شعبان گیلانی

شعبان گیلانی
	پرونده:شعبان گیلانی.jpg
اطلاعات فردی
تاریخ تولد	سال ۱۲۷۵ هجری
محل زندگی	عراق • ایران
تاریخ وفات	۲۴ شوال ۱۳۴۸ق
محل دفن	قبرستان وادی‌السلام
شهر وفات	نجف
خویشاوندان; سرشناس	عبدالحسین فقیهی رشتی (فرزند)
اطلاعات علمی
استادان	سید محمدکاظم طباطبایی یزدی، شریعت اصفهانی، حبیب‌الله رشتی
محل تحصیل	نجف
تألیفات	حاشیه بر عروة الوثقی

شعبان گیلانی (۱۲۷۵-۱۳۴۸ق) از عالمان شیعه در قرن چهاردهم قمری که پس از درگذشت سید محمدکاظم طباطبایی یزدی و شریعت اصفهانی، مرجع تقلید مردم عراق و ایران و به‌ویژه مناطق شمالی ایران بود.

زندگی‌نامه

شعبان گیلانی فرزند عبدالوهاب دیوشَلی (از علمای اهل خراسان که به گیلان مهاجرت کرده بود^[۱]) در سال ۱۲۷۵ق در روستای «دیوشَل» لنگرود متولد شد. وی دوران آغاز تحصیلش را در ایران گذراند و سپس برای ادامه تحصیل به نجف رفت. وی مدارج علمی را در آنجا پیمود و به مرجعیت رسید.

خانواده

گيلانی در سال ۱۳۱۸ق. با دختر شيخ هاشم انصاری (متوفی ۱۳۱۱ق) ازدواج کرد. وی سه فرزند پسر دارد که عبارت‌اند از:

عبدالحسین فقیهی رشتی (متوفای ۱۴۱۰ق))، وی نماینده آیت الله بروجردی در مکه و مدینه بود.
ابوالحسن فقيهی، معروف به آیت‌الله زاده گيلانی از وعاظ مشهور شمال ایران و به‌ویژه رشت. وی در سال ۱۴۱۷ق. درگذشت و در قبرستان ابوحسین قم دفن شد.
مرتضی مدرس گيلانی از اساتید حوزه علمیه تهران(متوفای ۱۳۸۲ش)

وفات

گیلانی در ۲۴ شوال ۱۳۴۸ق در نجف درگذشت و شیخ علی زاهد قمی بر وی نماز خواند، در جوار قبرهای حضرت هود و حضرت صالح در وادی السلام، دفن شد.^[۲]

زندگی علمی

گیلانی پس از تحصیلات مقدماتی در زادگاهش در سال ۱۲۹۲ق راهی نجف اشرف شد و از علمایی مانند حبیب‌الله رشتی (درگذشته ۱۳۱۲ق)، میرزا محمدحسن مامقانی (درگذشته ۱۳۲۳ق)، فاضل ایروانی (درگذشته ۱۳۰۶ق) و عبدالله مازندرانی (درگذشته ۱۳۳۰ق) درس آموخت.^[۳]

وی در همان سال‌ها که به تحصیل علوم دینی اشتغال داشت، خود هم تدریس می‌کرد و شاگردانی را تربیت کرد.^[۴] از وی تألیفاتی مانند صلاة المسافر، کتاب القضاء و حاشیه بر عروة الوثقی به چاپ رسیده است.

پانویس

↑ پیشینه تاریخی فرهنگی لاهیجان و بزرگان آن، محمدعلی قربانی، با مقدمه استاد زین العابدین قربانی، ص۷۶۳ و دانشوران و دولتمردان گیل و دیلم، صادق احسان بخش، ص ۲۸۳.
↑ جهت آگاهی از حالات و اوصاف ایشان، رک: مقدمه صلوةالمسافر، به قلم مرتضی مدرس گیلانی؛ همان، به قلم سید احمد حسینی اشکوری؛ احسن الودیعه، ج ۲، ص ۹۹؛ معارف الرجال، ج ۱، ص ۳۶۳؛ نقباءالبشر، ج ۲، ص ۸۳۸؛ گنجینه دانشمندان، ج۵، ص ۱۷۹ و ۱۸۰ و دانشوران و دولتمردان گیل و دیلم، ص ۲۸۳.
↑ در نقباء البشر، ج ۲، ص ۸۳۸، تاریخ هجرت ایشان به نجف اشرف، سال ۱۳۰۲ق ذکر شده است.
↑ مقدمه کتاب صلوةالمسافر به قلم فرزندش مرتضی مدرس گیلانی، ص ۱۰.

