فضایل حضرت فاطمه(س)

فضایل حضرت فاطمه(س) صفات و ویژگی‌های فاطمه، دختر پیامبر اکرم(ص)، که بنابر باور شیعیان، در آیات قرآن و روایات به آنها اشاره شده است. وی جزو اصحاب کساء و اهل‌بیت(ع) است و همه فضایل مشترک میان آنها، شامل حضرت زهرا(س) نیز می‌شود.

به باور شیعیان، آیاتی همچون آیه تطهیر و آیه مودت و احادیثی مانند حدیث ثقلین،‌ سفینه و امان، بیانگر فضائلی همچون عصمت، وجوب محبت، هم‌سنگ قرآن بودن، کشتی نجات و امان بودن برای اصحاب کسا‌ء‌ و اهل‌بیت(ع) است. سوره کوثر نیز به خیر کثیر بودنِ فاطمه و استمرار نسل پیامبر اشاره دارد.

برخی دیگر از فضایل حضرت فاطمه(ع) که در احادیث ذکر شده‌اند، عبارتند از برترین بانوی عالم، پاره تن پیامبر(ص)، نخستین وارد شونده به بهشت، هم‌سخن با فرشتگان، الگوی امام مهدی(عج)، و مقام شفاعت.

گروهی از عالمان شیعه همچون علامه امینی با استناد به بعضی از روایات دال بر فضایل فاطمه(س)،‌ وی را پس از رسول خدا(ص) و امام علی(ع)، برتر از همه پیامبران(ع)، امامان و ملائکه دانسته‌اند.

عالمان شیعه و اهل‌سنت کتاب‌های مستقلی درباره فضایل و مناقب حضرت زهرا(س) نگاشته‌اند؛ از جمله «مناقب فاطمة الزهراء و ولدها»، نوشته طبری امامی، «فاطمه زهرا(س)» اثر علامه امینی، «فضائل فاطمة الزهراء از نگاه دیگران» نوشته ناصر مکارم شیرازی،‌ «فضائل فاطمة الزهراء» نوشته حاکم نیشابوری و «اَلثُّغورُ الباسِمة فی مَناقبِ السیدة الفاطمة» نوشته جلال‌الدین سیوطی.

جایگاه و اهمیت

فضایل یا مناقب فاطمه، اشاره به ویژگی‌ها و صفات نیک و پسندیده حضرت فاطمه(س) است. فاطمه(س) (۵ بعثت - ۱۱ق)، دختر پیامبر اسلام(ص) و خدیجه کبری(س)، همسر امام علی(ع) و مادر امام حسن(ع) و امام حسین(ع)، امام دوم و سوم شیعیان است.

او یکی از پنج‌تن آل‌عبا (اصحاب کساء) و یکی از مصادیق اهل‌بیت(ع) و چهارده معصوم(ع) است. به باور عالمان شیعه، فاطمه(س) معصوم و مصون از گناه و خطا است. شیخ مفید و علامه مجلسی، عصمت او را مورد اجماع دانسته‌اند.

در پاره‌ای از منابع روایی شیعه و اهل‌سنت،‌ بابی به بیان فضایل و مناقب حضرت فاطمه(س) اختصاص داده شده و اشعار فراوانی نیز درباره فضایل و مناقب فاطمه(س) سروده شده است.

برای حضرت فاطمه(س) نام‌ها و القاب متعددی مانند فاطمه، صدیقه، طاهره، زکیه، راضیه، مرضیه و زهرا ذکر شده و گفته شده که هر اسم به یکی از فضایل و مقامات فاطمه(س) اشاره دارد.

فضایل قرآنی

پیامبر اکرم(ص):
«ابْنَتِي‏ فَاطِمَةُ فَإِنَّهَا سَيِّدَةُ نِسَاءِ الْعَالَمِينَ‏ مِنَ الْأَوَّلِينَ وَ الْآخِرِينَ وَ هِيَ بَضْعَةٌ مِنِّي وَ هِيَ نُورُ عَيْنِي وَ هِيَ ثَمَرَةُ فُؤَادِي وَ هِيَ رُوحِيَ الَّتِي بَيْنَ جَنْبَيَّ وَ هِيَ الْحَوْرَاءُ الْإِنْسِيَّة»
دخترم فاطمه، سرور بانوان عالم از اولین تا آخرین است، او پاره تن من، نور دو چشمانم،‌ میوه قلب و روح من است؛ او حوراء انسیه است.»

