نفثة المصدور (کتاب)
 کتاب سه مقتل گویا که نفثةالمصدور یکی از این سه مقتل است. | |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| نویسنده | شیخ عباس قمی |
| تاریخ نگارش | ۱۳۴۲ق |
| موضوع | امام حسین(ع) |
| سبک | تاریخی |
| زبان | عربی |
نَفْثَةُ المَصْدور فیما یَتَجَدَّدُ بِه حُزنُ الْعاشور (آه سوزان سینه پردرد، در یادآوری اندوه‌های روز عاشورا) تألیف شیخ عباس قمی رساله‌ای مختصر در باب مقتل سیدالشهداء. محدث قمی این کتاب را پس از تألیف نفس المهموم نوشته و به آن ضمیمه کرده است. مؤلف در خاتمه کتاب نصایح بیست‌گانه‌ای برای روضه‌خوانان و مداحان امام حسین(ع) بیان کرده است. نفثة المصدور چند بار به زبان فارسی ترجمه شده است از جمله توسط محمدباقر کمره‌ای به نام «در کربلا چه گذشت؟»
درباره مؤلف
عباس بن محمدرضا قمی (۱۲۹۴-۱۳۵۹ق) مشهور به شیخ عباس قمی و محدث قمی از علمای شیعه در قرن چهاردهم قمری در زمینه حدیث، تاریخ، وعظ و خطابه است. وی تألیفات زیادی دارد که معروف‌ترین آن‌ها مفاتیح الجنان، سفینة البحار و منتهی الآمال است. محدث قمی در سال ۱۳۵۹ق در نجف درگذشت و در حرم علی بن ابی‌طالب(ع) دفن گردید.
موضوع کتاب
این کتاب، مقتل کوتاه و فشرده‌ای است که شیخ عباس قمی آن را در چند فصل و باب، مرتب ساخته است. محدث قمی دومین اثر در مقتل امام حسین و درباره مصائب اهل بیت را در سال ۱۳۴۲ق در جوار حرم امام رضا در مشهد نگاشت.[۱]
محتوا
نفثة المصدور شامل یازده فصل، سه فایده و یک خاتمه است:
فصول
- فصل اول: فضایل و مناقب امام حسین
- فصل دوم: شجاعت امام حسین
- فصل سوم: اصحاب و یاران امام حسین
- فصل چهارم: درباره حر بن یزید ریاحی
- فصل پنجم: درباره حبیب بن مظاهر اسدی
- فصل ششم: شرح حال حضرت علی اکبر
- فصل هفتم: مقایسه حمایت ابوطالب از پیامبر(ص) و حضرت عباس از برادرش حسین بن علی
- فصل هشتم: شرح حال حضرت عباس
- فصل نهم: عنایت پیامبر به دختر حاتم طایی پس از اسارت و برخورد ابن زیاد با زینب کبری
- فصل دهم: درباره حسن مثنی پسر امام مجتبی
- فصل یازدهم: درباره طفلی از امام حسین که در جبل جوشن سقط شد و زیارتگاهش به مشهد السقط شناخته می‌شود.[۲]
فواید
- فایده اول: فضایل و مناقب کسانی که در واقعه کربلا بودند ولی به شهادت نرسیدند.
- فایده دوم: فضیلت غسل در کربلا
- فایده سوم: روایتی از امام صادق(ع) که حسین بن علی سر خود را خضاب می‌نمود و آن را در پارچه‌ای می‌بست که آن نزد ماست.[۳]
خاتمه؛ نصایح به اهل منبر
مؤلف در خاتمه کتاب نصایحی به اهل منبر و مداحان دارد که بدین شرح است:
- اخلاص و اجتناب از ریا
- صدق و راستگوئی
- اجتناب از غناء
- عدم ترویج باطل
- عدم اهانت به بزرگان
- عدم افشاء اسرار آل محمد(ص)
- در روی زمین فساد و فتنه‌انگیزی نکند.
- عدم معاونت بر ظالم و ستمگر
- مغرور نساختن نادانان و جاهلان
- کوچک نشمردن معاصی
- تفسیر به رأی
- عدم تفسیر روایات با آرای باطله
- فتوا ندادن
- حفظ حرمت مقام أنبیاء(ع)
- عدم ایجاد شبهه در اصول اعتقادی مردم
- محبّت و مهربانی در تبلیغ دین
- عدم غرض‌ورزی شخصی
- رعایت شأن شهدا
- امر به معروف و نهی از منکر
- حفظ عزّت و کرامت اهل بیت(ع).[۴]
ترجمه‌ها
کتاب نفثة المصدور توسط محمدباقر کمره‌ای همراه با نفس المهموم با عنوان «رموز الشهاده» و «در کربلا چه گذشت؟» ترجمه شده است.
«تجلی نور» ترجمه محمود موسوی زرندی هم از دیگر ترجمه‌های کتاب است.
همچنین عبدالرحیم عقیقی بخشایشی، سه کتاب مقتل نفثة المصدور، تسمیة من قتل مع الحسین، ابصار العین را در یک کتاب با عنوان «سه مقتل گویا در حماسه عاشورا» به فارسی برگردانده است.[۵]
جستارهای وابسته
پانویس
منابع
- بخشایشی، عبدالرحیم، سه مقتل گویا در حماسه عاشورا، قم، نوید اسلام، ۱۳۸۲ش.
- قمی، عباس، نفس المهموم فی مصیبة سیدنا الحسین المظلوم و یلیه نفثة المصدور فیما یتجدد به حزن العاشور، نجف، المکتبة الحیدریة، ۱۴۲۱ق.
- کنگره بزرگداشت، محدث ربانی، نور مطاف، قم، ۱۳۸۹ش.