منابع

منبع اصلی: مدخل عبدالحسین فقیهی رشتی؛ سایت حوزه نت

[1] پیشینه تاریخی فرهنگی لاهیجان و بزرگان آن، محمدعلی قربانی، با مقدمه استاد زین العابدین قربانی، ص۷۶۳ و دانشوران و دولتمردان گیل و دیلم، صادق احسان بخش، ص ۲۸۳.

[2] جهت آگاهی از حالات و اوصاف ایشان، رک: مقدمه صلوةالمسافر، به قلم مرتضی مدرس گیلانی؛ همان، به قلم سید احمد حسینی اشکوری؛ احسن الودیعه، ج ۲، ص ۹۹؛ معارف الرجال، ج ۱، ص ۳۶۳؛ نقباءالبشر، ج ۲، ص ۸۳۸؛ گنجینه دانشمندان، ج۵، ص ۱۷۹ و ۱۸۰ و دانشوران و دولتمردان گیل و دیلم، ص ۲۸۳.

[3] در نقباء البشر، ج ۲، ص ۸۳۸، تاریخ هجرت ایشان به نجف اشرف، سال ۱۳۰۲ق ذکر شده است.

[4] مقدمه کتاب صلوةالمسافر به قلم فرزندش مرتضی مدرس گیلانی، ص ۱۰.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

