روائع نهج البلاغه (کتاب)

از ویکی شیعه
روائع نهج البلاغة
اطلاعات کتاب
نویسندهجورج سمعان جرداق
موضوعحدیثنهج البلاغه
زبانعربی
ترجمه به دیگر زبان‌هافارسی
اطلاعات نشر
ناشرمرکز الغدير للدراسات الإسلامية • موسسه دائرة‌المعارف فقه اسلامی
محل نشربیروتتهران
تاریخ نشر۱۴۱۷ق
ترجمه فارسی
نام کتابشگفتی‌های نهج‌البلاغه
مترجمفخرالدین حجازی
مشخصات نشربعثت
نسخه الکترونیکیمتن عربینسخۀ صوتی (فارسی)


رَوائِعُ نهج‌البلاغه به معنای شگفتی‌های نهج‌البلاغه، نام کتابی از جورج جرداق دربارۀ زیبایی‌های ادبی نهج‌البلاغه است. این اثر متشکل از مقدمه‌‌ای به قلم مؤلف دربارۀ مقام ادبی و فکری امام علی‌(ع) و گزیده‌ای از خطبه‌ها و نامه‌ها و کلمات قصار امام علی(ع) است. جورج جرداق، پژوهشگر مسیحی اهل لبنان، آثار زیادی در وصف امام‌ علی(ع) و نهج‌البلاغه به چاپ رسانده است. روائع نهج‌البلاغه در سال‌های مختلف توسط ناشران مختلفی در لبنان و ایران به چاپ رسیده و از سوی مترجمان مختلفی به فارسی ترجمه شده است.

معرفی اجمالی

رَوائِعُ نهج‌البلاغه، به معنای شگفتی‌های نهج‌البلاغه، کتابی است که به بررسی بخش‌هایی از نهج‌البلاغه از منظر ادبی و محتوای حِکمی می‌پردازد.[۱] این اثر از دو بخش تشکیل شده است: نخست مقدمه‌‌ای از مولف اثر دربارۀ مقام ادبی و امتیازهای فکری امام علی(ع) آمده و سپس گزیده‌ای از خطبه‌ها و نامه‌های امام علی(ع) در نهج‌البلاغه درج گردیده است.[۲] طبق دیدگاه جورج جرداق، در نهج البلاغه معنای حکمت‌آمیز و بیان ادبی همچون گرما در آتش و روشنايی در آفتاب به هم آمیخته‌اند.[۳]

نویسنده

شهرت اصلی جرج جرداق، نویسندۀ مسیحی لبنانی را برآمده از انتشار آثاری در وصف امام‌ علی(ع) و نهج‌البلاغه دانسته‌اند.[۴] او در سال ۱۹۲۶م در یک خانواده مسیحی ارتودکس قحطانی‌تبار در جنوب لبنان زاده شد. جرج جرداق در نوجوانی با نهج‌البلاغه آشنا شد و بخش‌هایی از آن را حفظ کرد.[۵] وی کتاب‌های مختلفی دربارۀ امام علی(ع) به نگارش درآورد که مشهورترین آن‌ها «امام علی صدای عدالت انسانی» است. او در ۱۴ آبان ۱۳۹۳ش (پنجم نوامبر ۲۰۱۴م) درگذشت.[۶]

ساختار و محتوا

روائع نهج‌البلاغه داراى یک مقدمه و پنج فصل است. نام فصل‌های این کتاب عبارت است از: فى ادب الإمام (ادبیات امام)، العدالة الكونيّة و ما يمثّله علىّ منها (عدالت جهانی و نمایندگی علی از آن)، الفاتحه العلويّه (سرآغاز گفتار على)، طائفة من رسائله و خطبه و عهوده و وصاياه (برخی از نامه‌ها، خطبه‌ها، معاهدات و وصایای او)، طائفة من روائع أمثاله (شگفتى‌هايى از گفتار كوتاه امام).

