مُساحَقه یا طَبَق‌زنی مالیدن آلت تناسلی زنی به آلت تناسلی زنی دیگر و شیوه‌‌ای برای لذت‌جویی در برخی زنان است که در روایات برای آن عذاب شدید اخروی بیان شده است. در روایات شیعه، مساحقهْ «زنای بزرگتر» شمرده شده و مساحقه‌کنندگان لعن شده‌اند. فقیهان شیعه، براساس روایات معصومان، مساحقه را حرام و مجازات آن را صد ضربه تازیانه اعلام نموده‌اند. به فتوای بیشتر آنان، شیوه اثبات مساحقه شهادت دادن چهار مرد عادل یا چهار بار اقرار زنی است که مساحقه کرده است. البته اگر زن قبل از اثبات توبه کند، مجازات نمی‌شود. به فتوای بیشتر فقیهان، اگر زنی سه بار مجازات شد، بار چهارم سنگسار خواهد شد.

مفهوم‌ و جایگاه مساحقه در شریعت

فقیهان شیعه مساحقه را مالیدن آلت تناسلی زنی به آلت تناسلی زنی دیگر تعریف کرده‌اند.[۱] مساحقه یکی از شیوه‌هایی است که برخی زنان همجنس‌گرا و لِزبیَن (Lesbian) برای لذت‌جویی به کار می‌برند.[۲] در زبان فارسی، به عمل مساحقه، «طَبَق‌زنی» هم گفته شده است.[۳]

جایگاه و پیشینه

در برخی روایاتِ شیعه، مساحقه «زنای بزرگ‌تر» شمرده شده[۴] و مساحقه‌کننده لعن شده[۵] و برای او، عذاب‌های شدید اخروی بیان شده است.[۶] براساس روایتی از امام صادق(ع)، اولین زنانی که به مساحقه پراختند، زنان قوم لوط بودند؛ زیرا در این قوم، مردها با مردها آمیزش می‌کردند و زن‌ها بدون مرد باقی مانده بودند. بنابراین زنان همان کاری را انجام دادند که مردانشان انجام می‌دادند.[۷] در روایتی دیگر، مراد از اصحاب رَس در آیه ۱۲ سوره ق مساحقه‌‌کنندگان شمرده شده‌اند.[۸]

مساحقه در فقه

در فقه شیعه، حکم تکلیفی مساحقه حرمت بیان شده و راه‌های اثبات و نیز مجازات آن ذکر شده است.

حرام‌بودن

به گفته علامه حلی، فقیه شیعه قرن هشتم قمری، همه فقیهانِ شیعه مساحقه را حرام دانسته‌اند.[۹] در روایتی از امام رضا(ع)‌، علت حرام شدن رابطه جنسی با همجنس که شامل مساحقه در زنان نیز می‌شود، ساختار وجودی زنان و میل فطری مردان به زنان دانسته شده است.[۱۰] همچنین در این روایت، رابطه با جنس موافق سبب از بين رفتن نسل بشر، برهم‌خوردن نظم و تدبير جامعه و نابودی دنيا شمرده شده است.[۱۱]

شیوه ثابت شدن

بر اساس فتوای بیشتر فقیهان شیعه، مساحقه، با شهادت‌دادن چهار مرد عادل یا چهار بار اقرار زنی که مساحقه کرده، ثابت می‌شود.[۱۲] در مقابل، مقدس اردبیلی فقیه قرن دهم قمری، شهادت دو مرد عادل یا دو بار اقرار زن را کافی دانسته است.[۱۳] بر اساس ماده ۱۷۲ و ۱۹۹ قانون مجازات اسلامی جمهوری اسلامی ایران، مساحقه با شهادت چهار مرد عادل یا چهار بار اقرار ثابت می‌شود.[۱۴]

