سید مجتبی موسوی لاری (۱۳۱۴ - ۱۳۹۱ش) روحانی و نویسنده شیعه. کتاب‌های او به ۲۸ زبان ترجمه و بار‌ها تجدید چاپ شده است. «مرکز نشر معارف اسلامی در جهان» با مدیریت موسوی لاری، تبلیغ شیعه در عرصه جهانی را دنبال و کتاب‌های او را برای شخصیت‌ها، موسسه‌ها، مدارس و کتابخانه‌های مختلف جهان ارسال می‌کرد. وی نوه پسری سید عبدالحسین لاری از فعالان مشروطه بود. موسوی لاری در سال‌های بعد از انقلاب، نماینده ولی فقیه در لارستان بود. کتاب‌های «اسلام و سیمای تمدن غرب»، «رسالت اخلاق در تکامل انسان»، «بررسی مشکلات اخلاقی و روانی» و «مبانی اعتقادات در اسلام» از آثار اوست.
 | |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | سید مجتبی بن سیدعلى اصغر موسوى لارى |
| تاریخ تولد | ۱۳۱۴ش |
| تاریخ وفات | ۱۹ اسفند ۱۳۹۱ش |
| خویشاوندان سرشناس | سید عبدالحسین لاری |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | سید على‌اصغر موسوى لارى • سید عبدالعلى آیت‌اللهى |
| محل تحصیل | حوزه علمیه قم |
| تألیفات | اسلام و سیماى تمدن غرب • رسالت اخلاق در تکامل انسان • بررسى مشکلات اخلاقى و روانى • مبانى اعتقادات در اسلام. |
| سایر | چاپ مقاله در مجله مکتب اسلام • سفرهای تبلیغی به کشورهای مختلف |
| فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی | |
| سیاسی | ارتباط با سید مجتبی نواب صفوی • فعالیت در برابر لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی • جلوگیرى از ورود مجله «زن روز» به لار |
| اجتماعی | تأسیس و مدیریت مرکز نشر معارف اسلامی در جهان • نماینده امام خمینی در لارستان |
زندگی‌نامه و تحصیلات
سید مجتبی موسوی لاری در ۱۳۱۴ش در شهر لار در استان فارس متولد شد. پدرش سید علی‌اصغر موسوی لاری از علمای منطقه و پدربزرگش سید عبدالحسین لاری از مبارزان دوره مشروطه بود.
سید مجتبی بخشی از دروس حوزوی را نزد پدرش و بخش‌هایی دیگر را نزد پسر عمویش سید عبدالعلی آیت اللهی فرا گرفت. سپس در سال ۱۳۳۲ش برای ادامه تحصیل به حوزه علمیه قم هجرت کرد و در دروس اساتید این حوزه حاضر شد. وی در این دوره با بیماری دست و پنجه نرم می‌کرد و مجبور شد یک دوره درمانی نزدیک به ۷ ماهه را در تهران سپری کند. موسوی لاری به نوشتن علاقه داشت. تلاش او باعث شد تا نثر او نسبت به نوشتارهای رایج حوزوی فرا‌تر رود و در زمانی کوتاه یکی از نویسندگان جوان مطرح حوزه شود و مقالات او در مجله‌های مذهبی و حوزوی به چاپ رسد.[۱]
درگذشت
سید مجتبی موسوی لاری، شنبه ۱۹ اسفند سال ۱۳۹۱ش در ۷۷ سالگی در لار درگذشت و دوشنبه ۲۱ اسفند، بنا به وصیت خودش در شهر قدیم لار در جوار گلزار شهدا در «مکتب القرآن» دفن شد. آیت الله خامنه‌ای در پیام تسلیتی خدمات موسوی لاری در چند دهه اخیر را کم‌نظیر توصیف کرد.[۲]
فعالیت‌های سیاسی
- سید مجتبی موسوی لاری، از کودکی شاهد برخورد پدر با عوامل استعمار خارجی و استبداد داخلی بود. وی در ۱۷ سالگی از سوی پدر مأموریت یافت با صاحب‌نفوذان کشور برای جلوگیری از به قدرت رسیدن مجدد نماینده مجلس شورای ملی از لارستان که گرایش‌های کمونیستی داشت، رایزنی کند. فعالیت‌های او نتیجه داد و آن نماینده نتوانست به مجلس راه پیدا کند.[۳]
- رابطه سیاسی سید علی‌اصغر لاری، پدر سید مجتبی، با فدائیان اسلام و حمایت فکری و مالی این عالم از این گروه، به ارتباط معنوی و دوستی موسوی لاری با سید مجتبی نواب صفوی انجامید.[۴]
