نامه امام علی به سهل بن حنیف

نسخه خطی ابن‌مهذب از نامه امام علی به سهل بن حنیف (به تاریخ ۴۶۹ق)

نامۀ امام علی به سَهْل بن حُنَیف از نامه‌های امام علی(ع) است که پس از پیوستن برخی یاران سَهْل بن حُنَیف به معاویه، برای دلداری‌دادن به سهل نوشته شد. امام علی(ع) در این نامه به سهل، فرماندار خود در مدینه نوشته است که از پیوستن برخی از مردم مدینه به معاویه، ناراحت نباشد؛ زیرا آنان برای فرار از ستم و رسیدن به عدالت به معاویه ملحق نشدند؛ زیرا عدالت حکومت و برخورد یکسان آن با مردم را دیدند؛ بلکه برای رسیدن به اموال دنیوی به سوی معاویه رفتند و گمراه شدند.

سهل بن حنیف از صحابه پیامبر(ص)، کارگزار امام علی(ع) در مدینه و از شرطة الخمیس بوده است.

نامه امام علی(ع) به سهل بن حنیف در منابع مختلف شیعه و اهل‌سنت ذکر شده است؛ البته نقل سید رضی در نهج‌البلاغه با متن بَلاذُری (تاریخ‌نگار قرن سوم هجری قمری) در اَنساب الاشراف و یعقوبی در تاریخ یعقوبی اندکی متفاوت است. این نامه در نسخه ابن‌میثم شماره ۶۹ و در نسخه‌های ابن‌ابی‌الحدید، علامه مجلسی، محمد عبده، صبحی صالح و فیض الاسلام شماره ۷۰ ذکر شده است.

نامه امام علی به سهل بن حنیف بر اساس ترجمه مکارم شیرازی

متن	ترجمه
من كتاب له ع إلى سهل بن حنيف الأنصاری و هو عامله على المدينة فی معنى قوم من أهلها لحقوا بمعاوية	از نامه‌هاى امام عليه السلام به «سهل بن حنيف» فرماندار «مدينه» در باره گروهى كه به معاويه ملحق شده بودند
أَمَّا بَعْدُ فَقَدْ بَلَغَنِي أَنَّ رِجَالًا مِمَّنْ قِبَلَكَ يَتَسَلَّلُونَ إِلَى مُعَاوِيَةَ فَلَا تَأْسَفْ عَلَى مَا يَفُوتُكَ مِنْ عَدَدِهِمْ وَ يَذْهَبُ عَنْكَ مِنْ مَدَدِهِمْ	اما بعد به من خبر رسيده كه افرادى از قلمرو تو مخفيانه به «معاويه» پيوسته‌اند بر اين تعداد كه از دست داده‌اى و از كمك آنان بى‌بهره مانده‌اى افسوس مخور
فَكَفَى لَهُمْ غَيّاً وَ لَكَ مِنْهُمْ شَافِياً فِرَارُهُمْ مِنَ الْهُدَى وَ الْحَقِّ وَ إِيضَاعُهُمْ إِلَى الْعَمَى وَ الْجَهْلِ فَإِنَّمَا هُمْ أَهْلُ دُنْيَا مُقْبِلُونَ عَلَيْهَا وَ مُهْطِعُونَ إِلَيْهَا	براى آنها همين گمراهى بس كه از هدايت حق بسوى كوردلى و جهل شتافته‌اند و اين براى تو مايه آرامش خاطر است آنها دنياپرستانى هستند كه با سرعت به آن روى آورده‌اند
وَ قَدْ عَرَفُوا الْعَدْلَ وَ رَأَوْهُ وَ سَمِعُوهُ وَ وَعَوْهُ وَ عَلِمُوا أَنَّ النَّاسَ عِنْدَنَا فِي الْحَقِّ أُسْوَةٌ فَهَرَبُوا إِلَى الْأَثَرَةِ فَبُعْداً لَهُمْ وَ سُحْقاً إِنَّهُمْ وَ اللَّهِ لَمْ [يَفِرُّوا] يَنْفِرُوا مِنْ جَوْرٍ وَ لَمْ يَلْحَقُوا بِعَدْلٍ	در حالى كه عدالت را به خوبى شناخته و ديده و گزارش آنرا شنيده اند و بخاطر سپرده‌اند كه همه مردم در نزد ما و در آئين حكومت ما حقوق برابر دارند آنها از اين برابرى به سوى خود خواهى و تبعيض و منفعت طلبى گريخته اند. دور باشند از رحمت خدا بخدا سوگند آنها از ستم نگريخته اند و به عدل روى نياورده اند.
وَ إِنَّا لَنَطْمَعُ فِي هَذَا الْأَمْرِ أَنْ يُذَلِّلَ اللَّهُ لَنَا صَعْبَهُ وَ يُسَهِّلَ لَنَا حَزْنَهُ إِنْ شَاءَ اللَّهُ وَ السَّلَام‏.	و ما اميدواريم كه در اين راه خداوند مشكلات را بر ما آسان سازد. و سختی‌ها را هموار ان شاء اللّه. و السلام.