پرش به محتوا

غسل مس میت: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی شیعه
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۲: خط ۲۲:
*بنا به نظر فقیهان شیعه لمس بدن [[معصوم]] و [[شهید]] موجب واجب شدن غسل مس میت نمی‌‎شود.<ref> نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۵، ص۳۰۷.</ref> البته برخی احتمال داده‌اند که مس بدن شهید نیز موجب غسل گردد.<ref>تبریزی غروی، التنقیح، ۱۴۱۱ق، ج۸، ص۲۹۴-۲۹۸. </ref>همچنین بنابر قول برخی، لمس بدن میتی که پیش از اجرای [[حد]] یا [[قصاص]] غسل میت کرده، موجب غسل نمی‌شود.<ref> نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۵، ص۳۰۷.</ref>
*بنا به نظر فقیهان شیعه لمس بدن [[معصوم]] و [[شهید]] موجب واجب شدن غسل مس میت نمی‌‎شود.<ref> نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۵، ص۳۰۷.</ref> البته برخی احتمال داده‌اند که مس بدن شهید نیز موجب غسل گردد.<ref>تبریزی غروی، التنقیح، ۱۴۱۱ق، ج۸، ص۲۹۴-۲۹۸. </ref>همچنین بنابر قول برخی، لمس بدن میتی که پیش از اجرای [[حد]] یا [[قصاص]] غسل میت کرده، موجب غسل نمی‌شود.<ref> نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۵، ص۳۰۷.</ref>
==فلسفه ==
==فلسفه ==
در [[روایات]]، حکمت این غسل رعایت بهداشت و [[طهارت]] روحی لمس‌کننده عنوان شده است.<ref>صدوق، علل الشرایع، ج۱، ص۲۹۹، ح۲، انتشارات داوری، قم، چاپ اول.</ref> از امام رضا(ع) نقل شده کسی که مرده‌ای را غسل می‌دهد، بایستی غسل کند، به خاطر طهارت از آلودگی‌هایی که از بدن میت به شخص منتقل می‌شود. زیرا زمانی که روح از بدن خارج می‌شود بسیاری از آفات و عفونت‌ها در بدن باقی می‌ماند.<ref> عیون اخبار الرضا، ج۲، ص۱۱۴.</ref>
در [[روایات]]، حکمت این غسل رعایت بهداشت و [[طهارت]] روحی لمس‌کننده عنوان شده است.<ref>شیخ صدوق، علل الشرایع، ۱۳۸۵ق، ج۱، ص۳۰۰، ح۳.</ref> از امام رضا(ع) نقل شده کسی که مرده‌ای را غسل می‌دهد، بایستی غسل کند، به خاطر طهارت از آلودگی‌هایی که از بدن میت به شخص منتقل می‌شود. زیرا زمانی که روح از بدن خارج می‌شود بسیاری از آفات و عفونت‌ها در بدن باقی می‌ماند.<ref> شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا، ۱۳۷۸ق، ج۲، ص۱۱۴.</ref>


==جُستارهای وابسته==
==جُستارهای وابسته==
خط ۳۴: خط ۳۴:
* تبریزی غروی، میرزاعلی، التنقیح فی شرح العروة الوثقی تقریرا لبحث آیة‌الله العظمی السید ابوالقاسم الخوئی، الطبعة الثانیة، ۱۴۱۱ق.
* تبریزی غروی، میرزاعلی، التنقیح فی شرح العروة الوثقی تقریرا لبحث آیة‌الله العظمی السید ابوالقاسم الخوئی، الطبعة الثانیة، ۱۴۱۱ق.
* حسینی عاملی، سید محمدجواد، مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلامه، تحقیق محمدباقر خالصی، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، بی‌تا.  
* حسینی عاملی، سید محمدجواد، مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلامه، تحقیق محمدباقر خالصی، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، بی‌تا.  
* شیخ صدوق، محمد بن علی، علل الشرائع، قم، کتابفروشی داوری، ۱۳۸۵ش/۱۹۶۶م.
* شیخ صدوق، محمد بن علی، عیون اخبار الرضا علیه‌السلام، تصحیح مهدی لاجوردی، تهران، نشر جهان، ۱۳۷۸ق.
* شیخ طوسی، محمد بن حسن، الخلاف، مؤسسة النشر الاسلامی، بی‌تا.
* شیخ طوسی، محمد بن حسن، الخلاف، مؤسسة النشر الاسلامی، بی‌تا.
* طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم، العروة الوثقی، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، ۱۴۱۹ق.  
* طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم، العروة الوثقی، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، ۱۴۱۹ق.  

