پرش به محتوا

یائسگی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی شیعه
Roohish (بحث | مشارکت‌ها)
imported>Movahhed
اضافه کردن منبع
خط ۶: خط ۶:


== معنا ==
== معنا ==
بر اساس منابع فقهی، هنگامی که زنان به سنی برسند که به طور طبیعی، حیض و حامله نشوند، به آنان «یائسه» می‌گویند. چنین حالتی نیز «یائسگی» نام دارد.<ref>محقق داماد، بررسی فقهی حقوق خانواده، نکاح و انحلال آن، ۱۳۸۴ش، ص۴۵۰.</ref> قرآن کریم در آیه ۶۰ [[سوره نور]]{{یادداشت|وَ الْقَواعِدُ مِنَ النِّساءِ اللاَّتي‏ لا يَرْجُونَ نِکاحاً فَلَيْسَ عَلَيْهِنَّ جُناحٌ أَنْ يَضَعْنَ ثِيابَهُنَّ غَيْرَ مُتَبَرِّجاتٍ بِزينَةٍ وَ أَنْ يَسْتَعْفِفْنَ خَيْرٌ لَهُنَّ وَ اللَّهُ سَميعٌ عَليمٌ؛ ترجمه: و زنان بازنشسته (از حیض و بارداری) که (طبعاً) طمع همسری (میل آمیزش جنسی) ندارند، بر آنها گناهی نیست در اینکه لباس‌های خود را بر زمین نهند در صورتی که نشان‌دهنده زیور و آرایش نباشند، و عفّت ورزیدن آنها برایشان بهتر است، و خداوند شنوا و داناست.}} و  آیه چهارم [[سوره طلاق]]{{یادداشت|وَ اللاَّئي‏ يَئِسْنَ مِنَ الْمَحيضِ مِنْ نِسائِکُمْ إِنِ ارْتَبْتُمْ فَعِدَّتُهُنَّ ثَلاثَةُ أَشْهُرٍ؛ ترجمه: و از زنان شما آنان که از حیض (و فرزند، به ظاهر) نومیدند اگر باز شک (در تحقق سنّ یأسشان) دارید، عدّه (طلاق) آنان سه ماه است.}} به یائسگی زنان اشاره می‌کند. در کتاب‌های فقهی نیز احکام یائسگی، ذیل مسائل مربوط به [[حیض]] مطرح می‌شود.<ref>برای نمونه نک هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ۱۳۸۲ش، ج۳، ص۳۹۴؛  توضیح المسائل مراجع تقلید، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۳۲۲؛ مغنیه، فقه الصادق، ۱۳۴۲ق، ج۶، ص۳۱.</ref>
بر اساس منابع فقهی، هنگامی که زنان به سنی برسند که به طور طبیعی، حیض و حامله نشوند، به آنان «یائسه» می‌گویند. چنین حالتی نیز «یائسگی» نام دارد.<ref>محقق داماد، بررسی فقهی حقوق خانواده، نکاح و انحلال آن، ۱۳۸۴ش، ص۴۵۰.</ref> قرآن کریم در آیه ۶۰ [[سوره نور]]{{یادداشت|وَ الْقَواعِدُ مِنَ النِّساءِ اللاَّتي‏ لا يَرْجُونَ نِکاحاً فَلَيْسَ عَلَيْهِنَّ جُناحٌ أَنْ يَضَعْنَ ثِيابَهُنَّ غَيْرَ مُتَبَرِّجاتٍ بِزينَةٍ وَ أَنْ يَسْتَعْفِفْنَ خَيْرٌ لَهُنَّ وَ اللَّهُ سَميعٌ عَليمٌ؛ ترجمه: و زنان بازنشسته (از حیض و بارداری) که (طبعاً) طمع همسری (میل آمیزش جنسی) ندارند، بر آنها گناهی نیست در اینکه لباس‌های خود را بر زمین نهند در صورتی که نشان‌دهنده زیور و آرایش نباشند، و عفّت ورزیدن آنها برایشان بهتر است، و خداوند شنوا و داناست.}} و  آیه چهارم [[سوره طلاق]]{{یادداشت|وَ اللاَّئي‏ يَئِسْنَ مِنَ الْمَحيضِ مِنْ نِسائِکُمْ إِنِ ارْتَبْتُمْ فَعِدَّتُهُنَّ ثَلاثَةُ أَشْهُرٍ؛ ترجمه: و از زنان شما آنان که از حیض (و فرزند، به ظاهر) نومیدند اگر باز شک (در تحقق سنّ یأسشان) دارید، عدّه (طلاق) آنان سه ماه است.}} به یائسگی زنان اشاره می‌کند. در کتاب‌های فقهی نیز احکام یائسگی، ذیل مسائل مربوط به [[حیض]] مطرح می‌شود.<ref>برای نمونه ر.ک شهید ثانی، مسالک الافهام، ۱۴۱۳ق، ج۹، ص۴۷؛ هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ۱۳۸۲ش، ج۳، ص۳۹۴؛  توضیح المسائل مراجع تقلید، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۳۲۲؛ مغنیه، فقه الصادق، ۱۳۴۲ق، ج۶، ص۳۱.</ref>


