عبدالعزیز رنتیسی
| دومین رهبر حماس | |
 | |
| شناسنامه | |
|---|---|
| نام کامل | عبدالعزیز علی عبدالحفیظ رنتیسی |
| زادروز | ۲۳ اکتبر ۱۹۴۷م (۳۰ مهر ۱۳۲۶ش) |
| کشور تولد | فلسطین |
| تاریخ شهادت | ۱۷ آوریل ۲۰۰۴م (۲۹ فروردین ۱۳۸۳ش) |
| شهر شهادت | غزه |
| کشور شهادت | فلسطین |
| آرامگاه | آرامگاه شیخ رضوان در مرکز غزه |
| دین | اسلام |
| مذهب | اهلسنت |
| پیشه | پزشک |
| اطلاعات سیاسی | |
| مناصب | رهبر حماس |
| پس از | احمد یاسین |
عَبْدالعَزیز علی عبدالحَفِیظ رَنْتیسی (۱۹۴۷-۲۰۰۴م) دومین رهبر جنبش حماس فلسطین پس از احمد یاسین بود. او بهخاطر مواضع قاطع و صریح در برابر اشغالگران صهیونیست، چهرهای محبوب در میان مردم فلسطین بهشمار میرفت. او در سال ۱۹۸۷م، بهعنوان یکی از بنیانگذاران حماس در نوار غزه، مرد شمارهدو این جنبش شناخته میشد. در دورههای مختلف، زندان و تبعید را تجربه کرد و در تمام این مراحل، بر مقاومت در برابر اشغالگری تأکید داشت. از نظر او، تنها راه آزادی فلسطین، مبارزه مسلحانه بود.
رنتیسی، پزشک متخصص کودکان و استاد دانشگاه بود و در ۲۹ فروردین ۱۳۸۳ش در حمله موشکی رژیم صهیونیستی به خودرویش به شهادت رسید.
جایگاه و اهمیت
عبدالعزیز علی عبدالحفیظ رنتیسی، دومین رهبر جنبش حماس پس از احمد یاسین بود[۱] و بهدلیل مواضع قاطع علیه اشغالگران، بهعنوان چهرهای برجسته و محبوب در مقاومت فلسطین شناخته میشد.[۲] این محبوبیت از صداقت، سادهزیستی و ایستادگیاش در برابر فشارها نشأت میگرفت. او منافع ملت فلسطین را بر هر چیز دیگری مقدم میدانست.[۳] رنتیسی حافظ قرآن، نویسنده و خطیب بود و به زبان انگلیسی تسلط داشت.[۴]
او در سال ۲۰۰۳م، از یک سوءقصد، جان سالم بهدر برد و تا واپسین روزهای زندگیاش، بر ایستادگی در برابر اشغالگری پافشاری کرد.[۵] از دیدگاه او، مقاومت مسلحانه، تنها راه آزادی فلسطین بود و درباره دشمنان نیز اعتقاد داشت قدرتهای ستمگر همچون آمریکا و رژیم صهیونیستی محکوم به فروپاشی هستند.[۶]
زندگینامه
عبدالعزیز رنتیسی در ۲۳ اکتبر ۱۹۴۷م در روستای یبنا، واقع میان عَسْقَلان و یافا در فلسطین متولد شد.[۷] در پی جنگ ۱۹۴۸ اعراب و اسرائیل و اشغال فلسطین، خانوادهاش ناچار به کوچ شده و به اردوگاه خانیونس در نوار غزه پناه بردند.[۸]
تحصیلات و ورود به عرصه اجتماعی
رنتیسی با وجود فقر و دشواریهای زندگی در اردوگاه خانیونس، تحصیلات خود را ادامه داد. در سال ۱۹۷۲م، در رشته پزشکی دانشگاه اسکندریه مصر پذیرفته شد و پس از طی دوره تخصص، در زمینه پزشکی کودکان فارغالتحصیل گردید.[۹] در همین دوران، با اندیشههای اخوان المسلمین آشنا شد و به آن گرایش یافت؛ امری که در شکلگیری مواضع سیاسی و آرمانگرایانهاش در سالهای بعد تأثیر بسزایی داشت.[۱۰]
عبدالعزیز در عرصههای علمی و اجتماعی نیز فعال بود[۱۱] و در هیئتمدیره مجمع اسلامی، انجمن پزشکان غزه و هلال احمر فلسطین عضویت داشت.[۱۲] او از سال ۱۹۷۸م در دانشگاه اسلامی غزه به تدریس پرداخت و حوزههای تخصصیاش، ژنتیک و انگلشناسی بود.[۱۳]
شهادت
رنتیسی در ۲۹ فروردین ۱۳۸۳ش/۱۷ آوریل ۲۰۰۴م، ۲۶ روز پس از به عهده گرفتن رهبری حماس،[۱۴] در حمله موشکی رژیم صهیونیستی به خودرویش در غزه، بههمراه پسرش محمد، به شهادت رسید[۱۵] و در آرامگاه شهدای شیخ رضوان در مرکز نوار غزه دفن شد.[۱۶]
فعالیتهای سیاسی و شکلگیری حماس
رنتیسی پس از اتمام تحصیلات و بازگشت به غزه، فعالیت پزشکی خود را ادامه داد و در درمان مجروحان فلسطینی، نقش فعالی ایفا کرد. در سال ۱۹۸۷م، همراه با شیخ احمد یاسین، از بنیانگذاران حماس بود و رهبری آن را در غزه بر عهده گرفت.[۱۷] سال بعد، بهدلیل فعالیتهای ضدّصهیونیستی توسط نیروهای اسرائیلی بازداشت شد و دو سال و نیم در زندانهای این رژیم سپری کرد.[۱۸] او در سال ۱۹۹۲م بار دیگر توسط صهیونیستهای اشغالگر، دستگیر و بههمراه ۴۰۰ نفر از فعالان حماس و جهاد اسلامی به لبنان، تبعید شد.[۱۹] او در دوران تبعید، بهعنوان سخنگوی تبعیدیهای فلسطینی فعالیت داشت و صدای مقاومت را به جهان مخابره میکرد.[۲۰] پس از بازگشت به فلسطین، مجدداً زندانی شد و تا سال ۱۹۹۷م در حبس ماند. پس از آزادی، بهعنوان مرد شمارهدو حماس شناخته شد.[۲۱]
پانویس
- ↑ «مرد میدان مقاومت»، روزنامه ایران.
