حدیث طیر مشوی: تفاوت میان نسخه‌ها
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز تمیزکاری |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز تمیزکاری |
||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
|برای پیامبر(ص) مرغی آورده شده بود. پیامبر فرمود: خدایا! محبوب‌ترین خلق خود را نزد من بفرست تا از این مرغ بخورد. پس ابوبکر آمد، ولی پیامبر او را نپذیرفت. بعد عمر آمد، او را هم نپذیرفت، ولی وقتی علی آمد، اجازه داد داخل شود.<ref>نسائی، خصائص امیرالمؤمنین، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۲۹، ح۱۰؛ تمیمی موصلی، مسند ابی یعلی، ۱۴۰۴ق، ج۷، ص۱۰۵.</ref>}}{{پاک کن}} | |برای پیامبر(ص) مرغی آورده شده بود. پیامبر فرمود: خدایا! محبوب‌ترین خلق خود را نزد من بفرست تا از این مرغ بخورد. پس ابوبکر آمد، ولی پیامبر او را نپذیرفت. بعد عمر آمد، او را هم نپذیرفت، ولی وقتی علی آمد، اجازه داد داخل شود.<ref>نسائی، خصائص امیرالمؤمنین، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۲۹، ح۱۰؛ تمیمی موصلی، مسند ابی یعلی، ۱۴۰۴ق، ج۷، ص۱۰۵.</ref>}}{{پاک کن}} | ||
== محتوا== | == محتوا== | ||
بر اساس حدیث طیر مشوی، امام علی(ع) پس از پیامبر محبوب‌ترین خلق خدا نزد او است.<ref> مفید، الإفصاح، ۱۴۱۲ق، ص۳۳؛ گنجی شافعی، کفایة الطالب، ۱۴۰۴ق، ص۱۵۱.</ref> در برخی از روایت‌های حدیث آمده است که پس از دعای پیامبر هر یک از [[عایشه]] و [[حفصه]] دعا کردند که پدر خودشان با پیامبر هم‌غذا شود<ref>ابن کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۷، ص۳۵۰.</ref> همچنین انس بن مالک گفته است من دوست داشتم این فرد [[سعد بن عباده]] باشد از این رو وقتی که حضرت علی(ع) به در خانه پیامبر آمد، او را رد کردم اما طولی نکشید علی دوباره آمد و با پیامبر هم‌غذا شد.<ref>ابن کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۷، ص۳۵۰.</ref> بنا به | بر اساس حدیث طیر مشوی، امام علی(ع) پس از پیامبر محبوب‌ترین خلق خدا نزد او است.<ref> مفید، الإفصاح، ۱۴۱۲ق، ص۳۳؛ گنجی شافعی، کفایة الطالب، ۱۴۰۴ق، ص۱۵۱.</ref> در این روایت آمده است که پیامبر(ص) قصد تناول گوشت پرنده‌ای بریان را داشت و از خدا خواست با محبوب‌ترینِ خلق هم‌غذا شود و علی(ع) آمد و با او هم‌غذا شد.<ref>تمیمی موصلی، مسند ابی‌یعلی، ۱۴۰۴ق، ج۷، ص۱۰۵.</ref> در برخی از روایت‌های حدیث آمده است که پس از دعای پیامبر هر یک از [[عایشه]] و [[حفصه]] دعا کردند که پدر خودشان با پیامبر هم‌غذا شود<ref>ابن کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۷، ص۳۵۰.</ref> همچنین انس بن مالک گفته است من دوست داشتم این فرد [[سعد بن عباده]] باشد از این رو وقتی که حضرت علی(ع) به در خانه پیامبر آمد، او را رد کردم اما طولی نکشید علی دوباره آمد و با پیامبر هم‌غذا شد.<ref>ابن کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۷، ص۳۵۰.</ref> بنا به نقلی، پیش از امام علی [[ابوبکر]] و [[عمر بن خطاب|عمر]] نیز نزد پیامبر آمده بودند اما رسول خدا آن دو را برگردانده بود.<ref>تمیمی موصلی، مسند ابی‌یعلی، ۱۴۰۴ق، ج۷، ص۱۰۵.</ref> | ||
==اعتبار== | ==اعتبار== | ||
| خط ۷۱: | خط ۷۱: | ||
{{فضائل امام علی}} | {{فضائل امام علی}} | ||
{{پیامبر اسلام}} | {{پیامبر اسلام}} | ||
