غسلهای مستحب: تفاوت میان نسخه‌ها
Khoshnoudi (بحث | مشارکت‌ها) |
Khoshnoudi (بحث | مشارکت‌ها) |
||
| خط ۸۸: | خط ۸۸: | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* حسینی سیستانی، سید علی، توضیح المسائل جامع، مشهد، دفتر آیت‌الله سیستانی، ۱۴۴۳ق. | * حسینی سیستانی، سید علی، توضیح المسائل جامع، مشهد، دفتر آیت‌الله سیستانی، ۱۴۴۳ق. | ||
* خمینی، توضیح المسائل، ۱۳۹۱ش،. تهران، مؤسسة تنظیم و نشر آثار الامام الخمینی، ۱۳۹۱ش. | * خمینی، سید روح‌الله، توضیح المسائل، ۱۳۹۱ش،. تهران، مؤسسة تنظیم و نشر آثار الامام الخمینی، ۱۳۹۱ش. | ||
* خمینی، سید روح‌الله، تحریر الوسیلة، تهران، مؤسسة تنظیم و نشر آثار الامام الخمینی، ۱۳۹۲ش. | * خمینی، سید روح‌الله، تحریر الوسیلة، تهران، مؤسسة تنظیم و نشر آثار الامام الخمینی، ۱۳۹۲ش. | ||
* طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم، العروة الوثقی، بیروت، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، ، ۱۴۰۹ق. | * طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم، العروة الوثقی، بیروت، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، ، ۱۴۰۹ق. | ||
* وحید خراسانی، حسین، توضیح المسائل، انتشارات مدرسه باقرالعلوم (علیه السلام)، ۱۳۸۸ش. | |||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
نسخهٔ ۲۴ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۲۲
| بخشی از احکام عملی و فقهی |
|---|
 |
 | این مقاله یک نوشتار توصیفی درباره یک مفهوم فقهی است و نمیتواند معیاری برای اعمال دینی باشد. برای اعمال دینی به منابع دیگر مراجعه کنید. |
غسلهای مستحب غسل‌هایی که به لحاظ فقهی واجب نیستند؛ اما پسندیده‌اند و اثرات معنوی خاصی برای آنها برشمرده شده است. غسلهای مستحبی بسیاری در فقه اسلامی وجود دارد که در یک تقسیم‌بندی کلی بر سه نوعند: غسلهای مربوط به زمانی خاص، غسلهای برای داخل شدن در مکانی خاص و غسلهای برای انجام برخی کارها.
برخی از غسلهای مستحبی با دلیل معتبر شرعی ثابت شده‌اند ولی برخی دیگر دلیل معتبری برای اثبات استحبابشان وجود ندارد بلکه با قاعده تسامح در ادله سنن بر استحباب آنها حکم شده است که انجام آنها به قصد رجا صحیح است.
اقسام غسلهای مستحب
غسلهای مستحب بر اساس تقسیم‌بندی فقها، شامل غسلهای زمانیه و مکانیه و فعلیه می‌شوند.[۱] در برخی مناسبت‌های زمانی یا به جهت ورود به مکانی خاص و یا انجام برخی کارها، غسل مستحب است. به گفته فقها از جمله سید محمدکاظم طباطبایی یزدی، تعداد غسلهای مستحبی زیاد است.[۲]
طبق گفته فقها از جمله سید علی سیستانی برخی از غسلهای مستحبی با دلیل معتبر شرعی ثابت شده‌اند ولی برخی دیگر دلیل معتبری ندارند و انجام آنها به قصد رجاء صحیح است.[۳]
از آنجا که در این زمینه بین مراجع تقلید اختلاف فتوی وجود دارد، رجوع مقلد به مرجع تقلیدشان لازم است.
غسلهای در زمان خاص
طبق گفته فقها غسلهای مستحبی که به زمان‌های خاصی اختصاص دارد تعداد زیادی دارند[۴] که از جمله آنها:
- غسل جمعه[۵]
- غسل برخی شبهای ماه رمضان[۶]
- غسل روز عید فطر و عید قربان[۷]
- غسل یوم التَروِیَة یا ۸ ذی‌الحجة[۸]
- غسل روز عرفه[۹]
- غسل برخی روزهای ماه رجب[۱۰]
- غسل روز غدیر[۱۱]
- غسل روز مباهله[۱۲]
- غسل روز دحو الارض[۱۳]
- غسل روز مبعث[۱۴]
- غسل نیمه شعبان[۱۵]
- غسل روز میلاد پیامبر(ص)[۱۶]
- غسل روز نوروز[۱۷]
طبق نظر فقها از جمله امام خمینی، با گذشت وقت مخصوص برای غسلهای زمانی، قضا کردن آنها در وقتی دیگر صحیح نیست.[۱۸]
غسلهای در مکان خاص
غسل‌هایی که برای داخل شدن در مکان خاصی مستحب هستند و انجام غسل باید قبل از ورود به این مکان‌ها باشد.[۱۹] از جمله این مکان‌ها:
غسلهای برای انجام عمل خاص
غسل‌هایی که برای انجام عمل خاصی مستحب هستند. از جمله این عمل‌ها:[۲۳]
- غسل احرام
- غسل طواف
- غسل وقوف در عرفات و مشعر
- غسل ذبح و نحر
- غسل حلق یا تراشیدن سر
- غسل رمی جمره
- غسل برای زیارت معصومین (ع) از دور یا نزدیک
- غسل برای دیدن معصومین (ع) در خواب
- غسل برای نماز حاجت بلکه برای طلب حاجت تنها
- غسل برای نماز استخاره بلکه برای استخاره تنها
- غسل برای اعمال معروف به ام‌داود
- غسل برای گرفتن تربت امام حسین (ع)
- غسل برای نماز استسقاء بلکه برای استسقاء تنها
- غسل توبه برای کفر یا ارتداد یا انجام گناه
- غسل برای شکایت به خداوند از ظلم ظالم
- غسل برای ایمنی یافتن از ظالم
- غسل برای مباهله با شخصی که ادعای باطل دارد
- غسل برای تحصیل نشاط برای عبادت یا نماز شب
- غسل برای نماز شکر
- غسل برای غسل دادن و کفن کردن میت[۲۴]
- غسل برای مباهله با دشمنان[۲۵]
آیا با غسل مستحبی می‌شود نماز خواند؟
به فتوای برخی فقها مانند امام خمینی[۲۶] با غسلهای مستحب نمی‌شود نماز خواند و کارهایی که نیاز به وضو دارند را انجام داد.
