confirmed، templateeditor
۱۲٬۲۷۶
ویرایش
جز (ویکی سازی) |
جز (ویکی سازی) |
||
خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
سابقۀ تشیع در عراق به زمان [[امام علی(ع)]] برمیگردد و وقایع تاریخی صدر اسلام همچون [[جنگ جمل]]، [[جنگ صفین|صفین]]، [[جنگ نهروان|نهروان]]، [[واقعه کربلا]] و [[قیام مختار]] در این کشور به وقوع پیوست. در این دوره تشیع در عراق گسترش یافت و از آنجا به دیگر مناطق از جمله ایران منتقل شد. هر چند در دولتهای شیعی عراق همچون [[حمدانیان]]،[[آل بویه]] و [[صفویه]]، کم و بیش شیعیان در حکومت نقش داشتند. با تأسیس دولت [[عثمانی]] شیعیان از صحنه سیاسی حکومت عراق طرد شدند. در زمان اشغال عراق به دست انگلیسیها شیعیان نقش فعالتری یافتند و [[محمدتقی شیرازی]] فتوای [[جهاد]] علیه انگیسیها را صادر کرد. در همین دوره بود که [[حزب الدعوة الاسلامیة|حزب الدعوه]] از نخستین احزاب شیعی عراق، فعالیت سیاسی خود را آغاز کرد. | سابقۀ تشیع در عراق به زمان [[امام علی(ع)]] برمیگردد و وقایع تاریخی صدر اسلام همچون [[جنگ جمل]]، [[جنگ صفین|صفین]]، [[جنگ نهروان|نهروان]]، [[واقعه کربلا]] و [[قیام مختار]] در این کشور به وقوع پیوست. در این دوره تشیع در عراق گسترش یافت و از آنجا به دیگر مناطق از جمله ایران منتقل شد. هر چند در دولتهای شیعی عراق همچون [[حمدانیان]]،[[آل بویه]] و [[صفویه]]، کم و بیش شیعیان در حکومت نقش داشتند. با تأسیس دولت [[عثمانی]] شیعیان از صحنه سیاسی حکومت عراق طرد شدند. در زمان اشغال عراق به دست انگلیسیها شیعیان نقش فعالتری یافتند و [[محمدتقی شیرازی]] فتوای [[جهاد]] علیه انگیسیها را صادر کرد. در همین دوره بود که [[حزب الدعوة الاسلامیة|حزب الدعوه]] از نخستین احزاب شیعی عراق، فعالیت سیاسی خود را آغاز کرد. | ||
با روی کار آمدن حزب بعث، سیاست طرد شیعیان شدّت بیشتری گرفت؛ پس از حمله عراق به [[کویت]] شیعیان علیه حکومت (حزب بعث) قیام کردند که به [[انتفاضه | با روی کار آمدن حزب بعث، سیاست طرد شیعیان شدّت بیشتری گرفت؛ پس از حمله عراق به [[کویت]] شیعیان علیه حکومت (حزب بعث) قیام کردند که به [[انتفاضه شعبانیه]] معروف شد. در پی این قیام سرکوب شیعیان از سوی نظام حاکم آغاز شد و علاوه بر قتل عام شیعیان، بسیاری از رهبران شیعه زندانی، تبعید و یا کشته شدند. | ||
پس از اشغال عراق توسط امریکا و سقوط [[صدام حسین]] در سال ۲۰۰۳م، شیعیان نیز وارد صحنه سیاسی عراق شدند. در ساختار سیاسی جدید عراق، نخست وزیر از شیعیان انتخاب میشود. | پس از اشغال عراق توسط امریکا و سقوط [[صدام حسین]] در سال ۲۰۰۳م، شیعیان نیز وارد صحنه سیاسی عراق شدند. در ساختار سیاسی جدید عراق، نخست وزیر از شیعیان انتخاب میشود. | ||
خط ۹۶: | خط ۹۶: | ||
