سعد بن حرث انصاری: تفاوت میان نسخه‌ها
imported>Ebrahim.salehi |
imported>Ebrahim.salehi |
||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
}} | }} | ||
'''سَعْد بن حَرْث (حارِث) بن سَلَمَة انصاری عَجْلانی کوفی'''، <small>(شهادت [[سال ۶۱ قمری|۶۱ق]])</small> از [[شهدای کربلا]]. سعد در [[واقعه کربلا]] از [[لشکر عمر بن سعد|لشکریان عمر بن سعد]] بود، که با شنیدن ندای [[استغاثه|استغاثۀ]] [[امام حسین(ع)]]، در دفاع از آن حضرت، به جنگ سپاه کوفه رفت و به [[شهادت]] رسید. | '''سَعْد بن حَرْث (حارِث) بن سَلَمَة انصاری عَجْلانی کوفی'''، <small>(شهادت [[سال ۶۱ قمری|۶۱ق]])</small> از [[شهدای کربلا]]. سعد در [[واقعه کربلا]] از [[لشکر عمر بن سعد|لشکریان عمر بن سعد]] بود، که با شنیدن ندای [[استغاثه|استغاثۀ]] [[امام حسین(ع)]]، در دفاع از آن حضرت، به جنگ سپاه کوفه رفت و به [[شهادت]] رسید. | ||
== | ==هویت سعد و زمان شهادت== | ||
در مورد هویت سعدبن حرث(حارث) و اینکه در چه زمانی به شهادت رسیده دو گزارش مختلف نقل شده است. | |||
===شهادت در کربلا=== | |||
فضیل‌بن زبیر برای اولین بار در مورد حضور این شخص و برادرش ابوالحتوف در کربلا بیان کرد:«از انصار... سعدبن حارث و برادرش الحتوف‌بن حارث که از طرفداران حکمیت بودند، هنگامی که صدای ضجه و شیون زنان و کودکانِ از آل محمد(ص) را شنیدند، با شمشیرهایشان حمله کرده و همراه حسین(ع) جنگیدند تا به شهادت رسیدند».<ref>الأمالی الخمیسیة(تسمیةمن قتل)، جزء اول، ص۱۷۲. ر. ک: الحدائق الوردیة، ص۱۲۲.</ref> و بسیاری با استناد به این کتابچه، نام وی را در شمار شهدای کربلا ضبط کرده و در مورد کیفیت شهادت وی گزارش کردند: بعدازظهر [[روز عاشورا|عاشورا]] هنگامی که تمام اصحاب امام(ع) به شهادت رسیدند و سپاه کوفه امام(ع) را محاصره کرده بود، حضرت ندای «{{عربی|اَلا مِنْ ناصِرٍ فَیَنْصُرنا، اَلا مِنْ ذابٍّ یَذُبُّ عَنْ حَرَمِ رَسولِ اللهِ(ص)}}» را سر داد. زنان و کودکان خیمه‌گاه حسینی ندای استغاثه سیدالشهداء(ع) را شنیدند و شروع به ناله و فریاد کردند. | فضیل‌بن زبیر برای اولین بار در مورد حضور این شخص و برادرش ابوالحتوف در کربلا بیان کرد:«از انصار... سعدبن حارث و برادرش الحتوف‌بن حارث که از طرفداران حکمیت بودند، هنگامی که صدای ضجه و شیون زنان و کودکانِ از آل محمد(ص) را شنیدند، با شمشیرهایشان حمله کرده و همراه حسین(ع) جنگیدند تا به شهادت رسیدند».<ref>الأمالی الخمیسیة(تسمیةمن قتل)، جزء اول، ص۱۷۲. ر. ک: الحدائق الوردیة، ص۱۲۲.</ref> و بسیاری با استناد به این کتابچه، نام وی را در شمار شهدای کربلا ضبط کرده و در مورد کیفیت شهادت وی گزارش کردند: بعدازظهر [[روز عاشورا|عاشورا]] هنگامی که تمام اصحاب امام(ع) به شهادت رسیدند و سپاه کوفه امام(ع) را محاصره کرده بود، حضرت ندای «{{عربی|اَلا مِنْ ناصِرٍ فَیَنْصُرنا، اَلا مِنْ ذابٍّ یَذُبُّ عَنْ حَرَمِ رَسولِ اللهِ(ص)}}» را سر داد. زنان و کودکان خیمه‌گاه حسینی ندای استغاثه سیدالشهداء(ع) را شنیدند و شروع به ناله و فریاد کردند. | ||
