دعای سحر

دعای سحر

اطلاعات دعا و زیارت
نام‌های دیگر	دعای بهاء • دعای مباهله
صادره از	امام محمد باقر(ع)
راوی	امام رضا(ع)
منابع شیعی	اقبال الاعمال • زاد المعاد • مفاتیح الجنان
تک‌نگاری‌ها	شرح دعای سحر (امام خمینی) • آفاق نیایش (آیت‌الله مظاهری) • شرح دعای سحر (محمدصالح حائری مازندرانی)
زمان	سحرهای ماه رمضان • روز مباهله (۲۴ ذی‌الحجه)
دعاها و زیارات مشهور
دعای توسل • دعای کمیل • دعای ندبه • دعای سمات • دعای فرج • دعای ابوحمزه ثمالی • زیارت عاشورا • زیارت جامعه کبیره • زیارت وارث • زیارت امین‌الله • زیارت اربعین

دعای سَحَر عنوانی عام برای دعاهایی است که در سحرهای ماه رمضان خوانده می‌شود. مشهورترین آن‌ها دعایی است که امام رضا(ع) از امام باقر(ع) نقل کرده و با عبارت «اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک مِنْ بَهَائِک بِأَبْهَاهُ وَ کلُّ بَهَائِک بَهِی» آغاز می‌شود. این دعا در منابع قدیمی از جمله اقبال الأعمال آمده و شیعیان آن را در سحرهای ماه رمضان می‌خوانند. شرح‌هایی بر دعای سحر نوشته شده که «شرح دعای سحر» نوشته امام خمینی از جمله آن‌ها است. این دعا به دعای مباهله و دعای بهاء نیز مشهور است.

سند

دعای سحر عنوان عام دعاهایی است که در سحرهای ماه رمضان خوانده می‌شود. مشهورترین دعای سحر، دعایی است که امام رضا(ع) از امام باقر(ع) نقل کرده است و سید بن طاووس در اقبال الاعمال سند این دعا را از طریق شیخ طوسی به علی بن حسن فضال و ابن ابی‌قرّه رسانده و در ضمن اعمال سحرهای ماه رمضان آورده است. همچنین مجلسی در زاد المعاد و شیخ عباس قمی در مفاتیح الجنان دعای سحر را نقل کرده‌اند.

جایگاه دعای سحر

ایوب بن یقطین نامه‌ای به امام رضا(ع) نوشت و از او خواست که درستی این دعا را بیان کند. امام به او نوشت:

آری این دعا، دعای امام باقر(ع) در سحرهای ماه رمضان است. پدرم از جدش امام باقر نقل کرد که: «اسم اعظم خداوند، در این دعاست. پس هرگاه دعا کردید، در دعا بکوشید؛ چرا که از دانش نهفته است و آن را جز از اهلش، از دیگران پنهان بدارید. منافقان، تکذیب‌کنندگان و منکِران اهل آن نیستند و این دعای مباهله است.

زمان قرائت

سید قاسم موسوی قهار که دعای سحر با صدای او حدود چهار دهه از رادیو و تلویزیون جمهوری اسلامی ایران پخش شد.

براساس روایت امام رضا(ع) زمان قرائت این دعا سحرهای ماه رمضان است و شیعیان این دعا را به‌صورت فردی در سحرهای این ماه می‌خوانند و در سحرهای ماه رمضان این دعا از رادیو و تلویزیون ایران پخش می‌شود.

دعای سحر توسط افراد مختلف خوانده شده که نوای سید جواد ذبیحی و سید قاسم موسوی قهار از شهرت بسیاری برخوردار است.

مضامین

فرازی از دعای سحر:
«اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک مِنْ عِزَّتِک بِأَعَزِّهَا وَ کلُّ عِزَّتِک عَزِیزَةٌ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک بِعِزَّتِک کلِّهَا اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک مِنْ مَشِیتِک بِأَمْضَاهَا وَ کلُّ مَشِیتِک مَاضِیةٌ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک بِمَشِیتِک کلِّهَا اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک مِنْ قُدْرَتِک بِالْقُدْرَةِ الَّتِی اسْتَطَلْتَ بِهَا عَلَی کلِّ شَیءٍ وَ کلُّ قُدْرَتِک مُسْتَطِیلَةٌ.»

سید بن طاووس، اقبال الاعمال، ۱۴۱۷ق، ص۳۴۵.

