شرک: تفاوت میان نسخه‌ها

آیات متعددی از قرآن به شرک و نهی از آن اختصاص دارد. در برخی از آیات قرآن آمده است، مشرکان برای ادعای شرک خود دلیل و برهانی ندارند؛{{یادداشت| مثلا: «وَ مَنْ یدْعُ مَعَ اللَّـهِ إِلهاً آخَرَ لابُرْهانَ لَهُ بِهِ؛ و هر كس معبود دیگری را با خدا بخواند، مسلّما هیچ دلیلی بر آن نخواهد داشت.»([[سوره مؤمنون]]، آیه ۱۱۷)}}<ref>مکارم شیرازی، پیام قرآن، ۱۳۷۴ش، ج۳، ص۲۰۹-۲۱۰.</ref> بلکه به حدس و گمان و یا هوای نفس تکیه می‌‌کنند.<ref>مکارم شیرازی، پیام قرآن، ۱۳۷۴ش، ج۳، ص۲۱۱-۲۱۵؛ برای نمونه سوره نجم، آیه ۲۳ و سوره انبیاء، آیه ۲۴.</ref> {{یادداشت|وَ ما یتَّبِعُ الَّذینَ یدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّـهِ شُرَكاءَ إِنْ یتَّبِعُونَ إِلاَّ الظَّنَّ وَ إِنْ هُمْ إِلاَّ یخْرُصُون؛ و آنها كه غیرخدا را همتای او می‌خوانند، از پندار بی‌اساس پیروی می‌كنند و آنان فقط دروغ می‌گویند.» (سوره یونس، آیه۶۶.)}}

شرک از جهت پنهان و آشکار بودن، به دو قسم جَلی(آشکار) و خَفی(پنهان) تقسیم می‌­شود. شرک جلی به معنای انجام مناسک عبادی و اعمال خاصی مانند [[رکوع]]، [[سجود]] و [[قربانی]] برای معبودی غیر از خداوند،<ref>آملی، تفسیر المحیط الاعظم، ۱۴۲۲ق، ج۳، ص۱۸۹-۱۹۰.</ref> همراه با اعتقاد به مقام خدایی آن معبود می‌باشد. شرک خفی هرگونه دنیاپرستی، هواپرستی، [[ریا]] و... را دربرمی‌گیرد.<ref>جوادی آملی، توحید در قرآن، ص۵۹۱-۵۹۲. </ref>[[امام صادق(ع)]] در تفسیر آیه ۱۰۶ [[سوره یوسف]] {{یادداشت|وَمَا یؤْمِنُ أَكْثَرُهُمْ بِاللَّـهِ إِلا وَهُمْ مُشْرِكُون؛ و بیشتر آنها كه مدعی ایمان به خدا هستند، مشركند»» (سوره یوسف، آیه ۱۰۶.)}} عباراتی همچون اگر فلانی نبود من هلاک می­‌شدم و اگر فلانی نبود به فلان گرفتاری دچار می‌­شدم را شرک در قلمرو حکومت خدا دانسته است.<ref> مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵، ص۱۴۸.</ref> [[پیامبر اسلام(ص)]] شرک را از راه رفتن مورچه بر سنگ صاف در شب تاریک مخفی‌تر دانسته است.<ref>ابن شعبه حرانی، تحف العقول، ۱۴۰۴ق، ص۴۸۷.</ref> از شرک خفی بیشتر در [[اخلاق|علم اخلاق]] بحث می‌شود.

* محرومیت از [[بهشت]]؛ بر اساس آیه ۷۲ [[سوره مائده]]، بهشت بر مشرک حرام شده است.<ref>سوره مائده، آیه ۷۲.</ref>{{یادداشت|«إِنَّهُ مَن يُشْرِكْ بِاللَّـهِ فَقَدْ حَرَّمَ اللَّـهُ عَلَيْهِ الْجَنَّةَ وَمَأْوَاهُ النَّارُ وَمَا لِلظَّالِمِينَ مِنْ أَنصَارٍ»(سوره مائده، آیه ۷۲).}}

* محرومیت از [[استغفار|غفران الهی]]؛ بر اساس آیات ۴۸ و ۱۱۶ سوره نساء، مشرک از آمرزش الهی محروم است و غیر از شرک دیگر [[گناه|گناهان]] قابل عفو هستند. <ref>سوره نساء، آیه۱۱۶.</ref>{{یادداشت| إِنَّ اللَّـهَ لَا يَغْفِرُ أَن يُشْرَكَ بِهِ وَيَغْفِرُ مَا دُونَ ذَٰلِكَ لِمَن يَشَاءُ وَمَن يُشْرِكْ بِاللَّـهِ فَقَدِ افْتَرَىٰ إِثْمًا عَظِيمًا(سوره نساء، آیه ۴۸).}}.<ref>سوره نساء، آیه ۴۸.</ref>

* [[حبط اعمال]]؛ شرک موجب می‌شود که اعمال نیک انسان نیز از بین برود.<ref>سوره زمر، آیه۶۵.</ref> {{یادداشت|وَلَقَدْ أُوحِيَ إِلَيْكَ وَإِلَى الَّذِينَ مِن قَبْلِكَ لَئِنْ أَشْرَكْتَ لَيَحْبَطَنَّ عَمَلُكَ وَلَتَكُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِينَ(سوره زمر، آیه۶۵.)}}<ref>  جوادی آملی، توحید در قرآن، ۱۳۹۵ش، ص۶۸۱-۶۹۱.</ref>