- ↑ خامنهای، توهم سلطه، ۱۳۹۲ش، ص۴۷۹و۴۸۰.
- ↑ خامنهای، توهم سلطه، ۱۳۹۲ش، ص۴۷۹و۴۸۰؛ «مرد میدان مقاومت»، روزنامه ایران.
- ↑ زندگینامه شهید والامقام دکتر عبدالعزیز رنتیسی، مرکز اطلاعرسانی فلسطین.
- ↑ «رنتیسی رهبر حماس»، خبرگزاری بیبیسی.
- ↑ «بهمناسبت نهمین سالگرد شهادت «عبدالعزیز رنتیسی»، رهبر جنبش حماس»، خبرگزاری تسنیم.
- ↑ «عبد العزيز الرنتيسي.. طبيب أطفال ساهم في تأسيس حركة حماس»، شبکه الجزیره.
- ↑ واعی، موسوعة شهداء الحرکة الإسلامیة، ۲۰۰۶م، ج۱، ص۱۷۱.
- ↑ «مرد میدان مقاومت»، روزنامه ایران.
- ↑ «رنتیسی رهبر حماس»، خبرگزاری بیبیسی.
- ↑ خامنهای، توهم سلطه، ۱۳۹۲ش، ص۴۷۹و۴۸۰.
- ↑ «عبد العزيز الرنتيسي.. طبيب أطفال ساهم في تأسيس حركة حماس»، شبکه الجزیره.
- ↑ «عبد العزيز الرنتيسي.. مؤسس حماس»، بوابة الحرکات الاسلامیة.
- ↑ «مرد میدان مقاومت»، روزنامه ایران.
- ↑ Israel assassinates Hamas leader Rantissi، The Guardian.
- ↑ الفلسطينيون يشيعون الرنتيسي والسلطة تستغيث بالعالم، الجزیرة.
- ↑ روزشمار تاریخ، ۱۳۹۰ش، ص۱۹۵۰.
- ↑ خامنهای، توهم سلطه، ۱۳۹۲ش، ص۴۷۹و۴۸۰.
- ↑ عبد العزيز الرنتيسي.. طبيب أطفال ساهم في تأسيس حركة حماس، شبکه الجزیره.
- ↑ روزشمار تاریخ، ۱۳۹۰ش، ص۱۹۵۰.
- ↑ Israel assassinates Hamas leader Rantissi، The Guardian.
منابع
- «الفلسطينيون يشيعون الرنتيسي والسلطة تستغيث بالعالم»، الجزیرة، تاریخ اتشار خبر: ۱۸ آوریل ۲۰۰۴م.
- «بهمناسبت نهمین سالگرد شهادت «عبدالعزیز رنتیسی»، رهبر جنبش حماس»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ انتشار مطلب: ۲۹ فروردين ۱۳۹۲ش.
- خامنهای، سید علی، توهم سلطه، تهران، انقلاب اسلامی، ۱۳۹۲ش.
- «دکتر عبدالعزیز الرنتیسی»، روزنامه جامجم، سهشنبه ۷ آذر ۱۳۹۱، شماره ۳۵۶۷.
- روزشمار تاریخ، واحد تحقیقات مركز تحقیقات رایانهای قائمیه اصفهان، اصفهان، ۱۳۹۰ش.
- «رنتیسی رهبر حماس»، خبرگزاری بیبیسی.
- «زندگینامه شهید والامقام دکتر عبدالعزیز رنتیسی»، مرکز اطلاع رسانی فلسطین، تاریخ انتشار مطلب: ۱۱ دسامبر ۲۰۰۵م.
- «عبد العزيز الرنتيسي.. طبيب أطفال ساهم في تأسيس حركة حماس»، شبکه الجزیره، تاریخ انتشار مطلب: ۱۸ آوریل ۲۰۲۴م.
- «عبد العزيز الرنتيسي.. مؤسس حماس»، بوابة الحرکات الاسلامیة، تاریخ انتشار مطلب: ۱۴ دسامبر ۲۰۲۳م.
- واعی، توفیق یوسف، موسوعة شهداء الحرکة الإسلامیة، قاهره، دار التوزیع، ۲۰۰۶م.
- «مرد میدان مقاومت»، روزنامه ایران، ۲۱ آذر ۱۴۰۲.
- «Israel assassinates Hamas leader Rantissi»، The Guardian, Published: 17 Apr 2004, Accessed: 26 July 2025.