محمدعلی ناصری دولت‌آبادی (۱۳۰۹-۱۴۰۱ش) معروف به محمد ناصری، استاد اخلاق و از استادان حوزه علمیه اصفهان. تأسیس بنیاد علمی فرهنگی هاد در قم‌ و اصفهان و مدرسه علمیه ولی‌عصر در اصفهان و نیز ساخت مراکز درمانی، برخی از فعالیت‌های او است.

محمدعلی ناصری
فقیه و استاد اخلاق
اطلاعات فردی
نام کاملمحمدعلی ناصری دولت‌آبادی
تاریخ تولد۱۳۰۹ش
زادگاهدولت‌آبادِ اصفهان
تاریخ وفات۴ شهریور سال ۱۴۰۱ش
محل دفنگلستان شهدای اصفهان
شهر وفاتاصفهان
خویشاوندان
سرشناس
محمدباقر ناصری دولت‌آبادی (پدر)
اطلاعات علمی
استادانسید ابوالقاسم خویی، سید عبدالهادی شیرازی، میرزا هاشم آملی، سید محمود حسینی شاهرودی، امام خمینی، سید جمال‌الدین گلپایگانی، سید هاشم حداد
محل تحصیلنجف
تألیفاتآب حیات، سخن دوست، رسم بندگی، در امتداد نور

او دروس حوزوی را در حوزه علمیه نجف و نزد اساتیدی همچون سید ابوالقاسم خویی، امام خمینی، سید محمود حسینی شاهرودی و میرزا هاشم آملی گذراند و در عرفان عملی نیز از عارفانی چون محمد کوفی، عباس قوچانی و سید هاشم حداد بهره برد. وی پس از بازگشت به اصفهان، بیش از ۴۰ سال علوم دینی و حوزوی را تدریس کرد.

وی از سال ۱۳۵۹ش، امام جماعت مسجد کَمَرزَرّین اصفهان بود و مجالس سخنرانی برگزار می‌کرد. برخی از سخنرانی‌های وی در چهار عنوان کتاب با موضوع مهدویت و نهج البلاغه به چاپ رسیده است. تأکید زیاد بر یادآوری نام امام مهدی(عج)، از ویژگی‌های او بود.

جایگاه و اهمیت

محمدعلی ناصری دولت‌آبادی مشهور به محمد ناصری، مجتهد و استاد اخلاق بود، محمدعلی ناصری پس از بازگشت از نجف به اصفهان،[۱] به مدت بیش از ۴۰ سال علوم دینی مثل کتاب‌های رسائل، مکاسب و کفایه[۲] خارج فقه و اصول[۳] و نیز تفسیر قرآن تدریس می‌کرد.[۴] سخنرانی‌های او مورد توجه عموم مردم بود و گاه از شبکه‌های سراسری رادیو و تلویزیونی ایران پخش می‌شد.[۵]

شان استون، بازیگر و فیلمساز آمریکایی، در سال ۱۳۹۰ش که به ایران سفر کرده بود، در دفتر محمد ناصری اسلام آورد و نام خود را به شان علی استون تغییر داد.[۶] شبکه قرآن و معارف صدا و سیمای جمهوی اسلامی ایران در سال ۱۳۹۷ شمسی، در دو قسمت از مستند سعادتمندان که درباره زندگی عالمان شیعه است، به زندگی‌نامه محمدعلی ناصری پرداخته است.[۷]

زندگی‌نامه

محمدعلی ناصری در سال ۱۳۰۹ش در دولت‌آباد نزدیک اصفهان به دنیا آمد.[۸] پدرش محمدباقر ناصری دولت‌آبادی[۹] (۱۲۷۰–۱۳۶۱ش) از عالمان شیعه و از شاگردان رحیم ارباب و جهانگیرخان قشقایی بود.[۱۰]

محمد ناصری در چهارده سالگی به همراه خانواده به نجف هجرت کرد.[۱۱] وی با دختر یکی از استادانش به نام عبدالکریم کَروَنی اصفهانی، ازدواج کرد[۱۲] و حدود دو سال قبل از انقلاب اسلامی ایران (حدود ۱۳۵۵ش)،[۱۳] به دستور استادش عباس قوچانی، به ایران بازگشت[۱۴] و در حوزه علمیه اصفهان مشغول به تدریس علوم دینی شد.[۱۵]