طبق فتوای سیستانی[۲۷] با غسلهای که استحباب آنها با دلیل معتبر شرعی ثابت است، می‌شود نماز خواند و هر کاری که نیاز به طهارت دارد را انجام داد. اما غسل‌هایی که استحباب آنها ثابت نیست و به قصد رجاء آورده می‌شوند، نماز. خواندن صحیح نیست.
بنابر فتوای وحید خراسانی با غسلهای که استحباب آنها با دلیل معتبر شرعی ثابت است، می‌شود نماز خواند و هر کاری که نیاز به طهارت دارد را انجام داد.[۲۸]
به نظر مکارم شیرازی با هر غسلی می‌توان نماز خواند و وضو واجب نیست، خواه جنابت باشد یا غیر آن، واجب باشد یا مستحب، ولی احتیاط مستحب آن است که مکلّف در غیر غسل جنابت وضو بگیرد.[۲۹]
کفایت یک غسل به نیت چند غسل مستحب
طبق نظر فقها اگر چند غسل بر کسی مستحب باشد و به نیت همه یک غسل به جا آورد کافی است[۳۰] اما نسبت به غسل‌هایی که به سبب کاری که مکلف انجام داده بر او مستحب شده، مثل غسل کسی که جایی از بدنش را به بدن میتی که غسل داده شده رسانده باشد، در اکتفا به یک غسل بین فقها اختلاف نظر وجود دارد که سید علی سیستانی بنابر احتیاط واجب یک غسل را کافی نمی‌داند.[۳۱]
کفایت تیمم از غسل مستحب
مطابق با فتوای برخی فقها از جمله امام خمینی، در صورت وجود عذری برای انجام غسل، نمی‌توان تیمم کرد مگر اینکه به قصد رجاء انجام شود.[۳۲]
پانویس
- ↑ خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۲.
- ↑ طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۴۲؛ خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۲.
- ↑ حسینی سیستانی، توضیح المسائل جامع، ۱۴۴۳ق، ج۱، ص۱۸۸.
- ↑ طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۴۲؛ خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۲؛ حسینی سیستانی، توضیح المسائل جامع، ۱۴۴۳ق، ج۱، ص۱۸۵.
- ↑ طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۴۲؛ خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۲.
- ↑ طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۴۹؛ تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۲.
- ↑ طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۵۰؛ خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۳.
- ↑ طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۵۱؛ خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۲.
- ↑ طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۵۱؛ خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۳.
- ↑ طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۵۱؛خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۳.
- ↑ طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۵۲؛خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۳.
- ↑ طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۵۲؛ خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۳.
- ↑ طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۵۲، خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۳.
- ↑ خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۳.
- ↑ طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۵۲؛ خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۳.
- ↑ طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۵۲.
- ↑ طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۵۲؛ خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۳.
- ↑ خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۳.
- ↑ خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۵.
- ↑ طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۵۳؛ خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۳.
- ↑ طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۵۳؛ خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۳.
- ↑ طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۵۳.
- ↑ طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۵۴؛ خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۴؛ حسینی سیستانی، توضیح المسائل جامع، ۱۴۴۳ق، ج۱، ص۱۸۷
- ↑ طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۵۴؛ خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۴؛ حسینی سیستانی، توضیح المسائل جامع، ۱۴۴۳ق، ج۱، ص۱۸۷
- ↑ حسینی سیستانی، توضیح المسائل جامع، ۱۴۴۳ق، ج۱، ص۱۸۷
- ↑ خمینی، توضیح المسائل، ۱۳۹۱ش،. ج۱، ص۱۰۳.
- ↑ حسینی سیستانی، توضیح المسائل جامع، ۱۴۴۳ق، ج۱، ص۱۸۷.
- ↑ وحید خراسانی، توضیح المسائل، ۱۳۸۸ش. ص۱۱۹.
- ↑ مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی
- ↑ امام خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۵؛ حسینی سیستانی، توضیح المسائل جامع، ۱۴۴۳ق، ج۱، ص۱۸۰.
- ↑ حسینی سیستانی، توضیح المسائل جامع، ۱۴۴۳ق، ج۱، ص۱۸۰.
- ↑ امام خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۶
منابع
- حسینی سیستانی، سید علی، توضیح المسائل جامع، مشهد، دفتر آیت‌الله سیستانی، ۱۴۴۳ق.
- خمینی، سید روح‌الله، توضیح المسائل، ۱۳۹۱ش،. تهران، مؤسسة تنظیم و نشر آثار الامام الخمینی، ۱۳۹۱ش.
- خمینی، سید روح‌الله، تحریر الوسیلة، تهران، مؤسسة تنظیم و نشر آثار الامام الخمینی، ۱۳۹۲ش.
- طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم، العروة الوثقی، بیروت، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، ، ۱۴۰۹ق.
- وحید خراسانی، حسین، توضیح المسائل، انتشارات مدرسه باقرالعلوم (علیه السلام)، ۱۳۸۸ش.
پیوند به بیرون