مردم عراق از نظر مذهبی به [[شیعه]] و [[سنی]] تقسیم میشوند. حدود ۶۰٪ جمعیت آن شیعه، ۳۷٪ سنی و ۳٪ پیروان سایر ادیان ([[مسیحیت|مسیحیان]]، [[یهود|یهودیان]]، آشوریان و...) هستند.<ref>علوی، راهنمای مصور سفر زیارتی عراق، ۱۳۹۱ش، ص۶۶.</ref> | مردم عراق از نظر مذهبی به [[شیعه]] و [[سنی]] تقسیم میشوند. حدود ۶۰٪ جمعیت آن شیعه، ۳۷٪ سنی و ۳٪ پیروان سایر ادیان ([[مسیحیت|مسیحیان]]، [[یهود|یهودیان]]، آشوریان و...) هستند.<ref>علوی، راهنمای مصور سفر زیارتی عراق، ۱۳۹۱ش، ص۶۶.</ref> | ||
عربهای [[شیعه]] که بیشتر جمعیت عراق را تشکیل میدهند، عموما در جنوب و مرکز این کشور ساکنند. اهالی [[کربلا]]، [[دیوانیه]]، [[حله]]، [[ | عربهای [[شیعه]] که بیشتر جمعیت عراق را تشکیل میدهند، عموما در جنوب و مرکز این کشور ساکنند. اهالی [[کربلا]]، [[دیوانیه]]، [[حله]]، [[ذی قار]]، [[عماره]] و [[کوت]] شیعهاند. همچنین در استانهای [[دیالی]]، [[بغداد]] و [[بصره]] اکثریت با شیعیان است. در نقاط دیگر نیز شیعیان پراکندهاند.<ref>گلیزواره، ص۱۲۹.</ref> عربهای سنی در بخش شمالی عراق تمرکز یافتهاند. کردها، در مناطق کوهستانی شمال شرق کشور سکونت دارند. [[سلیمانیه]] و [[موصل]] کانون اصلی آنهاست.<ref>علوی، راهنمای مصور سفر زیارتی عراق، ۱۳۹۱ش، ص۶۶.</ref> | ||
*'''جمعیت مسلمانان عراق بر اساس منابع مختلف'''<ref>تقیزاده داوری، گزارشی از آمار جمعیتی شیعیان کشورهای جهان، ۱۳۹۰ش، ص۴۴.</ref><ref>[http://www.ahl-ul-bayt.org/fa.php/page,3304A5149.html پورتال اهل بیت(ع)].</ref> | *'''جمعیت [[مسلمانان]] عراق بر اساس منابع مختلف'''<ref>تقیزاده داوری، گزارشی از آمار جمعیتی شیعیان کشورهای جهان، ۱۳۹۰ش، ص۴۴.</ref><ref>[http://www.ahl-ul-bayt.org/fa.php/page,3304A5149.html پورتال اهل بیت(ع)].</ref> | ||
{{جدول واکنشگرا/شروع}} | {{جدول واکنشگرا/شروع}} | ||
{| class="{{جدول واکنشگرا/کلاس پیشفرض}} tCenter" | {| class="{{جدول واکنشگرا/کلاس پیشفرض}} tCenter" | ||
خط ۱۱۴: | خط ۱۱۴: | ||
|۳۵.۰۰۰.۰۰۰|| ۳۰.۴۲۸.۰۰۰|| ۲۲.۰۰۰.۰۰۰ - ۱۹.۸۰۰.۰۰۰||۶۵-۷۵ ٪|| ۲۰۰۹م|| آمار انجمن دین و زندگی مؤسسه PEW | |۳۵.۰۰۰.۰۰۰|| ۳۰.۴۲۸.۰۰۰|| ۲۲.۰۰۰.۰۰۰ - ۱۹.۸۰۰.۰۰۰||۶۵-۷۵ ٪|| ۲۰۰۹م|| آمار انجمن دین و زندگی مؤسسه PEW | ||
|- | |- | ||
||| ۳۰،۴۲۸،۰۰۰||۱۹،۸۰۰،۰۰۰|||||| مجله گنجینۀ [[مجمع جهانی اهل بیت | ||| ۳۰،۴۲۸،۰۰۰||۱۹،۸۰۰،۰۰۰|||||| مجله گنجینۀ [[مجمع جهانی اهل بیت]]<ref>گنجینه، شماره ۳۳.</ref> | ||
|- | |- | ||
|} | |} | ||
خط ۱۲۲: | خط ۱۲۲: | ||
===ترکمانان=== | ===ترکمانان=== | ||
{{اصلی|ترکمانان عراق}} | {{اصلی|ترکمانان عراق}} | ||
بیشتر ترکمانان عراق پیرو مذهب شیعه هستند. گفته شده که گسترش تشیع ترکمانان به زمان شاه | بیشتر ترکمانان عراق پیرو مذهب [[شیعه]] هستند. گفته شده که گسترش تشیع ترکمانان به زمان [[شاه روح]]، نوادۀ [[تیمور گورکانی]] و سپس دولت [[قراقويونلوها]] و حکومت [[صفویه]] مربوط است. ترکمانان در شهرهای [[تلعفر|تلّعفر]]، [[داقوق]]، تازه خورماتو و ناحیه بشیر در مسیر کرکوک به سمت جنوب ساکنند. همچنین شماری از ترکمانان شیعه در مناطق التون، کوبری، کرکوک و کفری، در کنار کردهای سنی زندگی میکنند.<ref> جعفریان، تشیع در عراق، ۱۳۸۶ش، ص۲۷؛ جعفریان، اطلس شیعه، ۱۳۸۷ش، ص۳۸۸.</ref><ref>[http://www.alturkmani.com/new/ موسوعة الترکمان العراق].</ref> | ||
