مهدی محقق، ۱۸ مورد از آثار او را نام می‌برد و از آن‌ها به مهم‌ترین آثار ایزوتسو در حوزه اندیشه و تفکر اسلامی از جمله عرفان و فلسفه اسلامی یاد می‌کند.[۱۶]

مستند شرقی

زندگی، آثار و شخصیت ایزوتسو در مستندی با نام «شرقی» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی مسعود طاهری ساخته و در ۵ مرداد ۹۷ توسط رایزنی فرهنگی ایران در ژاپن اکران شده است. در این مستند بیش از ۶۰ نفر از شخصیت‌های حوزه دین و فلسفه از جمله سیدحسین نصر، مهدی محقق و دیگر شخصیت‌ها درباره ایزوتسو اظهار نظر کرده‌اند. [۱۷]

مطالعه بیشتر

  • زندگی‌نامه و خدمات علمی و فرهنگی پروفسور توشی هیکو ایزوتسو، نویسنده انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، چاپ اول، ۱۳۸۶ش.

جستارهای وابسته

پانویس

  1. شریفی، «توشی هیکو ایزوتسو».
  2. ایزوتسو، خدا و انسان در قرآن، ۱۳۸۸ش، ص۱۲.
  3. ایزوتسو، مفاهیم اخلاقی دینی در قرآن مجید، ۱۳۹۴ش، ص۱۳.
  4. ایازی، پورافخم، «ایزوتسو و نقد و بررسی دو اثر قرآنی وی»، ص۸.
  5. محقق، «ایزوتسو هم رفت»، ص۱۵۶.
  6. محقق، «ایزوتسو هم رفت»، ص۱۵۶.
  7. محقق، «ایزوتسو هم رفت»، ص۱۵۶.
  8. محقق، «ایزوتسو هم رفت»، ص۱۵۶.
  9. محقق، «ایزوتسو هم رفت»، ص۱۵۶.
  10. دین‌پرست، میراث ایزوتسو، ص۴.
  11. دین‌پرست، میراث ایزوتسو، ص۴.
  12. دین‌پرست، میراث ایزوتسو، ص۴.
  13. ایازی، پورافخم، «ایزوتسو و نقد و بررسی دو اثر قرآنی وی»، ص۸.
  14. ایازی، پورافخم، «ایزوتسو و نقد و بررسی دو اثر قرآنی وی»، ص۷.
  15. دین‌پرست، میراث ایزوتسو، ص۴.
  16. محقق، «ایزوتسو هم رفت»، ص۱۶۴.
  17. «رونمایی از مستند زندگانی ایزوتسو»، خبرگزاری مهر.

یادداشت

منابع

  • ایازی، محمدعلی، پورافخم،‌ مریم، «ایزوتسو و نقد و بررسی دو اثر قرآنی وی»، در مجله تحقیقات علوم قرآن و حدیث، نشر دانشگاه الزهرا (س)، شماره ۳، پاییز ۱۳۹۳ش.
  • ایزوتسو، توشی هیکو، خدا و انسان در قرآن، ترجمه احمد آرام، تهران، سهامی انتشار، چاپ ششم، ۱۳۸۸ش.
  • ایزوتسو، توشی هیکو، مفاهیم اخلاقی دینی در قرآن مجید، ترجمه فریدون بدره‌ای، تهران، فرزان روز، چاپ سوم، ۱۳۹۴ش.
  • شریفی، علی، «توشی هیکو ایزوتسو»، در مجله گلستان قرآن، شماره ۲۰۱، نیمه دوم اسفند ۱۳۸۳ش.
  • دین‌پرست، منوچهر، «میراث ایزوتسو»، در مجله اطلاعات حکمت و معرفت، شماره ۴، سال دهم، تیر ۱۳۹۴ش.
  • محقق، مهدی، «ایزوتسو هم رفت»، در مجله تحقیقات اسلامی، شماره ۱، سال هفتم، بهار ۱۳۷۱ش.
  • «رونمایی از مستند زندگانی ایزوتسو»، سایت خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: ۲۵ تیر ۱۳۹۷، تاریخ بازدید: ۶ تیر ۱۳۹۷.

پیوند به بیرون