پرش به محتوا

میرزا جواد ملکی تبریزی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی شیعه
جز اصلاح جزیی شناسه
Sarsm (بحث | مشارکت‌ها)
جز تمیز کاری
خط ۲۴: خط ۲۴:
| اجازه اجتهاد به  =
| اجازه اجتهاد به  =
| تالیفات          =[[المراقبات (کتاب)|المراقبات]] • اسرار الصلاة • حاشیه فارسی بر [[غایة القصوی]]
| تالیفات          =[[المراقبات (کتاب)|المراقبات]] • اسرار الصلاة • حاشیه فارسی بر [[غایة القصوی]]
| سایر              = تدریس • کلاس اخلاق خصوصی و عمومی
| سایر              = تدریس • کلاس [[اخلاق]] خصوصی و عمومی
| سیاسی            =
| سیاسی            =
| اجتماعی          =
| اجتماعی          =
خط ۳۰: خط ۳۰:
| وبگاه رسمی        =
| وبگاه رسمی        =
}}
}}
'''میرزا جواد آقا مَلکی تبریزی''' [[مجتهد|فقیه]]، [[عارف]] و استاد اخلاق. کتاب [[المراقبات (کتاب)|المراقبات]] یا اعمال السَّنَه از آثار اوست. گفته شده [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] از شاگردان اوست اما به گفته [[سید علی حسینی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]] رهبر جمهوری اسلامی ایران امام خمینی فقط دو بار درس وی حاضر شده است.
'''میرزا جواد آقا مَلکی تبریزی''' [[مجتهد|فقیه]]، [[عارف]] و استاد [[اخلاق]]. کتاب [[المراقبات (کتاب)|المراقبات]] یا اعمال السَّنَه از آثار اوست. گفته شده [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] از شاگردان اوست اما به گفته [[سید علی حسینی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]] رهبر جمهوری اسلامی ایران امام خمینی فقط دو بار درس وی حاضر شده است.


== زندگی‌نامه ==
== زندگی‌نامه ==
میرزا جواد آقا ملکی تبریزی، فرزند میرزاشفیع در تبریز متولد شد. تاریخ دقیق ولادت وی مشخص نیست، اما گفته شده اواخر قرن ۱۳ یا اوایل قرن ۱۴ قمری بوده‌است. دلیل نامگذاری او به ملکی، نسبت فامیلی با خاندان ملک‌التجار تبریزی است.{{مدرک}}
میرزا جواد آقا ملکی تبریزی، فرزند میرزاشفیع در تبریز متولد شد. تاریخ دقیق ولادت وی مشخص نیست، اما گفته شده اواخر قرن ۱۳ یا اوایل قرن ۱۴ قمری بوده‌است. دلیل نامگذاری او به ملکی، نسبت فامیلی با خاندان ملک‌التجار تبریزی است.{{مدرک}}


ملکی تبریزی برای تحصیل به نجف رفت و در [[سال ۱۳۲۱ هجری قمری|سال ۱۳۲۱ قمری]]، به تبریز بازگشت و به ترویج [[اسلام|دین]] پرداخت. در [[سال ۱۳۲۹ هجری قمری|سال ۱۳۲۹ق]] (۱۲۹۰ش) و در ابتدای جریانات [[مشروطه]] و درگیری‌های تبریز مجبور به عزیمت به [[قم]] شد و تا پایان عمر نیز در همان‌جا ماند.<ref> جمعى از پژوهشگران حوزه علميه قم،‌ گلشن ابرار، ۱۳۷۸ش، ج۲، ص ۵۲۱.</ref>
ملکی تبریزی برای تحصیل به [[نجف]] رفت و در [[سال ۱۳۲۱ هجری قمری|سال ۱۳۲۱ قمری]]، به تبریز بازگشت و به ترویج [[اسلام|دین]] پرداخت. در [[سال ۱۳۲۹ هجری قمری|سال ۱۳۲۹ق]] (۱۲۹۰ش) و در ابتدای جریانات [[مشروطه]] و درگیری‌های تبریز مجبور به عزیمت به [[قم]] شد و تا پایان عمر نیز در همان‌جا ماند.<ref> جمعى از پژوهشگران حوزه علميه قم،‌ گلشن ابرار، ۱۳۷۸ش، ج۲، ص ۵۲۱.</ref>


