روز جهانی قدس

مقاله نامزد خوبیدگی
از ویکی شیعه
روز جهانی قدس
روز جهانی قدس
راهپیمایی روز قدس در یمن
راهپیمایی روز قدس در یمن
اطلاعات آئین
زمان‌برگزاریآخرین جمعه ماه رمضان
منشأ تاریخیپیام امام خمینی
آئین‌های مهم
سینه‌زنیافطاریتشییع جنازهتعزیه خوانی
سایر آئین‌ها


روز قدس یا روز جهانی قدس آخرین روز جمعه در ماه رمضان است که امام خمینی در سال ۱۳۵۸ش (رمضان ۱۳۹۹ق) آن را روزی رسمی برای حمایت از مردم فلسطین دانست و از مسلمانان جهان خواست که برای کوتاه کردن دست رژیم صهیونیستی و پشتیبانان آن به هم بپیوندند. نامگذاری آخرین جمعه ماه رمضان به عنوان روز قدس، با حمایت بسیاری از روشنفکران و هنرمندان مواجه شد و امروزه علاوه بر ایران، در کشورهای مختلفی از جهان، راهپیمایی روز قدس برگزار می‌شود که بنابر گزارش منابع خبری، این تعداد به ۸۰ کشور در قاره‌های مختلف جهان می‌رسد.

جشنواره بین‌المللی کاریکاتور روز جهانی قدس در سال‌های ۱۳۹۳ و سال ۱۳۹۷ش وسال ۱۴۰۱ش در ایران برگزار شده است.

تاریخچه و جایگاه

روز قدس یا روز جهانی قدس، توسط امام خمینی به عنوان یک روز رسمی برای حمایت از مردم فلسطین نامگذاری شد؛ امام خمینی، ۱۳ رمضان ۱۳۹۹ق (۱۶ مرداد ۱۳۵۸ش) در پیامی خطاب به مسلمانان ایران و جهان، آخرین جمعه ماه رمضان را روز قدس نامید و از مسلمانان جهان و دولت‌های اسلامی خواست برای کوتاه کردن دست دولت اسرائیل و پشتیبانان آن به هم بپیوندند.[۱] پیام مذکور در واکنش به حمله نیروهای اسرائیلی به مسجدالاقصی و همچنین بمباران جنوب لبنان صادر شد.[۲]

پس از اولین راهپیمایی روز قدس در سال ۱۳۵۸ش در تهران، سفیر فلسطین در ایران، پیام یاسر عرفات را قرائت کرد. همچنین مهدی بازرگان، نخست‌وزیر دولت موقت ایران، عبدالحلیم خدام، وزیر خارجه سوریه، سید علی خامنه‌ای، و محمد مجتهد شبستری سخنرانی کردند.[۳] پیش از برگزاری مراسم روز قدس، ۲۵ تن از نویسندگان و روشنفکران، از جمله داریوش آشوری، داریوش شایگان، سیمین دانشور، داریوش مهرجویی و احمد شاملو، در بیانیه‌ای اعلام کردند که در کنار همه مبارزان راه آزادی و دموکراسی در راهپیمایی روز قدس شرکت خواهند کرد.[۴]

روز جهانی قدس، در سخنان رهبران جمهوری اسلامی ایران، امام خمینی و سید علی خامنه‌ای، مراجع تقلید شیعه و سید حسن نصرالله، دبیرکل حزب الله لبنان، جایگاه ویژه‌ای دارد. امام خمینی، روز قدس را نه‌تنها روز فلسطین، بلکه روز اسلام و روز حکومت اسلامی دانسته[۵] و آن را مقدمه‌ای برای بسیج عمومی اسلامی و تشکیل حزب مستضعفین در تمام دنیا معرفی کرده است.[۶] سید علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، بر این باور است که گرامیداشت روز جهانی قدس، موجب می‌شود فلسطینیانِ مورد تهاجم دولت اسرائیل، احساس تنهایی نکنند و بتوانند مقاومت کنند.[۷]

ناصر مکارم شیرازی از مراجع تقلید شیعه، شرکت در راهپیمایی روز قدس را واجب شرعی می‌داند. به فتوای وی اگر شوهر اجازه حضور همسرش در راهپیمایی روز قدس را ندهد، زن می‌تواند بدون اجازه وی در راهپیمایی روز قدس شرکت نماید.[۸] وی معتقد است روز قدس باید به یک اعتراض قوی، همگانی و یکپارچه علیه غاصبان و اشغالگران تبدیل شود.[۹] به باور سید حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان، اسرائیل نه‌تنها خطری برای فلسطین، بلکه خطری برای امنیت، صلح و استقلال همه کشورهای منطقه است.[۱۰]

