پرش به محتوا

استمناء: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۸ دسامبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:
{{احکام}}
{{احکام}}
{{مقاله توصیفی فقهی}}
{{مقاله توصیفی فقهی}}
'''استمناء''' یا '''خودارضایی''' انجام دادن کاری غیر از [[جماع|آمیزش]] است که معمولا باعث خارج شدن [[منی]] از آلت انسان شود. فقیهان استمناء را حرام و از [[گناهان کبیره]] می‌دانند. مجازات استمناء [[تعزیر]] است و [[حاکم شرع]] مقدار آن را تعیین می‌کند. اگر استمناء منجر به خروج منی شود منجر به احکامی می‌گردد واجب شدن [[غسل جنابت]] و باطل‌شدن [[روزه]] از جمله آنهاست.
'''استمناء''' یا '''خودارضایی''' انجام کاری با دست و غیر آن که معمولا باعث خارج شدن [[منی]] از انسان می‌شود. فقیهان استمناء را [[حرام]] و از [[گناهان کبیره]] می‌دانند. مجازات استمناء [[تعزیر]] است و [[حاکم شرع]] مقدار آن را تعیین می‌کند. اگر استمناء منجر به خروج منی شود منجر به احکامی می‌گردد واجب شدن [[غسل جنابت]] و باطل‌شدن [[روزه]] از جمله آنهاست.


== مفهوم‌شناسی ==
== مفهوم‌شناسی ==
خط ۱۰: خط ۱۰:
استمنا از نظر فقهی [[حرام]] است. برخی از فقها، آن را جزو [[گناهان کبیره]] دانسته‌اند.<ref> نگاه کنید به: نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۴۱، ص۶۴۷.</ref> مستند آنان در حرمت آن، [[آیه|آیات قرآن]] و [[حدیث|روایات]] است.<ref>مؤسسه دایره المعارف فقه اسلامی، موسوعة الفقه الاسلامی، ۱۴۲۳ق، ج۱۲، ص۲۱۹و۲۲۰.</ref> فقیهان برای اثبات حرمت استمنا، به [[آیه ۶ سوره مؤمنون]] استناد کرده‌اند. براساس این آیه، هر گونه لذت جنسی به جز طریق همسر و [[کنیز]] ممنوع شده است.<ref>شیخ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۸ق، ج۴، ص۲۴۲؛ قطب الدین راوندی، فقه القرآن، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۱۴۴.</ref>
استمنا از نظر فقهی [[حرام]] است. برخی از فقها، آن را جزو [[گناهان کبیره]] دانسته‌اند.<ref> نگاه کنید به: نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۴۱، ص۶۴۷.</ref> مستند آنان در حرمت آن، [[آیه|آیات قرآن]] و [[حدیث|روایات]] است.<ref>مؤسسه دایره المعارف فقه اسلامی، موسوعة الفقه الاسلامی، ۱۴۲۳ق، ج۱۲، ص۲۱۹و۲۲۰.</ref> فقیهان برای اثبات حرمت استمنا، به [[آیه ۶ سوره مؤمنون]] استناد کرده‌اند. براساس این آیه، هر گونه لذت جنسی به جز طریق همسر و [[کنیز]] ممنوع شده است.<ref>شیخ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۸ق، ج۴، ص۲۴۲؛ قطب الدین راوندی، فقه القرآن، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۱۴۴.</ref>