===کردهای فَیلی=== | ===کردهای فَیلی=== | ||
{{اصلی|کردهای فیلی}} | {{اصلی|کردهای فیلی}} | ||
کردهای شیعی در استان دیالی، بهویژه در منطقه خانقین و محلۀ عقدالاکراد در بغداد زندگی میکنند. در اصطلاح محلی، [[کردهای فیلی]] خوانده میشوند. کردهای فیلی شیعه هستند. در گذشته در استان دیالی متمرکز بودند اما در پی فشارهای حکومت بعث، بسیاری به بغداد و استانهای همجوار رفتند. این کردها، شاخههایی از عشایر کرد ایلام و کرمانشاه هستند و ارتباطی با کردهای شمال عراق ندارند و به لحاظ سیاسی خود را مستقل میدانند. در گذشته رفت و آمدشان به ایران زیاد بوده است، به همین دلیل به زبان فارسی، عربی و ترکی آشنا هستند. بسیاری از آنان در [[اربیل]] و [[کرکوک]] نیز زندگی میکنند. به گفته [[رسول جعفریان]] کردهای فیلی عراق نزدیک به یک میلیون نفر هستند. آنان در دوره [[صدام حسین]] خود را عرب معرفی کرده و حتی تشیع خود را پنهان میکردند. این طایفه با عنوان [[اتحاد اسلامی کردهای فیلی عراق]] در صحنه سیاسی عراق پس از صدام فعالیت دارند.<ref>جعفریان، تشیع در عراق، ۱۳۸۶ش، ص۲۷؛ جعفریان، اطلس شیعه، ۱۳۸۷ش، ص۳۹۰؛ بطاطو، العراق، ۱۹۹۰م، ج۱، ص۵۷-۵۹.</ref> تعدادی از ایرانیانی که دوره حاکمیت [[صدام حسین]] از عراق اخراج شدند، کرد فیلی بودند. | کردهای شیعی در استان دیالی، بهویژه در منطقه خانقین و محلۀ عقدالاکراد در [[بغداد]] زندگی میکنند. در اصطلاح محلی، [[کردهای فیلی]] خوانده میشوند. کردهای فیلی شیعه هستند. در گذشته در استان دیالی متمرکز بودند اما در پی فشارهای حکومت بعث، بسیاری به بغداد و استانهای همجوار رفتند. این کردها، شاخههایی از عشایر کرد ایلام و کرمانشاه هستند و ارتباطی با کردهای شمال عراق ندارند و به لحاظ سیاسی خود را مستقل میدانند. در گذشته رفت و آمدشان به ایران زیاد بوده است، به همین دلیل به زبان فارسی، عربی و ترکی آشنا هستند. بسیاری از آنان در [[اربیل]] و [[کرکوک]] نیز زندگی میکنند. به گفته [[رسول جعفریان]] کردهای فیلی عراق نزدیک به یک میلیون نفر هستند. آنان در دوره [[صدام حسین]] خود را عرب معرفی کرده و حتی تشیع خود را پنهان میکردند. این طایفه با عنوان [[اتحاد اسلامی کردهای فیلی عراق]] در صحنه سیاسی عراق پس از صدام فعالیت دارند.<ref>جعفریان، تشیع در عراق، ۱۳۸۶ش، ص۲۷؛ جعفریان، اطلس شیعه، ۱۳۸۷ش، ص۳۹۰؛ بطاطو، العراق، ۱۹۹۰م، ج۱، ص۵۷-۵۹.</ref> تعدادی از ایرانیانی که دوره حاکمیت [[صدام حسین]] از عراق اخراج شدند، کرد فیلی بودند. | ||
===شبکها=== | ===شبکها=== |