در این هنگام سعد و برادرش ابوحتوف بن حارث صدای زنان و کودکان آل رسول الله(ص) را شنیدند، شعار خوارج را سر دادند «''لا حکم الا لله و لاطاعة لمن عصاه''»،<ref>حسینی حائری شیرازی، ذخیرة الدارین، زمزم هدایت، ص۴۵۶؛ رکـ: تستری، قاموس الرجال، ۱۴۱۴ق، ج۵، ص۲۸؛ امین، اعیان الشیعه، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۳۱۹؛ محلی، الحدائق الوردیة، صنعا، ج۱، ص۲۱۱؛ مامقانی، تنقیح المقال، مطبعة المرتضویة، ج۲، ص۱۲.</ref> سپس اعلام کردند که حسین فرزند [[فاطمه زهرا|دختر پیامبر اسلام]](ص) است که ما آرزوی [[شفاعت]] جد او را در روز [[قیامت]] داریم، چگونه با وی بجنگیم در حالی که آن حضرت در این حال است و یار و یاوری ندارد و تنها در صحرای کربلا طلب کمک می‌کند. سپس شمشیرهای خود را از غلاف خارج نموده و هر دوی آنان به سپاه [[بنی امیه]] و [[لشکر عمر بن سعد|لشکر ابن سعد]] حمله کرده و عدۀ زیادی را کشته و جمع کثیری را زخمی و مجروح نمودند و هر دوی آنها در یک مکان به [[شهادت]] رسیدند.<ref>سماوی، ابصار العین، ۱۴۱۹ق، ص۱۵۹ و ۲۲۲؛ حسینی حائری شیرازی، ذخیرة الدارین، زمزم هدایت، ص۴۵۶؛ رکـ: تستری، قاموس الرجال، ۱۴۱۴ق، ج۵، ص۲۸؛ امین، اعیان الشیعه، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۳۱۹؛ محلی، الحدائق الوردیة، صنعا، ج۱، ص۲۱۱؛ مامقانی، تنقیح المقال، مطبعة المرتضویة، ج۲، ص۱۲.</ref> | در این هنگام سعد و برادرش ابوحتوف بن حارث صدای زنان و کودکان آل رسول الله(ص) را شنیدند، شعار خوارج را سر دادند «''لا حکم الا لله و لاطاعة لمن عصاه''»،<ref>حسینی حائری شیرازی، ذخیرة الدارین، زمزم هدایت، ص۴۵۶؛ رکـ: تستری، قاموس الرجال، ۱۴۱۴ق، ج۵، ص۲۸؛ امین، اعیان الشیعه، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۳۱۹؛ محلی، الحدائق الوردیة، صنعا، ج۱، ص۲۱۱؛ مامقانی، تنقیح المقال، مطبعة المرتضویة، ج۲، ص۱۲.</ref> سپس اعلام کردند که حسین فرزند [[فاطمه زهرا|دختر پیامبر اسلام]](ص) است که ما آرزوی [[شفاعت]] جد او را در روز [[قیامت]] داریم، چگونه با وی بجنگیم در حالی که آن حضرت در این حال است و یار و یاوری ندارد و تنها در صحرای کربلا طلب کمک می‌کند. سپس شمشیرهای خود را از غلاف خارج نموده و هر دوی آنان به سپاه [[بنی امیه]] و [[لشکر عمر بن سعد|لشکر ابن سعد]] حمله کرده و عدۀ زیادی را کشته و جمع کثیری را زخمی و مجروح نمودند و هر دوی آنها در یک مکان به [[شهادت]] رسیدند.<ref>سماوی، ابصار العین، ۱۴۱۹ق، ص۱۵۹ و ۲۲۲؛ حسینی حائری شیرازی، ذخیرة الدارین، زمزم هدایت، ص۴۵۶؛ رکـ: تستری، قاموس الرجال، ۱۴۱۴ق، ج۵، ص۲۸؛ امین، اعیان الشیعه، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۳۱۹؛ محلی، الحدائق الوردیة، صنعا، ج۱، ص۲۱۱؛ مامقانی، تنقیح المقال، مطبعة المرتضویة، ج۲، ص۱۲.</ref> | ||