نسخهٔ ‏۱۲ ژوئیهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۷:۴۷

غُسل مَسِّ مَیت غُسلی که به سبب تماس با جسد انسان واجب می‌شود. این غسل در صورتی واجب است که تماس با بدن مرده پس از سردشدن بدن میت و قبل از غسل آن باشد. اهل‌سنت این غسل را واجب نمی‌دانند.

مفهوم‌شناسی

غسل مس میت به غسلی گفته می‌شود که به سبب تماس با بدن انسان مرده واجب می‌شود. از این غسل در باب احکام اموات و احکام طهارت سخن گفته می‌شود.[۱] گفته شده در دو کتاب وسائل الشیعه و مستدرک، حدوده پنجاه حدیث درباره احکام غسل مس میت و احکام نقل شده است.[نیازمند منبع]

غسل مسّ میت همانند دیگر غسل‌ها به دو گونه ترتیبی و ارتماسی انجام می‌شود.

حکم فقهی

از نظر بیشتر فقیهان شیعه غسل مس میت واجب است.[۲] البته از میان فقیهان شیعه به سید مرتضی نسبت داده شده که آن را مستحب می‌داند.[۳] همچنین به گفته علامه حلی فقهای اهل‌سنت غسل مس میت را واجب نمی‌دانند.[۴] بلکه از نظر بیشتر آنها مستحب است.[۵] به فتوای فقیهان شیعه تماس با بدن انسان مرده در صورتی موجب وجوب غسل می‌شود که بدن میت سرد شده باشد.[۶] همچنین لمس بدن میت پس از غسل میت موجب واجب شدن غسل مس میت نمی‌شود.[۷]

احکام مرتبط

  • تکرار مسّ میت موجب تکرار غسل نمی‌شود.[۸]
  • بنا به نظر فقیهان غسل مسّ میت کفایت از وضو نمی‌کند از این‌رو برای نماز، علاوه بر غسل باید وضو هم گرفت.[۹] برخی از فقیهان بر این نظرند که مس میت وضو را باطل می‌کند.[۱۰] البته مشهور آنان این نظر را نمی‌پذیرند.[۱۱]
  • به فتوای بیشتر مراجع تقلید، لمس قطعه جداشده از بدن انسانِ مرده یا زنده، در صورتی که استخوان داشته باشد موجب غسل می‌گردد.[۱۲]البته مس قسمتى که از بدن زنده جداشده اگر استخوان نداشته باشد، سبب واجب شدن غسل نمی‌شود.[۱۳]
  • برخی از فقیهان مس میت را حدث اصغر می‌دانند. بنا بر دیدگاه آنان، غسل مس میت تنها برای کارهایی واجب است که نیاز به وضو دارند؛ مانند نماز و دست زدن به خط قرآن. عده‌ای دیگر، مس میت را حدث اکبر می‌دانند. طبق نظر این عده، برای همه اعمالی که نیاز به طهارت است، باید غسل مس میت انجام شود؛ مانند نماز، طواف، روزه و توقف در مسجد.[۱۴]
  • بنا به نظر فقیهان شیعه لمس بدن معصوم و شهید موجب واجب شدن غسل مس میت نمی‌‎شود.[۱۵] البته برخی احتمال داده‌اند که مس بدن شهید نیز موجب غسل گردد.[۱۶]همچنین بنابر قول برخی، لمس بدن میتی که پیش از اجرای حد یا قصاص غسل میت کرده، موجب غسل نمی‌شود.[۱۷]

