فضایل حضرت فاطمه(س): تفاوت میان نسخه‌ها

# '''گفتگو با فرشتگان''': بر اساس احادیث، [[فرشته|فرشتگان الهی]] همچون [[جبرئیل]] بر حضرت فاطمه(س)‌ نازل می‌شدند و او را از مطالب گوناگون همچون رویدادهای گذشته و آینده باخبر می‌کردند. مجموع آن مطالب توسط امام علی(ع) نوشته شده و [[مصحف فاطمه(س)]] نامیده شده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۳۹-۲۴۱؛ صفار، بصائر الدرجات، ۱۴۰۴ق، ص۱۵۰-۱۵۴.</ref> فاطمه را به دلیل گفتگو با فرشتگان،‌ [[تحدیث|محدَّثه]] نامیده‌اند.<ref>شیخ صدوق، علل الشرایع، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۱۸۲؛ طبری آملی، دلائل الامامة، ۱۴۱۳ق، ص۸۰.</ref> [[امام خمینی]] نزول چندین باره جبرئیل بر حضرت زهرا و مراوده با او را فضیلتی مخصوص و بالاتر از دیگر فضائل او دانسته است؛ زیرا رفت‌وآمد جبرئیل که روح اعظم است، نشان از شرافت و عظمت روحی حضرت زهرا(س) است.<ref>خمینی، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۲۰، ص۴-۶.</ref>{{یاد| در برخی روایات تصریح به این که این فرشته جبرئیل بوده نیست و تنها به عنوان «مَلَک» معرفی شده است مانند: قال إن الله لما قبض نبيه ص دخل على فاطمة ع من وفاته من الحزن ما لا يعلمه إلا الله عز و جل فأرسل إليها '''ملكا''' يسلي عنها غمها و يحدثها فیض کاشانی، وافی، ج۳، ص ۵۸۱ ولی در پاره ای ازروایات تصریح شده براین که این فرشته جبرئیل بوده است و كان '''جبرئيل''' ع يأتيها فيحسن عزاها على أبيها و يطيب نفسها و يخبرها عن أبيها و مكانه و يخبرها بما يكون بعدها في ذريتها و كان علي ع يكتب ذلك فهذا مصحف فاطمة ع کلینی، کافی، ج۱، ص۲۴۱ }}

# '''نخستین واردشَوَنده به بهشت''': بنابه روایتی از رسول خدا(ص)، فاطمه(س) نخستین کسی است که وارد [[بهشت]] می‌شود.<ref>ابن‌شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۳۲۹؛ متقی هندی، کنز العمال، ۱۴۰۱ق، ج۱۲، ص۱۱۰.</ref> در برخی روایات نیز آمده است که فاطمه(س) نخستین کسی است که در بهشت بر [[پیامبر(ص)]] وارد می‌شود.<ref>ابونعیم اصفهانی، دلائل النبوة، ۱۴۰۶ق، ص۶۶.</ref>

{{جعبه نقل قول

  |عنوان=

# '''الگوی امام مهدی(عج)''': [[امام مهدی(عج)]] در پاسخ نامه‌ای از [[شیعیان]]، حضرت فاطمه(س) را الگوی نیکویی (اسوة حسنة) برای خود معرفی کرده است.<ref>شیخ طوسی، الغیبة، ۱۴۱۱ق، ص۲۸۵.</ref>

# '''دریای علم''': بر اساس روایتی از [[امام صادق(ع)]]، فاطمه(س) و علی(ع) دو دریای ژرف علم معرفی شده‌اند.<ref>شیخ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۱، ص۶۵.</ref> بر پایه برخی روایات، حضرت فاطمه(س) عالِم به همه حوادث گذشته و حال و آینده بود.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۴۰-۲۴۲.</ref>

# '''بتول''': در برخی روایات، فاطمه(س) [[بتول]] لقب داده شده است.<ref>شیخ صدوق، علل الشرایع، ۱۳۸۵ش، ج۱،‌ ص۱۸۱؛ طبری آملی، دلائل الامامه، ۱۴۱۳ق، ص۱۵۰؛ اربلی، کشف الغمه، ۱۳۸۱ق، ج۱، ص۴۶۴.</ref> در علت این نامگذاری گفته شده است که چون فاطمه نسبت به زنان دیگر از نظر فضل و دین و اعمال و رفتار برتر بود، او را بتول گفته‌اند.<ref>مازندرانی، شرح الکافی، ۱۳۸۲ق، ج۵، ۲۷۰؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۵، ص۱۷۸و۱۷۹.</ref> همچنین بر پایه حدیثی، فاطمه(س) از هر گونه آلودگی و پلیدی پاک بود و هرگز [[حیض]] و [[نفاس]] ندید.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۳، ص۱۹.</ref>

