سید عبدالله فاطمی‌نیا (۱۳۲۵ - ۱۴۰۱ش) روحانی شیعه، استاد اخلاق، خطیب و کتاب‌شناس. او را در دانش رجال و عرفان نظری صاحب‌نظر دانسته‌اند که به تفسیر نهج‌البلاغه و صحیفه سجادیه نیز می‌پرداخت. فاطمی‌نیا در عرفان از شاگردان باواسطه سید علی قاضی محسوب می‌شد و نزد افرادی چون سید محمدحسین طباطبائی، محمدتقی بهجت و سید رضا بهاءالدینی شاگردی کرده بود.
| استاد اخلاق و خطیب شیعه | |
 | |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | سید عبدالله فاطمی‌نیا |
| تاریخ تولد | ۱۳۲۵ش |
| زادگاه | تبریز |
| تاریخ وفات | ۲۶ اردیبهشت سال ۱۴۰۱ش |
| محل دفن | حرم حضرت معصومه(س) |
| شهر وفات | تهران |
| خویشاوندان سرشناس | سید اسماعیل اصفیایی شندآبادی (پدر) |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | محمدعلی اراکی • علامه طباطبائی • محمدتقی بهجت • سید رضا بهاءالدینی |
| تألیفات | شرح و تفسیر زیارت جامعه کبیره • نکته‌ها از گفته‌ها • فرهنگ انتظار |
فاطمی‌نیا طب اسلامی را همان طب سنتی و رساله ذهبیه منسوب به امام رضا(ع) را ساختگی و بی‌اعتبار می‌داند. از نظر او، هیچ‌یک از کتاب‌های تعبیر خواب معتبر نیستند. به باور او، دانش فلسفه اگر ابزاری برای فهم دین باشد خوب است؛ ولی اگر مخالف با قرآن و حدیث باشد، باید کنار گذاشته شود.
فاطمی‌نیا در ۲۶ اردیبهشت سال ۱۴۰۱ش در تهران درگذشت و در حرم حضرت معصومه(س) دفن شد.
جایگاه و اهمیت
سید عبدالله فاطمی‌نیا سخنران مذهبی در دهه‌های پایانی قرن چهاردهم هجری شمسی در ایران بود. او از مفسران صحیفه سجادیه و نهج‌البلاغه دانسته شده است.[۲] فاطمی‌نیا در رجال و عرفان نظری نیز صاحب‌نظر بود.[۳] فعالیت اصلی او خطابه و منبر بوده و یافته‌های خود را در همین سخنرانی‌ها عرضه می‌کرد. در برنامه‌های مذهبی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران نیز به‌عنوان کارشناس دینی حضور داشت.[۴]
فاطمی‌نیا همچنین از اساتید اخلاق بود و به تحقیق و پژوهش در زمینه علوم اسلامی و تدریس در حوزه‌های علمیه نیز پرداخته است.[۵] او در زمینه کتاب‌شناسی، حدیث و شعر عربی نیز تحقیقاتی دارد.[۶] به گفته فرزندش کتابخانه او بیش از ۵۰ هزار جلد کتاب دارد.[۷]
زندگی‌نامه
سید عبدالله فاطمی‌نیا در سال ۱۳۲۵ش و بنابر نقلی ۱۳۱۷ش[۸] در تبریز زاده شد.[۹] پدرش سید اسماعیل اصفیایی شندآبادی (۱۳۲۸-۱۴۱۰ق)، مدفون در قبرستان باغ بهشت قم، عالم و عارف و از استادان حوزه علمیه تبریز بود.[۱۰]
فاطمی‌نیا از زمستان ۱۳۹۷ش به سرطان مبتلا شد و تحت درمان قرار گرفت.[۱۲] او در روز ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۱ش پس از تحمل یک دوره بیماری طولانی درگذشت.[۱۳] آیت‌الله خامنه‌ای رهبری جمهوری اسلامی ایران در دفتر خود، بر جناره فاطمی‌نیا نماز میت خواند.[۱۴] مراسم تشییع جنازه او در ۲۷ اردیبهشت در قم برگزار شد و آیت‌الله سبحانی بر آن نماز گزارد و در حرم حضرت معصومه(س) دفن شد.[۱۵]
