۱۶٬۹۸۱
ویرایش
سوره جمعه: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
لینک
جز (←آیه نماز جمعه (۹): افزایش محتوا) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (لینک) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{سوره||نام = جمعه |کتابت = ۶۲|جزء = ۲۸|آیه = ۱۱|مکی/مدنی = مدنی|شماره نزول = ۱۰۹|بعدی = [[سوره منافقون|منافقون]] |قبلی = [[سوره صف|صف]] |کلمه = ۱۷۷|حرف = ۷۶۸|تصویر=سوره جمعه.jpg}} | {{سوره||نام = جمعه |کتابت = ۶۲|جزء = ۲۸|آیه = ۱۱|مکی/مدنی = مدنی|شماره نزول = ۱۰۹|بعدی = [[سوره منافقون|منافقون]] |قبلی = [[سوره صف|صف]] |کلمه = ۱۷۷|حرف = ۷۶۸|تصویر=سوره جمعه.jpg}} | ||
'''سوره جمعه''' شصت و دومین [[سوره]] و از [[سوره‌های مدنی قرآن]] است که در [[جزء]] بیست و هشتم [[قرآن]] | '''سوره جمعه''' شصت و دومین [[سوره]] و از [[سوره‌های مدنی قرآن]] است که در [[جزء]] بیست و هشتم [[قرآن]] قرار دارد. این سوره به سبب بیان حکم [[نماز جمعه]]، جمعه نامیده شده است. خداوند در این سوره به اهمیت نماز جمعه می‌پردازد و به [[مسلمانان]] دستور می‌دهد هنگام برپایی نماز جمعه از خرید و فروش دوری کنند. | ||
آیه پنجم درباره حمل‌کنندگان تورات و آیه نهم این سوره در بیان حکم نماز جمعه از [[آیه|آیات]] مشهور این سوره است. در فضیلت [[تلاوت]] این سوره آمده است اگر کسی این [[سوره]] را در هر شب [[جمعه (روز)|جمعه]] بخواند، [[کفاره]] [[گناهان]] بین دو جمعهٔ او خواهد بود. | آیه پنجم درباره حمل‌کنندگان [[تورات]] و آیه نهم این سوره در بیان حکم نماز جمعه از [[آیه|آیات]] مشهور این سوره است. در فضیلت [[تلاوت]] این سوره آمده است اگر کسی این [[سوره]] را در هر شب [[جمعه (روز)|جمعه]] بخواند، [[کفاره]] [[گناهان]] بین دو جمعهٔ او خواهد بود. | ||
==معرفی== | ==معرفی== | ||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
به اعتقاد [[علامه طباطبایی]] سوره جمعه [[مسلمانان]] را برمی‌انگیزد که به [[نماز جمعه]] اهمیت دهند و مقدمات به پا داشتن آن را فراهم کنند؛ چون نماز جمعه از شعائر بزرگ خداست که بزرگ‌داشتن آن هم دنیای مردم و هم آخرتشان را اصلاح می‌کند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۹، ص۲۶۳.</ref> سوره جمعه با [[تسبیح]] خداوند آغاز می‌شود و بیان می‌کند خداوند در میان مردمی اُمّی، [[نبوت|پیامبری]] مبعوث کرده تا آنان را با [[اخلاق]] پاک تزکیه کند و به آنان کتاب و حکمت بیاموزد.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۹، ص۲۶۳.</ref> | به اعتقاد [[علامه طباطبایی]] سوره جمعه [[مسلمانان]] را برمی‌انگیزد که به [[نماز جمعه]] اهمیت دهند و مقدمات به پا داشتن آن را فراهم کنند؛ چون نماز جمعه از شعائر بزرگ خداست که بزرگ‌داشتن آن هم دنیای مردم و هم آخرتشان را اصلاح می‌کند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۹، ص۲۶۳.</ref> سوره جمعه با [[تسبیح]] خداوند آغاز می‌شود و بیان می‌کند خداوند در میان مردمی اُمّی، [[نبوت|پیامبری]] مبعوث کرده تا آنان را با [[اخلاق]] پاک تزکیه کند و به آنان کتاب و حکمت بیاموزد.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۹، ص۲۶۳.</ref> | ||