- در جریان موضع‌گیری‌های مراجع تقلید در برابر لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی، او واسطه رساندن طومار‌ها و پیغام‌های مردم لارستان به مراجع تقلید و امام خمینی بود.[۵]
- دعوت از مبلغین مذهبی برای طرح مباحث حجاب در دبیرستان‌های پسرانه و دخترانه و حتی دانشسرا. این اقدام با واکنش ساواک در برابر حرکت‌های تبلیغی وی منجر شد.[۶]
- جلوگیری از ورود مجله «زن روز» به شهرستان لار و توصیه به دفتر نمایندگی این مجله بر قطع درخواست مجدد اشتراک برای سال‌های متمادی از دیگر فعالیت‌های وی است. از نظر وی این برنامه‌ها در راستای ابتذال‌پراکنی رژیم پهلوی تحلیل می‌شد.[۷]
- او پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، نماینده امام خمینی در لارستان شد.[۸]
چاپ مقالات در مجله مکتب اسلام
سید مجتبی موسوی لاری، از سال ۱۳۴۱ش با یک سلسله مقالات اخلاقی-اسلامی در مجله دینی و علمی «درس‌هایی از مکتب اسلام»، نویسندگی را به طور جدی آغاز کرد. مجموعه این مقالات بعد‌ها به صورت کتابی به نام «مشکلات اخلاقی و روانی» چاپ و منتشر شد؛ کتابی که تاکنون به ۱۰ زبان ترجمه شده و متن فارسی آن نیز برای چهاردهمین بار تجدید چاپ گردیده است. وی به تهیه و تنظیم مقالات اخلاق اسلامی در مجله مکتب اسلام ادامه داد و در سال ۱۳۵۳ش مجموعه آن مقالات با تجدیدنظر و اضافات، به صورت کتابی با عنوان «رسالت اخلاق در تکامل انسان» انتشار یافت که ۶ بار در ایران تجدید چاپ شده است.[۹]
سفرهای تبلیغی
سید مجتبی لاری در سال ۱۳۴۲ش برای درمان به آلمان مسافرت کرد. این سفر حدود ۴۰ روز طول کشید. او در این سفر به صورت اتفاقی با امام موسی صدر دیدار کرد. این دیدار دقیقا همزمان با رویداد ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ بود. یکی از دغدغه‌های امام موسی صدر در آن زمان، منعکس نشدن اخبار شیعیان در رسانه‌های جهان بود. سید موسی صدر، در پی تدارک رسانه‌ای برای شیعه بود. این دیدار برای موسوی لاری انگیزه‌ساز شد و وی به فکر راه‌اندازی یک جریان نشر کتب شیعه در جهان اسلام افتاد. بعد از سفر آلمان، کتاب «اسلام و سیمای تمدن غرب» را نگاشت.[۱۰]
موسوی لاری در سال ۱۳۵۷ش به دعوت یکی از سازمان‌های اسلامی، به آمریکا رفت و با صاحبنظران در زمینه ضرورت نشر مسائل اعتقادی اسلام به زبان‌های خارجی به مشاوره و گفتگو پرداخت. وی سپس به انگلستان و فرانسه رفت و پس از بازگشت، به نوشتن یک سلسله مقالات درباره ایدئولوژی اسلامی در مجله سروش پرداخت. این مجموعه مقالات که اصول عقاید اسلامی را دربرمی‌گرفت، با نام مبانی اعتقادات در اسلام در چند جلد کتاب که شامل توحید، عدل، نبوت، امامت و معاد بود، انتشار یافت.[۱۱]
انتشار معارف اسلام به بیش از ۲۰ زبان
کتاب‌های سید مجتبی موسوی لاری تاکنون به ۲۸ زبان از جمله زبان‌های انگلیسی، عربی، فارسی، اردو، بنگلا، ژاپنی، چینی، ترکی آذری، ترکی استانبولی، آلمانی، آلبانیایی، پرتغالی، لهستانی، رومانیایی، بوسنیایی، روسی، فرانسوی، اسپانیولی، بلغاری، سواحیلی، هوسا، هندی، مالایو، تایلندی و سینهالی ترجمه و منتشر شده است. همچنین مرکز تحت اشراف وی، اقدام به چاپ قرآن کریم با ترجمه انگلیسی، فرانسه، اسپانیولی و روسی کرد که به متقاضیان از کشورهای مختلف اهدا می‌شود.