درگذشت

ناصری پس از مدتی بیماری در ۴ شهریور سال ۱۴۰۱ش در ۹۲ سالگی در بیمارستان امین اصفهان درگذشت.[۱۶] مراجع تقلیدی همچون سید علی حسینی خامنه‌ای، رهبر انقلاب اسلامی ایران، ناصر مکارم شیرازی، عبدالله جوادی آملی، حسین مظاهری، و علیرضا اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه ایران، رئیس‌جمهور و رئیس قوه قضاییه جمهوری اسلامی ایران، برای درگذشت وی پیام تسلیت صادر کردند.[۱۷] در پی درگذشت وی، در اصفهان سه روز عزای عمومی اعلام شد.[۱۸]

ناصری در ۶ شهریور، در اصفهان تشییع و در گلستان شهدای اصفهان دفن شد.[۱۹]

تحصیلات

محمد ناصری تحصیلات حوزوی را در حوزه علمیه اصفهان آغاز کرد و پس از هجرت به نجف، دروس مقدماتی حوزه را از پدرش[۲۰] و پس از او از محمدحسین دِهاقانی و محمدعلی مُدَرّس افغانی آموخت.[۲۱] ناصری دروس سطح حوزه را نزد افرادی چون مجتبی لنکرانی، سید عبدالاعلی سبزواری، عبدالکریم کَروَنی اصفهانی[۲۲] و صدرا بادکوبه‌ای[۲۳] گذراند. او سپس خارج اصول را از سید ابوالقاسم خویی و خارج فقه را از سید عبدالهادی شیرازی، میرزا هاشم آملی، سید محمود حسینی شاهرودی و امام خمینی فرا گرفت.[۲۴]

محمدعلی ناصری در عرفان عملی از سید جمال‌الدین گلپایگانی، محمد کوفی، سید محمد رضوی کشمیری، عبدالزهرا گرعاوی، عباس قوچانی وصی سید علی قاضی طباطبایی و سید هاشم حداد بهره برد.[۲۵] همچنین با علامه طباطبایی، محمداسماعیل دولابی و محمدتقی بهجت در ارتباط بود.[۲۶] او را از نظر عرفان عملی، به سلسله منتسب به سید علی قاضی، متصل دانسته‌اند.[۲۷]

آثار

برخی از سخنرانی‌های محمدعلی ناصری با موضوع مهدویت و نهج البلاغه در چهار عنوان کتاب به چاپ رسیده است:

 
کتاب آب حیات، مجموعه سخنرانی‌های محمد ناصری درباره امام مهدی(عج).
  • آب حیات: مجموعه چهل سخنرانی ناصری درباره امام مهدی(عج)، که مجید هادی‌زاده تحقیق و بازنویسی کرده است.[۲۸]
  • سخن دوست: متن تحقیق‌شده برخی از سخنرانی‌های وی با موضوع مهدویت[۲۹]
  • رسم بندگی: مجموعه سخنرانی‌های او پیرامون خطبه متقین،‌ یکی از خطبه‌های نهج البلاغه[۳۰]
  • در امتداد نور: مجموعه‌ای از چند سخنرانی او پیرامون آیاتی از قرآن که با موضوع مهدویت مرتبط است.[۳۱]

فعالیت‌های فرهنگی و عمرانی

 
سخنرانی محمدعلی ناصری در مسجد کَمَرزرّین اصفهان در اردیبهشت ۱۳۹۸ش (رمضان ۱۴۴۰ق).[۳۲]

ناصری از سال ۱۳۵۹ش به درخواست دوستش حسن صافی اصفهانی، فقیه شیعه، امامت جماعت مسجد کَمَرزرّین اصفهان را به عهده گرفت.[۳۳] مجالس سخنرانی عمومی او در این مسجد و برخی جلسات درس اخلاق او در برخی مدرسه‌های علمیه اصفهان برگزار می‌شد.[۳۴]