زیست علمی
سید عبدالله فاطمی‌نیا تحصیل علوم دینی را نزد پدرش آغاز کرد و پس از آن نزدیک به ۳۰ سال نزد حسن مصطفوی تبریزی، از شاگردان سید علی قاضی، به تربیت اخلاقی و عرفان عملی پرداخت. به همین دلیل او را در عرفان شاگردِ با واسطه سید علی قاضی شمرده‌اند.[۱۶] وی همچنین شاگرد سید محمدحسین طباطبائی، سید محمدحسن الهی طباطبایی، محمدتقی بهجت، سید رضا بهاءالدینی، محمدتقی آملی از عالمان و عارفان شیعه[۱۷] و محمدعلی اراکی بود.[۱۸]
آثار علمی
فاطمی‌نیا اثری با عنوان «فرجام عشق» نگاشته که شرح غزلی معروف از امام خمینی است. آثار چندی نیز بر اساس سخنان او گردآوری و منتشر شده است که برخی از آنها عبارتند از:
- شرح و تفسیر زیارت جامعه کبیره
- نکته‌ها از گفته‌ها: گزیده سخنرانی‌های او که در سه جلد منتشر شده است.
- فرهنگ انتظار[۱۹]
- نغمه عاشقی: برگزیده چند سخنرانی[۲۰]
برخی از آراء و نظرات
برخی از اظهارنظرهای سید عبدالله فاطمی‌نیا عبارتند از:
- مخالفت با طب اسلامی و بی‌اعتبار دانستن رساله ذهبیه: از نظر وی طب اسلامی همان طب سنتی و رساله ذهبیه منسوب به امام رضا(ع) ساختگی است و راوی آن در علم رجال مورد قبول نیست.[۲۲]
- مخالفت با خواندن روضه مکشوف: از نظر فاطمی‌نیا روضه‌خوان نباید در روضه‌های خود همه چیز را بی‌پرده و آشکارا بگوید.[۲۳]
- تأیید وجود دختری سه‌ساله برای امام حسین(ع)؛ هر چند که به باور وی نامش مشخص نیست.[۲۴]
- به‌باور فاطمی‌نیا، قبر حضرت زینب و حضرت رقیه یقیناً در سوریه است.[۲۵]
- دعای خاصی برای دیدن امام زمان(عج) وجود ندارد؛[۲۶] هر چند دیدن امام زمان(عج) ممکن است و کسانی ایشان را دیده‌اند.[۲۷]
- هیچ یک از کتاب‌های تعبیر خواب اعتبار ندارد.[۲۸]
- دانش فلسفه اگر ابزاری برای فهم دین باشد خوب است؛ ولی اگر مخالف با قرآن و حدیث باشد، باید کنار گذاشته شود. از نظر وی فلسفه خواندن آسان نیست؛ فلسفه دریا است و غرق نشدن در آن مهم است. فاطمی‌نیا اتهام به فلاسفه را محکوم کرده و گفته است اینطور نیست که فلاسفه اسلام را کنار گذاشته و به یونان چسبیده باشند.[۲۹]
- او مخالفت با رهبر جمهوری اسلامی ایران را مخالفت با شئون اسلام می‌دانست و معتقد بود هر کس در تضعیف او سخنی بگوید، خدا او را نمی‌بخشد.[۳۰]
- مخالفت با ذبح حیوانات در برابر چشم عموم مردم به‌خصوص کودکان.[۳۱]
مراسم بزرگداشت
در ۱۷ آبان ۱۴۰۲ش مراسمی با عنوان مراسم بزرگداشت مقام علمی و فرهنگی آیت‌الله سید عبدالله فاطمی‌نیا در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی در تهران برگزار شد.[۳۲] در این مراسم از ویراست جدید کتاب نکته‌ها از گفته‌ها نیز رونمایی شد.[۳۳]
پانویس
- ↑ «مراسم بزرگداشت آیت‌الله بروجردی در قم برگزار شد»، خبرگزاری رسا.