[[ملاصدرا]] در تفسیر سوره جمعه آورده است این سوره | [[ملاصدرا]] در تفسیر سوره جمعه آورده است این سوره دربردارنده ارکان مقاصد [[ایمان]] و اصول و حقایق عرفانی است و از معرفت خداوند، حقیقت آغاز و انجام، کیفیت [[معاد|برانگیختگی]]، ارسال [[پیامبران]]، آموزش، فروفرستادن کتاب و هدایت خردها سخن می‌گوید.<ref>ملا صدرا، تفسیر سوره الجمعه،۱۴۰۴ق، ص۱۵.</ref> | ||
رها کردن خرید و فروش وقتی بانگ نماز جمعه بلند می‌شود و شتافتن به سوی ذکر خدا و سرزنش کسانی که در هنگام [[نماز جمعه#دو خطبه|خطبه نماز جمعه]] پیامبر(ص) به سراغ خرید و فروش رفتند از موضوعات مهم آخرین آیات این سوره | رها کردن خرید و فروش وقتی بانگ نماز جمعه بلند می‌شود و شتافتن به سوی ذکر خدا و سرزنش کسانی که در هنگام [[نماز جمعه#دو خطبه|خطبه نماز جمعه]] پیامبر(ص) به سراغ خرید و فروش رفتند از موضوعات مهم آخرین آیات این سوره است.<ref>طباطبایی، المیزان،۱۳۹۰ق، ج۱۹، ص۲۶۳.</ref> | ||
{{سوره جمعه}} | {{سوره جمعه}} | ||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
از [[جابر بن عبدالله انصاری]] نقل شده است: با [[پیامبر(ص)]] [[نماز جمعه]] می‌خواندیم که کاروان تجاری رسید و مردم (نمازگزاران) به سوی کاروان پراکنده شدند و به جز دوازده نفر کسی باقی نماند که من هم جزو آنان بودم. پس این آیه نازل شد: «وَ إِذا رَأَوْا تِجارَةً أَوْ لَهْواً...: و چون داد و ستد يا سرگرمی‌ای ببينند، به سوى آن روى می‌آروند و تو را در حالى كه ايستاده‌اى ترک مى‌کنند».<ref>واحدی، اسباب نزول القرآن، ۱۴۱۱ق، ص۴۴۸.</ref> | از [[جابر بن عبدالله انصاری]] نقل شده است: با [[پیامبر(ص)]] [[نماز جمعه]] می‌خواندیم که کاروان تجاری رسید و مردم (نمازگزاران) به سوی کاروان پراکنده شدند و به جز دوازده نفر کسی باقی نماند که من هم جزو آنان بودم. پس این آیه نازل شد: «وَ إِذا رَأَوْا تِجارَةً أَوْ لَهْواً...: و چون داد و ستد يا سرگرمی‌ای ببينند، به سوى آن روى می‌آروند و تو را در حالى كه ايستاده‌اى ترک مى‌کنند».<ref>واحدی، اسباب نزول القرآن، ۱۴۱۱ق، ص۴۴۸.</ref> | ||
در نقلی دیگر آمده است مردم [[مدینه]] گرسنه بودند و آذوقه هم گران شده بود که کاروان تجاریِ دحیة بن خلیفه وارد مدینه شد و نمازگزاران به سوی او شتافتند و عده کمی باقی ماندند. پس آیه | در نقلی دیگر آمده است مردم [[مدینه]] گرسنه بودند و آذوقه هم گران شده بود که کاروان تجاریِ دحیة بن خلیفه وارد مدینه شد و نمازگزاران به سوی او شتافتند و عده کمی باقی ماندند. پس آیه مذکور نازل شد و پیامبر(ص) گفت: اگر همه [[مسلمانان]] می‌رفتند، آتش آنان را فرا می‌گرفت.<ref>واحدی، اسباب نزول القرآن، ۱۴۱۱ق، ص۴۴۹.</ref> گفته شده کسانی که اطراف پیامبر ماندند، [[علی بن ابی طالب|علی بن ابی‌طالب]]، [[امام حسن|حسن]]، [[امام حسین(ع)|حسین]]، [[فاطمه(س)|فاطمه]]، [[سلمان]]، [[ابوذر]]، [[مقداد]] و [[صهیب بن سنان|صُهَیب]] بودند.<ref>بحرانی، البرهان، ۱۴۱۶ق، ج۵، ص۳۸۱</ref> | ||