تأکید بر یادآوری نام امام مهدی(عج)، امام دوازدهم شیعیان، از ویژگی‌های وی دانسته شده است.[۳۵] حمایت از انقلاب اسلامی ایران و سید علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ایران، از مواضع او بود.[۳۶]

محمد ناصری

مَثَل امام زمان(عج)، مَثَل روحِ عالمِ وجود است. هر شخصی، روحی دارد و آن روح است که سبب حرکت و انتقال انسان می‌شود. امام زمان هم، روح عالم وجود است. اگر امام زمان نباشد، عالم وجودی نیست. بقاء عالم وجود و نظم عالم وجود، به وجود حضرت بقیةالله است.[۳۷]

تأسیس مراکز علمی و فرهنگی

ناصری مدرسه علمیه ولی‌عصر را در اصفهان، مدرسه علمیه حضرت نرجس خاتون را در دولت‌آباد و مدرسه علمیه حضرت زینب را در دستجرد اصفهان تأسیس کرد.[۳۸] همچنین محمدتقی بهجت، عالم و عارف شیعه، تولیت مدرسه علمیه صاحب‌الزمان در اصفهان را به او واگذار کرد.[۳۹]

بنیاد علمی فرهنگی هاد در اصفهان و قم تحت اشراف او بود و فرزندش جعفر ناصری، روحانی شیعه مدیر آن است.[۴۰] این بنیاد شامل مراکز زیر است:

  • مدرسه علمیه صاحب‌الزمان در اصفهان (تأسیس ۱۳۸۴ش)
  • مدرسه عالی فقه در قم و اصفهان (تأسیس ۱۳۹۰ش)
  • مرکز تخصصی اخلاق و تربیت اسلامی در قم و اصفهان (تأسیس ۱۳۸۶ق)
  • پژوهشکده اخلاق و تربیت اسلامی در قم (تأسیس ۱۳۹۳ق)
  • مؤسسه فرهنگی دارالهدی در قم (تأسیس ۱۳۸۲ش).[۴۱]

مرکز دیجیتال قرآن و عترت حضرت ولی‌عصر در دولت‌آباد (تأسیس ۱۳۹۱ش)[۴۲] و مؤسسه تحقیقات نجوم اسلامی[۴۳] نیز تحت اشراف او بود.

همکاری در ساخت مراکز درمانی

ناصری در ساخت و تجهیز مراکز درمانی نیز مشارکت داشت که برخی از آنها عبارتند از:

  • مرکز درمانی حضرت ولی‌عصر و بخش دیالیز آن (تأسیس ۱۳۹۱ش) در بُرخوار اصفهان
  • بیمارستان گلدیس و بخش دیالیز آن در شاهین‌شهر اصفهان
  • بخش دیالیز بیمارستان محمد رسول‌الله(ص) در میمه اصفهان (تأسیس ۱۳۹۰ش)
  • اورژانس شبانه‌روزی در دولت‌آباد (تأسیس ۱۳۸۵ش).[۴۴]

ماجرای فایل صوتی درباره زمان ظهور امام مهدی(عج)

در نیمه دوم دهه هشتاد شمسی فایلی صوتی با صدای ناصری منتشر شد که بر اساس آن، محمدعلی ناصری از محمدتقی بهجت، از مراجع تقلید شیعه، نقل کرده است که فردی که با امام زمان(عج) ملاقات دارد بشارت داده است که ظهور نزدیک است و حتی پیرمردها هم آن را درک خواهند کرد.[۴۵]

گفته شده این ادعا نخست توسط یک سخنران معروف در دانشگاه تهران در سال ۱۳۸۰ش مطرح شد. سپس در سال ۱۳۸۳ش فیلم سخنرانی‌ای از محمدعلی ناصری در مدینه منتشر شد که همین سخنان را نقل می‌کرد. در سال ۱۳۸۷ش نیز فایل صوتی آن به صورت گسترده منتشر شد.[۴۶]