فضایل قرآنی، مواردی از فضایل حضرت زهرا(س) است که به‌باور شیعیان منشأ قرآنی دارد و اشاره به آیاتی است که بر فضیلت و منقبت وی دلالت می‌کنند. برخی از این فضایل عبارتند از:

1. پاکی و عصمت براساس آیه تطهیر: بنابر روایات شیعه و اهل‌سنت، مصداق اهل‌بیت(ع) در آیه تطهیر که به اراده خداوند بر پاکی اهل‌بیت(ع) از رجس و پلیدی اشاره دارد، اصحاب کساء هستند و حضرت زهرا(س) یکی از آنان است. گروهی از علمای شیعه برای اثبات عصمت حضرت فاطمه(س) به این آیه استناد کرده‌اند.
2. تنها زن برگزیده در ماجرای مباهله: بر پایه دیدگاه مفسران شیعه و اهل‌سنت، آیه مباهله در ماجرای مباهله پیامبر(ص)‌ با مسیحیان نجران، در حق اصحاب کساء نازل شده و مراد از «نساءنا» در آن آیه، حضرت زهرا(س) است. طبرسی، نویسنده تفسیر مجمع البیان، در این باره ادعای اجماع کرده و آیه مباهله را دلیل برتری حضرت فاطمه(س)‌ بر تمام زنان دانسته است. جارالله زمخشری، از دانشمندان اهل‌سنت، نیز آیه مباهله را قوی‌ترین دلیل بر فضیلت و برتری اصحاب کساء دانسته است.
3. مصداق نیکوکاران در آیه اطعام: بر اساس آیه اطعام، نیکوکاران کسانی‌اند که با آنکه خودشان به غذا نیاز دارند آن را به‌خاطر خدا به مسکین، یتیم و اسیر می‌دهند. بنابر روایات، این آیه درباره بخشش امام علی(ع) و حضرت زهرا(س) نازل شد. طبق احادیث، علی(ع) و فاطمه(س) به‌خاطر شفای حسنین(ع) سه روز روزه گرفتند و هر سه روز هنگام افطار با اینکه خود گرسنه بودند، غذای خود را به مسکین و یتیم و اسیر بخشیدند.
4. وجوب محبت در آیه مودت: در آیه مودت، مزد رسالت پیامبر(ص) «مودت قربی» بیان شده است. به‌گفته مکارم شیرازی، مفسر قرآن،‌ مودت قربی از نظر تمام مفسران شیعه، محبت به اهل‌بیت پیامبر(ص) است و بر پایه منابع روایی شیعه و اهل‌سنت از پیامبر(ص) نقل شده که منظور از القربی، علی، فاطمه، حسن و حسین هستند. به‌گفته فخر رازی، از عالمان اهل‌سنت در قرن ششم قمری، آیه مودت دلالت بر وجوب محبت و تعظیم علی و فاطمه و حسنین دارد.
5. استمرار نسل پیامبر به‌واسطه فاطمه (فاطمه مصداق کوثر): یکی از تفسیرهای کوثر (به‌معنای خیر فراوان) در سوره کوثر، کثرت نسل و ذریه پیامبر(ص) است که با واسطه حضرت فاطمه(س) بوده است. بنابه گفته ناصر مکارم شیرازی در تفسیر نمونه، بسیاری از علمای شیعه یکی از روشن‌ترین مصداق‌های کوثر را حضرت فاطمه(س) دانسته‌اند.
6. از مصداق‌های امانت الهی: بر پایه برخی روایات، فاطمه(س) در کنار چهارده معصوم(ع)، یکی از مصداق‌های امانت الهی در آیه امانت است که آسمان‌ها و زمین و کوه‌ها از پذیرش آن سرباز زده‌اند.
7. از مصادیق کلمات الهی: بر اساس روایات، حضرت زهرا(ع) از مصداق‌های «کلمات الهی» در آیه توبه است که حضرت آدم(ع) پس از اخراج از بهشت، با توسل به آن کلمات، توبه کرد و خداوند توبه او را پذیرفت.
8. ‌ شاخه درخت پاک: در آیه ۲۴ سوره ابراهیم، کلمه طیبه به شجره طیبه (درخت پاک) تشبیه شده که اصل آن در زمین و شاخه‌های آن بر فراز آسمان است. بر اساس برخی روایات، آن درخت پاک پیامبر(ص) است، علی(ع) شاخهٔ اصلی، فاطمه شاخهٔ فرعی، و ائمه میوه‌های آن هستند.
9. ‌ مصداق مشکات در آیه نور: بر اساس آیه نور، نور خداوند به چراغدانی تشبیه شده است که چراغی در آن است و آن چراغ در حبابی شفاف مانند ستاره‌ای درخشنده قرار گرفته و با روغنی از درخت زیتون افروخته شده است. در برخی روایات،‌ فاطمه(س) چراغدان و ستاره‌ای درخشان در میان زنان عالم دانسته شده است.
10. مصداق شب قدر: در بعضی روایات آمده است که فاطمه مصداق شب قدر در آیه اول سوره قدر و آیه سوم سوره دخان است و هر کس او را کامل بشناسد، شب قدر را درک کرده است. یکی از مواردی که در تشبیه فاطمه(س) به شب قدر گفته شده این است که همانطور که حقیقت شب قدر جز برای پیامبر(ص) و اولیاء‌ الهی ناشناخته است، فاطمه(س) را نیز کسی جز پیامبر و امامان(ع) نشناخته و به مقامات و کمالاتش دست نخواهند یافت.