میرزا جواد آقا در [[۱۱ ذی‌الحجه]] سال [[سال ۱۳۴۴ هجری قمری|۱۳۴۴ق]] ([[۳۱ خرداد]] [[سال ۱۳۰۵ هجری شمسی|۱۳۰۵ش]]) درگذشت.<ref>حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۲۱۷.</ref> پیکر او پس از [[تشییع جنازه|تشییع]] در [[قبرستان شیخان قم]] به خاک سپرده شد.<ref>جمعى از پژوهشگران حوزه علميه قم،‌ گلشن ابرار، ۱۳۷۸ش، ج۲، ص ۵۲۲.</ref>
میرزا جواد آقا در [[۱۱ ذی‌الحجه]] سال [[سال ۱۳۴۴ هجری قمری|۱۳۴۴ق]] ([[۳۱ خرداد]] [[سال ۱۳۰۵ هجری شمسی|۱۳۰۵ش]]) درگذشت.<ref>حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۲۱۷.</ref> پیکر او پس از [[تشییع جنازه|تشییع]] در [[قبرستان شیخان قم]] به خاک سپرده شد.<ref>جمعى از پژوهشگران حوزه علميه قم،‌ گلشن ابرار، ۱۳۷۸ش، ج۲، ص ۵۲۲.</ref>
خط ۴۴: خط ۴۴:
* [[آقا رضا همدانی]]؛
* [[آقا رضا همدانی]]؛
* [[محمدکاظم خراسانی|آخوند خراسانی]]؛
* [[محمدکاظم خراسانی|آخوند خراسانی]]؛
* [[ملا حسینقلی همدانی|حسینقلی همدانی]]؛ ملکی تبریزی ارادت ویژه‌ای به وی داشت و مدت ۱۴ سال ملازمش بود.<ref>[http://www.hawzah.net/fa/Article/View/6600 عارف ربانی حاج میرزا جواد ملکی تبریزی (م ۱۳۴۴ق)]، پایگاه اطلاع‌رسانی  حوزه.</ref> مراتب سیر و سلوک را نزد وی طی کرد<ref>آقابزرگ تهرانى،  طبقات أعلام الشيعة، ۱۴۳۰ق، م ج۱۷، ص۳۲۹.</ref> و از او اجازه روایی گرفته بود.<ref>قسم الموسوعة مجمع الفكر الإسلامی، موسوعة مؤلفى الامامية، ۱۴۲۸ق، ج۸، ص۴۹۹.</ref>
* [[ملا حسینقلی همدانی]]؛ ملکی تبریزی ارادت ویژه‌ای به وی داشت و مدت ۱۴ سال ملازمش بود.<ref>[http://www.hawzah.net/fa/Article/View/6600 عارف ربانی حاج میرزا جواد ملکی تبریزی (م ۱۳۴۴ق)]، پایگاه اطلاع‌رسانی  حوزه.</ref> مراتب سیر و سلوک را نزد وی طی کرد<ref>آقابزرگ تهرانى،  طبقات أعلام الشيعة، ۱۴۳۰ق، م ج۱۷، ص۳۲۹.</ref> و از او اجازه روایی گرفته بود.<ref>قسم الموسوعة مجمع الفكر الإسلامی، موسوعة مؤلفى الامامية، ۱۴۲۸ق، ج۸، ص۴۹۹.</ref>
* سید مرتضی کشمیری؛<ref>امين، مستدركات أعيان الشيعة، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۲۵۸.</ref>
* سید مرتضی کشمیری؛<ref>امين، مستدركات أعيان الشيعة، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۲۵۸.</ref>


