دانشنامه امام خمینی کتابی ده جلدی که به‌صورت دائرةالمعارفی با محوریت امام خمینی تدوین شده است. هدف اصلی از نگارش این دانشنامه، ارائه اطلاعات بنیادین و علمی درباره امام خمینی است. این دانشنامه، به زبان فارسی است و ۸۶۲ مدخل اصلی دارد. نگارش آن بر عهده گروهی از نویسندگان و زیر نظر سید ضیاء مرتضوی بوده است. ناشر این اثر، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی است و آن را در پایان سال ۱۳۹۹ش منتشر کرد. این دانشنامه همچنین به‌صورت مجازی با عنوان ویکی امام‌خمینی منتشر شده است و علاوه بر مداخل دانشنامه مکتوب به دیگر بخش‌های زندگی، شخصیت، اندیشه و سیره امام خمینی خواهد پرداخت.
 جلد یکم دانشنامه امام خمینی | |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| نویسنده | جمعی از نویسندگان |
| موضوع | امام خمینی |
| زبان | فارسی |
| به کوشش | سید ضیاء مرتضوی |
| تعداد جلد | ۱۰ جلد |
| تعداد صفحات | ۶۸۰۰ صفحه |
| اطلاعات نشر | |
| ناشر | مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی |
| محل نشر | تهران |
| تاریخ نشر | ۱۳۹۹ش |
اهداف
هدف اصلی تدوین این دانشنامه، ارائه اطلاعات بنیادین و علمی درباره امام خمینی به‌صورت مقاله‌های دائرةالمعارفی است. اطلاع‌رسانی آسان و مطمئن درباره امام‌خمینی، نشان‌دادن منابع قابل مطالعه به مخاطبان و پژوهشگران، شناخت امام‌خمینی و چگونگی تحلیل شخصیت و مواضع و عملکرد او ازجمله در دوران مبارزه، پیروزی و رهبری از دیگر اهداف تدوین این دانشنامه معرفی شده است.[۱]
همچنین با هدف تبیین ابعاد شخصیت امام خمینی و شناساندن اندیشه امام خمینی به مخاطبان خارجی، این دانشنامه به دو زبان عربی و انگلیسی نیز ترجمه شده است.[۲]
درباره مؤلف
سید ضیاء مرتضوی متولد ۱۳۳۷ش، در اَشکِذَر یزد به‌دنیا آمد. وی در سال ۱۳۵۳ش وارد حوزه علمیه قم شد و در دوران تحصیلات حوزوی خود از اساتیدی همچون عبدالله جوادی آملی، حسینعلی منتظری، حسن حسن‌زاده آملی، یحیی انصاری شیرازی و یوسف صانعی بهره برد. سردبیری مجله پیام زن، سردبیری فصلنامه حکومت اسلامی (وابسته به دبیرخانه خبرگان) و مدیریت پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و معارف اسلامی از جمله فعالیت‌های وی است. [۳]
مرتضوی علاوه بر تدریس دروس حوزوی، به نوشتن کتاب و مقاله نیز اشتغال دارد. برخی آثار او عبارتند از: فاطمه گلواژه آفرینش، اسلام و زن، امام خمینی و الگوهای دین‌شناسی مسائل زنان و فقه الثقلین.[۴]
محتوای کتاب
دانشنامه امام خمینی دارای ۸۶۲ مدخل و بیش از ۵۰۰ مدخل ارجاعی، توسط ۲۶۰ نفر از پژوهشگران و نویسندگان، تحت مدیریت سید ضیاء مرتضوی نوشته شده است. این دانشنامه با بیش از ۳ میلیون و ۳۷۰ هزار کلمه، در ۶۸۰۰ صفحه ابعاد مختلف زندگی شخصی، ویژگی‌های شخصیتی، دیدگاه‌ها و عملکرد امام خمینی و مسائل پیرامونی و افراد مرتبط با ایشان را در حوزه‌های مختلف به شکل مستند، با تکیه بر منابع معتبر نشان می‌دهد.[۵]
نخستین چاپ دوره ۱۰ جلدی دانشنامه امام خمینی در مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی تولید و تدوین و از سوی مؤسسه چاپ و نشر عروج در سال ۱۳۹۹ش منتشر شد.[۶] همچنین دانشنامه شامل ۲۶۴ صفحه تصویر از سراسر زندگی امام خمینی می‌باشد که در پایان جلد دهم دانشنامه منتشر شده است.[۷] به‌گفته سیدضیا مرتضوی، سرپرست گروه تدوین و پژوهش دانشنامه امام خمینی، این دانشنامه بر اساس محوریت امام و پرهیز از مسائل جریانی و سیاسی است و در گزینش مدخل‌ها، نویسندگان و همکاران و نیز در نگارش و ویرایش مطالب و تصاویر از دخالت دادن سلیقه‌ها پرهیز شده است.[۸]
سرفصل‌های دانشنامه
سرفصل‌های دانشنامه امام خمینی با مدخل‌های مرتبط به شرح زیر است:
- امام خمینی: زیست‌نامه، خاندان، شخصیت‌های مرتبط، اساتید، دوستان، شاگردان، یاران، منصوبان حکومتی، نمایندگان.