===اسمتنا با دست همسر و کنیز===
برخی از فقیهان، استمنا را در موارد ضرورت مانند جایی که تشخیص بیماری و درمان متوقف بر آن است جایز می‌دانند.<ref>بنی‌هاشمی خمینی، رساله توضیح المسائل مراجع، دفتر انتشارات اسلامی، ج۱، ص۹۷۸.</ref> همچنین به فتوای برخی از فقیهان شیعه، استمناء با دست همسر و کنیز، جایز است.<ref>مؤسسه دایره المعارف فقه اسلامی، موسوعة الفقه الاسلامی، ۱۴۲۳ق، ج۱۲، ص۲۱۹و۲۲۱.</ref> البته [[علامه حلی]] این مورد را هم حرام می‌داند.<ref>علامه حلی، تذکرة الفقها، ۱۳۸۸ق، ص۵۷۷.</ref>
به فتوای برخی از فقیهان شیعه، استمناء با دست همسر و کنیز، جایز است.<ref>مؤسسه دایره المعارف فقه اسلامی، موسوعة الفقه الاسلامی، ۱۴۲۳ق، ج۱۲، ص۲۱۹و۲۲۱.</ref> البته [[علامه حلی]] این را هم حرام می‌داند.<ref>علامه حلی، تذکرة الفقها، ۱۳۸۸ق، ص۵۷۷.</ref> همچنین برخی از فقیهان، استمنا را در موارد ضرورت مانند جایی که تشخیص بیماری و درمان متوقف بر آن است جایز می‌دانند.<ref>بنی‌هاشمی خمینی، رساله توضیح المسائل مراجع، دفتر انتشارات اسلامی، ج۱، ص۹۷۸.</ref>