برخی گفته اند وی از [[شیخ مرتضی انصاری]] نیز [[اجازه روایت|اجازه روایی]] داشته است.<ref>قسم الموسوعة مجمع الفكر الإسلامی، موسوعة مؤلفى الامامية، ۱۴۲۸ق، ج۸، ص۴۹۹.</ref>
برخی گفته اند وی از [[شیخ مرتضی انصاری]] نیز [[اجازه روایت]] داشته است.<ref>قسم الموسوعة مجمع الفكر الإسلامی، موسوعة مؤلفى الامامية، ۱۴۲۸ق، ج۸، ص۴۹۹.</ref>


== تدریس ==
== تدریس ==
در ابتدای ورود به [[قم]] و پیش از ملاقات با [[عبدالکریم حائری یزدی|شیخ عبدالکریم حائری]] و تأسیس [[حوزه علمیه قم]]، ملکی کتاب [[مفاتیح الشرایع فی الفقه]] تالیف [[ملا محسن فیض کاشانی]] را تدریس می‌کرد. دو مجلس [[اخلاق]] داشت، یکی در منزل برای خواص و دیگری در [[مدرسه فیضیه (قم)|مدرسه فیضیه]] <ref>موسسه امام صادق( ع)، موسوعة طبقات الفقهاء، ۱۴۱۸ق، ج‏۱۴(القسم‏ الاول)، ص۱۶۳.‏</ref> برای عموم که جمعی از بازاریان قم نیز در آن درس شرکت داشتند. [[نماز جماعت]] را در مسجد بالای سر حرم [[حضرت معصومه سلام الله علیها|حضرت معصومه (س)]] اقامه می‌کرد.<ref>جمعى از پژوهشگران حوزه علميه قم،‌ گلشن ابرار، ۱۳۷۸ش، ج۲، ص ۵۲۱.</ref>
در ابتدای ورود به [[قم]] و پیش از ملاقات با [[عبدالکریم حائری یزدی]] و تأسیس [[حوزه علمیه قم]]، ملکی کتاب [[مفاتیح الشرایع فی الفقه]] تالیف [[ملا محسن فیض کاشانی]] را تدریس می‌کرد. دو مجلس [[اخلاق]] داشت، یکی در منزل برای خواص و دیگری در [[مدرسه فیضیه (قم)|مدرسه فیضیه]] <ref>موسسه امام صادق( ع)، موسوعة طبقات الفقهاء، ۱۴۱۸ق، ج‏۱۴(القسم‏ الاول)، ص۱۶۳.‏</ref> برای عموم که جمعی از بازاریان قم نیز در آن درس شرکت داشتند. [[نماز جماعت]] را در مسجد بالای سر [[حرم حضرت معصومه (س)]] اقامه می‌کرد.<ref>جمعى از پژوهشگران حوزه علميه قم،‌ گلشن ابرار، ۱۳۷۸ش، ج۲، ص ۵۲۱.</ref>
=== شاگردان ===
=== شاگردان ===
{{ستون-شروع|3}}
{{ستون-شروع|3}}

نسخهٔ ‏۱۷ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۰۸

میرزا جواد ملکی تبریزی
اطلاعات فردی
نام کاملمیرزا جواد آقا مَلکی تبریزی
نسبخاندان ملک‌التجار تبریزی
محل زندگیتبریز، نجف، قم
تاریخ وفات۱۱ ذی‌الحجه سال ۱۳۴۳ق/۳۱ خرداد
محل دفنقبرستان شیخان قم
شهر وفاتقم
اطلاعات علمی
استادانملا حسینقلی همدانیمیرزا حسین نوریآخوند خراسانی
شاگردانملاعلی معصومی همدانی • اسماعیل بن حسین تائب • سید محمود مدرسی • محمود مجتهدی ..
محل تحصیلتبریز • نجف • قم
تألیفاتالمراقبات • اسرار الصلاة • حاشیه فارسی بر غایة القصوی
سایرتدریس • کلاس اخلاق خصوصی و عمومی


میرزا جواد آقا مَلکی تبریزی فقیه، عارف و استاد اخلاق. کتاب المراقبات یا اعمال السَّنَه از آثار اوست. گفته شده امام خمینی از شاگردان اوست اما به گفته آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ایران امام خمینی فقط دو بار درس وی حاضر شده است.