== سن یائسگی ==  
== سن یائسگی ==  
درباره ملاک یائسگی زنان، نزد [[فقیهان|فقهای شیعه]] اختلاف نظر وجود دارد؛ بیشتر فقیهان از جمله [[صاحب جواهر]]، [[صاحب عروه|طباطبایی یزدی]]، [[امام خمینی]] معتقدند زنان سیده در ۶۰ سالگی و زنان غیر سیده در ۵۰ سالگی یائسه می‌شوند.<ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ۱۳۸۲ش، ج۳، ص۳۹۴.</ref> برخی دیگر سن یائسگی را برای همه زنان (سیده و غیر سیده)، ۵۰ سال و عده‌ای آن را ۶۰ سال دانسته‌اند. برخی دیگر معتقدند زمان یائسگی، ۶۰ سالگی است ولی زنان باید بین ۵۰سال تا ۶۰ سال را [[احتیاط]] نمایند.<ref>خویی، احکام شرعی بانوان، ۱۳۹۱ق، ص۷۱.</ref>
درباره ملاک یائسگی زنان، نزد [[فقیهان|فقهای شیعه]] اختلاف نظر وجود دارد؛ بیشتر فقیهان از جمله [[صاحب جواهر]]،<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۳، ص۱۶۰.</ref> [[صاحب عروه|طباطبایی یزدی]]، [[امام خمینی]] معتقدند زنان سیده در ۶۰ سالگی و زنان غیر سیده در ۵۰ سالگی یائسه می‌شوند.<ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ۱۳۸۲ش، ج۳، ص۳۹۴.</ref> برخی دیگر سن یائسگی را برای همه زنان (سیده و غیر سیده)، ۵۰ سال و عده‌ای آن را ۶۰ سال دانسته‌اند. برخی دیگر معتقدند زمان یائسگی، ۶۰ سالگی است ولی زنان باید بین ۵۰سال تا ۶۰ سال را [[احتیاط]] نمایند.<ref>خویی، احکام شرعی بانوان، ۱۳۹۱ق، ص۷۱.</ref>
به اعتقاد اندکی از فقیهان، سن خاصی برای یائسگی وجود ندارد و چون طبیعت زنان با یکدیگر متفاوت است، هر زنی در سن خاصی یائسه می‌شود.<ref>رستمی، سهیلا و دیگران، «مطالعه تطبیقی سن یائسگی در فقه مذاهب اسلامی»، ص۲۳۲.</ref>
به اعتقاد اندکی از فقیهان، سن خاصی برای یائسگی وجود ندارد و چون طبیعت زنان با یکدیگر متفاوت است، هر زنی در سن خاصی یائسه می‌شود.<ref>رستمی، سهیلا و دیگران، «مطالعه تطبیقی سن یائسگی در فقه مذاهب اسلامی»، ص۲۳۲.</ref>


خط ۱۸: خط ۱۸:


== یائسه مسترابه ==
== یائسه مسترابه ==
برخی از زنان به طور مادرزادی یا به دلیل تغییرات هورمونی در جوانی حائض نمی‌شوند که در فقه آنها را «یائسه مسترابه» می‌نامند و احکام آنها با زنان یائسه متفاوت است.<ref>مغنیه، فقه الصادق، ۱۳۴۲ق، ج۶، ص۳۱.</ref> فقهاء با استناد به آیه ۶۰ [[سوره نور]]، عده طلاق یا فسخ نکاح این زنان (یائسه مسترابه) را سه [[ماه قمری]] می‌دانند.<ref>نک شهید ثانی، مسالک الافهام، ج۹، ص۴۷؛ بهجت، جامع المسائل، ۱۴۲۶ق، ج۴، ص۱۵۹.</ref>
برخی از زنان به طور مادرزادی یا به دلیل تغییرات هورمونی در جوانی حائض نمی‌شوند که در فقه آنها را «یائسه مسترابه» می‌نامند و احکام آنها با زنان یائسه متفاوت است.<ref>مغنیه، فقه الصادق، ۱۳۴۲ق، ج۶، ص۳۱.</ref> فقهاء با استناد به آیه ۶۰ [[سوره نور]]، عده طلاق یا فسخ نکاح این زنان (یائسه مسترابه) را سه [[ماه قمری]] می‌دانند.<ref>نک شهید ثانی، مسالک الافهام، ۱۴۱۳ق، ج۹، ص۴۷؛ بهجت، جامع المسائل، ۱۴۲۶ق، ج۴، ص۱۵۹.</ref>
== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس2}}
{{پانویس2}}
خط ۲۵: خط ۲۵:
* بهجت، محمدتقی، جامع المسائل، قم، دفتر آیت‌الله بهجت، ۱۴۲۶ق.
* بهجت، محمدتقی، جامع المسائل، قم، دفتر آیت‌الله بهجت، ۱۴۲۶ق.
* توضیح المسائل مراجع، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۳۹۲ش.
* توضیح المسائل مراجع، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۳۹۲ش.
*نجفی، محمد حسن، جواهر الکلام، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۶۲ش.
*خویی، ابوالقاسم،‌ احکام شرعی بانوان، قم، دارالصدیقةالشهیده، ۱۳۹۱ق.
*خویی، ابوالقاسم،‌ احکام شرعی بانوان، قم، دارالصدیقةالشهیده، ۱۳۹۱ق.
* رستمی، سهیلا و دیگران، «مطالعه تطبیقی سن یائسگی در فقه مذاهب اسلامی»، در مجله فقه پزشکی، شماره ۲۸و۲۹، پایز و زمستان ۱۳۹۵ش.
* رستمی، سهیلا و دیگران، «مطالعه تطبیقی سن یائسگی در فقه مذاهب اسلامی»، در مجله فقه پزشکی، شماره ۲۸و۲۹، پایز و زمستان ۱۳۹۵ش.

نسخهٔ ‏۸ اکتبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۰:۴۱

یائِسگی، رسیدن زنان به سنی که در آن به طور طبیعی خون حیض نمی‌بینند و حامله نمی‌شوند. قرآن کریم، به یائسگی زنان اشاره کرده است. درباره سن یائسگی، چندین نظریه وجود دارد؛ بسیاری از فقیهان معتقدند زنان سیده در ۶۰ سالگی و زنان غیر سیده در ۵۰ سالگی یائسه می‌شوند.

بر پایه فقه شیعه، زنان یائسه، عده طلاق ندارند و بلافاصله پس از طلاق، می‌توانند ازدواج کنند. زنانی که از جوانی حیض نمی‌شوند را «یائسه مُستَرابه» می‌نامند که احکام متفاوتی دارند.

معنا

بر اساس منابع فقهی، هنگامی که زنان به سنی برسند که به طور طبیعی، حیض و حامله نشوند، به آنان «یائسه» می‌گویند. چنین حالتی نیز «یائسگی» نام دارد.[۱] قرآن کریم در آیه ۶۰ سوره نور

و آیه چهارم سوره طلاق

به یائسگی زنان اشاره می‌کند. در کتاب‌های فقهی نیز احکام یائسگی، ذیل مسائل مربوط به حیض مطرح می‌شود.[۲]

سن یائسگی

درباره ملاک یائسگی زنان، نزد فقهای شیعه اختلاف نظر وجود دارد؛ بیشتر فقیهان از جمله صاحب جواهر،[۳] طباطبایی یزدی، امام خمینی معتقدند زنان سیده در ۶۰ سالگی و زنان غیر سیده در ۵۰ سالگی یائسه می‌شوند.[۴] برخی دیگر سن یائسگی را برای همه زنان (سیده و غیر سیده)، ۵۰ سال و عده‌ای آن را ۶۰ سال دانسته‌اند. برخی دیگر معتقدند زمان یائسگی، ۶۰ سالگی است ولی زنان باید بین ۵۰سال تا ۶۰ سال را احتیاط نمایند.[۵] به اعتقاد اندکی از فقیهان، سن خاصی برای یائسگی وجود ندارد و چون طبیعت زنان با یکدیگر متفاوت است، هر زنی در سن خاصی یائسه می‌شود.[۶]