- آثار: آثار قلمی، آثار گفتاری، آثار تقریری.
- آثار درباره امام خمینی: کتاب‌شناسی‌ها، کتاب‌های مرجع، پایان‌نامه‌ها و مقاله‌ها.
- اماکن: زادگاه، اقامتگاه‌ها، محل‌های تدریس، تبعیدگاه، زندان، مرقد، مقرّ زمامداری و رهبری.
- نهادها و مؤسسات: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، بنیاد مستضعفان و...
- حوادث: ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ش و...
- نظریه‌ها: آرا و نظریه‌های اصولی، فقهی، کلامی، تربیتی، عرفانی، فلسفی، اجتماعی، سیاسی، اخلاقی، تفسیری و قرآنی، حدیثی و رجالی.[۹]
ویکی امام‌خمینی
ویکی امام‌خمینی بخش اینترنتی دانشنامه امام‌خمینی است که با ابعاد و دامنه گسترده، به زندگی، شخصیت، اندیشه و عمل امام خمینی و هر آنچه که مربوط به اوست، می‌پردازد. این وبگاه در ۱۱ بهمن ۱۴۰۱ش و هم‌زمان با چهل و چهارمین سالروز ورود امام خمینی به ایران افتتاح شد.[۱۰]
پانویس
- ↑ «دانشنامه امام خمینی در ایستگاه پایانی»، پرتال امام خمینی.
- ↑ «یادگار ماندگار؛ دانشنامه امام خمینی (س)»، پرتال امام خمینی.
- ↑ «سید ضیاء مرتضوی اشکذری»، پایگاه اندیشوران حوزه.
- ↑ «سید ضیاء مرتضوی اشکذری»، پایگاه اندیشوران حوزه.
- ↑ صباغی، «مجموعه ده جلدی «دانشنامه امام خمینی» منتشر و به منابع مرجع کتابخانه تخصصی امام خمینی دفتر قم افزوده شد»، پرتال امام خمینی.
- ↑ «مروری بر دوره ۱۰ جلدی «دانشنامه امام خمینی (س)»، خبرگزاری کتاب ایران.
- ↑ «مروری بر دوره ۱۰ جلدی «دانشنامه امام خمینی (س)»، خبرگزاری کتاب ایران.
- ↑ «آیت‌الله مرتضوی: دانشنامه امام خمینی بر اساس محوریت امام و پرهیز از مسائل جریانی و سیاسی است»، پرتال امام خمینی.
- ↑ «یادگار ماندگار؛ دانشنامه امام خمینی (س)»، پرتال امام خمینی.
- ↑ «با حضور رئیس‌جمهور و یادگار امام؛ دانشنامه الکترونیکی امام خمینی(س) رونمایی شد»، وبگاه جماران.
منابع
- «آیت‌الله مرتضوی: دانشنامه امام خمینی بر اساس محوریت امام و پرهیز از مسائل جریانی و سیاسی است»، پرتال امام خمینی، تاریخ انتشار مطلب: ۱۳۹۹/۱۲/۲۱ش، تاریخ بازدید مطلب: ۱۱ بهمن ۱۴۰۱ش.
- «با حضور رئیس‌جمهور و یادگار امام؛ دانشنامه الکترونیکی امام خمینی(س) رونمایی شد»، وبگاه جماران، تاریخ انتشار: ۱۱ بهمن ۱۴۰۱ش، تاریخ بازدید مطلب: ۱۱ بهمن ۱۴۰۱ش.
- «دانشنامه امام خمینی در ایستگاه پایانی»، پرتال امام خمینی، تاریخ انتشار مطلب: ۱۳۹۹/۱۲/۱۳ش، تاریخ بازدید مطلب: ۱۱ بهمن ۱۴۰۱ش.
- «سید ضیاء مرتضوی اشکذری»، پایگاه اندیشوران حوزه، تاریخ بازدید مطلب: ۱۱ بهمن ۱۴۰۱ش.
- صباغی، روح‌الله،«مجموعه ده جلدی «دانشنامه امام خمینی» منتشر و به منابع مرجع کتابخانه تخصصی امام خمینی دفتر قم افزوده شد»، پرتال امام خمینی، تاریخ انتشار مطلب: ۱۴۰۰/۰۸/۰۸، تاریخ بازدید مطلب: ۱۱ بهمن ۱۴۰۱ش.
- «مروری بر دوره ۱۰ جلدی «دانشنامه امام خمینی (س)»، خبرگزاری کتاب ایران، تاریخ انتشار: ۳ آذر ۱۴۰۰ش.
- «یادگار ماندگار؛ دانشنامه امام خمینی (س)»، پرتال امام خمینی، تاریخ انتشار مطلب: ۱۴۰۰/۰۶/۱۶. تاریخ بازدید مطلب: ۱۱ بهمن ۱۴۰۱ش.