<onlyinclude>{{درجه‌بندی | <onlyinclude>{{درجه‌بندی | ||
| پیوند = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل | | پیوند = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل | ||
| خط ۹۰: | خط ۸۹: | ||
| توضیحات = | | توضیحات = | ||
}}</onlyinclude> | }}</onlyinclude> | ||
[[ar:حديث الطائر المشوي]] | [[ar:حديث الطائر المشوي]] | ||
[[en:Hadith al-Tayr al-Mashwiy]] | [[en:Hadith al-Tayr al-Mashwiy]] | ||
نسخهٔ ۲ نوامبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۶:۰۶
| حدیث طیر مشوی | |
|---|---|
| اطلاعات روایت | |
| موضوع | اثبات اولویت حضرت علی (ع) |
| صادره از | پیامبر اسلام(ص) |
| راوی اصلی | انس بن مالک |
| اعتبار سند | حدیث متواتر |
| منابع شیعه | الإفصاح شیخ مفید، الفصول المختاره سید مرتضی |
| منابع سنی | مسند ابی یعلی، التاریخ الکبیر بخاری، البدایه و النهایه ابن کثیر |
| احادیث مشهور | |
| حدیث سلسلةالذهب • حدیث ثقلین • حدیث کساء • مقبوله عمر بن حنظلة • حدیث قرب نوافل • حدیث معراج • حدیث ولایت • حدیث وصایت • حدیث جنود عقل و جهل • حدیث شجره | |
حدیث طَیر مَشوِی(حدیث مرغ بریان)، روایتی در فضیلت حضرت علی(ع) است که بنابر محتوای آن، پیامبر(ص) قصد تناول گوشت پرنده‌ای بریان را داشت و از خدا خواست با محبوب‌ترینِ خلق هم‌غذا شود، طولی نکشید که علی(ع) آمد و با او هم‌غذا شد. این روایت در منابع شیعه و اهل سنت آمده است. گفته شده ۹۰ تن از راویان این حدیث را، از طریق انس بن مالک روایت کرده‌اند.
متن حدیث
إنَّ النَّبِی(ص) کانَ عِندَهُ طائِرٌ، فَقالَ: اللَّهُمَ ائتِنی بِأَحَبِّ خَلقِک إلَیک؛ یأکلُ مَعی مِن هذَا الطَّیرِ. فَجاءَ أبو بَکرٍ، فَرَدَّهُ، ثُمَّ جاءَ عُمَرُ، فَرَدَّهُ، ثُمَّ جاءَ عَلِی، فَأَذِنَ لَهُ.
برای پیامبر(ص) مرغی آورده شده بود. پیامبر فرمود: خدایا! محبوب‌ترین خلق خود را نزد من بفرست تا از این مرغ بخورد. پس ابوبکر آمد، ولی پیامبر او را نپذیرفت. بعد عمر آمد، او را هم نپذیرفت، ولی وقتی علی آمد، اجازه داد داخل شود.[۱]
محتوا
بر اساس حدیث طیر مشوی، امام علی(ع) پس از پیامبر محبوب‌ترین خلق خدا نزد او است.[۲] در این روایت آمده است که پیامبر(ص) قصد تناول گوشت پرنده‌ای بریان را داشت و از خدا خواست با محبوب‌ترینِ خلق هم‌غذا شود و علی(ع) آمد و با او هم‌غذا شد.[۳] در برخی از روایت‌های حدیث آمده است که پس از دعای پیامبر هر یک از عایشه و حفصه دعا کردند که پدر خودشان با پیامبر هم‌غذا شود[۴] همچنین انس بن مالک گفته است من دوست داشتم این فرد سعد بن عباده باشد از این رو وقتی که حضرت علی(ع) به در خانه پیامبر آمد، او را رد کردم اما طولی نکشید علی دوباره آمد و با پیامبر هم‌غذا شد.[۵] بنا به نقلی، پیش از امام علی ابوبکر و عمر نیز نزد پیامبر آمده بودند اما رسول خدا آن دو را برگردانده بود.[۶]
اعتبار
حدیث طیر را علمای شیعه متواتر دانسته‌اند و گروهی از محدثان اهل‌سنت نیز صحت و اعتبار آن را تأیید نموده‌اند.[۷]
حدیث طیر از سوی چند نفر از صحابه و با مضامین نزدیک به هم نقل شده است؛ سفینه خادم حضرت محمد(ص)،[۸] سدی کبیر به نقل از انس بن مالک،[۹] یحیی بن کثیر از انس بن مالک،[۱۰] عثمان بن طویل از انس بن مالک،[۱۱] عبدالله بن انس بن مالک از پدرش،[۱۲] و علی بن عبدالله بن عباس از پدرش[۱۳] این حدیث را نقل کرده‌اند.