نویسنده در فصل ادبیات امام به ذکر صفات امام علی(ع) پرداخته است و از روش ویژۀ امام علی در سخنوری و قدرت کلام او سخن گفته است.[۷] جرج جرداق در فصل دوم کتاب پاره‌ای از دیدگاه‌های امام علی(ع) را بررسی کرده است. او در ابتدای این فصل به نظام‌مندی هستی در نظر امام علی(ع) پرداخته است.[۸] سپس اهمیت نرم‌خویی و مهربانی در نگاه امام علی(ع) را بررسی کرده است.[۹] او در بخش بعدی این فصل بررسی می‌کند که امام تا چه حد نسبت به گسترش تهذيب و تزکیۀ نفس در جامعۀ زمان خود حساس بود و در گسترش آن می‌کوشید.[۱۰] در بخش پایانی این فصل نیز به بحث از دیدگاه امام دربارۀ خداوند و نسبت آن با خیر مطلق می‌پردازد.[۱۱] فصل سوم کتاب با نام سرآغاز گفتار على(ع)، دربردارندۀ فرازهایی از نصایح امام به یاران و کارگزاران خود است.[۱۲] فصل چهارم این کتاب طیفی از احکام، نامه‌ها، عهدها و وصیت‌‌های امام(ع) را پوشش می‌دهد. این گفتارها شامل موضوعاتی همچون عبادت، حقیقت دنیا، مفهوم سعادت و اهمیت صدق است.[۱۳] فصل پنجم كتاب روائع نهج‌البلاغه دربردارندۀ برگزیده‌ای از کلمات قصار نهج‌البلاغه است.[۱۴]

چاپ‌‌ها و ترجمه‌ها

کتاب روائع نهج‌البلاغة در بیروت و از سوی انتشارات «مرکز الغدير للدراسات الإسلامية» به چاپ رسیده است. در ایران نیز انتشارات دائرة‌المعارف فقه اسلامی این کتاب را چاپ کرده است. این کتاب توسط فخرالدین حجازی (سیاستمدار و نویسندۀ ایرانی ۱۳۰۸-۱۳۸۶ش) در سال ۱۳۵۶ش به فارسی ترجمه و با نام «شگفتی‌های نهج‌البلاغه» منتشر شده است.[۱۵] این اثر همچنین با نام‌های «شگفتی‌هایی از نهج‌البلاغه»[۱۶] «ب‍خ‍ش‍ی‌ از زی‍ب‍ائ‍ی‌ه‍ای‌ ن‍ه‍ج‌ ال‍ب‍لاغ‍ه‌»[۱۷] و «شکوه نهج‌البلاغه»[۱۸] نیز از سوی مترجمان دیگر به فارسی ترجمه شده است. ترجمۀ انگلیسی این اثر نیز با عنوان «Masterpiece of rhetoric method» و از سوی «‎Imam Ali Foundation» در شهر قم چاپ شده است.[۱۹]

پانویس

  1. باستان، «نگاهی به کتاب روائع نهج البلاغه»، مرکز اطلاع‌رسانی آل‌البیت.
  2. «شکوه نهج البلاغه»، سایت ایران صدا.
  3. جرداق، روائع نهج‌البلاغة، ۱۴۱۷ق، ص۳۳.
  4. پرهمت و شهیدی، «مقدمه»، در شکوه نهج‌البلاغه، ص۱۳.
  5. جرداق، امام علی(ع) صدای عدالت انسانی، ترجمه و توضیحات: سیدهادی خسروشاهی، ص۵۲.
  6. خامه‌یار، عباس، جرج جرداق و «علی؛ صدای عدالت انسانی»، ایسنا.
  7. جرداق، روائع نهج‌البلاغة، ۱۴۱۷ق، ص۷-۳۶.
  8. جرداق، روائع نهج‌البلاغة، ۱۴۱۷ق، ص۳۹.
  9. جرداق، روائع نهج‌البلاغة، ۱۴۱۷ق، ص۵۵.
  10. جرداق، روائع نهج‌البلاغة، ۱۴۱۷ق، ص۶۱.
  11. جرداق، روائع نهج‌البلاغة، ۱۴۱۷ق، ص۶۸.
  12. جرداق، روائع نهج‌البلاغة، ۱۴۱۷ق، ص۸۱-۸۶.
  13. جرداق، روائع نهج‌البلاغة، ۱۴۱۷ق، ص۸۷-۲۰۶
  14. جرداق، روائع نهج‌البلاغة، ۱۴۱۷ق، ص۲۰۷.
  15. حجازی، شگفتی‌های نج‌البلاغه، بعثت، شناسنامۀ کتاب.
  16. «شگفتی‌هایی از نهج‌البلاغه»، سایت خانۀ کتاب و ادبیات ایران.
  17. «ب‍خ‍ش‍ی‌ از زی‍ب‍ائ‍ی‌ه‍ای‌ ن‍ه‍ج‌ ال‍ب‍لاغ‍ه‌»، سایت کتابخانۀ ملی ایران.
  18. «شکوه نهج‌ابلاغه»، سایت کتابخانه ملی ایران.
  19. «Masterpiece of rhetoric method»

منابع