پرش به محتوا

امامت: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۵: خط ۴۵:
===امامت لطف است===
===امامت لطف است===
{{همچنین ببینید|قاعده لطف}}
{{همچنین ببینید|قاعده لطف}}
امامیه برای اثبات وجوب نصب و تعیین امام از سوی خداوند، به قاعده لطف استدلال کرده‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به طوسی، تلخیص المحصل، ۱۴۰۵ق، ص۴۲۶؛ بحرانی، قواعد المرام فی علم الکلام، ۱۴۰۶ق، ص۱۷۵؛ مظفر، دلائل الصدق، ۱۴۲۲ق، ج۴، ص۲۵۳.</ref> قاعده لطف به این معنا است که هر کاری که به نزدیک شدن انسان‌ها به اطاعت از خدا یا دور شدن آنها از [[گناه]] بینجامد، انجام آن بر خداوند لازم است و خدا حتماً آن کار را انجام می‌دهد؛<ref>ربانی گلپایگانی، القواعد الکلامیه، ۱۳۹۲ش/۱۴۳۵ق، ص۱۰۶؛ فخرالدین رازی، المحصل، ۱۴۱۱ق، ص۴۸۱-۴۸۲.</ref> مانند تشریع تکالیف دینی و ارسال [[پیامبران]] که انسان‌ها از این راه، با تکالیف دینی‌شان آشنا می‌شوند.<ref>ربانی گلپایگانی، القواعد الکلامیة، ۱۳۹۲ش/۱۴۳۵ق، ص۱۱۴-۱۱۶.</ref> مطابق این قاعده، وجود امام [[قاعده لطف|لطف]] است؛ چون سبب می‌شود بندگان به طاعت الهی نزدیک و از انجام اموری که مورد نهی خداوند است دور شوند.<ref>طوسی، تلخیص المحصل، ۱۴۰۵ق، ص۴۲۶.</ref> بنابراین نصب و تعیین امام بر خداوند واجب است.<ref>طوسی، تلخیص المحصل، ۱۴۰۵ق، ص۴۲۶؛ بحرانی، قواعد المرام فی علم الکلام، ۱۴۰۶ق، ص۱۷۵.</ref>
امامیه برای اثبات وجوب نصب و تعیین امام از سوی خداوند، به قاعده لطف استدلال کرده‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به طوسی، تلخیص المحصل، ۱۴۰۵ق، ص۴۲۶؛ بحرانی، قواعد المرام فی علم الکلام، ۱۴۰۶ق، ص۱۷۵؛ مظفر، دلائل الصدق، ۱۴۲۲ق، ج۴، ص۲۵۳.</ref> قاعده لطف به این معنا است که هر کاری که به نزدیک شدن انسان‌ها به اطاعت از خدا یا دور شدن آنها از [[گناه]] بینجامد، انجام آن بر خداوند لازم است و خدا حتماً آن کار را انجام می‌دهد؛<ref>ربانی گلپایگانی، القواعد الکلامیه، ۱۳۹۲ش/۱۴۳۵ق، ص۱۰۶؛ فخر رازی، المحصل، ۱۴۱۱ق، ص۴۸۱-۴۸۲.</ref> مانند تشریع تکالیف دینی و ارسال [[پیامبران]] که انسان‌ها از این راه، با تکالیف دینی‌شان آشنا می‌شوند.<ref>ربانی گلپایگانی، القواعد الکلامیة، ۱۳۹۲ش/۱۴۳۵ق، ص۱۱۴-۱۱۶.</ref> مطابق این قاعده، وجود امام [[قاعده لطف|لطف]] است؛ چون سبب می‌شود بندگان به طاعت الهی نزدیک و از انجام اموری که مورد نهی خداوند است دور شوند.<ref>طوسی، تلخیص المحصل، ۱۴۰۵ق، ص۴۲۶.</ref> بنابراین نصب و تعیین امام بر خداوند واجب است.<ref>طوسی، تلخیص المحصل، ۱۴۰۵ق، ص۴۲۶؛ بحرانی، قواعد المرام فی علم الکلام، ۱۴۰۶ق، ص۱۷۵.</ref>


==ویژگی‌های امام==
==ویژگی‌های امام==
خط ۹۱: خط ۹۱:
*'''اَلاِفصاح فی الاِمامه،''' '''تألیف [[شیخ مفید]]:''' نویسنده در این کتاب مسائلی همچون تعریف امامت و ضرورت شناخت امام، اثبات امامت امام علی و افضلیت وی نزد خدا و پیامبر(ص)، ابطال ادعای امامت ابوبکر و ردَ افضلیت وی، عدم اجماع امت بر امامت ابوبکر و مسائلی از همین قبیل را بحث کرده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به شیخ مفید، الافصاح فی الامامة، ۱۴۱۳ق، ص۷۹ و ص۹۰ و ص۱۳۱ و ص۱۳۹ و ص۲۲۹ و ص۲۳۱.</ref>