محمدحسین غروی اصفهانی

لیله قدر اولیا، نور نهار اصفیا

صبح جمال او طلوع از افق علا کند

بضعه سید بشر، ام ائمه غرر

کیست جز او که همسری با شَه «لافتی» کند

وحی و نُبوتش نَسَب، جود و فُتُوَّتش حَسَب

قصه‌ای از مروتش سوره هل اتی کند

حسن حسن‌زاده آملی

امام صادق آن قرآن ناطق

یکی تفسیر همچون صبح صادق

بفرموده است و بشنو ای دل آگاه

که لیله فاطمه است و قدر الله

چو عرفانش بحق گردید حاصل

به ادراک شب قدرید نائل

نزول یازده قرآن ناطق

در آن یک لیلة القدر است صادق

چنان‌که روز رمزی از ظهور است

ظهور است هر کجا مصباح نور است

شب قدر اندر این نشاه نمودی

بود از لیلة القدر صعودی

چو ظلی روز اینجا روزها را است

که یوم‌الله یوم القدر اینجا است

مر انسانی که باشد کون جامع

شب قدر است و یوم‌الله واقع

فضایل روایی

در منابع روایی شیعه و اهل‌سنت فضائل فراوانی برای حضرت فاطمه(س) بیان شده است که برخی از آنها عبارتند از:

الثغور الباسمة فی مناقب سیدتنا فاطمة بنت رسول الله(ص) اثر جلال‌الدین سیوطی، از علمای اهل‌سنت

