نامه امام علی به سهل بن حنیف، نامه‌ای از امام علی(ع) که برای دلداری‌دادن به سَهْل بن حُنَیف در پی پیوستن برخی از یاران وی به معاویه صادر شد.
._%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D9%87%D9%84_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D9%86%DB%8C%D9%81.png)
امام علی(ع) در این نامه به سهل بن حنیف فرماندار خود در مدینه نوشته است که از پیوستن برخی از مردم مدینه به معاویه، ناراحت نباشد؛ زیرا آنان از برای فرار از ستم و رسیدن عدالت به معاویه ملحق نشدند؛ زیرا عدالت حکومت و برخورد یکسان آن با مردم را دیدند. بلکه برای رسیدن به اموال دنیوی به سوی معاویه رفتند و گمراه شدند.[۱]
سهل بن حنیف از صحابه پیامبر(ص) و کارگزار امام علی(ع) در مدینه بود.[۲]
نامه امام علی(ع) به سهل بن حنیف در منابع مختلف شیعه و اهل‌سنت ذکر شده است؛ البته نقل سید رضی در نهج‌البلاغه با متن بلاذری (تاریخ‌نگار قرن سوم هجری قمری) در انساب الاشراف[۳] و یعقوبی در تاریخ یعقوبی اندکی متفاوت است. این نامه در نسخه ابن‌میثم شماره ۶۹[۴] و در نسخه‌های ابن‌ابی‌الحدید،[۵] علامه مجلسی،[۶] محمد عبده،[۷] صبحی صالح و فیض الاسلام[۸] شماره ۷۰[۹] ذکر شده است.
| متن | ترجمه |
|
أَمَّا بَعْدُ فَقَدْ بَلَغَنِي أَنَّ رِجَالًا مِمَّنْ قِبَلَكَ يَتَسَلَّلُونَ إِلَى مُعَاوِيَةَ فَلَا تَأْسَفْ عَلَى مَا يَفُوتُكَ مِنْ عَدَدِهِمْ وَ يَذْهَبُ عَنْكَ مِنْ مَدَدِهِمْ |
اما بعد، به من خبر رسيده كه مردمى كه نزد تو اند به پنهانى به جانب معاويه می‌روند، بر آنچه كه از عدد ايشان كم می‌شود، و از كمكشان كاسته می‌گردد افسوس به خود راه مده |
|
فَكَفَى لَهُمْ غَيّاً وَ لَكَ مِنْهُمْ شَافِياً فِرَارُهُمْ مِنَ الْهُدَى وَ الْحَقِّ وَ إِيضَاعُهُمْ إِلَى الْعَمَى وَ الْجَهْلِ فَإِنَّمَا هُمْ أَهْلُ دُنْيَا مُقْبِلُونَ عَلَيْهَا وَ مُهْطِعُونَ إِلَيْهَا |
در ضلالت آنان و آرامش خاطر تو همين بس كه از هدايت و حق گريختند، و به طرف كوردلى و نادانى شتافتند. اينان اهل دنيايند، به آن روى آورده و به دنبالش افتاده‌اند. |
|
وَ قَدْ عَرَفُوا الْعَدْلَ وَ رَأَوْهُ وَ سَمِعُوهُ وَ وَعَوْهُ وَ عَلِمُوا أَنَّ النَّاسَ عِنْدَنَا فِي الْحَقِّ أُسْوَةٌ فَهَرَبُوا إِلَى الْأَثَرَةِ فَبُعْداً لَهُمْ وَ سُحْقاً إِنَّهُمْ وَ اللَّهِ لَمْ [يَفِرُّوا] يَنْفِرُوا مِنْ جَوْرٍ وَ لَمْ يَلْحَقُوا بِعَدْلٍ |
عدالت را شناختند و ديدند و شنيدند و فهميدند، و دانستند كه مردم در پيشگاه ما در حق با هم مساويند، و در عين حال گريختند تا خود را به نان و نوايی برسانند، از رحمت خدا دور باشند و دور. به خدا قسم آنان از ستم فرار نكرده، و به عدالت روی ننموده‌اند. |
|
وَ إِنَّا لَنَطْمَعُ فِي هَذَا الْأَمْرِ أَنْ يُذَلِّلَ اللَّهُ لَنَا صَعْبَهُ وَ يُسَهِّلَ لَنَا حَزْنَهُ إِنْ شَاءَ اللَّهُ وَ السَّلَام.[۱۰] |
اميدواريم خداوند در اين مسئله خلافت دشواريش را بر ما آسان و ناهمواريش را بر ما هموار نمايد، ان شاءاللّه. و سلام بر تو.[۱۱] |
پانویس
- ↑ سید رضی، نهج البلاغه، ۱۴۱۴ق، ص۴۶۱.
- ↑ طوسی، رجال الطوسی، ۱۳۷۳ش، ص۶۶؛ بلاذری، أنساب الاشراف، ۱۳۹۴ق، ج۲، ص۱۵۷.
- ↑ بلاذری، أنساب الاشراف، ۱۳۹۴ق، ج۲، ص۱۵۷
- ↑ ابن‌میثم، شرح نهج البلاغة، ۱۴۰۴ق، ج۵، ص۲۲۵.
- ↑ ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱۸، ص۵۲.
- ↑ مجلسی، شرح نهج البلاغة المقتطف من بحار الانوار، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۳۰۷.
- ↑ عبده، نهج البلاغة، مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۱۴۴.
- ↑ فیض الاسلام، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ۱۳۶۸ش، ج۵، ص۱۰۷۱.
- ↑ سید رضی، نهج البلاغه، ۱۴۱۴ق، ص۴۶۱.
- ↑ سید رضی، نهج البلاغه، ۱۴۱۴ق، ص۴۶۱.
- ↑ انصاریان، ترجمه نهج البلاغه، ۱۳۷۹ش، ص۷۳۵.
منابع
- ابن‌ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، تحقیق: محمد ابوالفضل ابراهیم، قم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، چاپ اول، ۱۴۰۴ق.
- ابن‌میثم، میثم بن علی، شرح نهج البلاغه، تهران، نشر الکتاب، ۱۴۰۴ق.
- انصاریان، حسین، ترجمه نهج البلاغه، تهران، پیام آزادی، چاپ چهارم، ۱۳۷۹ش.
- بلاذری، احمد بن یحیی، أنساب الاشراف، تحقیق محمدباقر محمودی، بیروت، موسسة الاعلمی للمطبوعات، چاپ اول، ۱۳۹۴ق.
- سید رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغه، مصحح: صبحی صالح، قم، هجرت، چاپ اول، ۱۴۱۴ق.
- طوسی، محمدبن حسن، رجال الطوسی، تصحیح قیومی اصفهانی، جواد، موسسة النشر الاسلامی التابعة لجامعة المدرسین بقم المقدسة، ۱۳۷۳ش.
- عبده، محمد، شرح نهج البلاغه، قاهره، مطبعة الاستقامة، بی تا.
- فیض الاسلام، علی‌نقی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ۱۳۶۸ش، ج۵، ص۱۰۷۱.
- مجلسی، محمدباقر، شرح نهج البلاغة المقتطف من بحار الانوار، مصحح: علی انصاریان و مرتضی حاجعلی فرد، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۴۰۸ق.
- یعقوبی، احمد بن ابی‌یعقوب، تاریخ الیعقوبی، بیروت، دار صادر، بی تا.