بنابر نقل ابن کثیر، علاوه بر راویانی که حدیث طیر را از کسانی جز انس بن مالک نقل کرده‌اند، ۹۰ تن حدیث را تنها از طریق انس بن مالک روایت کرده‌اند.[۱۴] با این حال، به گفته ابن کثیر، این حدیث از طریق افراد بسیاری نقل شده اما قلب آن را نمی‌پذیرد.[۱۵] علامه امینی در پاسخ به ابن کثیر، قلب وی را مهر زده از سوی خدا می‌داند و معتقد است انکار حدیث طیر با وجود ادله مذکور، معنایی ندارد.[۱۶]
بنا به نقل ابن شهر آشوب سید اسماعیل حِمْیری شاعر قرن دوم قمری (متوفای ۱۷۹ق) ماجرای حدیث طیر را به نظم درآورده است که با بیت زیر آغاز می‌شود: الگو:شعر۲
استفاده‌های کلامی
حدیث طیر مشوی از فضایل امام علی(ع) شمرده شده است.[۱۷] متکلمان شیعه از این حدیث برای اثبات اولویت حضرت علی (ع) استفاده کرده‌اند.[۱۸]
شیخ مفید با اتکا به دلالت روایت طیر بر محبوب‌ترین مخلوق بودن امام علی(ع) در نزد خداوند، لازمه آن را برترین بودن امام علی می‌داند؛ چراکه به باور او، سرچشمه محبت خداوند در حق است، نه از روی هوای نفس و خواهش طبع و از همین رو وقتی علی(ع) محبوب‌ترین و در نتیجه برترین مخلوق خداوند باشد، ثابت می‌شود که او امام است؛ چراکه تقدیم مفضول بر فاضل در نبوت و خلافت عامه از سوی خداوند جایز نیست.[۱۹] سید مرتضی در الفصول المختاره سخن شیخ مفید را تقریر کرده و تاکید کرده که محبوب‌ترین مخلوق نزد خداوند، ثوابی بیشتر از همه دارد و چنین کسی بدون شک از همه مخلوقات عمل بیشتر و برتر و عبادت فراوان‌تری دارد. به باور سید مرتضی، همین دلیلی است بر فضیلت امام علی(ع) نسبت به تمام مردم به جز پیامبر اکرم(ص).[۲۰]
آثار مرتبط
به گفته ابن کثیر دمشقی عالم اهل سنت، درباره حدیث طیر و جمع‌آوری الفاظ آن آثار مستقلی نوشته شده است: ابوبکر بن مردویه، محمد بن احمد بن حمدان و محمد بن جریر طبری در این باره آثاری دارند، همچنین باقلانی عالم اهل سنت، کتابی در رد آن نگاشته است.[۲۱] همچنین میرحامد حسین دفتر چهارم از منهج دوم کتاب عبقات را به این حدیث اختصاص داده است و اسناد صحت و تواتر آن را از طرق اهل‌سنت با ذکر نام روات و نقد هر حدیث به تفصیل ذکر کرده است. این دفتر در ۷۳۶ صفحه در دو مجلّد در سال ۱۳۰۶ق در لکهنو چاپ شده است.
پانویس
- ↑ نسائی، خصائص امیرالمؤمنین، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۲۹، ح۱۰؛ تمیمی موصلی، مسند ابی یعلی، ۱۴۰۴ق، ج۷، ص۱۰۵.
- ↑ مفید، الإفصاح، ۱۴۱۲ق، ص۳۳؛ گنجی شافعی، کفایة الطالب، ۱۴۰۴ق، ص۱۵۱.
- ↑ تمیمی موصلی، مسند ابی‌یعلی، ۱۴۰۴ق، ج۷، ص۱۰۵.
- ↑ ابن کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۷، ص۳۵۰.
- ↑ ابن کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۷، ص۳۵۰.
- ↑ تمیمی موصلی، مسند ابی‌یعلی، ۱۴۰۴ق، ج۷، ص۱۰۵.
- ↑ حسنی مغربی، فتح الملک العلی، ۱۴۰۳ق، ص۲۰.
- ↑ طبرانی، المعجم الکبیر، ۱۴۰۴ق، ج۷، ص۸۲، ح۶۴۳۷.
- ↑ تمیمی موصلی، مسند ابی‌یعلی، ۱۴۰۴ق، ج۷، ص۱۰۵؛ نسائی، خصائص امیرالمؤمنین، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۲۹، ح۱۰.
- ↑ طبرانی، المعجم الأوسط، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۲۰۷.
- ↑ بخاری، التاریخ الکبیر، دار الفکر، ج۶، ص۲۵۸.
- ↑ ابن كثير، البدایة والنهایة، ۱۴۱۰ق، ج۷، ص۳۵۱؛ ابن حجر عسقلانی، المطالب العالية، ۱۴۱۹ق، ج۱۶، ص۱۰۸.
- ↑ ذهبی، میزان الإعتدال، ۱۹۹۵م، ج۳، ص۲۳۲.
- ↑ ابن کثیر، البدایة والنهایة، ۱۴۰۷ق، ج۷، ص۳۵۳.
