مُسلم بن كَثیر اَزْدی، (شهادت ۶۱ق) ملقب به اَعْرَج از یاران امام حسین(ع) و شهدای کربلا. وی در جنگ جمل در سپاه امام علی(ع) مجروح شد. او همچنین از کوفیانی بود که به امام حسین(ع) نامه نوشت و او را به کوفه دعوت کرد. با ورود مسلم بن عقیل به کوفه، با او همراه شد و پس از شهادت مسلم، به کاروان امام حسین(ع) پیوست و روز عاشورا در حمله نخست به شهادت رسید.
نام و نسب
مسلم بن کثیر، از طایفه اَزْد است.[۱] نام او در زیارت منسوب به ناحیه مقدسه (غیر معروفه)، اسلم (اَلسَّلَامُ عَلَی أَسْلَمَ بْنِ کَثِیرٍ الْأَزْدِی)[۲] ذکر شده است. برخی احتمال داده‌اند که وی همان سلیمان بن کثیر است[۳] که در زیارت رجبیه امام حسین(ع) ذکر شده است (اَلسَّلَامُ عَلَی سُلَیمَانَ بْنِ کثِیرٍ).[۴] به گفته برخی معاصران به نقل از کتاب الاصابه، وی فرزند کثیر بن قلیب صدفی ازدی اعرج کوفی بوده است و پیامبر اکرم(ص) را درک کرد، در فتح مصر نیز حاضر شد.[۵] ولی بر اساس پژوهش‌های انجام شده، این مطالب مربوط به پدر او، کثیر اعرجْ است؛ نه مسلم.[۶]
گفته شده وی از تابعین[۷] و از یاران امام علی(ع) بود. در جنگ جمل حضور یافت و چون در این جنگ توسط عمرو بن ضَبّه تمیمی از ناحیه پا آسیب دید[۸] و فلج شد «اعرج» لقب گرفت.[۹]
واقعه کربلا
مسلم از کسانی است که به امام(ع) نامه نوشت و او را به کوفه دعوت کرد. او مسلم بن عقیل را در کوفه یاری کرد و پس از تنها ماندن مسلم بن عقیل، از کوفه خارج شد.[۱۰] برخی معتقدند وی در هنگام ورود امام حسین به کربلا به حضرت ملحق شد.[۱۱] و در حمله نخست روز عاشورا به شهادت رسید.[۱۲]
پانویس
- ↑ ابن رسان، تسمیة من قتل مع الحسین، ۱۴۰۶ق، ص۳۰.
- ↑ ابن طاووس، الاقبال بالاعمال الحسنه، ۱۳۷۶ش، ج۳، ص۷۹.
- ↑ محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۴۱۷ق، ص۲۳۰.
- ↑ ابن طاووس، الاقبال بالاعمال الحسنه، ۱۳۷۶ش، ج۳، ص۳۴۶.
- ↑ مامقانی، تنقیح المقال، نجف، ج۳، ص۲۱۵.
- ↑ ابن حجر عسقلانی، الاصابة، بیروت، ج۵، ص۴۷۵.
- ↑ سماوی، ابصارالعین، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۱۸۵.
- ↑ محلاتی، فرسان الهیجاء، ۱۳۸۹ش، ج۱، ص۳۶.
- ↑ سماوی، ابصارالعین، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۱۸۵.
- ↑ آلکلیددار، مدینة الحسین علیه‌السلام، ج۱، ص۶۰
- ↑ سماوی، ابصارالعین، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۱۶۵.
- ↑ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب علیهم‌السلام، نشر علامه، ج۳، ص۲۶۰؛ سماوی، ابصارالعین، ۱۴۱۹ق ، ص۱۱۶.
یادداشت
منابع
- ابن شهر آشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابی طالب علیهم‌السلام، قم، نشر علامه، بی‌تا.
- ابن رسان، فضیل، تسمیة من قتل مع الحسین علیه السلام، تحقیق محمدرضا حسینی جلالی، قم، مؤسسة آل البیت لإحیاء التراث، ۱۴۰۶ق.
- سماوی، محمد بن طاهر، ابصار العین فی انصار الحسین، قم، دانشگاه شهید محلاتی، چاپ اول، ۱۴۱۹ق.
- طوسی، محمد بن حسن، رجال الطوسی، محقق قیومی اصفهانی، دفتر انتشارات اسلامی، قم، ۱۳۷۳ش.
- ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابه فی تمییز الصحابه، محقق عبدالموجود عادل احمد، بیروت، دارالکتب العلمیه منشورات محمد علی بیضون، بی‌تا.
- مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال فی علم الرجال، چاپ سنگی، نجف، ۱۳۴۹-۱۳۵۲ش.
- محلاتی، ذبیح الله، فرسان الهیجاء، مصحح حامد فدوی اردستانی، تهران، نشر مرتضوی، ۱۳۸۹ش.
- مقرم، عبدالرزاق، مقتل الحسین علیه‌السلام، مؤسسه الخرسان للمطبوعات و نشر، بیروت.
- ابن طاووس، علی بن موسی، الإقبال بالأعمال الحسنة، محقق جواد قیومی اصفهانی، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، ۱۳۷۶ش.