زندگی‌نامه

میرزا جواد آقا ملکی تبریزی، فرزند میرزاشفیع در تبریز متولد شد. تاریخ دقیق ولادت وی مشخص نیست، اما گفته شده اواخر قرن ۱۳ یا اوایل قرن ۱۴ قمری بوده‌است. دلیل نامگذاری او به ملکی، نسبت فامیلی با خاندان ملک‌التجار تبریزی است.[نیازمند منبع]

ملکی تبریزی برای تحصیل به نجف رفت و در سال ۱۳۲۱ قمری، به تبریز بازگشت و به ترویج دین پرداخت. در سال ۱۳۲۹ق (۱۲۹۰ش) و در ابتدای جریانات مشروطه و درگیری‌های تبریز مجبور به عزیمت به قم شد و تا پایان عمر نیز در همان‌جا ماند.[۱]

میرزا جواد آقا در ۱۱ ذی‌الحجه سال ۱۳۴۴ق (۳۱ خرداد ۱۳۰۵ش) درگذشت.[۲] پیکر او پس از تشییع در قبرستان شیخان قم به خاک سپرده شد.[۳]

تحصیل

علوم صرف، نحو، معانی و بیان و سطح حوزه را در تبریز فرا گرفت[۴] و پس از مدتی در نجف از اساتید زیر کسب علم نمود:

برخی گفته اند وی از شیخ مرتضی انصاری نیز اجازه روایت داشته است.[۹]

تدریس

در ابتدای ورود به قم و پیش از ملاقات با عبدالکریم حائری یزدی و تأسیس حوزه علمیه قم، ملکی کتاب مفاتیح الشرایع فی الفقه تالیف ملا محسن فیض کاشانی را تدریس می‌کرد. دو مجلس اخلاق داشت، یکی در منزل برای خواص و دیگری در مدرسه فیضیه [۱۰] برای عموم که جمعی از بازاریان قم نیز در آن درس شرکت داشتند. نماز جماعت را در مسجد بالای سر حرم حضرت معصومه (س) اقامه می‌کرد.[۱۱]

شاگردان

مشهور است که امام خمینی نیز از شاگردان میرزا جواد ملکی تبریزی بوده‌است اما آیت‌الله خامنه‌ای از قول امام خمینی نقل می‌کند که تنها دو جلسه در درس میرزا جواد ملکی تبریزی شرکت کرده و ازین که نتوانسته بیش از این در درس وی شرکت کند، افسوس خورده‌است.[۱۸]