فلسفه

در روایات، حکمت این غسل رعایت بهداشت و طهارت روحی لمس‌کننده عنوان شده است.[۱۸] از امام رضا(ع) نقل شده کسی که مرده‌ای را غسل می‌دهد، بایستی غسل کند، به خاطر طهارت از آلودگی‌هایی که از بدن میت به شخص منتقل می‌شود. زیرا زمانی که روح از بدن خارج می‌شود بسیاری از آفات و عفونت‌ها در بدن باقی می‌ماند.[۱۹]

جُستارهای وابسته

پانویس

الگوی پانویس غیرفعال شده است. لطفا از الگوی پانوشت استفاده شود

منابع

  • تبریزی غروی، میرزاعلی، التنقیح فی شرح العروة الوثقی تقریرا لبحث آیة‌الله العظمی السید ابوالقاسم الخوئی، الطبعة الثانیة، ۱۴۱۱ق.
  • حسینی عاملی، سید محمدجواد، مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلامه، تحقیق محمدباقر خالصی، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، بی‌تا.
  • شیخ صدوق، محمد بن علی، علل الشرائع، قم، کتابفروشی داوری، ۱۳۸۵ش/۱۹۶۶م.
  • شیخ صدوق، محمد بن علی، عیون اخبار الرضا علیه‌السلام، تصحیح مهدی لاجوردی، تهران، نشر جهان، ۱۳۷۸ق.
  • شیخ طوسی، محمد بن حسن، الخلاف، مؤسسة النشر الاسلامی، بی‌تا.
  • طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم، العروة الوثقی، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، ۱۴۱۹ق.
  • علامه حلی، حسن بن یوسف، تذکرة الفقهاء، قم، مؤسسه آل‌البیت علیهم‌السلام لاحیاء التراث، ۱۴۱۴ق.
  • علی‌شیعه، علی، «احکام میت در فقه مذاهب اسلامی»، مطالعات تقریبی مذاهب اسلامی، شماره۳، زمستان ۱۳۹۱ش.
  • نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، تحقیق عباس قوچانی، بیروت،‌ دار احیاء التراث العربی، چاپ هفتم، ۱۳۶۲ش.

پیوند به بیرون

  1. طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۱۲.
  2. عاملی، مفتاح الکرامة، مؤسسة النشر الاسلامی، ج۴، ص۳۱۲.
  3. عاملی، مفتاح الکرامة، مؤسسة النشر الاسلامی، ج۴، ص۳۱۳.
  4. علامه حلی، تذکرة الفقهاء، ج۲، ص۱۳۴.
  5. شیخ طوسی، الخلاف، مؤسسة النشر الاسلامی، ج۱، ص۲۲۳.
  6. طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۳.
  7. طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۳.
  8. طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۱۲.
  9. طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۹-۱۰.
  10. طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۹.
  11. طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۹، پانویس۵.
  12. طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۵.
  13. امام خمينى، استفتاءات، ۱۴۲۶ق، ج‌۱، ص۷۸.
  14. طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۱۱؛ عاملی، مفتاح الکرامة، مؤسسة النشر الاسلامی، ج۴، ص۳۱۴-۳۱۷.
  15. نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۵، ص۳۰۷.
  16. تبریزی غروی، التنقیح، ۱۴۱۱ق، ج۸، ص۲۹۴-۲۹۸.
  17. نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۵، ص۳۰۷.
  18. شیخ صدوق، علل الشرایع، ۱۳۸۵ق، ج۱، ص۳۰۰، ح۳.
  19. شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا، ۱۳۷۸ق، ج۲، ص۱۱۴.