==آیات مشهور== | ==آیات مشهور== | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
</noinclude> | </noinclude> | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
عده‌ای از فقهای [[شیعه]] و [[اهل سنت]] برای اثبات [[وجوب]] نماز جمعه به این آیه و [[روایت|احادیث]] متعددی<ref>احمد بن حنبل، مسند، ۱۴۰۲ق، ج۳، ص۴۲۴-۴۲۵؛ نسائی، سنن نسائی، ۱۴۰۱ق، ج۳، ص۸۵-۸۹؛ حرعاملی، وسائل الشیعه، قم، ج۷، ص۲۹۵-۳۰۲؛ نوری، مستدرک الوسائل، قم، ج۶، ص۱۰ </ref> استناد کرده‌اند.<ref> شوکانی، نیل الاوطار، مصر، ج۳، ص۲۵۴-۲۵۵؛ شیخ طوسی، الخلاف، قم، ج۱، ص۵۹۳؛ محقق حلی، المعتبر فی شرح المختصر، ۱۳۶۴ش، ج۲، ص۲۷۴</ref> البته برخی نیز دلالت آیه را بر وجوب نپذیرفته‌اند.<ref>منتظری، البدر الزاهر فی صلاة الجمعة و المسافر، ۱۳۶۲ش، ص۶؛ غروی تبریزی، التنقیح فی شرح العروة الوثقی، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۱۶-۱۷</ref> | عده‌ای از فقهای [[شیعه]] و [[اهل سنت]] برای اثبات [[وجوب]] نماز جمعه به این آیه و [[روایت|احادیث]] متعددی<ref>احمد بن حنبل، مسند، ۱۴۰۲ق، ج۳، ص۴۲۴-۴۲۵؛ نسائی، سنن نسائی، ۱۴۰۱ق، ج۳، ص۸۵-۸۹؛ حرعاملی، وسائل الشیعه، قم، ج۷، ص۲۹۵-۳۰۲؛ نوری، مستدرک الوسائل، قم، ج۶، ص۱۰ </ref> استناد کرده‌اند.<ref> شوکانی، نیل الاوطار، مصر، ج۳، ص۲۵۴-۲۵۵؛ شیخ طوسی، الخلاف، قم، ج۱، ص۵۹۳؛ محقق حلی، المعتبر فی شرح المختصر، ۱۳۶۴ش، ج۲، ص۲۷۴</ref> البته برخی نیز دلالت آیه را بر وجوب نپذیرفته‌اند.<ref>منتظری، البدر الزاهر فی صلاة الجمعة و المسافر، ۱۳۶۲ش، ص۶؛ غروی تبریزی، التنقیح فی شرح العروة الوثقی، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۱۶-۱۷</ref> اقامه نماز جمعه در دوره [[غیبت امام زمان|غیبت امام معصوم]] حکم خاص خود را دارد؛ برخی آن را [[حرام]]، عده‌ای آن را [[واجب تعیینی]] و برخی دیگر آن را [[واجب تخییری]] دانسته‌اند.<ref> برای اقوال دیگر نگاه کنید به: رضانژاد، صلاة الجمعه، ۱۴۱۵ق، ص۲۸.</ref> بنابر نظر [[فقیه|فقیهانی]] که نماز جمعه را در زمان [[غیبت امام زمان]]، [[واجب تعیینی]] نمی‌دانند، خرید و فروش و سایر معاملات پس از [[اذان]] جمعه یا در هنگام اقامه نماز جمعه [[حرام]] نیست.<ref>امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ج۱، ص۸۵۷.</ref> | ||
آیات نهم تا یازدهم سوره جمعه جزو [[آیات الاحکام]] نیز دانسته شده است.<ref>اردبیلی، زبده البیان فی احکام القرآن، مکتب المرتضویه، ص۱۱۵.</ref> | آیات نهم تا یازدهم سوره جمعه جزو [[آیات الاحکام]] نیز دانسته شده است.<ref>اردبیلی، زبده البیان فی احکام القرآن، مکتب المرتضویه، ص۱۱۵.</ref> | ||