مجازات مساحقه

همه فقیهان شیعه مساحقه را دارای حد شرعی دانسته‌اند.[۱۵] به فتوای آنان، مجازات هرکدام از دو زنِ مساحقه‌‌کننده صد ضربه تازیانه است و فرقی میان مسلمان و کافر نیست.[۱۶] همچنین به گفته صاحبْ‌جواهر فقیه شیعه قرن سیزدهم قمری، بیشتر فقیهان در این حکم، فرقی بین مُحصَنه (زن شوهردار) و غیرمحصنه (زن مجرد) نگذاشته‌اند.[۱۷] در مقابل، شیخ طوسی،[۱۸] ابن‌بَرّاج[۱۹] و ابن‌حمزه طوسی،[۲۰] از فقهای قرن پنجم قمری، مجازات مساحقه‌کنندهٔ محصنه را سنگسار دانسته‌‌اند. براساس ماده ۲۳۹ و ۲۴۰ قانون مجازات اسلامی جمهوری اسلامی ایران، مجازات مساحقه صد ضربه شلاق است و فرقی بین مسلمان،‌ کافر،‌ محصنه و غیرمحصنه نیست.[۲۱]

به فتوای فقیهان شیعه، اگر زنی قبل از اثبات مساحقه توبه کند، مجازات نخواهد شد.[۲۲]

به گفته صاحبْ‌ریاض، فقیه شیعه قرن دوازدهم قمری، بیشتر فقهای شیعه فتوا داده‌اند اگر مساحقهٔ زنی سه بار ثابت شد و هر بار تازیانه خورد، بار چهارم کشته می‌شود.[۲۳] ابن‌ادریس حِلّی فقیه قرن ششم قمری، حکم کشته‌شدن را در مرتبه سوم دانسته‌ است.[۲۴]

پانویس

  1. برای نمونه نگاه کنید به علامه حلی، تحریر الاحکام، ۱۴۲۰ق، ج۵، ص۳۳۳؛ شهید ثانی، الروضة البهیة، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۳۶۱؛ طباطبایی حائری، ریاض المسائل، ۱۴۱۸ق، ج۱۶، ص۵.
  2. Kimmel, Gay, Bisexual, and Transgender Aging: Research and Clinical Perspectives, pp. 73–79.
  3. دهخدا، لغت‌نامه دهخدا، ذیل واژه طبق‌زنی.
  4. کلینی، الکافی، ۱۴۲۹ق، ج۱۱، ص۲۷۴.
  5. کلینی، الکافی، ۱۴۲۹ق، ج۱۱، ص۲۶۷ و ص۲۷۴.
  6. کلینی، الکافی، ۱۴۲۹ق، ج۵، ص۲۵۷ و ج۱۱، ص۲۷۳.
  7. کلینی، الکافی، ۱۴۲۹ق، ج۱۱، ص۲۷۳.
  8. کلینی، الکافی، ۱۴۲۹ق، ج۱۴، ص۸۳.
  9. علامه حلی، تحریر الاحکام، ۱۴۲۰ق، ج۵، ص۳۳۳.
  10. شیخ صدوق، علل الشرائع، مکتبة الداوری، ج۲، ص۵۴۷.
  11. شیخ صدوق، علل الشرائع، مکتبة الداوری، ج۲، ص۵۴۷.
  12. برای نمونه نگاه کنید به شیخ طوسی، النهایة،‌ ۱۴۰۰ق، ص۷۰۶؛ شهید اول، اللمعة الدمشقیة، ۱۴۱۰ق، ص۲۵۷.
  13. مقدس اردبیلی، مجمع الفائدة، جامعة المدرسین، ج۱۳، ص۱۲۷.
  14. «قانون مجازات اسلامی»، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی ایران.
  15. برای نمونه نگاه کنید به شیخ طوسی، النهایة،‌ ۱۴۰۰ق، ص۷۰۶؛ مقدس اردبیلی، مجمع الفائدة، جماعة المدرسین، ج۱۳، ص۱۲۰؛ شیخ مفید، المقنعة، ۱۴۱۰ق، ص۷۸۷.
  16. برای نمونه نگاه کنید به شیخ طوسی، النهایة،‌ ۱۴۰۰ق، ص۷۰۶؛ مقدس اردبیلی، مجمع الفائدة، جامعة المدرسین، ج۱۳، ص۱۲۰؛ شیخ مفید، المقنعة، ۱۴۱۰ق، ص۷۸۷.
  17. صاحب جواهر، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۴۱، ص۳۸۸.
  18. شیخ طوسی، النهایة، ۱۴۰۰ق، ص۷۰۶.
  19. برای نمونه نگاه کنید به ابن براج، المهذب، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۵۳۱؛ شیخ طوسی، النهایة، ۱۴۰۰ق، ص۷۰۶.
  20. ابن حمزه طوسی، الوسیلة، ۱۴۰۸ق، ص۴۱۴.
  21. «قانون مجازات اسلامی»، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی ایران.
  22. برای نمونه نگاه کنید به شیخ طوسی، النهایة،‌ ۱۴۰۰ق، ص۷۰۸؛ صاحب جواهر، جواهر الکلام، ۱۴۳۲ق، ج۴۱، ص۳۹۰.
  23. صاحب ریاض، ریاض المسائل، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۴۷۷.
  24. ابن ادریس، السرائر، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۴۶۷.

