پرش به محتوا

سوره مسد: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی شیعه
imported>Salvand
لید: بازنویسی شناسه
imported>Salvand
لید: تکمیل شناسه
خط ۱: خط ۱:
{{سوره||نام = مَسَد|کتابت = ۱۱۱|جزء = ۳۰|آیه = ۵|مکی/مدنی = مکی|شماره نزول = ۶|بعدی = [[سوره اخلاص|اخلاص]] |قبلی = [[سوره نصر|نصر]] |کلمه = ۲۲|حرف = ۸۱|تصویر=سوره مسد.jpg}}
{{سوره||نام = مَسَد|کتابت = ۱۱۱|جزء = ۳۰|آیه = ۵|مکی/مدنی = مکی|شماره نزول = ۶|بعدی = [[سوره اخلاص|اخلاص]] |قبلی = [[سوره نصر|نصر]] |کلمه = ۲۲|حرف = ۸۱|تصویر=سوره مسد.jpg}}
'''سوره مَسَد''' یا '''تَبَّت''' صد و یازدهمین [[سوره]] و از سوره‌های مکی قرآن که در جزء سی‌ام جای گرفته است. مسد (ریسمانی از پوست نخل) از کلمه آخر سوره و تَبَّت از آیه اول این سوره گرفته شده است. سوره مسد درباره [[ابولهب]] و همسرش، دشمنان سرسخت [[پیامبر]]، نازل شده و آن دو را گرفتار آتش جهنم می‌خواند. در روایات آمده است پیامبر(ص) دعا کرد هرکس که این سوره را می‌خواند، خداوند او و ابولهب را در یک خانه جای ندهد.
'''سوره مَسَد''' یا '''تَبَّت''' صد و یازدهمین [[سوره]] و از سوره‌های مکی قرآن که در جزء سی‌ام جای گرفته است. مسد (ریسمانی از پوست نخل) از کلمه آخر سوره و تَبَّت از آیه اول این سوره گرفته شده است. سوره مسد درباره [[ابولهب]] و همسرش، دشمنان سرسخت [[پیامبر]]، نازل شده و آن دو را گرفتار آتش جهنم می‌خواند. در این سوره خداوند، همسر ابولهب را «حمالة الحطب: حمل‌کننده هیزم» می‌خواند که برخی از تفاسیر گفته‌اند زیرا او برای آزاردادن پیامبر، جلوی پای پیامبر خار می‌ریخت. در روایات آمده است پیامبر(ص) دعا کرد هرکس که این سوره را می‌خواند، خداوند او و ابولهب را در یک خانه جای ندهد.


==معرفی==
==معرفی==

نسخهٔ ‏۱۰ ژوئیهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۲:۴۱

سوره مسد
مَسَد
شماره سوره۱۱۱
جزء۳۰
نزول
ترتیب نزول۶
مکی/مدنیمکی
اطلاعات آماری
تعداد آیات۵
تعداد کلمات۲۲
تعداد حروف۸۱


سوره مَسَد یا تَبَّت صد و یازدهمین سوره و از سوره‌های مکی قرآن که در جزء سی‌ام جای گرفته است. مسد (ریسمانی از پوست نخل) از کلمه آخر سوره و تَبَّت از آیه اول این سوره گرفته شده است. سوره مسد درباره ابولهب و همسرش، دشمنان سرسخت پیامبر، نازل شده و آن دو را گرفتار آتش جهنم می‌خواند. در این سوره خداوند، همسر ابولهب را «حمالة الحطب: حمل‌کننده هیزم» می‌خواند که برخی از تفاسیر گفته‌اند زیرا او برای آزاردادن پیامبر، جلوی پای پیامبر خار می‌ریخت. در روایات آمده است پیامبر(ص) دعا کرد هرکس که این سوره را می‌خواند، خداوند او و ابولهب را در یک خانه جای ندهد.