*'''اَلاِفصاح فی الاِمامه،''' '''تألیف [[شیخ مفید]]:''' نویسنده در این کتاب مسائلی همچون تعریف امامت و ضرورت شناخت امام، اثبات امامت امام علی و افضلیت وی نزد خدا و پیامبر(ص)، ابطال ادعای امامت ابوبکر و ردَ افضلیت وی، عدم اجماع امت بر امامت ابوبکر و مسائلی از همین قبیل را بحث کرده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به شیخ مفید، الافصاح فی الامامة، ۱۴۱۳ق، ص۷۹ و ص۹۰ و ص۱۳۱ و ص۱۳۹ و ص۲۲۹ و ص۲۳۱.</ref>
*'''اَلشَافی فی الامامة،''' '''نوشته''' [[سید مرتضی|'''سیدِ مرتضی:''']] این کتاب ناظر به کتاب «المُغنی مِنَ الحِجاج فی الامامه» اثر [[قاضی عبدالجبار معتزلی]] و در پاسخ به شبهات وی دربارۀ امامت نوشته شده است.<ref>سیدمرتضی، الشافی فی الامامة، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۳۳.</ref> این کتاب در همان زمان نگارش و در قرن‌های بعد موردتوجه عالمان شیعه و سنی قرار گرفت و آثاری در تلخیص یا نقد آن نوشته شد که از آن میان [[تلخیص‌الشافی]]، نوشته [[شیخ طوسی]] است.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۸ق، ج۱۳، ص۸.</ref>
*'''اَلشَافی فی الامامة،''' '''نوشته''' [[سید مرتضی|'''سیدِ مرتضی:''']] این کتاب ناظر به کتاب «المُغنی مِنَ الحِجاج فی الامامه» اثر [[قاضی عبدالجبار معتزلی]] و در پاسخ به شبهات وی دربارۀ امامت نوشته شده است.<ref>سیدمرتضی، الشافی فی الامامة، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۳۳.</ref> این کتاب در همان زمان نگارش و در قرن‌های بعد موردتوجه عالمان شیعه و سنی قرار گرفت و آثاری در تلخیص یا نقد آن نوشته شد که از آن میان [[تلخیص‌الشافی]]، نوشته [[شیخ طوسی]] است.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۸ق، ج۱۳، ص۸.</ref>
*'''مِنهاجُ الکِرامة فی معرفةِ الاِمامه،''' '''اثر [[علامه حلی]]:''' علامه حلی در این کتاب ابتدا مسائل عمومی درباره امامت، مانند تعریف و بحث درباره ضرورت آن را بیان کرده و سپس به اثبات امامت و جانشینی بلافصل امام علی(ع) و امامت سایر ائمه(ع) پرداخته است.<ref>حسین مبارک، «مقدمه»، در کتاب منهاج الکرامة فی معرفة الامامة، تألیف علامه حلی، ص۲۴-۲۵.</ref> گفته می‌شود [[ابن‌تیمیه حرانی|ابن‌تیمیه]] کتاب [[منهاج السنة النبویه (کتاب)|مِنهاجُ السُّنةِ النَّبویة]] را در ردّ این کتاب نوشت.<ref>حسینی میلانی، شرح منهاج الکرامة فی معرفة الامامة، ۱۴۲۸ق، ج۱، ص۱۱۳.</ref> [[سیدعلی حسینی میلانی]]، کلام‌پژوه و مدرس حوزه علمیه قم، بر کتاب منهاج الکرامه شرحی نوشت و در آن نظرات ابن‌تیمیه را رد کرد. این کتاب با عنوان «شرح منهاج الکرامة»، در پنج جلد به چاپ رسید.<ref>حسینی میلانی، شرح منهاج الکرامة فی معرفة الامامة، ۱۴۲۸ق، ج۱، ص۱۱۳.</ref>
*'''مِنهاجُ الکِرامة فی معرفةِ الاِمامه،''' '''اثر [[علامه حلی]]:''' علامه حلی در این کتاب ابتدا مسائل عمومی درباره امامت، مانند تعریف و بحث درباره ضرورت آن را بیان کرده و سپس به اثبات امامت و جانشینی بلافصل امام علی(ع) و امامت سایر ائمه(ع) پرداخته است.<ref>حسین مبارک، «مقدمه»، در کتاب منهاج الکرامة فی معرفة الامامة، تألیف علامه حلی، ص۲۴-۲۵.</ref> گفته می‌شود [[ابن‌تیمیه حرانی|ابن‌تیمیه]] کتاب [[منهاج السنة النبویه (کتاب)|مِنهاجُ السُّنةِ النَّبویة]] را در ردّ این کتاب نوشت.<ref>میلانی، شرح منهاج الکرامة، ۱۴۲۸ق، ج۱، ص۱۱۳.</ref> [[سیدعلی حسینی میلانی]]، کلام‌پژوه و مدرس حوزه علمیه قم، بر کتاب منهاج الکرامه شرحی نوشت و در آن نظرات ابن‌تیمیه را رد کرد. این کتاب با عنوان «شرح منهاج الکرامة»، در پنج جلد به چاپ رسید.<ref>میلانی، شرح منهاج الکرامة، ۱۴۲۸ق، ج۱، ص۱۱۳.</ref>