- ↑ ابن کثیر، البدایة والنهایة، ۱۴۰۷ق، ج۷، ص۳۵۳.
- ↑ امینی، الغدیر، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۳۰۸-۳۰۹.
- ↑ سید مرتضی، الفصول المختارة، ۱۴۱۴ق، ص۹۶.
- ↑ برای نمونه نگاه کنید به: مفید، الإفصاح، ۱۴۱۲ق، ص۳۳؛ سید مرتضی، الفصول المختارة، ۱۴۱۴ق، ص۹۶.
- ↑ مفید، الإفصاح، ۱۴۱۲ق، ص۳۳.
- ↑ سید مرتضی، الفصول المختارة، ۱۴۱۴ق، ص۹۶.
- ↑ ابن کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۷، ص۳۵۳.
منابع
- ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، المطالب العالیة بزوائد المسانید الثمانیة، تحقیق سعد بن ناصر، ریاض، دار العاصمة و دار الغیث، ۱۴۱۹ق/۱۹۹۸م.
- ابن شهر آشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابی‌طالب، قم، علامه، ۱۳۷۹ق.
- ابن کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، بیروت، دار الفکر، ۱۴۰۷ق/۱۹۸۶م.
- امینی، عبدالحسین، موسوعة الغدير في الكتاب والسنة والأدب، تحقیق مرکز الغدير للدراسات الإسلامية: زیرنظر محمود هاشمی شاهرودی، قم، موسسه دائرة معارف الفقه الإسلامي، ۱۳۸۸ش/۱۴۳۰ق/۲۰۰۹م.
- بخاری، محمد بن إسماعیل، التاریخ الکبیر، تحقیق سید هاشم ندوی، دار الفکر، بی‌تا.
- تمیمی موصلی، احمد بن علی، مسند أبی یعلی، تحقیق حسین سلیم اسد، دمشق، دار المأمون للتراث، ۱۴۰۴ق.
- حسنی مغربی، احمد بن محمد، فتح الملک العلی بصحة حدیث باب مدینة العلم علی، تحقیق محمدهادی امینی، تهران، مکتبة الامام امیر المؤمنین علی، چاپ سوم، ۱۴۰۳ق.
- ذهبی، محمد بن احمد، میزان الإعتدال، تحقیق شیخ علی محمد معوض و شیخ عادل أحمد عبدالموجود، بیروت، دار الکتب العلمیة، ۱۹۹۵م.
- سید مرتضی، علی بن حسین، الفصول المختارة، تحقیق سید علی میرشریفی، بیروت، دار المفید، ۱۴۱۴ق.
- شیخ مفید، محمد بن محمد، الإفصاح فی إمامة أمیر المؤمنین، قم، مؤسسة البعثة، ۱۴۱۲ق.
- طبرانی، سلیمان بن أحمد، المعجم الأوسط، تحقیق طارق بن عوض الله و عبد المحسن بن إبراهیم الحسینی، القاهرة، ناشر دار الحرمین، ۱۴۱۵ق.
- طبرانی، سلیمان بن احمد، المعجم الکبیر، تحقیق حمدی بن عبدالمجید السلفی، الموصل، مکتبة الزهراء، ۱۴۰۴ق.
- گنجی الشافعی، محمد بن یوسف، کفایة الطالب فی مناقب علی بن أبی طالب، تصحیح محمدهادی امینی، تهران، دار إحیاء تراث اهل البیت(ع)، ۱۴۰۴ق.
- نسائی، احمد بن شعیب، خصائص امیرالمؤمنین علی بن أبی طالب، تحقیق أحمد میرین البلوشی، کویت، مکتبة المعلا، ۱۴۰۶ق.
| آیات | آیه ولایت • آیه اولیالامر • آیه تطهیر • آیه مباهله • آیه صادقین • آیه خیر البریه • آیه اکمال • آیه تبلیغ • آیه انذار • آیه اخوت • آیه اطعام • آیه ود • آیه لیلة المبیت • آیه انفاق • آیه نجوا • آیه شاهد • آیه نصر • آیه سقایة الحاج • آیه ۲۰ سوره توبه • آیه علمالکتاب • آیه ۵۶ سوره مائده • آیه اهله |  | |||
|---|---|---|---|---|---|
| روایات | |||||
| القاب | |||||
| کتاب‌ها |
| ||||
| وقایع | مولود کعبه • لیلة المبیت • ازدواج با حضرت فاطمه • رد الشمس • واقعه غدیر • عید غدیر • مباهله • پنجتن • اصحاب کساء • خاتمبخشی • سد الابواب • ابلاغ آیات برائت • ماجرای تهنیت • ماجرای کسر اصنام | ||||
| وابسته | |||||