1. برترین بانوی عالم: در احادیث و زیارت‌های حضرت فاطمه(س)، او برترین بانوی عالم معرفی شده است. در یکی از زیارت‌نامه‌های وی نیز چنین آمده است: «السَّلَامُ عَلَیْکِ یَا سَیِّدَةَ نِسَاءِ الْعَالَمِینَ مِنَ الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِینَ». همچنین در منابع روایی شیعه و اهل‌سنت تعابیری مانند «سرور زنان بهشت»، «سرور زنان مؤمن» و «سرور زنان این امت» نقل شده است.
2. پاره تن پیامبر(ص): بر اساس حدیث بضعه که در منابع شیعه و اهل‌سنت از رسول خدا(ص) نقل شده، فاطمه پاره تن پیامبر(ص) است و هر که او را خشنود کند، پیامبر(ص) را خشنود کرده و هر که او را بیازارد و خشمگین کند، رسول خدا(ص) را آزرده و خشمگین کرده است. حدیث بضعه یکی از دلایل اثبات عصمت حضرت زهرا(س) از سوی عالمان شیعه بوده است. طبق حدیث بضعه و احادیث مشابه، حکم و مجازات دشمنی با فاطمه(س) و دشنام به او، حکم دشمنی با پیامبر(ص) و سبّ او است.
3. خشنودی و خشم فاطمه، خشنودی و خشم خدا: بر اساس برخی روایات نبوی، خداوند با خشنودی فاطمه(س) خشنود، و با خشم او خشمگین می‌شود. عبدالحسین امینی، نویسنده کتاب الغدیر، دشمنی با حضرت زهرا(س) را موجب کفر دانسته است.
4. گفتگو با فرشتگان: بر اساس احادیث، فرشتگان الهی همچون جبرئیل بر حضرت فاطمه(س)‌ نازل می‌شدند و او را از مطالب گوناگون همچون رویدادهای گذشته و آینده باخبر می‌کردند. مجموع آن مطالب توسط امام علی(ع) نوشته شده و مصحف فاطمه(س) نامیده شده است. فاطمه را به دلیل گفتگو با فرشتگان،‌ محدَّثه نامیده‌اند. امام خمینی نزول چندین باره جبرئیل بر حضرت زهرا و مراوده با او را فضیلتی مخصوص و بالاتر از دیگر فضائل او دانسته است؛ زیرا رفت‌وآمد جبرئیل که روح اعظم است، نشان از شرافت و عظمت روحی حضرت زهرا(س) است.
5. نخستین واردشَوَنده به بهشت: بنابه روایتی از رسول خدا(ص)، فاطمه(س) نخستین کسی است که وارد بهشت می‌شود. در برخی روایات نیز آمده است که فاطمه(س) نخستین کسی است که در بهشت بر پیامبر(ص) وارد می‌شود.
6. حَوراء إنسیّه: پیامبر(ص)، فاطمه(س) را حوریه‌ای معرفی کرده است که با چهره انسان خلق شده است.

از عایشه نقل شده است: «مَا رَأَيْتُ أَحَدًا قَطُّ أَصَدَقَ مِنْ فَاطِمَةَ غَيْرَ أَبِيهَا»
هیچ کس را راستگوتر از فاطمه ندیدم مگر پدرش را.»