*'''امامت و رهبری،''' '''از [[مرتضی مطهری]]:''' این مجموعه، دربردارنده شش سخنرانی از مطهری درباره امامت است که در [[سال ۱۳۴۹ هجری شمسی|۱۳۴۹ش]] در انجمن اسلامی پزشکان ایراد شده است.<ref>انتشارات صدرا، «مقدمه»، در کتاب امامت و رهبری، تألیف مرتضی مطهری، ص۷.</ref>
*'''امامت و رهبری،''' '''از [[مرتضی مطهری]]:''' این مجموعه، دربردارنده شش سخنرانی از مطهری درباره امامت است که در [[سال ۱۳۴۹ هجری شمسی|۱۳۴۹ش]] در انجمن اسلامی پزشکان ایراد شده است.<ref>انتشارات صدرا، «مقدمه»، در کتاب امامت و رهبری، تألیف مرتضی مطهری، ص۷.</ref>
*'''الاِمامةُ العُظمی عندَ اَهلِ السُّنةِ و الجَماعه،''' '''نوشته عبدالله دمیجی از عالمان اهل سنت:''' نویسنده، در این کتاب، پس از تعریف امامت و بحث از وجوب و ضرورت آن، به بیان دیدگاه اهل سنت درباره امامت پرداخته است.<ref>دمیجی، الامامة العظمی عند اهل السنة و الجماعة، دار طیبة، ص۱۳-۱۴.</ref>
*'''الاِمامةُ العُظمی عندَ اَهلِ السُّنةِ و الجَماعه،''' '''نوشته عبدالله دمیجی از عالمان اهل سنت:''' نویسنده، در این کتاب، پس از تعریف امامت و بحث از وجوب و ضرورت آن، به بیان دیدگاه اهل سنت درباره امامت پرداخته است.<ref>دمیجی، الامامة العظمی عند اهل السنة و الجماعة، دار طیبة، ص۱۳-۱۴.</ref>
خط ۱۴۶: خط ۱۴۶:
*قاضی عبدالجبار، المغنی فی أبواب التوحید والعدل، الإمامة، قاهره، الدار المصریه، ۱۹۶۲م.
*قاضی عبدالجبار، المغنی فی أبواب التوحید والعدل، الإمامة، قاهره، الدار المصریه، ۱۹۶۲م.
*قاضی عبدالجبار، عبدالجبار بن احمد، شرح الاصول الخمسة، تعلیه احمد بن حسین ابی‌هاشم، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ اول، ۱۴۲۲ق.
*قاضی عبدالجبار، عبدالجبار بن احمد، شرح الاصول الخمسة، تعلیه احمد بن حسین ابی‌هاشم، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ اول، ۱۴۲۲ق.
*کاشف الغطاء، شیخ جعفر، كشف الغطاء عن مبهمات الشريعة الغراء، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، ۱۴۲۰ق.
*کاشف‌الغطاء، شیخ جعفر، كشف‌الغطاء عن مبهمات الشريعة الغراء، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، ۱۴۲۰ق.
*کاشف‌الغطاء، محمدحسین، اصل الشیعة و اصولها، قم، مؤسسة الامام علی(ع)، بی‌تا.
*کاشف‌الغطاء، محمدحسین، اصل الشیعة و اصولها، قم، مؤسسة الامام علی(ع)، بی‌تا.
*کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، قم، دار الحدیث، ۱۳۸۷ش.
*کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، قم، دار الحدیث، ۱۳۸۷ش.
*محقق حلی، المسلک فی أصول الدین و الرسالة الماتعیة، تحقیق رضا استادی، مشهد، مجمع البحوث الإسلامیة، چاپ اول، ۱۴۱۴ق.
*مطهری، مرتضی، امامت و رهبری، قم، انتشارات صدرا، ۱۳۹۰ش.
*مطهری، مرتضی، امامت و رهبری، قم، انتشارات صدرا، ۱۳۹۰ش.
*مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، قم، انتشارات صدرا، ۱۳۹۰ش.
*مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، قم، انتشارات صدرا، ۱۳۹۰ش.