محمد ضیف

محمد ضیف

اطلاعات کلی
نام کامل	محمد دیاب ابراهیم المصری
لقب/کنیه	فرزند مرگ
مذهب	سنی
زادروز	۱۹۶۵م
زادگاه	خان‌یونس در نوار غزه
شهادت	۲۳ تیر ۱۴۰۳ش/۱۳ جولای ۲۰۲۴م
اطلاعات علمی
محل تحصیل	فلسطین اشغالی
اطلاعات دیگر

محمد دِيابُ ابراهیم المصری (۱۹۶۵-۲۰۲۴م/۱۳۴۳-۱۴۰۳ش) معروف به محمد ضِیْف، فرمانده گردان‌های عِزُالدین قَسّام، شاخه نظامی حماس بود. طراحی عملیات‌های نظامی و شبکه‌های تونلی حماس، از فعالیت‌های او در دوران مبارزه با رژیم صهیونیستی است.

او را طراح عملیات طوفان‌الاقصیٰ می‌دانند. وی در ۱۳ جولای سال ۲۰۲۴م (۲۳ تیر سال ۱۴۰۲ش) در نوار غزه توسط اسرائيل ترور شد.

تأثیرگذاری بر مقاومت

محمد ضیف، ملقب به ابوخالد یکی از فرماندهان نظامی حماس، نقش محوری در طراحی و اجرای عملیات‌های بزرگ نظامی این گروه داشت. او را طراح اصلی عملیات طوفان‌الاقصیٰ می‌دانند که در جریان آن، تعدادی از صهیونیست‌ها در سرزمین‌های اشغالی دستگیر و به غزه منتقل شدند.

ضیف با به‌کارگیری تاکتیک‌های نوین، ازجمله ایجاد شبکه‌های گسترده تونل‌های زیرزمینی و توسعه راکت‌های قَسّام، به نمادی از مقاومت فلسطین در برابر اسرائیل تبدیل شده است.

او برای نخستین‌بار در سال ۱۹۹۴م، در مقابل دوربین رسانه‌ها ظاهر شد و خبر اسارت یک نظامی صهیونیست را اعلام کرد و خواستار آزادی احمد یاسین، بنیان‌گذار حماس شد. این رویداد به‌عنوان نقطه‌عطفی در تاریخ حماس و مبارزات فلسطینیان شناخته می‌شود.

زندگی‌نامه

محمد دیاب ابراهیم المصری، مشهور به محمد ضیف، در سال ۱۹۶۵م/۱۳۴۳ش در اردوگاه پناهندگان خان‌یونس در نوار غزه متولد شد. او در سال ۱۹۸۹م (۱۳۶۷ش) به‌دست نیروهای اسرائیلی دستگیر شد و به اتهامِ فعالیت در شاخه نظامی حماس، ۱۶ ماه را در زندان سپری کرد. پس از آزادی، به‌همراه یارانش، گردان‌های عزالدین قسام، شاخه نظامی حماس، را تأسیس کرد. پیش از ترور صَلاح شَحادَةَ در سال ۲۰۰۲م/۱۳۸۰ش، ضیف شاخه قسام را در کرانه باختری راه‌اندازی کرد و پس از شهادت شحاده، به‌عنوان فرمانده اصلی این گردان‌ها منصوب شد. محمد ضیف از نزدیکان یحیی عیاش، از بنیان‌گذاران حماس بود و نقش کلیدی در طراحی و اجرای عملیات‌های متعدد علیه رژیم صهیونیستی ایفا کرد.

ترور

سازمان اطلاعات رژیم صهیونیستی (شاباک) تلاش‌های متعددی برای ترور محمد ضیف انجام داد؛ اما به‌دلیل توانایی وی در نجات‌یافتن از ترورها و مخفی نگهداشتن خود، این ترورهای ناموفق بود. در برخی گزارش‌ها به او لقب «فرزند مرگ» داده شده بود.

در سال ۲۰۰۶م، طی یک حمله هوایی در نوار غزه، ضیف زخمی شد، اما جان سالم به در برد. پس از این حادثه، محمد ضیف زندگی مخفیانه‌ای را در پیش گرفت. در ۱۳ جولای ۲۰۲۴م/۲۳ تیر ۱۴۰۳ش رژیم صهیونیستی در یک عملیات ویژه، او را در حمله موشکی به شهادت رساند. اسرائیل در ۱ اوت ۲۰۲۴م ۱۱ مرداد ۱۴۰۳ش اعلام کرد که سه هفته پیش در بمباران منطقه‌ای در خان‌یونس ضیف را ترور کرده است؛ سخنگوی حماس نیز در ۱۱ بهمن ۱۴۰۳ش شهادت او را تأیید کرد.

سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران، حزب‌الله لبنان، انصارالله یمن، و گروه‌های فلسطینی همچون حماس و جهاد اسلامی شهادت ضیف را تسلیت گفتند. مردم شهرهای فلسطین، ترکیه، لبنان و یمن برای ضیف نماز میت غیابی برگزار کردند.

جستارهای وابسته

• یحیی سنوار