معرفی

  • نام و سبب نامگذاری

این سوره را به جهت آخرین کلمه آن، مَسَد نامیده‌اند؛ همچنین به آن تَبَّت می‌گویند که اولین کلمه این سوره است و از آنجا که سوره درباره ابولهب سخن می‌گوید، به آن سورهٔ ابولهب‌ نیز گفته می‌شود.[۱]

  • مکان و ترتیب نزول

سوره مسد در اوایل دعوت آشکار پیامبر(ص)، نازل شده و بنابراین سوره‌ای مکی است.[۲] این سوره به ترتیب نزول، ششمین و به ترتیب مصحف، صدو یازدهمین سوره قرآن است که در جزء سی‌ام قرآن جای گرفته است.[۳]

  • تعداد آیات و کلمات

سوره مسد، ۵ آیه، ۲۲ کلمه و ۸۱ حرف دارد و به لحاظ حجم، جزو سوره‌های مُفصَّلات (دارای آیات متعدد و کوتاه) و قِصار(کوتاه) قرآن است.[۴]

محتوا

تمام سوره مسد درباره ابولهب و همسر او است. در این سوره از نابودی ابولهب و اعمالش سخن به میان آمده است و او و همسرش به گرفتاری در عذاب جهنم تهدید شده‌اند.[۵] تفسیر نمونه این سوره را تنها سوره‌ای دانسته است که در آن از یکی از دشمنان اسلام با ذکر نام، یاد شده و نوشته است: محتوای سوره نشان می‌دهد که ابولهب و همسرش دشمنی زیادی با پیامبر(ص) داشته‌اند.[۶]

انذار پیامبر و دشنام ابولهب به او

درباره شأن نزول سوره مسد، روایات فراوانی نقل کرده‌اند که همگی مضمونی نزدیک به هم دارند. از ابن عباس نقل شده است که پیامبر (ص) روزی بالای تپه صفا رفت و قریش را فراخواند و آنها را از عذاب سخت بیم داد. ابولهب که در میان جمع بود، با زبان دشنام با پیامبر سخن گفت و اعتراض کرد که «برای این ما را جمع کردی؟» و با جمله «تبّا لک»(زیان ببینی)، به پیامبر دشنام داد. آیات سوره مسد در پاسخ به این دشنام نازل شد و خود ابولهب را زیان‌زده معرفی کرد.[۸]

حماله الحطب

سوره مسد، ام جمیل همسر ابولهب را با عبارت «حَمّالَة الحَطَب»(حمل‌کننده هیزم) توصیف کرده است. مفسران درباره اینکه چرا قرآن این عبارت را درباره او به کار برده است، تفسیرهای مختلفی ارائه داده‌اند؛ از جمله:

  • ام‌جمیل خارهای بیابان را به دوش می‌کشید و زمانی که پیامبر برای اقامه نماز بیرون می‌آمد، آنها را جلوی پای او می‌ریخت تا اذیت شود.[۹]
  • او با كارهایی که انجام می‌داد، آتش جهنم را برای خودش می افروخت؛[۱۰]
  • او پیامبر را به جهت فقرش مسخره می‌کرد؛ خداوند نیز با این وصف، او را تحقیر کرد؛[۱۱]
  • این عبارت، كنایه از سخن‏‌چینى او است.[۱۲]

فضیلت وخواص

از پیامبر نقل شده است: کسی که این سوره را می‌خواند، امیدوارم که خداوند او و ابولهب را در یک خانه جای ندهد.[۱۳] این سخن کنایه از آن است که او اهل بهشت باشد.[۱۴]

متن و ترجمه

سوره مسد

بِسْمِ اللَّـهِ الرَّ‌حْمَـٰنِ الرَّ‌حِيمِ به نام خداوند رحمتگر مهربان
تَبَّتْ یدَا أَبِی لَهَبٍ وَتَبَّ ﴿۱﴾ مَا أَغْنَیٰ عَنْهُ مَالُهُ وَ مَاكَسَبَ ﴿۲﴾ سَیصْلَیٰ نَارً‌ا ذَاتَ لَهَبٍ ﴿۳﴾ وَامْرَ‌أَتُهُ حَمَّالَةَ الْحَطَبِ ﴿۴﴾ فِی جِیدِهَا حَبْلٌ مِّن مَّسَدٍ ﴿۵﴾ بریده باد دو دست ابولهب، و مرگ بر او باد. (۱) دارایی او و آنچه اندوخت، سودش نكرد. (۲) بزودی در آتشی پرزبانه درآید. (۳) و زنش، آن هیمه‌كش [آتش فروز]، (۴) بر گردنش طنابی از لیف خرماست. (۵)