انتشار این سخنان واکنش‌هایی را در پی داشت و برخی آن را مصداق تعیین وقت برای ظهور دانستند.[۴۷] فرزند محمدتقی بهجت تصریح کرده است که پدرش این سخن را به نقل از فرد دیگری گفته است و خودش هیچ‌گاه ادعا نکرده که پیرمردها هم ظهور را درک خواهند کرد؛[۴۸] بلکه از نقل این سخنان نیز بسیار ناراحت شده است.[۴۹] محمدعلی گرامی از مراجع تقلید نیز در مصاحبه‌ای به این مدعا واکنش نشان داد و گفت نقل این سخنان باعث بی‌اعتمادی مردم می‌شود.[۵۰]

پانویس

  1. «مستند سعادتمندان (آیت‌الله محمدعلی ناصری، قسمت دوم)»، دقیقه ۲:۰۰، شبکه قرآن و معارف سیما.
  2. «مستند سعادتمندان (آیت‌الله محمدعلی ناصری، قسمت دوم)»، دقیقه ۴۷:۲۸، شبکه قرآن و معارف سیما.
  3. «مستند سعادتمندان (آیت‌الله محمدعلی ناصری، قسمت دوم)»، دقیقه ۸:۱۳، شبکه قرآن و معارف سیما.
  4. «زندگی‌نامه آیت‌الله محمد ناصری»، بنیاد علمی فرهنگی هاد.
  5. برای نمونه نگاه کنید به «آیت‌الله ناصری-عبودیت و تقرب به پروردگار»، سمت خدا؛ «آیت‌الله ناصری»، تلوبیون.
  6. «پسر فیلمساز بزرگ آمریکایی مسلمان شد»، خبرگزرای ایمنا.
  7. «آیت‌الله محمدعلی ناصری»، سایت شبکه قرآن و معارف سیما.
  8. «زندگی‌نامه آیت‌الله محمد ناصری»، بنیاد علمی فرهنگی هاد.
  9. «زندگی‌نامه آیت‌الله محمد ناصری»، بنیاد علمی فرهنگی هاد.
  10. مهدوی، اعلام اصفهان، ۱۳۸۶ش، ج۲، ص۱۰۶.
  11. «زندگی‌نامه آیت‌الله محمد ناصری»، بنیاد علمی فرهنگی هاد.
  12. «زندگی‌نامه آیت‌الله محمد ناصری»، بنیاد علمی فرهنگی هاد.
  13. «مستند سعادتمندان (آیت‌الله محمدعلی ناصری، قسمت دوم)»، دقیقه ۱:۱۵، شبکه قرآن و معارف سیما.
  14. «مستند سعادتمندان (آیت‌الله محمدعلی ناصری، قسمت دوم)»، دقیقه ۱:۳۵، شبکه قرآن و معارف سیما.
  15. «مستند سعادتمندان (آیت‌الله محمدعلی ناصری، قسمت دوم)»، دقیقه ۲:۰۰، شبکه قرآن و معارف سیما.
  16. «آیت‌الله ناصری درگذشت»، خبرگزاری شفقنا.
  17. «پیام تسلیت علما، اساتید و شخصیت‌ها در پی درگذشت آیت الله ناصری»، خبرگزاری بین‌المللی شفقنا.
  18. «اعلام سه روز عزای عمومی در پی ارتحال آیت الله ناصری»، خبرگزاری فارس.
  19. «پیکر آیت‌الله ناصری در اصفهان تشییع و به خاک سپرده شد»، باشگاه خبرنگاران جوان.
  20. «مستند سعادتمندان (آیت‌الله محمدعلی ناصری، قسمت اول)»، دقیقه ۹:۴۷، شبکه قرآن و معارف سیما.
  21. «زندگی‌نامه آیت‌الله محمد ناصری»، بنیاد علمی فرهنگی هاد.
  22. «زندگی‌نامه آیت‌الله محمد ناصری»، بنیاد علمی فرهنگی هاد.
  23. «مستند سعادتمندان (آیت‌الله محمدعلی ناصری، قسمت اول)»، دقیقه ۲۱:۱۴، شبکه قرآن و معارف سیما.