[[محمد تقی شوشتری|محقق شوشتری]] در مورد منبع ملحق شدن سعد به لشکر امام حسین(ع) و اینکه وی و برادرش از خوارج بودند تردید کرده است. تستری بر این باور است رویکرد خوارج نسبت به یاری دادن حکومت‌ها منفی بوده و با توجه به شعار معروف خوارج -«لا حُکْمَ الَّا لِلَّهِ»-، بعید است که به یاری امام حسین(ع) رفته باشند.<ref>تستری، قاموس الرجال، ۱۴۱۴ق، ج۵، ص۲۸.</ref> | |||
در گزارش دیگری نقل شده که سعد بعد از شهادت امام(ع) با شنیدن صدای ضجه و ناله زنان، به سوی سپاه عمرسعد حمله کرده و به شهادت رسید.<ref>سماوی، ابصار العین، ۱۴۱۹ق، ص۱۵۹؛ امین، اعیان الشیعه، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۳۱۹.</ref> | |||
===شهادت در جنگ صفین=== | |||
در مقابل گزارش بالا، | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
نسخهٔ ۱۵ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۱۷:۲۵
 آرامگاه شهدای کربلا | |
| مشخصات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | سعد بن حرث (حارث) بن سلمة انصاری عجلانی کوفی |
| نسب/قبیله | طایفۀ بنی عجل از قبیلۀ خزرج |
| خویشاوندان | ابوالحتوف بن حرث انصاری |
| ولادت | کوفه |
| وفات | ۶۱ق روز عاشورا |
| مدفن | کربلا |
| مشخصات دینی | |
| از یاران | امام حسین(ع) |
| فعالیت‌ها | در شمار خوارج نهروان؛ حضور در سپاه عمر سعد؛ شهادت در رکاب امام حسین (ع) |
سَعْد بن حَرْث (حارِث) بن سَلَمَة انصاری عَجْلانی کوفی، (شهادت ۶۱ق) از شهدای کربلا. سعد در واقعه کربلا از لشکریان عمر بن سعد بود، که با شنیدن ندای استغاثۀ امام حسین(ع)، در دفاع از آن حضرت، به جنگ سپاه کوفه رفت و به شهادت رسید.
هویت سعد و زمان شهادت
در مورد هویت سعدبن حرث(حارث) و اینکه در چه زمانی به شهادت رسیده دو گزارش مختلف نقل شده است.
شهادت در کربلا
فضیل‌بن زبیر برای اولین بار در مورد حضور این شخص و برادرش ابوالحتوف در کربلا بیان کرد:«از انصار... سعدبن حارث و برادرش الحتوف‌بن حارث که از طرفداران حکمیت بودند، هنگامی که صدای ضجه و شیون زنان و کودکانِ از آل محمد(ص) را شنیدند، با شمشیرهایشان حمله کرده و همراه حسین(ع) جنگیدند تا به شهادت رسیدند».[۱] و بسیاری با استناد به این کتابچه، نام وی را در شمار شهدای کربلا ضبط کرده و در مورد کیفیت شهادت وی گزارش کردند: بعدازظهر عاشورا هنگامی که تمام اصحاب امام(ع) به شهادت رسیدند و سپاه کوفه امام(ع) را محاصره کرده بود، حضرت ندای «اَلا مِنْ ناصِرٍ فَیَنْصُرنا، اَلا مِنْ ذابٍّ یَذُبُّ عَنْ حَرَمِ رَسولِ اللهِ(ص)» را سر داد. زنان و کودکان خیمه‌گاه حسینی ندای استغاثه سیدالشهداء(ع) را شنیدند و شروع به ناله و فریاد کردند.