ن ب و فقیهان شیعه (قرن ۱۴ قمری) بر اساس سال درگذشت
ساکن ایران	احمد خوئینی(۱۳۰۷ق) • سید محمدباقر خوانساری(۱۳۱۳ق) • سید علی‌اصغر جاپلقی(۱۳۱۳ق) • محمدباقر فشارکی(۱۳۱۴ق) • سید محمد فشارکی(١٣١۶ق) • محمد اشرفی مازندرانی (حجت اشرفی)(۱۳۱۵ق) • ابوالفضل تهرانی(۱۳۱۷ق) • سید محمدهاشم خوانساری(۱۳۱۸ق) • علی شریعتمدار استرآبادی(۱۳۱۸ق) • محمدحسن آشتیانی(۱۳۱۹ق) • سید محمدمهدی خوانساری(۱۳۲۴ق) • حبیب‌الله خویی(۱۳۲۴ق) • حسنعلی تهرانی(۱۳۲۵ق) • شیخ فضل‌الله نوری(۱۳۲۷ق) • حبیب خراسانی(۱۳۲۷ق) • ملا قربانعلی زنجانی(۱۳۲۸ق) • محمدشفیع بوشهری(۱۳۲۹ق) • محمدتقی آقانجفی اصفهانی(۱۳۳۲ق) • حبیب‌الله شریف کاشانی(۱۳۴۰ق) • محمد ارباب قمی(۱۳۴۱ق) • سید محمدباقر درچه‌ای(۱۳۴۲ق) • جواد ملکی تبریزی(۱۳۴۳ق) • نورالله نجفی اصفهانی(۱۳۴۶ق) • صادق آقا تبریزی(۱۳۵۱ق) • محمدباقر آیتی(۱۳۵۲ق) • سید ابوالقاسم دهکردی(۱۳۵۳ق) • عبدالکریم حائری یزدی(۱۳۵۵ق) • سید ابوالحسن انگجی تبریزی(۱۳۵۷ق) • سید حسن مدرس(۱۳۵۷ق) • ابوعبدالله زنجانی(۱۳۶۰ق) • محمدرضا مسجدشاهی(۱۳٦٢ق) • آقا نجفی قوچانی(۱۳۶۳ق) • یحیی خویی(۱۳۶۴ق) • مهدی اصفهانی(۱۳۶۵ق) • میرزا محمد فیض قمی (۱۳۷۰ق) • سید محمدتقی خوانساری(۱۳۷۱ق) • عبدالکریم خوئینی زنجانی(۱۳۷۱ق) • سید محمد حجت کوه‌کمری(۱۳۷۲ق) • مهدی آشتیانی(۱۳۷۲ق) • سید صدرالدین صدر(۱۳۷۳ق) • محمدجواد انصاری همدانی(۱۳۷۹ق) • سید علی یثربی کاشانی (۱۳۷۹ق) • سید حسین طباطبایی بروجردی(۱۳۸۰ق) • فاضل تونی(۱۳۸۰ق) • سید ابوالقاسم کاشانی(١٣٨١ق) • هاشم قزوینی (۱۳۸۱ق) • سید محمد بهبهانی(۱۳۸۳ق) • میرزا حسین فقیه سبزواری(۱۳۸۶ق) • مجتبی قزوینی(۱۳۸۶ق) • سید محمد محقق داماد(۱۳۸۸ق) • محمدتقی آملی(۱۳۹۱ق) • محمدصالح حائری مازندرانی(۱۳۹۱ق) • محمد کوهستانی مازندرانی (۱۳۹۲ق) • سید احمد شبیری زنجانی(۱۳۹۳ق) • ابوالحسن شعرانی(۱۳۹۳ق) • سید ابوالحسن رفیعی قزوینی(۱۳۹۵ق) • سید محمدهادی میلانی(۱۳۹۵ق) • میرزا احمد آشتیانی(۱۳۹۵ق) • رحیم ارباب(۱۳۹۶ق) • علی معصومی همدانی(۱۳۹۸ق) • عبدالرحیم ربانی شیرازی(۱۴۰۱ق) • سید محمدحسین طباطبائی(۱۴۰۲ق) • سید عبدالحسین دستغیب(۱۴۰۲ق) • سید اسدالله مدنی(۱۴۰۲ق) • محمد صدوقی(۱۴۰۲ق) • عطاءالله اشرفی اصفهانی(۱۴۰۲ق) • سیده نصرت امین(۱۴۰۳ق) • سید محمدکاظم شریعتمداری(۱۴۰۶ق) • محمدباقر اصطهباناتی (۱۳۲۶ق) • سید یونس موسوی اردبیلی (۱۳۷۷ق)
ساکن عراق	زین‌العابدین مازندرانی(۱۳۰۹ق) • حسین‌قلی همدانی(۱۳۱۱ق) • سیدمحمدحسن شیرازی (میرزای شیرازی)(۱۳۱۲ق) • سیدمحمدحسین شهرستانی (شهرستانی ثانی)(۱۳۱۵ق) • محمدحسن مامقانی(۱۳۲۰ق) • محمدهادی تهرانی(۱۳۲۱ق) • محمدطه نجف(۱۳۲۳ق) • حسین خلیلی تهرانی(۱۳۲۶ق) • محمدکاظم خراسانی (آخوند خراسانی)(۱۳۲۹ق) • عبدالله مازندرانی(۱۳۳۰ق) • سید محمدسعید حبوبی (حَبّوبی کبیر)(۱۳۳۳ق) • سید اسماعیل صدر(۱۳۳۸ق) • سید علی داماد(۱۳۳۶ق) • سید محمدکاظم طباطبایی(۱۳۳۷ق) • محمدتقی شیرازی (میرزای دوم)(۱۳۳۸ق) • فتح‌الله غروی اصفهانی (شیخ الشریعة)(۱۳۳۹ق) • مهدی خالصی(۱۳۴۳ق) • ابوتراب خوانساری(۱۳۴۶ق) • شعبان گیلانی(۱۳۴۸ق) • سید حسن صدر(۱۳۵۴ق) • محمدحسین نائینی(۱۳۵۵ق) • ابوالحسن مشکینی(۱۳۵۸ق) • محمدحسین غروی اصفهانی(۱۳۶۱ق) • آقا ضیاء عراقی(۱۳۶۱ق) • سید ابوالحسن اصفهانی(۱۳۶۵ق) • محمد حرزالدین(۱۳۶۵ق) • سید علی قاضی طباطبایی(۱۳۶۶ق) • محمدحسین کاشف‌الغطاء(۱۳۷۳ق) • سید حسین آل‌علی شاهرودی(۱۳۷۳ق) • محمدحسن مظفر(۱۳۷۵ق) • سید عبدالحسین شرف‌الدین(۱۳۷۷ق) • سید جمال‌الدین گلپایگانی(۱۳۷۷ق) • محمدعلی غروی اردوبادی(۱۳۸۰ق) •سیدمحمدحسن حائری(۱۳۸۰ق) • سید عبدالهادی شیرازی(۱۳۸۲ق) • محمدرضا مظفر(۱۳۸۳ق) • محمد خالصی‌زاده(۱۳۸۳ق) • آقابزرگ تهرانی (۱۳۸۹ق) • عبدالحسین امینی(۱۳۹۰ق) • سید محسن حکیم (۱۳۹۰ق) • سید محمود حسینی شاهرودی(۱۳۹۴ق) • حسین حلی(۱۳۹۴ق) • سید حسن موسوی بجنوردی(۱۳۹۶ق) • سید مصطفی خمینی(۱۳۹۷ق) • سید محمدباقر صدر(۱۴۰۰ق)
ساکن هند	سیدعلی‌محمد نقوی (تاج‌العلماء)(۱۳۱۲ق)
ساکن عربستان	علی بن حسنعلی خنیزی(۱۳۶۲ق) • علی بن حسن خنیزی(۱۳۶۳ق)
ساکن سوریه	سید محسن امین(۱۳۷۱ق)
ساکن افغانستان	سید محمدسرور واعظ بهسودی(۱۳۹۸ق)
مراجع تقلید شیعه / رجالیان شیعه / متکلمان شیعه / مفسران شیعه / فقیهان شیعه