آثار علمی

رساله لقاءالله

پانویس

الگوی پانویس غیرفعال شده است. لطفا از الگوی پانوشت استفاده شود

منابع

  • آقابزرگ تهرانى، محمدمحسن‏، الذريعة إلى تصانيف الشيعة، لبنان، دار الأضواء، چ۳، ۱۴۰۳ق.
  • آقابزرگ تهرانى، محمدمحسن‏، طبقات أعلام الشيعة، لبنان، دار إحياء التراث العربی، چ۱، ۱۴۳۰ق.
  • امين، سید حسن‏، مستدركات أعيان الشيعة، لبنان، دار التعارف للمطبوعات‏، چ۱، ۱۴۰۸ق.
  • موسسه امام صادق( ع)، موسوعة طبقات الفقهاء، قم، مؤسسة الإمام الصادق( عليه السلام)، چ۱، ۱۴۱۸ق.
  • قسم الموسوعة مجمع الفكر الإسلامی، موسوعة مؤلفى الامامية، قم، مجمع الفكر الإسلامی، چ۱، ۱۴۲۸ق.
  • مشار، خان بابا، مؤلفين كتب چاپى فارسى و عربى از آغاز چاپ تاكنون، بی جا، بی نا، ۱۳۴۰ش.
  • جواهر كلام، عبد الحسين‏، تربت پاكان قم‏، قم، انصاریان،‌ چ۱، ۱۴۲۴ق.
  • جمعى از پژوهشگران حوزه علميه قم، گلشـن ابـرار، قم، نشر معروف، چ۱، ۱۳۷۸ش.
  • «بیانات در دیدار اعضای مجمع عالی حکمت اسلامی»، تارنمای دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای؛ تاریخ درج مطلب:۲۳ بهمن۱۳۹۱، تاریخ بازدید: ۲۲ مرداد۱۳۹۸.
  • عارف ربانی حاج میرزا جواد ملکی تبریزی (م ۱۳۴۴ق)، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، مجله پیام حوزه، شماره ۱۰ و ۱۱.


  1. جمعى از پژوهشگران حوزه علميه قم،‌ گلشن ابرار، ۱۳۷۸ش، ج۲، ص ۵۲۱.
  2. حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۲۱۷.
  3. جمعى از پژوهشگران حوزه علميه قم،‌ گلشن ابرار، ۱۳۷۸ش، ج۲، ص ۵۲۲.
  4. جمعى از پژوهشگران حوزه علميه قم،‌ گلشن ابرار، ۱۳۸۵ش، ج۲، ص ۵۰۲.
  5. عارف ربانی حاج میرزا جواد ملکی تبریزی (م ۱۳۴۴ق)، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.
  6. آقابزرگ تهرانى، طبقات أعلام الشيعة، ۱۴۳۰ق، م ج۱۷، ص۳۲۹.
  7. قسم الموسوعة مجمع الفكر الإسلامی، موسوعة مؤلفى الامامية، ۱۴۲۸ق، ج۸، ص۴۹۹.
  8. امين، مستدركات أعيان الشيعة، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۲۵۸.
  9. قسم الموسوعة مجمع الفكر الإسلامی، موسوعة مؤلفى الامامية، ۱۴۲۸ق، ج۸، ص۴۹۹.
  10. موسسه امام صادق( ع)، موسوعة طبقات الفقهاء، ۱۴۱۸ق، ج‏۱۴(القسم‏ الاول)، ص۱۶۳.‏
  11. جمعى از پژوهشگران حوزه علميه قم،‌ گلشن ابرار، ۱۳۷۸ش، ج۲، ص ۵۲۱.
  12. جمعى از پژوهشگران حوزه علميه قم،‌ گلشن ابرار، ۱۳۷۸ش، ج۲، ص ۵۲۲.
  13. پژوهشکده باقرالعلوم (ع).
  14. امين، مستدركات أعيان الشيعة، ۱۴۰۸ق، ج۶، ص۱۴۰.
  15. قسم الموسوعة مجمع الفكر الإسلامی، موسوعة مؤلفى الامامية، ۱۴۲۸ق، ج۸، ص۴۲۳.
  16. قسم الموسوعة مجمع الفكر الإسلامی، موسوعة مؤلفى الامامية، ۱۴۲۸ق، ج۸، ص۴۹۹.
  17. جواهر كلام، تربت پاكان قم‏، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۳۸۴ و ج۱، ص۳۸۵ و ج۱، ص۳۹۵ و ج۱، ص۶۰۸ و ج۲، ص۸۰۶ و ج۲، ص۱۳۰۶.
  18. «بیانات در دیدار اعضای مجمع عالی حکمت اسلامی»، تارنمای دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  19. مشار، خان بابا، مؤلفين كتب چاپى فارسى و عربى از آغاز چاپ تاكنون، ۱۳۴۰ش، ج‏۲، ص۴۱۸
  20. جمعى از پژوهشگران حوزه علميه قم،‌ گلشن ابرار، ۱۳۷۸ش، ج۲، ص ۵۲۲.