  24. «زندگی‌نامه آیت‌الله محمد ناصری»، بنیاد علمی فرهنگی هاد.
  25. «زندگی‌نامه آیت‌الله محمد ناصری»، بنیاد علمی فرهنگی هاد.
  26. «زندگی‌نامه آیت‌الله محمد ناصری»، بنیاد علمی فرهنگی هاد.
  27. «مستند سعادتمندان (آیت‌الله محمدعلی ناصری، قسمت اول)»، دقیقه ۳:۱۵، شبکه قرآن و معارف سیما.
  28. «آب حیات»، بنیاد علمی فرهنگی هاد.
  29. «کتاب سخن دوست»، بنیاد علمی فرهنگی هاد.
  30. «رسم بندگی»، بنیاد علمی فرهنگی هاد.
  31. «در امتداد نور»، بنیاد علمی فرهنگی هاد.
  32. «سخنرانی آیت الله ناصری در مسجد کمرزرین اصفهان»، شبکه اطلاع‌رسانی دانا.
  33. «حسن صافی اصفهانی؛ شاگردی که مورد عنایت استاد بود»، جی‌پلاس (خبرگزرای جماران).
  34. «زندگی‌نامه آیت‌الله محمد ناصری»، بنیاد علمی فرهنگی هاد.
  35. «مستند سعادتمندان (آیت‌الله محمدعلی ناصری، قسمت دوم)»، دقیقه ۱۳:۰۷ و ۱۴:۲۰، شبکه قرآن و معارف سیما.
  36. برای نمونه نگاه کنید به «آیت‌الله ناصری: صیانت از اسلام و رهبری وظیفه مسلمانان است»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.
  37. «مثل امام زمان، مثل روح عالم وجود است»، خبرگزرای ایمنا.
  38. «مستند سعادتمندان (آیت‌الله محمدعلی ناصری، قسمت دوم)»، دقیقه ۲۳:۴۱، شبکه قرآن و معارف سیما.
  39. «تاریخچه راه‌اندازی»، بنیاد عملی فرهنگی هاد.
  40. «معرفی بنیاد علمی فرهنگی هاد»، بنیاد علمی فرهنگی هاد.
  41. «معرفی بنیاد علمی فرهنگی هاد»، بنیاد علمی فرهنگی هاد.
  42. «مرکز جامع دیجیتال قرآن و عترت حضرت ولی‌عصر (عج) دولت‌آباد افتتاح شد»، سایت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی اصفهان.
  43. «آیت الله ناصری دولت‌آبادی به بیمارستان امین اصفهان منتقل شد»، خبرگزاری برنا.
  44. «آیت‌الله حاج شیخ محمد ناصری»، مجمع خیرین سلامت استان اصفهان.
  45. «آیت‌الله ناصری از آیت‌الله بهجت شنیدم که ظهور...»، صفحه غیررسمی آیت‌الله ناصری دولت‌آبادی در آپارات.
  46. «ظهور آن قدر نزدیک است که حتی پیرها هم آن را خواهند دید»، وبلاگ خانه مشاور.
  47. «نقل قول آیت‌الله ناصری از آیت‌الله بهجت پیرامون ظهور امام زمان»، خبرگزاری فارس.
  48. هیئت تحریریه مؤسسه شمس الشموس، العبد، ص۲۱۶.
  49. «همه چیز درباره شایعات مربوط به آیت‌الله بهجت»، خبرگزاری جهان.
  50. «انتقادات آیت‌الله گرامی به وعده دادن‌های برخی بزرگان درباره تعیین وقت ظهور»، پایگاه تحلیلی دین‌پژوهی دین آنلاین.

منابع

«آیت‌الله محمدعلی ناصری»، سایت شبکه قرآن و معارف سیما، تاریخ بازدید: ۱۶ تیر ۱۴۰۱ش.

«مستند سعادتمندان (آیت‌الله محمدعلی ناصری، قسمت اول)»، شبکه قرآن و معارف سیما، تاریخ بازدید: ۱۶ تیر ۱۴۰۱ش.