- ↑ «در مورد آیت‌الله فاطمی‌نیا در ویکی تابناک بیشتر بخوانید»، سایت تابناک.
- ↑ «در مورد آیت‌الله فاطمی‌نیا در ویکی تابناک بیشتر بخوانید»، سایت تابناک.
- ↑ «فاطمی‌نیا، سید عبدالله»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.
- ↑ «حجت الاسلام سید عبدالله فاطمی‌نیا»، رادیو معارف.
- ↑ «چرا استاد فاطمی‌نیا را شاگرد باواسطه سیدعلی‌آقا قاضی می‌دانند؟»، پایگاه اطلاع‌رسانی جماران.
- ↑ «مطالعه استاد فاطمی‌نیا روی تخت بیمارستان»، سایت خبری مشرق نیوز.
- ↑ «آیت‌الله سید عبدالله فاطمی‌نیا»، صدا و سیمای مرکز اردبیل.
- ↑ «فاطمی‌نیا، سید عبدالله»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.
- ↑ «اصفیائی، سید اسماعیل»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.
- ↑ «مراسم تشییع پیکر آیت الله فاطمی نیا - حرم حضرت معصومه (س)»، باشگاه خبرنگاران جوان.
- ↑ «آخرین وضعیت جسمانی استاد فاطمی نیا»، خبرگزاری بین‌المللی قرآن.
- ↑ آیت‌الله فاطمی‌نیا دار فانی را وداع گفت، خبرگزاری ابنا.
- ↑ رهبر انقلاب شامگاه دوشنبه بر پیکر حجت‌‌‌الاسلام و المسلمین فاطمی‌نیا نماز میت اقامه کردند، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله خامنه‌ای.
- ↑ تشییع و خاکسپاری پیکر استاد فاطمی‌نیا در قم، باشگاه خبرنگاران جوان.
- ↑ «چرا استاد فاطمی‌نیا را شاگرد باواسطه سیدعلی‌آقا قاضی می‌دانند؟»، پایگاه اطلاع‌رسانی جماران.
- ↑ «چرا استاد فاطمی‌نیا را شاگرد باواسطه سیدعلی‌آقا قاضی می‌دانند؟»، پایگاه اطلاع‌رسانی جماران.
- ↑ «سید عبدالله فاطمی‌نیا»، پایگاه اندیشوران.
- ↑ «فاطمی‌نیا، سید عبدالله»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.
- ↑ «کتاب‌ها و روایت‌هایی که استاد فاطمی‌نیا درباره قمر بنی هاشم معرفی کرد»، خبرگزاری کتاب ایران.
- ↑ «سخنرانی استاد فاطمی‌نیا در مسجد جامع ازگل»، عقیق.
- ↑ «نظر آیت الله فاطمی‌نیا در مورد طب اسالمی»، سایت طبایع.
- ↑ «سخنان استاد فاطمی‌نیا در نهی از خواندن روضه‌های مکشوف»، وبلاگ سخنان گران‌بهای آیت‌الله فاطمی‌نیا.
- ↑ «نظر استاد فاطمی‌نیا درباره حضرت رقیه(س)»، وبلاگ سخنان گران‌بهای آیت‌الله فاطمی‌نیا.
- ↑ «نظر استاد فاطمی‌نیا درباره قبر محل قبر حضرت زینب و رقیه علیهما السلام»، وبلاگ سخنان گران‌بهای آیت‌الله فاطمی‌نیا.
- ↑ «امام زمان دیدن، دعا ندارد»، وبلاگ سخنان گران‌بهای آیت‌الله فاطمی‌نیا.
- ↑ «تحریف تصریحات ابن عربی درباره امام زمان»، وبلاگ سخنان گران‌بهای آیت‌الله فاطمی‌نیا.
- ↑ «هرچه کتاب تعبیر خواب داریم بریزید رودخانه»، وبلاگ سخنان گران‌بهای آیت‌الله فاطمی‌نیا.
- ↑ «سخنان استاد فاطمی‌نیا درباره فلسفه»، وبلاگ سخنان گران‌بهای آیت‌الله فاطمی‌نیا.
