نماز ظهر

نماز ظُهْر از نمازهای یومیه و چهار رکعتی است و می‌توان آن را از اذان ظهر تا وقتی که به‌اندازه خواندنِ نماز عصر به غروب مانده باشد، به جا آورد.

کیفیت نماز ظهر

نماز ظهر چهار رکعت است که در رکعت نخست پس از نیت و تکبیرة الاحرام، سوره حمد و یک سوره دیگر (که سجده‌دار نباشد) و معمولا سوره توحید،‌ خوانده می‌شود، یک رکوع و دو سجده نیز بجا آورده می‌شود و پس از آن برای رکعت دوم قیام می‌شود و با حمد و سوره و رکوع و سجود، ادامه می‌یابد.

سپس تشهددر حال نشسته، قرائت میگردد و در رکعت سوم و چهارم نیز، تسبیحات اربعه خوانده شده، یک رکوع و دو سجده بجا آورده می‌شود.

در پایان، تشهد قرائت و سلام داده می‌شود.

وقت نماز ظهر

اذان ظهر یا وقت نماز ظهر از لحظه‌ای است که شاخص، به کمترین مقدار سایه برسد و رو به زوال و افزایش سایه برود. این لحظه که گاهی (در برخی زمان‌ها و مکان‌ها) با حذف سایه و آغاز دوباره سایه در جهت دیگر، نشان داده می‌شود، «وقت مخصوص» بجا آوردن نماز ظهر است و به‌اندازه خواندن یک نماز چهار رکعتی، طول می‌کشد.

نمازگزار می‌تواند نماز ظهر را در «وقت مشترک» با نماز عصر نیز به جا آورد که تا «وقت مخصوص» نماز عصر است یعنی تا وقتی که به‌اندازه یک نماز چهار رکعتی به غروب مانده باشد، می‌تواند نماز ظهر را بخواند.

اهمیت نماز ظهر

در قرآن کریم آن‌جا که به برپا داشتن و مراقبت بر نمازهای یومیه، دستور داده شده، نماز ظهر به گونه‌ای مشخص، جداگانه مورد تأکید قرار گرفته است:‌«حافِظُوا عَلَی الصَّلَواتِ وَ الصَّلاةِ الْوُسْطی وَ قُومُوا لِلَّهِ قانِتینَ»، مفسران قرآن برپایه روایات، صلاة وسطی را همان نماز ظهر می‌دانند.

نافله نماز ظهر

نافله نماز ظهر، هشت رکعت است پیش از نماز ظهر، اقامه می‌شود و وقت اتیان آن از ابتدای ظهر است تا زمانی که طول سایه به دو هفتم طول شاخص برسد.

برخی احکام نماز ظهر

• نماز روز جمعه: در روز جمعه، نماز جمعه به جای نماز ظهر اقامه می‌شود.
• نماز مسافر: کسی که شرعاً مسافر است، نماز ظهر را در دو رکعت اول و دوم بجا می‌آورد و پس از تشهد، سلام می‌دهد.
• اگر خواندن نماز ظهر تا وقت مخصوص نماز عصر، به تأخیر بیافتد از وقت اداء گذشته و باید قضای آن را خارج از وقت، بجا آورد.
• اگر کسی سهواً (غیر عمد) نماز ظهر یا عصر را در وقت مخصوص دیگری بخواند، نمازش صحیح است.
• بر مردان و زنان، واجب است حمد و سوره نماز ظهر را بدون صدا و آهسته (اخفات) قرائت کنند. اگر کسی ندانسته یا از روی فراموشی، حمد و سوره نماز ظهر را بلند (جهر) بخواند، اشکالی ندارد اما اگر عمدی باشد نمازش باطل است.
• بر مردان و زنان، واجب است حمد و سوره نماز عصر را بدون صدا و آهسته (اخفات) قرائت کنند. اگر کسی ندانسته یا از روی فراموشی، حمد و سوره نماز عصر را بلند (جهر) بخواند، اشکالی ندارد اما اگر عمدی باشد نمازش باطل است.

پانویس

الگوی پانویس غیرفعال شده است. لطفا از الگوی پانوشت استفاده شود

منابع

• امام خمینی، رساله توضیح المسائل.
• علامه طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، تهران، مرکز نشر فرهنگی رجاء، بی‌تا.