1. الگوی امام مهدی(عج): امام مهدی(عج) در پاسخ نامه‌ای از شیعیان، حضرت فاطمه(س) را الگوی نیکویی (اسوة حسنة) برای خود معرفی کرده است.
2. دریای علم: بر اساس روایتی از امام صادق(ع)، فاطمه(س) و علی(ع) دو دریای ژرف علم معرفی شده‌اند. بر پایه برخی روایات، حضرت فاطمه(س) عالِم به همه حوادث گذشته و حال و آینده بود.
3. ستایش عبادت فاطمه و افتخار خداوند به آن: طبق روایتی از پیامبر(ص)، آنگاه که فاطمه(س) در محراب عبادت می‌ایستاد، خداوند به ملائکه خطاب می‌کرد که فاطمه را نظاره کنند و به عبادت او که از دل و جان بود، مباهات و افتخار می‌کرد. بر پایه برخی روایات، فاطمه عابدترین فرد امت مسلمان بود.
4. بتول: در برخی روایات، فاطمه(س) بتول لقب داده شده است. در علت این نامگذاری گفته شده است که چون فاطمه نسبت به زنان دیگر از نظر فضل و دین و اعمال و رفتار برتر بود، او را بتول گفته‌اند. همچنین بر پایه حدیثی، فاطمه(س) از هر گونه آلودگی و پلیدی پاک بود و هرگز حیض و نفاس ندید.
5. همتای امام علی(ع): در برخی احادیث، فاطمه(س) همتا وهم‌مرتبه امام علی(ع) شمرده شده و آمده است که اگر علی(ع) نبود تا روز قیامت همتایی برای فاطمه(س) یافت نمی‌شد. به‌گفته علامه امینی، اینکه از آدم(ع) و اولاد آدم کسی جز علی(ع) همتای فاطمه(س) نیست، دلالت دارد که او از تمام پیامبران به‌جز پیامبر اکرم(ص) برتر است.
6. علت آفرینش جهان: در حدیث لولاک، وجود پیامبر اکرم(ص) علت آفرینش هستی بیان شده و در برخی نقل‌ها در ادامه آمده است که اگر فاطمه(س) نبود خداوند پیامبر(ص) و علی(ع) را خلق نمی‌کرد. در برخی روایات، فاطمه(س) به همراه پیامبر(ص)، علی(ع) و حسنین(ع)، علت آفرینش هستی بیان شده است.
7. تجسم خوبی‌ها: در حدیثی از پیامبر(ص) آمده است که اگر زیبایی و نیکویی به‌صورت یک شخص مجسّم شود، فاطمه(س) خواهد بود؛ بلکه فاطمه(س) برتر است. در ادامه حدیث آمده است که فاطمه(س) بهترین اهل زمین از نظر عنصر، شرافت و کرامت است.
8. محبوب‌ترین فرد نزد پیامبر(ص): بر اساس روایات شیعه و اهل‌سنت محبوب‌ترین زن نزد رسول خدا(ص) فاطمه و محبوب‌ترین مرد، علی(ع) بود.
9. گستردگی شفاعت و مظهر رحمت الهی در روز محشر: در روایتی از امام باقر(ع) نقل شده است که فاطمه روز محشر بر در جهنم توقف می‌کند و محبان و موالیان خود و ذریه‌اش را شفاعت می‌کند و خداوند نیز شفاعت او را می‌پذیرد. بر پایه حدیث دیگری از امام باقر(ع)، در قیامت فاطمه(س) بر درِ بهشت توقف می‌کند و در پاسخ به اینکه خداوند به او می‌فرماید چرا توقف کردی، عرض می‌کند بارالها دوست دارم منزلت و جایگاه من در این روز شناخته شود. خداوند می‌فرماید: ای دختر حبیب من! برگرد و نگاه کن، هر کس که محبت تو و فرزندانت در قلب اوست، دستش را بگیر و داخل بهشت کن. عبدالحسین امینی، نویسنده کتاب الغدیر، با اتکا به روایاتی بر آن است که فاطمه همسان با پیامبر(ص)‌ و امام علی(ع)، بزرگترین مقام شفاعت را در روز قیامت دارد و حتی در این باره امتیازاتی مخصوص و بی‌نظیر دارد.
10. حجت الهی: بر اساس برخی روایات، حضرت زهرا(س) همانند پیامبر و امامان شیعه، حجت و ولی خدا بر مردم است. در روایتی منسوب به امام حسن عسکری(ع) که بدون سند در تفسیر اطیب البیان اثر سید عبدالحسین طیب، نقل شده، ائمه(ع) حجت‌های خدا بر مردم و حضرت فاطمه(س) حجت الهی بر ائمه(ع) معرفی شده است. به‌گفته عبدالله جوادی آملی، ملاک حجیت عصمت است و نبوت، رسالت یا امامت در آن لازم نیست و بدین ترتیب اگر کسی معصوم بود، حجت الهی است. وی حجت بودن فاطمه(س) بر ائمه(ع) را نیز به‌جهت واسطه فیض بودن فاطمه(س) و استفاده امامان از مصحف فاطمه در علوم غیبی دانسته است.

فضایل مشترک با اهل بیت(ع)

به گفته عالمان شیعه، از آنجا که فاطمه جزو اصحاب کساء و از اهل‌بیت(ع) است،‌ هر فضیلتی که برای آنها بیان شده، شامل فاطمه نیز می‌شود. برخی از این فضایل عبارتند از:

1. اهل‌بیت(ع) هم‌سنگ قرآن: حدیث ثقلین درباره جایگاه قرآن و اهل‌بیت است. پیامبر(ص) فرمود: «من در میان شما دو چیز باقی می‌گذارم که اگر به آنها اتکا کنید، هرگز گمراه نخواهید شد: کتاب خدا و عترتم که اهل‌بیتم هستند.» این حدیث در منابع شیعه و سنی نقل شده است.
2. در حدیث کسا: حدیث کساء درباره فضیلت پنج تن است و در منابع شیعه و اهل‌سنت آمده است. بر اساس این روایت، پیامبر اکرم(ص) خاندانش را با پارچه‌ای پشمین (کِساء) پوشاند و دعا کرد: «خدایا اینان اهل‌بیت من هستند. پلیدی را از آنها دور کن و آنها را پاک گردان.»
3. کشتی نجات: در حدیث سفینه، پیامبر اکرم(ص) اهل‌بیتِ خود را به کشتی نوح تشبیه کرده است که هر کس داخل آن شود، نجات می‌یابد و هر کس از آن جا ماند، غرق می‌شود. این حدیث در منابع شیعه و سنی نقل شده است.
4. امان اهل زمین: در حدیث امان،‌ پیامبر(ص)، اهل‌بیت(ع) را امان اهل زمین معرفی کرده است؛ چنانکه ستارگان امان اهل آسمان‌اند.
5. اقرار به ولایت اهل‌بیت(ع) شرط تکامل پیامبران(ع): طبق روایتی از رسول اکرم(ص)، پیامبران در عالم ارواح تکامل نیافتند مگر وقتی که ولایت وی و اهل‌بیت او بر آنها عرضه شد و آنها به آن اقرار کردند. در روایتی، اقرار به فضیلت و محبت (یا معرفت) حضرت زهرا(س) شرط تکامل پیامبران(ع)‌ بیان شده است.
6. حضور در مقام اعراف: علامه طهرانی براین باور است که حضرت فاطمه(س) بدون هیچ تردیدی در طراز مقام فرزندان معصومش است، و علّت آنكه در این روایات تصریح به وقوف آن حضرت بر اعراف نشده است، به جهت آن است كه کم خردان تصور می‌کنند که اعراف واقعاً کوهی است که صعود حضرت زهرا(س) بر فراز آن با حیا و عصمتش ناسازگار است. وی هم چنین تصریح کرده که علت این که در روایاتی که برحضور امامان در کنار محتضر تصریح شده؛ نامی از فاطمه(س) برده نشده رعایت حرمت شأن اوست مخصوصاً در روایات ذكر شده كه برده نشدن نام به علّت قصور ادراک و فهم عامّه است، زیرا آنان درکی از این حقیقت ندارند که در مقام اعراف که عالی تر ازبهشت است جنسیت وجود ندارد و اُنوثیّت (زنانگی) در برابر ذُکوریّت (مردانگی) نیست و در این مقام همه این عناوین برداشته مى‌شود زیرا این عناوین متعلّق به پائین اعراف و متعلّق به بهشت و دوزخ است، به همین جهت نام مقدّس حضرت فاطمه(س) در عنوان رجال آمده است چنان‌چه در آیات۳۶و۳۷ سوره نور نیز منظور از رجال فقط امامان نیستند و قطعاً شامل حضرت زهرا(س) هم می شود.

فاطمه برتر از پیامبران و امامان

برخی از علمای شیعه با استناد به بعضی از روایات برآنند که فاطمه پس از رسول خدا(ص) و امام علی(ع)، برتر از همه پیامبران و امامان و مخلوقات است. از جمله از نظر عبدالحسین طیب در تفسیر اطیب البیان، حدیث همتا بودن فاطمه(س)‌ با امام علی(ع) و حدیث «نحن حجج الله علی خلقه و جدتنا فاطمة حجة الله علینا؛ ما حجت‌های خدا بر مردم هستیم و فاطمه(س)‌ حجت خدا بر ما است» دلالت دارد که پس از پیامبر اسلام و امام علی(ع)، حضرت فاطمه(س) برتر از تمام پیامبران و اولیاء خدا است.

اسماعیل انصاری زنجانی در کتاب الموسوعة الکبری عن فاطمة الزهراء(س) نیز روایاتی مانند حدیث همتا بودن فاطمه(س)‌ با امام علی(ع)، حدیث حجت بودن فاطمه(س) بر ائمه(ع)، حدیث الگو بودن فاطمه(س) برای امام مهدی(عج) و حدیث مفترض الطاعه بودن فاطمه(س)‌ برای همه مخلوقات را دلیل برتری فاطمه(س) نسبت به همه پیامبران و امامان به جز پیامبر اکرم(ص) و امام علی(ع)‌ دانسته است.