احکام

  • بنا بر نظر فقیهان، زنان یائسه، در هنگام طلاق و فسخ نکاح، عدّه ندارند و بلافاصله پس از جدایی از همسر، می‌توانند ازدواج کنند.[۷]
  • فقهاء معتقدند خونی که زنان یائسه می‌بینند، خون حیض نیست.[۸] بنا بر نظر مکارم شیرازی، خون استحاضه است؛ اما زنانی که به پزشک مراجعه می‌کنند و بر اثر مصرف داروهای تقویت هورمونی، خون‌ریزی قاعدگی آنان ادامه پیدا می‌کند، در صورتی که تمام شرایط حیض در آن خون وجود داشته باشد، حیض محسوب می‌شود.[۹]

یائسه مسترابه

برخی از زنان به طور مادرزادی یا به دلیل تغییرات هورمونی در جوانی حائض نمی‌شوند که در فقه آنها را «یائسه مسترابه» می‌نامند و احکام آنها با زنان یائسه متفاوت است.[۱۰] فقهاء با استناد به آیه ۶۰ سوره نور، عده طلاق یا فسخ نکاح این زنان (یائسه مسترابه) را سه ماه قمری می‌دانند.[۱۱]

پانویس

الگوی پانویس غیرفعال شده است. لطفا از الگوی پانوشت استفاده شود

منابع

  • بهجت، محمدتقی، جامع المسائل، قم، دفتر آیت‌الله بهجت، ۱۴۲۶ق.
  • توضیح المسائل مراجع، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۳۹۲ش.
  • نجفی، محمد حسن، جواهر الکلام، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۶۲ش.
  • خویی، ابوالقاسم،‌ احکام شرعی بانوان، قم، دارالصدیقةالشهیده، ۱۳۹۱ق.
  • رستمی، سهیلا و دیگران، «مطالعه تطبیقی سن یائسگی در فقه مذاهب اسلامی»، در مجله فقه پزشکی، شماره ۲۸و۲۹، پایز و زمستان ۱۳۹۵ش.
  • شهید ثانی، مسالک الافهام، قم، موسسه معارف اسلامی، ۱۴۱۳ق.
  • محقق داماد، مصطفی، بررسی فقهی حقوق خانواده-نکاح و انحلال آن، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی، ۱۳۸۴ش.
  • مشکینی، علی، مصطلحات الفقه و اصطلاحات الاصول، بیروت منشورات الرضا، چاپ اول، ۱۴۳۱ق.
  • مغنیه، محمدجواد، فقه الصادق، قم، موسسه انصاریان، ۱۳۴۲ق.
  • مکارم شیرازی، ناصر، احکام بانوان، قم، نشر مدرسه علی بن ابی طالب، ۱۳۸۶ش.
  • هاشمی شاهرودی، محمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، قم، مرکز دایرةالمعارف فقه اسلامی، ۱۳۸۲ش.

پیوند به بیرون


  1. محقق داماد، بررسی فقهی حقوق خانواده، نکاح و انحلال آن، ۱۳۸۴ش، ص۴۵۰.
  2. برای نمونه ر.ک شهید ثانی، مسالک الافهام، ۱۴۱۳ق، ج۹، ص۴۷؛ هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ۱۳۸۲ش، ج۳، ص۳۹۴؛ توضیح المسائل مراجع تقلید، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۳۲۲؛ مغنیه، فقه الصادق، ۱۳۴۲ق، ج۶، ص۳۱.
  3. نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۳، ص۱۶۰.
  4. هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ۱۳۸۲ش، ج۳، ص۳۹۴.
  5. خویی، احکام شرعی بانوان، ۱۳۹۱ق، ص۷۱.
  6. رستمی، سهیلا و دیگران، «مطالعه تطبیقی سن یائسگی در فقه مذاهب اسلامی»، ص۲۳۲.
  7. مشکینی، مصطلحات الفقه و اصطلاحات الاصول، ۱۴۳۱ق، ص۳۵۷.
  8. توضیح المسائل مراجع، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۳۲۲.
  9. مکارم شیرازی، احکام بانوان، ۱۳۸۶ش، ص۸۱.
  10. مغنیه، فقه الصادق، ۱۳۴۲ق، ج۶، ص۳۱.
  11. نک شهید ثانی، مسالک الافهام، ۱۴۱۳ق، ج۹، ص۴۷؛ بهجت، جامع المسائل، ۱۴۲۶ق، ج۴، ص۱۵۹.