- ↑ «حجت الاسلام و المسلمین فاطمی‌نیا: هر کس با رهبر انقلاب مخالفت کند، خدا از او نمی‌گذرد»، خبرگزاری تسنیم.
- ↑ «سخنان استاد فاطمی‌نیا درباره ذبح حیوانات و نهی از ذبح در ملأ عام»، وبلاگ سخنان گران‌بهای آیت‌الله فاطمی‌نیا.
- ↑ «بزرگداشت آیت‌الله فاطمی‌نیا»، خبرگزاری ایرنا.
- ↑ «بزرگداشت آیت الله فاطمی نیا برگزار شد»، خبرگزاری مهر.
منابع
- آخرین وضعیت جسمانی استاد فاطمی نیا، خبرگزاری بین‌المللی قرآن، تاریخ درج مطلب: ۱ بهمن ۱۳۹۷ش، تاریخ بازدید: ۲۹ اسفند ۱۴۰۰ش.
- آیت‌الله فاطمی‌نیا دار فانی را وداع گفت، خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ـ ابنــا، تاریخ درج مطلب: ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۱ش، تاریخ بازدید: ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۱ش.
،فاطمی‌نیا، سید عبدالله، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۲۶ آذر ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۲۹ اسفند ۱۴۰۰ش.
- حجت الاسلام سید عبدالله فاطمی‌نیا، رادیو معارف، تاریخ بازدید: ۲۹ اسفند ۱۴۰۰ش.
- سید عبدالله فاطمی‌نیا، پایگاه اندیشوران حوزه، تاریخ بازدید: ۲۹ اسفند ۱۴۰۰ش.
- اصفیائی، سید اسماعیل، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۲۳ دی ۱۳۸۸ش، تاریخ بازدید: ۲۹ اسفند ۱۴۰۰ش.
- آیت‌الله سید عبدالله فاطمی‌نیا، صدا و سیمای مرکز اردبیل، تاریخ بازدید: ۲۹ اسفند ۱۴۰۰ش.
- «چرا استاد فاطمی‌نیا را شاگرد باواسطه سیدعلی‌آقا قاضی می‌دانند؟»، پایگاه اطلاع‌رسانی جماران، تاریخ درج مطلب: ۱۹ مهر ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۲۹ اسفند ۱۴۰۰ش.
- «آیت‌الله فاطمی‌نیا دار فانی را وداع گفت»، خبرگزاری ابنا، تاریخ درج مطلب: ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۱ش.
- «رهبر انقلاب شامگاه دوشنبه بر پیکر حجت‌‌‌الاسلام و المسلمین فاطمی‌نیا نماز میت اقامه کردند»، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله خامنه‌ای، تاریخ درج مطلب: ۲۷ ارديبهشت ۱۴۰۱ش.
- «تشییع و خاکسپاری پیکر استاد فاطمی‌نیا در قم»، باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ درج مطلب: ۲۷ ارديبهشت ۱۴۰۱ش.
- «سخنرانی استاد فاطمی‌نیا در مسجد جامع ازگل»، عقیق، تاریخ درج مطلب: ۲ تیر ۱۳۹۴ش، تاریخ بازدید: ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۱ش.
- «مراسم تشییع پیکر آیت‌الله فاطمی‌نیا - حرم حضرت معصومه(س)»، باشگاه خبرنگاران جوان، درج مطلب: ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۱ش، تاریخ بازدید: ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۱ش.
- «مراسم بزرگداشت آیت‌الله بروجردی در قم برگزار شد»، خبرگزاری رسا، تاریخ درج مطلب: ۳۰ مرداد ۱۳۹۲ش، تاریخ بازدید: ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۱ش.
- «بزرگداشت آیت‌الله فاطمی‌نیا»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ درج مطلب: ۱۷ آبان ۱۴۰۲ش، تاریخ بازدید: ۱۹ آبان ۱۴۰۲ش.
- «بزرگداشت آیت الله فاطمی نیا برگزار شد»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: ۱۷ آبان ۱۴۰۲ش، تاریخ بازدید: ۱۹ آبان ۱۴۰۲ش.