بسم الله الرحمن الرحیم من طی سالیان دراز، خطر اسرائیل غاصب را گوشزد نمودم که این روزها به حملات وحشیانه خود به برادران و خواهران فلسطینی شدت بخشیده است و به‌ویژه در جنوب لبنان به قصد نابودی مبارزان فلسطینی پیاپی خانه و کاشانه ایشان را بمباران می‌کند. من از عموم مسلمانان جهان و دولت‌های اسلامی می‌خواهم که برای کوتاه کردن دست این غاصب و پشتیبانان آن ‌به هم بپیوندند و جمیع مسلمانان جهان را دعوت می‌کنم آخرین جمعه ماه مبارک رمضان را که از ایام قدر است و می‌تواند تعیین‌کننده سرنوشت مردم فلسطین نیز باشد، به عنوان «روز قدس» انتخاب و طی مراسمی همبستگی بین‌المللی مسلمانان را در حمایت از حقوق قانونی مردم مسلمان فلسطین اعلام نمایند. از خداوند متعال پیروزی مسلمانان را بر اهل کفر خواستارم.[۱۱]

مراسم روز قدس

راهپیمایی روز قدس در نقاط مختلف جهان از جمله مالزی، هند، سنگاپور، اندونزی، ترکیه، آمریکا، کانادا، نروژ، آذربایجان، سودان، انگلیس، بحرین، بوسنی و هرزگوین، تونس، پاکستان، استرالیا، آلمان، رومانی، کویت، اسپانیا، آفریقای جنوبی، سوئد، ونزوئلا، آلبانی، یمن و یونان برگزار می‌شود؛[۱۲] بنابر گزارش منابع خبری، مراسم روز قدس در بیش از ۸۰ کشور اسلامی و غیراسلامی برگزار می‌شود.[۱۳]

مراسم روز قدس در آخرین جمعه ماه رمضان برگزار می‌شود[۱۴] و رسانه‌های جهان، آن را پوشش رسانه‌ای می‌دهند.[۱۵] در کشورهای غربی، به دلیل اینکه جمعه روز کاری است، مراسم روز قدس در تعطیلات آخر هفته، شنبه یا یکشنبه برگزار می‌شود.[۱۶] البته برگزاری مراسم روز قدس در برخی از کشورها، با محدودیت‌هایی مواجه می‌شود.[۱۷]

رویدادهای هنری

اولین دوره جشنواره بین‌المللی کاریکاتور روز جهانی قدس، در سال ۱۳۹۳ش، در دو بخش اصلی: روز جهانی قدس و ویژه: تحرکات تکفیری برای فراموشی فلسطین برگزار شد و حدود ۲۰۰ نفر از ۳۳ کشور جهان با بیش از ۵۰۰ اثر در آن شرکت کردند.[۱۸] در این جشنواره، نهادها و مراکزی از جمله خبرگزاری ابنا، دبیرخانه حمایت از انتفاضه فلسطین و فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران مشارکت داشته‌اند.[۱۹]

دومین دوره جشنواره بین‌المللی کاریکاتور روز جهانی قدس، در سال ۱۳۹۷ش، با شرکت بیش از ۱۲۰ هنرمند از ۲۷ کشور جهان برگزار شد و ۳۱۶ اثر درباره روز جهانی قدس و محکومیت اقدام دولت امریکا در اعلام شهر بیت المقدس به عنوان پایتخت دولت اسرائیل، در این جشنواره شرکت داده شدند.[۲۰]