منابع

  • ابن ادریس، حلی، السرائر الحاوی لتحریر التفاوی، قم، مؤسسة النشر الاسلامی التابعة لجماعة المدرسین، ۱۴۱۰ق.
  • ابن براج، عبدالعزیز بن نحریر،‌ المهذب، قم، جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة بقم، مؤسسة النشر الاسلامی، ۱۴۰۶ق.
  • ابن حمزه طوسی، محمد بن علی، الوسیلة الی نیل الفضیلة، تحقیق محمد الحسون، قم، منشورات مکتبة المرعشی النجفی، ۱۴۰۸ق.
  • دهخدا، علی‌اکبر و گروهی از نویسندگان، لغت‌نامه دهخدا، تهران، روزنه، ۱۳۷۲-۱۳۷۳ش.
  • شهید اول، محمد بن مکی، اللمعة الدمشقیة فی فقه الامامیة، تحقیق محمدتقی مروارید و علی‌اصغر مروارید، بیروت، دار‌التراث، ۱۴۱۰ق.
  • شهید ثانی، زین‌الدین بن علی عاملی، الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة، شرح حسن بن محمد سلطان العماء، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، ۱۴۱۲ق.
  • شیخ صدوق، محمد بن علی، علل الشرائع، مقدمه و شرح محمدصادق بحرالعلوم، قم، مکتبة الداوری، بی‌تا.
  • شیخ طوسی، محمد بن حسن، النهایة فی مجرد الفقه و الفتاوی، بیروت، دار الکتب العربی، ۱۴۰۰ق.
  • شیخ مفید، محمد بن محمد، المقنعة، قم، جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة بقم،‌ ۱۴۱۰ق.
  • صاحب جواهر، محمدحسن بن باقر،‌ جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۳۶۲ش.
  • صاحب ریاض، علی بن محمدعلی، ریاض المسائل، قم، مؤسسة آل‌‌البیت(ع) لاحیاء التراث، ۱۴۰۴ق.
  • طباطبایی حائری، سید علی، ریاض المسائل، قم، مؤسسة آل‌البیت(ع) لاحیاء التراث، ۱۴۱۸ق.
  • علامه حلی، حسن بن یوسف، تحریر الاحکام، قم، مؤسسة الامام الصادق(ع)، ۱۴۲۰ق.
  • «قانون مجازات اسلامی»، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی ایران، تاریخ بازدید: ۱۸ مهر ۱۴۰۲ش.
  • کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تحقیق و تصحیح دارالحدیث، قم، دارالحدیث، ۱۴۲۹ق.
  • مقدس اردبیلی، احمد بن محمد، مجمع الفائدة و البرهان فی شرح ارشاد الاذهان، تحقیق مجتبی عراقی، علی اشتهاردی، حسین یزدی، قم، جامعة المدرسین فی الحوزة العلمیة فی قم، بی‌تا.