# '''علت آفرینش جهان''': در [[حدیث لولاک]]، وجود [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]] علت آفرینش هستی بیان شده<ref>مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۵، ص۲۸ و ج۱۸، ص۴۰۰.</ref> و در برخی نقل‌ها در ادامه آمده است که اگر فاطمه(س) نبود خداوند پیامبر(ص) و علی(ع) را خلق نمی‌کرد.<ref>میرجهانی، جنة العاصمة، ۱۳۸۴ش، ص۲۸۳و۲۸۴.</ref> در برخی روایات، فاطمه(س) به همراه پیامبر(ص)، علی(ع) و [[حسنین(ع)]]، علت آفرینش هستی بیان شده است.<ref>امینی،‌ فاطمه زهرا(س)، ۱۳۷۶ش، ص۱۲۸-۱۳۴.</ref>

# '''تجسم خوبی‌ها''': در حدیثی از پیامبر(ص) آمده است که اگر زیبایی و نیکویی به‌صورت یک شخص مجسّم شود، فاطمه(س) خواهد بود؛ بلکه فاطمه(س) برتر است. در ادامه حدیث آمده است که فاطمه(س) بهترین اهل زمین از نظر عنصر، شرافت و کرامت است.<ref>ابن‌شاذان، مائة منقبة، ۱۴۰۷ق، ص۱۳۶؛ حمویی جوینی، فرائد السمطین، ۱۴۰۰ق، ج۲، ص۶۴.</ref>

===فضایل مشترک با اهل بیت(ع)===

# '''اهل‌بیت(ع) هم‌سنگ قرآن''': [[حدیث ثقلین]] درباره جایگاه [[قرآن]] و اهل‌بیت است. پیامبر(ص) فرمود: «من در میان شما دو چیز باقی می‌گذارم که اگر به آنها اتکا کنید، هرگز گمراه نخواهید شد: کتاب خدا و عترتم که اهل‌بیتم هستند.»<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۹۴.</ref> این حدیث در منابع شیعه و سنی نقل شده است.<ref>نسائی، السنن الکبری، ۱۴۲۱ق، ج۷، ص۳۱۰، حدیث ۸۰۹۲؛ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۹۴؛ مسلم، صحیح مسلم، دار احیاء التراث العربی، ج۴، ص۱۸۷۳، حدیث ۲۴۰۸؛ ابن‌حنبل، فضائل امیر المومنین علی بن ابی‌طالب، ۱۴۳۳ق، ص۱۸۰.</ref>

# '''در حدیث کسا''': [[حدیث کساء]] درباره فضیلت [[پنج تن]] است و در منابع شیعه<ref>طوسی، الأمالی، ۱۴۱۴ق، ص۳۶۸؛ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۸۷.</ref> و اهل‌سنت<ref>ابن‌حنبل، فضائل امیرالمومنین علی بن ابی‌طالب، ۱۴۳۳ق، ص۱۸۴؛‌ مسلم، صحیح مسلم، دار احیاء التراث العربی، ج۴، ص۱۸۸۳، حدیث ۲۴۲۴؛ طبری، المسترشد، ۱۴۱۵ق، ص۵۹۸.</ref> آمده است. بر اساس این روایت، [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]] خاندانش را با پارچه‌ای پشمین (کِساء) پوشاند و [[دعا]] کرد: «خدایا اینان اهل‌بیت من هستند. پلیدی را از آنها دور کن و آنها را پاک گردان.»<ref>ابن‌حنبل، فضائل امیرالمومنین علی بن ابی‌طالب، ۱۴۳۳ق، ص۱۸۴؛‌ مسلم، صحیح مسلم، دار احیاء التراث العربی، ج۴، ص۱۸۸۳، حدیث ۲۴۲۴؛ طبری، المسترشد، ۱۴۱۵ق، ص۵۹۸.</ref>

# '''کشتی نجات''': در [[حدیث سفینه]]، [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]] اهل‌بیتِ خود را به [[کشتی نوح]] تشبیه کرده است که هر کس داخل آن شود، نجات می‌یابد و هر کس از آن جا ماند، غرق می‌شود.<ref>حاکم نیشابوری، مستدرک الصحیحین، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۳۷۳، حدیث ۳۳۱۲.</ref> این حدیث در منابع شیعه و سنی نقل شده است.<ref>حاکم نیشابوری، مستدرک علی الصحیحین، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۳۷۳، حدیث ۳۳۱۲؛ نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۴۴؛ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۳،‌ ص۱۲۰-۱۲۶ و ج۲۹، ص۳۴۱.</ref>