به باور علامه امینی در کتاب فاطمه زهرا(س)، بر اساس روایات،‌ پنج‌تن علت آفرینش عالم هستند و تک‌تک آنان بر همه پیامبران و ملائکه و تمام مخلوقات برترند؛ زیرا اگر آنان خلق نمی‌شدند،‌ چیزی خلق نمی‌شد. به‌گفته او هر کس که پا به عالم هستی نهاده، هر نبی‌ای، هر وصی‌ای، هر خلیفه‌ای و هر امامی، به برکت وجود پنج تن بوده است. وی همچنین تصریح کرده است که حضرت زهرا(س) برتر از یازده امام (به جز امام علی) بوده است. از نظر امینی، همان‌گونه که بر اساس روایات، برتری پیامبر اسلام(ص) بر جمیع پیامبران و ملائکه ثابت است، به همان طریق برتری زهرا(س) بر جمیع مخلوقات، مسلم و منصوص است.

کتاب‌شناسی

کتاب فضایل فاطمة الزهراء. اثر حاکم نیشابوری، از علمای اهل سنت.

فضایل فاطمه(س) در منابع روایی شیعه و اهل‌سنت نقل شده و علاوه بر این، کتاب‌های مستقلی نیز در این باره نگارش شده است که برخی از آنها عبارتند از:

• مَناقِبُ فاطمة الزَهراء و وَلَدها، نوشته طبری امامی.
• اَلرّوضةُ الزَهراء فی مَناقبِ فاطمة الزَهراء، نوشته ابوسعید محمد بن احمد (جد ابوالفتوح رازی).
• اَلخَصائصُ الفاطمیّة، نوشته باقر بن اسماعیل.
• الرّسالةُ الباهِرة فی تَفضیلِ السیدة فاطمة الزهراء الطّاهرة، نوشته سید ابومحمد حسن بن طاهر قائنی.
• اَلاَربعونَ حَدیثاً فی فضائل فاطمة الزهراء بِرِوایَةِ اهلِ السُّنّة، نوشته نجم‌الدین تهرانی عسکری.
• فاطمه زهرا(س)، اثر علامه امینی.
• فَضائل فاطمة الزهراء از نگاه دیگران، نوشته ناصر مکارم شیرازی.
• فَضائل الزهرا(س) و مَناقبُ الانسیّة الحَوراء، اثر سید محمدتقی مقدم.
• مَناقبُ الزّهراء(س) المُستَخرِجَةُ مِنَ الکُتُبِ الصِّحاح، اثر غلامرضا کسائی کاویانی.
• پرتویی از اسرار فضائل فاطمه(س)، اثر محمدحسین یوسفی.
• فاطمه زهرا از نظر روایات اهل‌سنت، تألیف محمد واصف.
• فضائل الزهراء، اثر مرکز تحقیقات بنیاد بعثت از دیگر آثار درباره مناقب و فضایل حضرت زهرا(س) هستند.

عالمان اهل‌سنت نیز درباره فضائل فاطمه، دختر پیامبر اکرم(ص)، کتاب‌های مستقلی نگاشته‌اند که برخی از آنها عبارتند از:

• فضائل فاطمة الزهراء، نوشته حاکم نیشابوری.
• الثُّغور الباسِمة فی فَضائل السّیدة الفاطِمة، نوشته جلال‌الدین سیوطی.
• الاِتحافُ السّائل نوشته محمد بن عبدالله اکراوی قَلقَشندی (متوفای ۱۰۳۵ق).

جستارهای وابسته

• فضایل امام علی(ع)
• برتری اهل بیت(ع)
• لقب‌ها و کنیه‌های حضرت فاطمه(س)

پیوند به بیرون

• ‌ «فضایل حضرت زهرا(س) در قرآن از منظر تفاسیر اهل سنت».
• ‌ «سیمای حضرت زهرا(س) در روایات اهل سنت».
• ‌«مناقب فاطمی».