آثار
- اسلام و سیمای تمدن غرب
- رسالت اخلاق در تکامل انسان
- بررسی مشکلات اخلاقی و روانی
- مبانی اعتقادات در اسلام، ۴ جلد[۱۲]
تأسیس مرکز نشر معارف اسلامی در جهان
موسوی لاری در قم دفتری به نام «دفتر گسترش فرهنگ اسلامی خارج از کشور» تأسیس کرد که بعدا به «مرکز نشر معارف اسلامی در جهان» تغییر نام یافت. این مرکز به نشر آثار اسلامی به خصوص آثار ترجمه شده وی پرداخت. کتب منتشر شده از سوی این مرکز تبلیغاتی برای درخواست‌کنندگان اعم از افراد، مؤسسه‌ها، مدرسه‌ها، گروه‌ها و جمعیت‌های اسلامی به صورت اهدایی ارسال می‌شود. در این مرکز به سوالات و دیدگاه‌های رسیده نیز پاسخ داده می‌شود. با ظهور فناوری‌های جدید، کتاب‌ها و آثار موسوی لاری به ۲۸ زبان ترجمه شده و بر روی پایگاهی اینترنتی قرار داده شد. در این سایت، کتاب‌های مذکور در قالب‌های «متنی» و «PDF» قابل دستیابی است.[۱۳]
نگرش‌های تبلیغی
بینش توحیدی
موسوی لاری، مشکل بشریت امروز را شرک و بت‌پرستی نوین می‌خواند و گمشده انسان عصر مدرن و پست مدرن را، خدای تبارک و تعالی؛ از این رو در نگرشی کلان و هدایت‌گرایانه، رسالت خود و هم‌مسلکان خود را دعوت به تفکر توحیدی می‌خواند. وی بدون در نظر گرفتن مشرب و مذاق فکری، اخلاقی و حتی نژاد و مذهب مخاطب خود در نوشتار‌ها، تنها سعی بر تلنگر زدن بر فطرت خداجوی و توجه دادن آنان به کائنات و زیبایی‌های آفرینش دارد.[۱۴]
طرح مسائل کلی اسلام
طرح مسائل کلی اسلام به عنوان جامع‌ترین برنامه زندگی بشر و تنها نسخه نجات بشریت، گام دوم راهبرد موسوی لاری در ورود به مباحث فکری و اعتقادی در حوزه تحقق و نگارش است. استناد وی به سیره و سلوک معصومین(ع) در طرح مسائل کلی اسلام به گونه‌ای است که هر مسلمان و غیر مسلمانی را ناخودآگاه به سمتی سوق می‌دهد که پدیده‌ها و عالم هستی و چگونه بودن و حتی چگونه مردن را تنها از پنجره نگاه معصومین می‌نگرد.
او معتقد است نویسندگان پس از آشنایی با مخاطبین مسلمان و غیر مسلمان، باید آنان را با شیوه‌های نو با جهان‌بینی ائمه و سیره و سلوک فردی و اجتماعی آنان آشنا کنند.[۱۵]
پرهیز از بیان اختلافات جهان اسلام
از منظر سید مجتبی موسوی لاری، مکتب تشیع در همه حوزه‌های اخلاقی، اجتماعی و همچنین شخصیت بی‌نظیر و برجسته اهل بیت عصمت و طهارت(ع) در تمامی ابعاد دارای غنایی همه‌جانبه است که در ارائه مکتب تشیع و آموزه‌های ائمه اطهار، نیازی به طرح مسائل اختلافی و حساسیت‌برانگیز در برخورد با رقبای ما در جهان اسلام و جوامع غیر اسلامی نیست.