# '''امان اهل زمین''': در [[حدیث امان]]،‌ پیامبر(ص)، اهل‌بیت(ع) را امان اهل زمین معرفی کرده است؛ چنانکه ستارگان امان اهل آسمان‌اند.<ref>شیخ صدوق، علل الشرایع، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۱۲۳؛ شیخ طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۲۵۹ و ۳۷۹؛ طبری،‌ ذخائر العقبی، ۱۴۲۸ق،‌ ج۱، ص۷۷ و ۷۸.</ref>

# ''' حضور در مقام اعراف''': [[سید محمدحسین حسینی تهرانی|علامه طهرانی]] براین باور است که [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت فاطمه(س)]] بدون هیچ تردیدی در طراز مقام فرزندان معصومش است، و علّت آنكه در این روایات تصریح به وقوف آن حضرت بر اعراف نشده است، به جهت آن است كه کم خردان تصور می‌کنند که اعراف واقعاً کوهی است که صعود حضرت زهرا(س) بر فراز آن با حیا و عصمتش ناسازگار است. وی هم چنین تصریح کرده که علت این که در روایاتی که برحضور امامان در کنار محتضر تصریح شده؛ نامی از فاطمه(س) برده نشده رعایت حرمت شأن اوست مخصوصاً در روایات ذكر شده كه برده نشدن نام به علّت قصور ادراک و فهم عامّه است، زیرا آنان درکی از این حقیقت ندارند که در مقام اعراف که عالی تر ازبهشت است جنسیت وجود ندارد و اُنوثیّت (زنانگی) در برابر ذُکوریّت (مردانگی) نیست و در این مقام همه این عناوین برداشته مى‌شود زیرا این عناوین متعلّق به پائین اعراف و متعلّق به بهشت و دوزخ است، به همین جهت نام مقدّس حضرت فاطمه(س) در عنوان رجال آمده است چنان‌چه در آیات۳۶و۳۷ [[سوره نور]] نیز منظور از رجال فقط امامان نیستند و قطعاً شامل حضرت زهرا(س) هم می شود. <ref>طهرانی، معادشناسی، ج۱۰، ص۶۴-۶۵.</ref>{{یاد|في بُيُوتٍ أَذِنَ اللهُ أَنْ تُرْفَعَ وَيُذْكَرَ فِيهَا اسْمُهُ يُسَبِّحُ لَهُ فِيهَا بِالْغُدُوِّ وَالْآصَالِ* رِجَالٌ لَا تُلْهِيهِمْ تِجَارَةٌ وَلَا بَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ اللهِ وَإِقَامِ الصَّلَاةِ وَإِيتَاءِ الزَّكَاةِ يَخَافُونَ يَوْمًا تَتَقَلَّبُ فِيهِ الْقُلُوبُ وَالْأَبْصَارُ. ترجمه: }}

==فاطمه برتر از پیامبران و امامان==

برخی از علمای شیعه با استناد به بعضی از روایات برآنند که فاطمه پس از رسول خدا(ص) و امام علی(ع)، برتر از همه [[پیامبران]] و [[امامان شیعه|امامان]] و مخلوقات است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: طیب، اطیب البیان، ۱۳۶۹ش، ج۱۳، ص۲۲۵؛ امینی،‌ فاطمه زهرا(س)، ۱۳۷۶ش، ص۱۳۳، ۱۵۷ و۳۵۱؛ انصاری زنجانی، موسوعة الکبری، نشر دلیلنا، ج۱۹،‌ ص۳۵۷ و ۳۵۸؛ رحمانی همدانی، فاطمة‌ الزهراء بهجة قلب المصطفی(ص)، ۱۴۱۳ق،‌ ج۱، ص۸۵-۸۹.</ref> از جمله از نظر [[عبدالحسین طیب]] در تفسیر [[اطیب البیان فی تفسیر القرآن (کتاب)|اطیب البیان]]، حدیث همتا بودن فاطمه(س)‌ با امام علی(ع) و حدیث «نحن حجج الله علی خلقه و جدتنا فاطمة حجة الله علینا؛ ما حجت‌های خدا بر مردم هستیم و فاطمه(س)‌ حجت خدا بر ما است» دلالت دارد که پس از پیامبر اسلام و امام علی(ع)، حضرت فاطمه(س) برتر از تمام پیامبران و اولیاء خدا است.<ref>طیب، اطیب البیان، ۱۳۶۹ش، ج۱۳، ص۲۲۵.</ref>