== احکام فقهی ==
== احکام فقهی ==
در منابع فقهی برای استمنا در صورتی که منجر به خروج منی شود، احکامی بیان شده است:
در منابع فقهی برای استمنا در صورتی که منجر به خروج منی شود، احکامی بیان شده است:
* [[جنابت]]: فردی که جنب می‌شود برای نمازخواندن، ورود به [[مسجد]] و برخی دیگر از کارها باید [[غسل جنابت]] کند.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ج۱، ص۵۰۷-۵۰۸.</ref>
* [[جنابت]]: فردی که جنب می‌شود برای نمازخواندن، ورود به [[مسجد]] و برخی دیگر از کارها باید [[غسل جنابت]] کند.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ج۱، ص۵۰۷-۵۰۸.</ref>
*باطل شدن [[روزه]]: استمناء، روزه را باطل می‌کند. [[کفاره روزه|کفاره باطل کردن روزه ماه رمضان]] با استمناء، آزادکردن بنده، دو ماه روزه و اطعام شصت فقیر است.{{مدرک}}
*باطل شدن [[روزه]]: استمناء، روزه را باطل می‌کند و به سبب آن [[کفاره]] بر انسان واجب می‌شود. به فتوای برخی از مراجع، بنا بر احتیاط مستحب، برای باطل کردن روزه ماه رمضان با استمناء، [[کفاره جمع]] (آزادکردن بنده، دو ماه روزه و اطعام شصت فقیر) پرداخت شود.<ref>بنی‌هاشمی خمینی، رساله توضیح المسائل (مراجع)، دفتر انتشارات اسلامی، ج۱، ص۹۷۸.</ref>
*باطل شدن [[اعتکاف]]: اگر استمنا در روز باشد اعتکاف را باطل می‌کند<ref>علامه حلی، تذکرة الفقهاء، ۱۴۱۴ق، ج۶، ص۲۵۷.</ref> اما اگر در شب باشد درباره باطل شدن اعتکاف با آن نظرات مختلفی وجود دارد.<ref>مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السّلام، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۴۸۸.</ref>
*باطل شدن [[اعتکاف]]: اگر استمنا در روز باشد اعتکاف را باطل می‌کند<ref>علامه حلی، تذکرة الفقهاء، ۱۴۱۴ق، ج۶، ص۲۵۷.</ref> اما اگر در شب باشد درباره باطل شدن اعتکاف با آن نظرات مختلفی وجود دارد.<ref>مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السّلام، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۴۸۸.</ref>
*استمناء در حال [[احرام|احرام]]، موجب [[کفاره|کفّاره]] است<ref>ابن‌حمزه، الوسیلة، ۱۴۰۸ق، ص۱۵۹؛ علامه حلی، تذکرة الفقهاء، ۱۴۱۴ق، ج۷، ص۳۸۱.</ref> و کفّاره آن یک شتر است؛<ref>نجم الدین حلی، ایضاح الترددات الشرایع، ۱۴۲۸ق، ج۱، ص۲۳۱</ref> اما درباره باطل شدن حج در صورتی که استمنا پیش از [[وقوف در مشعر]] رخ دهد، نظرات مختلفی وجود دارد.<ref> ابن‌حمزه: استمنا در عمره مفرده موجب بطلان، قضا و کفاره است. ابن‌حمزه، الوسیله، ۱۴۰۸ق، ص۱۵۹.</ref> برخی در مسئله توقّف کرده‌اند.<ref>محقق سبزواری، ذخیرة المعاد، مؤسسة آل البیت، ص۶۱۹.</ref>
*استمناء در حال [[احرام|احرام]]، موجب [[کفاره|کفّاره]] است<ref>ابن‌حمزه، الوسیلة، ۱۴۰۸ق، ص۱۵۹؛ علامه حلی، تذکرة الفقهاء، ۱۴۱۴ق، ج۷، ص۳۸۱.</ref> و کفّاره آن یک شتر است؛<ref>نجم الدین حلی، ایضاح الترددات الشرایع، ۱۴۲۸ق، ج۱، ص۲۳۱</ref> اما درباره باطل شدن حج در صورتی که استمنا پیش از [[وقوف در مشعر]] رخ دهد، نظرات مختلفی وجود دارد.<ref> ابن‌حمزه: استمنا در عمره مفرده موجب بطلان، قضا و کفاره است. ابن‌حمزه، الوسیله، ۱۴۰۸ق، ص۱۵۹.</ref> برخی در مسئله توقّف کرده‌اند.<ref>محقق سبزواری، ذخیرة المعاد، مؤسسة آل البیت، ص۶۱۹.</ref>
خط ۲۵: خط ۲۴:
مجازات استمناء، [[تعزیر]] است مقدار و چگونگی آن را [[حاکم شرع]] تعیین می‌کند.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۴۱، ص۶۴۷،۶۴۹؛ شیخ مفید، المقنعه، ۱۴۱۰ق، ص۷۹۱؛ ابن‌ادریس حلی، کتاب السرائر، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۵۳۶.</ref> در صورت تکرار این عمل، مجازات شدیدتری برای آن در نظر گرفته می‌شود.<ref>نگاه کنید به: ابن‌حمزه طوسی، الوسیله، ۱۴۰۸ق، ص۴۱۵.</ref>
مجازات استمناء، [[تعزیر]] است مقدار و چگونگی آن را [[حاکم شرع]] تعیین می‌کند.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۴۱، ص۶۴۷،۶۴۹؛ شیخ مفید، المقنعه، ۱۴۱۰ق، ص۷۹۱؛ ابن‌ادریس حلی، کتاب السرائر، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۵۳۶.</ref> در صورت تکرار این عمل، مجازات شدیدتری برای آن در نظر گرفته می‌شود.<ref>نگاه کنید به: ابن‌حمزه طوسی، الوسیله، ۱۴۰۸ق، ص۴۱۵.</ref>


== عوارض و درمان ==
== عوارض ==
از دیدگاه برخی پزشکان و محققان، خودارضایی بیماریی است که عوارضی را به دنبال دارد. برخی عوارض آن عبارتند از:
* پیامدهای جسمانی:ضعف بینایی، ضعف قوای جسمانی، عقیم شدن، ضعف مفاصل و لرزش دست.
* پیامدهای جسمانی:ضعف بینایی، ضعف قوای جسمانی، عقیم شدن، ضعف مفاصل و لرزش دست.
* پیامدهای روحی و روانی: ضعف حافظه و حواس‌پرتی، اضطراب، انزوا، افسردگی، بی‌نشاطی، پرخاشگری، کسالت دائمی و ضعف اراده.
* پیامدهای روحی و روانی: ضعف حافظه و حواس‌پرتی، اضطراب، انزوا، افسردگی، بی‌نشاطی، پرخاشگری، کسالت دائمی و ضعف اراده.