در این هنگام سعد و برادرش ابوحتوف بن حارث صدای زنان و کودکان آل رسول الله(ص) را شنیدند، شعار خوارج را سر دادند «لا حکم الا لله و لاطاعة لمن عصاه»،[۲] سپس اعلام کردند که حسین فرزند دختر پیامبر اسلام(ص) است که ما آرزوی شفاعت جد او را در روز قیامت داریم، چگونه با وی بجنگیم در حالی که آن حضرت در این حال است و یار و یاوری ندارد و تنها در صحرای کربلا طلب کمک می‌کند. سپس شمشیرهای خود را از غلاف خارج نموده و هر دوی آنان به سپاه بنی امیه و لشکر ابن سعد حمله کرده و عدۀ زیادی را کشته و جمع کثیری را زخمی و مجروح نمودند و هر دوی آنها در یک مکان به شهادت رسیدند.[۳]
محقق شوشتری در مورد منبع ملحق شدن سعد به لشکر امام حسین(ع) و اینکه وی و برادرش از خوارج بودند تردید کرده است. تستری بر این باور است رویکرد خوارج نسبت به یاری دادن حکومت‌ها منفی بوده و با توجه به شعار معروف خوارج -«لا حُکْمَ الَّا لِلَّهِ»-، بعید است که به یاری امام حسین(ع) رفته باشند.[۴]
در گزارش دیگری نقل شده که سعد بعد از شهادت امام(ع) با شنیدن صدای ضجه و ناله زنان، به سوی سپاه عمرسعد حمله کرده و به شهادت رسید.[۵]
شهادت در جنگ صفین
در مقابل گزارش بالا،
پانویس
الگوی پانویس غیرفعال شده است. لطفا از الگوی پانوشت استفاده شود
منابع
- امین عاملی، سید محسن، اعیان الشیعة، بیروت، دارالتعارف، ۱۴۲۱ ق.
- تستری، محمدتقی، قاموس الرجال، قم، مؤسسه نشر الاسلامی، ۱۴۱۴ق.
- حسینی حائری شیرازی، عبدالمجید بن محمدرضا، ذخیرة الدارین فیما یتعلق بمصائب الحسین علیه‌السلام و أصحابه، تحقیق باقر دُرْیاب نجفی، قم، زمزم هدایت، بی‌تا.
- سماوی، محمد بن طاهر، ابصار العین فی انصار الحسین علیه‌السلام، تحقیق محمد جعفر طبسی، [بی جا]، مرکز الدراسات الاسلامیة لحرس الثورة، ۱۳۷۷ش/۱۴۱۹ق.
- مامقانی، عبد الله، تنقیح المقال فی علم الرجال، نجف اشرف، مطبعة المرتضویه، بی‌تا.
- محلی، حمید بن احمد، الحدائق الوردیة فی مناقب الأئمة الزیدیة، تحقیق مرتضی بن زید محطوری، صنعا، مکتبه بدر، بی‌تا.
- ↑ الأمالی الخمیسیة(تسمیةمن قتل)، جزء اول، ص۱۷۲. ر. ک: الحدائق الوردیة، ص۱۲۲.
- ↑ حسینی حائری شیرازی، ذخیرة الدارین، زمزم هدایت، ص۴۵۶؛ رکـ: تستری، قاموس الرجال، ۱۴۱۴ق، ج۵، ص۲۸؛ امین، اعیان الشیعه، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۳۱۹؛ محلی، الحدائق الوردیة، صنعا، ج۱، ص۲۱۱؛ مامقانی، تنقیح المقال، مطبعة المرتضویة، ج۲، ص۱۲.
- ↑ سماوی، ابصار العین، ۱۴۱۹ق، ص۱۵۹ و ۲۲۲؛ حسینی حائری شیرازی، ذخیرة الدارین، زمزم هدایت، ص۴۵۶؛ رکـ: تستری، قاموس الرجال، ۱۴۱۴ق، ج۵، ص۲۸؛ امین، اعیان الشیعه، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۳۱۹؛ محلی، الحدائق الوردیة، صنعا، ج۱، ص۲۱۱؛ مامقانی، تنقیح المقال، مطبعة المرتضویة، ج۲، ص۱۲.
- ↑ تستری، قاموس الرجال، ۱۴۱۴ق، ج۵، ص۲۸.
- ↑ سماوی، ابصار العین، ۱۴۱۹ق، ص۱۵۹؛ امین، اعیان الشیعه، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۳۱۹.