از منظر او، جامعه‌ای که خسته از مکاتب اقتصادی و سیاسی و الحادی شرق و غرب و الگوهای فردی رسانه‌های جمعی وابسته به جهان کفر و الحاد است و به دنبال روزنه امیدی می‌گردد. در مسیر تبلیغ بینش توحیدی و ارائه مکتب اسلام، به امامت و ولایت معصومین(ع) خواهد رسید.[۱۶]
پرهیز از بیان اختلافات مذهب تشیع
موسوی لاری بر این باور است که بیان اختلافات علمای شیعی در حوزه‌های گوناگون، موجب تشکیک و دودلی در ذهن و باور مخاطبانی می‌شود که به سوی مکتب حقه تشیع گرایش پیدا کرده‌اند. وی در کتب و نوشتارهای خود با پرهیز از بیان اختلافات، شیوه ائمه اطهار(ع) را در برخورد با مکاتب و نِحْله‌های گوناگون تجویز می‌کند و معتقد است بیان سلایق گوناگون در خارج از حوزه بیان و مراکز علمی شیعی و کشاندن آن به عرصه قلم و نوشتار، رهاوردی جز تَشَتُّت و اختلاف در پی نخواهد داشت.[۱۷] احمد بهشتی او را نویسنده‌ای معرفی کرده که نه عقل گریز است و نه عقل ستیز و نه علم ودانش بشری را یگانه چراغ راه می‌شناسد و نه آن را بطور کلی از ابزار شناخت بودن ساقط می‌کند. وی همچنین براین باور است که لاری انسان را در میدان تکامل موجودی مختار می شناسد که نه مغلوب جبر ویرانگر اشعری است و نه رهاشده در بیراهه تفویض معتزلی. [۱۸]
تجلیل و قدردانی
در مهر سال ۱۳۸۹ش، همایشی در تجلیل از سید مجتبی موسوی لاری از سوی نهادهای دینی و تبلیغی جمهوری اسلامی ایران، از جمله مجمع جهانی اهل بیت(ع)، برگزار شد. همچنین در سال ۱۳۷۲ش به دلیل تأثیری که نشر کتب روسی موسوی لاری در جمهوری آذربایجان به جای گذاشت، «آکادمی علوم جمهوری آذربایجان» دکترای افتخاری به او اهدا کرد و به همین مناسبت مراسمی در دانشگاه باکو برگزار کرد.[۱۹] در سال ۱۴۰۱ش نیز در قم مراسم نکوداشتی با نام بیدارگران برگزار شده و از مجموعه آثار سید مجتبی موسوی لاری رونمایی شد.[۲۰]
مطالعه بیشتر
طالبی مرتضی، جهانی در خلوت؛ (ویژه نامه آیت الله سید مجتبی موسوی لاری) مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی وابسته به جامعة المصطفی العالمیه، ۱۳۸۹ش/۱۴۳۱ق.
پانویس
- ↑ ،عبدالحسین طالبی، مرتضی طالعی، ۱۳۸۹، ص۱۲-۱۳.
- ↑ پیام تسلیت بمناسبت درگذشت حجت الاسلام والمسلمین سید مجتبی موسوی لاری، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری.
- ↑ عبدالحسین طالبی، مرتضی طالعی، ۱۳۸۹ش، ص۱۲.
- ↑ عبدالحسین طالبی، مرتضی طالعی، ۱۳۸۹، ص۱۳.
- ↑ عبدالحسین طالبی، مرتضی طالعی، ۱۳۸۹، ص۱۴.
- ↑ عبدالحسین طالبی، مرتضی طالعی، ۱۳۸۹، ص۱۷.
- ↑ عبدالحسین طالبی، مرتضی طالعی، ۱۳۸۹، ص۱۷.
- ↑ سایت خبرآنلاین.
- ↑ سایت خبرآنلاین.
- ↑ خاطره فرزند سید مجتبی لاری، سایت امام موسی صدر.
- ↑ سایت خبرآنلاین.
- ↑ سایت خبرآنلاین.
- ↑ مجله افق حوزه - ۱۴ اسفند ۱۳۸۷ - شماره ۲۲۱.
- ↑ عبدالحسین طالبی، مرتضی طالعی، ۱۳۸۹، ص۲۰.
- ↑ عبدالحسین طالبی، مرتضی طالعی، ۱۳۸۹، ص۲۱.
- ↑ عبدالحسین طالبی، مرتضی طالعی، ۱۳۸۹، ص۲۲.
- ↑ عبدالحسین طالبی، مرتضی طالعی، ۱۳۸۹، ص۲۲.
- ↑ خلوص کامیاب، مجموعه مقالات درباره سید مجتبی موسوی لاری،ص۳۲۸، ۱۳۸۹ش.
- ↑ عبدالحسین طالبی، مرتضی طالعی، ۱۳۸۹، ص۲۹.
- ↑ «دهمین سالگرد آیت‌الله سید مجتبی موسوی لاری برگزار می‌شود»، خبرگزاری حوزه.
منابع
- پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری.
- سایت امام موسی صدر.
- «دهمین سالگرد آیت الله سید مجتبی موسوی لاری برگزار می‌شود»، خبرگزاری حوزه، تاریخ درج مطلب: ۲۲ آذر ۱۴۰۱ش، تاریخ بازدید: ۲۲ آذر ۱۴۰۱ش.
- عبدالحسین طالبی، مرتضی طالعی،خلوص کامیاب، مرکز بین المللی ترجمه و چاپ المصطفی، قم ۱۳۸۹.
- مجله افق حوزه - ۱۴ اسفند ۱۳۸۷ - شماره ۲۲۱.
- سایت خبرآنلاین.
- طالعی، مجتبی ودیگران، خلوص کامیاب، ناشر جامعة المصطفی العالمیه، قم ۱۳۸۹ش،