نگارخانه

جستارهای وابسته

پانویس

  1. امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۹، ص۲۶۷.
  2. آدمی، «تأثیر تهدیدهای گروه‌های سلفی-تکفیری بر امنیت هستی‌شناختی ج.ا.ا»، ص۱۳.
  3. «سخنرانان روز قدس در سال ۵۸ چه کسانی بودند؟»، سایت تاریخ ایرانی.
  4. «سخنرانان روز قدس در سال ۵۸ چه کسانی بودند؟»، سایت تاریخ ایرانی.
  5. امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۹، ص۲۷۸.
  6. امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۹، ص۲۸.
  7. «بیانات در خطبه‌های نماز جمعه»، سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله خامنه‌ای.
  8. آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی: شرکت در راهپیمایی روز قدس وجوب شرعی دارد
  9. «شرکت در راهپیمایی روز قدس واجب است»، سایت تابناک.
  10. «سخنرانی سید حسن نصرالله، دبیر کل حزب الله لبنان، در روز جهانی قدس»، سایت مقاومت اسلامی لبنان.
  11. امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۹، ص۲۶۷.
  12. «جهان و روز جهانی قدس»، خبرگزاری تسنیم.
  13. «روز قدس از نگاه رسانه‌های دنیا»، سایت شبکه خبر.
  14. «مراسم روز قدس در لندن»، سایت بی‌بی‌سی.
  15. «حضور ۵۰۰۰ رسانه خارجی برای پوشش راهپیمایی روز قدس در ایران...»، سایت خبرگزاری العالم.
  16. «مراسم روز قدس در لندن»، سایت بی‌بی‌سی.
  17. «محدودیت‎ها و موانع برگزاری روز جهانی قدس در خارج از کشور»، سایت قدسنا؛ «علل مخالفت برخی دولت‌های اسلامی...»، سایت قدسنا.
  18. «بیانیه هیأت داوران اولین جشنواره...»، خبرگزاری ابنا.
  19. «بیانیه هیأت داوران اولین جشنواره...»، خبرگزاری ابنا.
  20. «برگزیدگان دومین جشنواره بین‌المللی کاریکاتور روز جهانی قدس معرفی شدند»، سایت هنرآنلاین.

منابع

  • آدمی، علی، و رضا نیک‌نام، «تأثیر تهدیدهای گروه‌های سلفی-تکفیری بر امنیت هستی‌شناختی ج.ا.ا»، در مجله مطالعات سیاسی جهان اسلام، ش۱۹، پاییز ۱۳۹۵ش.
  • «برگزیدگان دومین جشنواره بین‌المللی کاریکاتور روز جهانی قدس معرفی شدند»، سایت هنرآنلاین، تاریخ درج مطلب: ۷ شهریور ۱۳۹۷ش، تاریخ بازدید: ۲ خرداد ۱۳۹۸ش.
  • «بیانات در خطبه‌های نمازجمعه»، در سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله خامنه‌ای، تاریخ درج مطلب: ۱۶ فروردین ۱۳۷۰ش، تاریخ بازدید: ۲ خرداد ۱۳۹۸ش.
  • «بیانیه هیأت داوران اولین جشنواره بین المللی کاریکاتور روز جهانی قدس + اسامی برندگان»، خبرگزاری ابنا، تاریخ درج مطلب: ۱۵ مهر ۱۳۹۳ش، تاریخ بازدید: ۲ خرداد ۱۳۹۸ش.
  • «بیش از ۵۰۰۰ رسانه خارجی تظاهرات روز جهانی قدس را در شهرهای مختلف ایران پوشش می‌دهند.»، سایت العالم، تاریخ درج مطلب: ۱۸ خرداد ۱۳۹۷ش، تاریخ بازدید: ۲ خرداد ۱۳۹۸ش.
  • «سخنرانی سید حسن نصرالله، دبیر کل حزب الله لبنان، در روز جهانی قدس»، سایت مقاومت اسلامی لبنان، تاریخ درج مطلب: ۱۱ مرداد ۱۳۹۲ش، تاریخ بازدید: ۲ خرداد ۱۳۹۸ش.
  • «شرکت در راهپیمایی روز قدس واجب است»، سایت تابناک، تاریخ درج مطلب: ۲۴ مرداد ۱۳۹۱ش، تاریخ بازدید: ۲ خرداد ۱۳۹۸ش.
  • صحیفه امام، تهیه و تنظیم: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم ونشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۹ش.
  • «علل مخالفت برخی دولت‌های اسلامی در برگزاری مناسب مراسم روز جهانی قدس در کشورهایشان چیست؟»، سایت قدسنا، تاریخ درج مطلب: ۱ خرداد ۱۳۹۸ش، تاریخ بازدید: ۲ خرداد ۱۳۹۸ش.
  • «محدودیت‎ها و موانع برگزاری روز جهانی قدس در خارج از کشور»، سایت قدسنا، ۳۰ خرداد ۱۳۹۶ش، تاریخ بازدید: ۲ خرداد ۱۳۹۸ش.
  • «مراسم روز قدس در لندن»، سایت بی‌بی‌سی فارسی، تاریخ درج مطلب: ۲۰ خرداد ۱۳۹۷ش، تاریخ بازدید: ۲ خرداد ۱۳۹۸ش.