سوره پیشین:
سوره نصر
سوره مسد
سوره‌های مکیسوره‌های مدنی
سوره پسین:
سوره اخلاص

١.فاتحه ٢.بقره ٣.آل‌عمران ٤.نساء ٥.مائده ٦.انعام ٧.اعراف ٨.انفال ٩.توبه ١٠.یونس ١١.هود ١٢.یوسف ١٣.رعد ١٤.ابراهیم ١٥.حجر ١٦.نحل ١٧.اسراء ١٨.کهف ١٩.مریم ٢٠.طه ٢١.انبیاء ٢٢.حج ٢٣.مؤمنون ٢٤.نور ٢٥.فرقان ٢٦.شعراء ٢٧.نمل ٢٨.قصص ٢٩.عنکبوت ٣٠.روم ٣١.لقمان ٣٢.سجده ٣٣.احزاب ٣٤.سبأ ٣٥.فاطر ٣٦.یس ٣٧.صافات ٣٨.ص ٣٩.زمر ٤٠.غافر ٤١.فصلت ٤٢.شوری ٤٣.زخرف ٤٤.دخان ٤٥.جاثیه ٤٦.احقاف ٤٧.محمد ٤٨.فتح ٤٩.حجرات ٥٠.ق ٥١.ذاریات ٥٢.طور ٥٣.نجم ٥٤.قمر ٥٥.الرحمن ٥٦.واقعه ٥٧.حدید ٥٨.مجادله ٥٩.حشر ٦٠.ممتحنه ٦١.صف ٦٢.جمعه ٦٣.منافقون ٦٤.تغابن ٦٥.طلاق ٦٦.تحریم ٦٧.ملک ٦٨.قلم ٦٩.حاقه ٧٠.معارج ٧١.نوح ٧٢.جن ٧٣.مزمل ٧٤.مدثر ٧٥.قیامه ٧٦.انسان ٧٧.مرسلات ٧٨.نبأ ٧٩.نازعات ٨٠.عبس ٨١.تکویر ٨٢.انفطار ٨٣.مطففین ٨٤.انشقاق ٨٥.بروج ٨٦.طارق ٨٧.اعلی ٨٨.غاشیه ٨٩.فجر ٩٠.بلد ٩١.شمس ٩٢.لیل ٩٣.ضحی ٩٤.شرح ٩٥.تین ٩٦.علق ٩٧.قدر ٩٨.بینه ٩٩.زلزله ١٠٠.عادیات ١٠١.قارعه ١٠٢.تکاثر ١٠٣.عصر ١٠٤.همزه ١٠٥.فیل ١٠٦.قریش ١٠٧.ماعون ١٠٨.کوثر ١٠٩.کافرون ١١٠.نصر ١١١.مسد ١١٢.اخلاص ١١٣.فلق ١١٤.ناس


پانویس

  1. دانشنامه قرآن، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۷۰.
  2. مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۷، ص۴۱۱و۴۱۲.
  3. دانشنامه قرآن، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۷۰.
  4. دانشنامه قرآن، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۷۰.
  5. علامه طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲۰، ص۳۷۴.
  6. مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۷، ص۴۱۲.
  7. خامه‌گر، محمد، ساختار سوره‌های قرآن کریم، تهیه مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت نورالثقلین، قم، نشر نشرا، چ۱، ۱۳۹۲ش.
  8. واحدی نیشابوری، اسباب النزول، ۱۳۸۳ش، ج ۱، ص ۲۴۸.
  9. طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۸۵۲.
  10. مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۸۹ش، ج۲۸، ص۸۲۵.
  11. فخر رازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۳۲، ص۳۵۳.
  12. شیخ طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، ج۱۰، ص۴۲۸.
  13. طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۸۵۰.
  14. مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۷، ۴۱۲.

منابع

  • قرآن کریم، ترجمه محمدمهدی فولادوند، تهران، دارالقرآن الکریم، ۱۴۱۸ق/۱۳۷۶ش.
  • قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه نامه: بهاءالدین خرمشاهی، تهران، جامی، نیلوفر، ۱۳۷۶ش.
  • واحدی نیشابوری، اسباب النزول، ترجمه علیرضا ذکاوتی قراگزلو، تهران، نشر نی ۱۳۸۳ش.
  • دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، به کوشش بهاءالدین خرمشاهی، تهران، دوستان-ناهید، ۱۳۷۷ش.
  • طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، تحقیق احمد قصیر عاملی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بی‌تا.
  • طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش.
  • فخرالدین رازی، ابوعبدالله محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ سوم، ۱۴۲۰ق.
  • مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، قم، انتشارات صدرا، چاپ اول، ۱۳۸۹ش.
  • مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ اول، ۱۳۷۴ش.

پیوند به بیرون