دعای سحر در ۲۳ بند با عبارت «اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک» شروع می‌شود و از خداوند به حق زیبایی، جمال، جلال، عظمت، نور، رحمت، سخنان، کمال، اسماء، عزّت، مشیت، قدرت، علم، قول، خواسته‌ها، مراتب شرف، سلطنت، فرمانروایی، مقام بلند، احسان قدیم، آیات و شأن و جبروت او درخواست می‌کند. و سپس می‌گوید: پروردگارا، از تو درخواست می‌کنم به آنچه که هرگاه از تو به آن طلب کنم اجابتم می‌کنی، پس‌ای خدا، اجابتم کن. و در پایان دعا آمده است: «آنگاه هر حاجت داری از خدا بخواه،که به‌یقین برآورده خواهد شد».

شرح‌ها

شرح دعای سحر امام خمینی

برای دعای سحر شرح‌هایی نوشته شده است. امام خمینی در سن ۲۷ سالگی این دعا را شرح کرد. عالمان و بزرگان دیگری نیز به شرح این دعا پرداخته‌اند:

1. شرح دعای سحر، محمدصالح حائری مازندرانی
2. شرح دعای سحر، محمد بن سلیمان تنکابنی
3. شرح دعای سحر، مولی هدایت الله بن محمدحسین آشتیانی، به زبان فارسی
4. شرح دعای سحر، امام خمینی
5. آفاق نیایش، آیت‌الله مظاهری
6. معارف الهی، احمد زمردیان

تشابه با دعای مباهله

در روز مباهله (روز ۲۴ ذی‌الحجه) دعایی به نام دعای مباهله نقل شده است که شبیه دعای سحر است، ولی تفاوت‌هایی دارد و مقداری از این دعا بیشتر است. سید بن طاووس معتقد است دعای سحر همان دعای مباهله است.

سوء استفاده بهائیت

بهائیان درباره این دعا تأویلاتی آورده‌اند که مقبول نظر شیعیان نیست و با فرهنگ اسلامی سازگاری ندارد.

متن و ترجمه دعای سحر

اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک مِنْ بَهَائِک بِأَبْهَاهُ وَ کلُّ بَهَائِک بَهِی اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک بِبَهَائِک کلِّهِ

خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق زیباترین مرتبه از زیبایی‌ات و همه مراتب زیبایی‌ات که زیباست. خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق همه مراتب زیبایی‌ات

اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک مِنْ جَمَالِک بِأَجْمَلِهِ وَ کلُّ جَمَالِک جَمِیلٌ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک بِجَمَالِک کلِّهِ

خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق نیکوترین مرتبه از جمالت و همه مراتب جمال تو نیکوست. خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق همه مراتب جمالت

اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک مِنْ جَلالِک بِأَجَلِّهِ وَ کلُّ جَلالِک جَلِیلٌ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک بِجَلالِک کلِّهِ

خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق برجسته‌ترین مرتبه از جلالت و همه مراتب جلال تو برجسته است. خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق همه مراتب جلالت

اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک مِنْ عَظَمَتِک بِأَعْظَمِهَا وَ کلُّ عَظَمَتِک عَظِیمَةٌ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک بِعَظَمَتِک کلِّهَا

خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق بالاترین مرتبه از عظمتت و همه مراتب عظمتت عظیم است. خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق همه مراتب عظمتت

اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک مِنْ نُورِک بِأَنْوَرِهِ وَ کلُّ نُورِک نَیرٌ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک بِنُورِک کلِّهِ

خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق نورانی‌ترین مرتبه از نورت و همه مراتب نور تو نورانی است. خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق همه مراتب نورت

اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک مِنْ رَحْمَتِک بِأَوْسَعِهَا وَ کلُّ رَحْمَتِک وَاسِعَةٌ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک بِرَحْمَتِک کلِّهَا

خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق گسترده‌ترین مرتبه از رحمتت، و همه مراتب رحمتت گسترده است. خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق همه مراتب رحمتت

اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک مِنْ کلِمَاتِک بِأَتَمِّهَا وَ کلُّ کلِمَاتِک تَامَّةٌ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک بِکلِمَاتِک کلِّهَا

خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق کامل‌ترین مرتبه از مراتب کلمات و همه مراتب کلماتت کامل است، خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق همه مراتب کلماتت

اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک مِنْ کمَالِک بِأَکمَلِهِ وَ کلُّ کمَالِک کامِلٌ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک بِکمَالِک کلِّهِ

خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق کامل‌ترین مرتبه از کمالت و همه مراتب کمالت کامل است، خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق همه مراتب کمالت

اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک مِنْ أَسْمَائِک بِأَکبَرِهَا وَ کلُّ أَسْمَائِک کبِیرَةٌ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک بِأَسْمَائِک کلِّهَا

خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق بزرگ‌ترین مرتبه از نام‌هایت و همه مراتب نام‌هایت بزرگ است، خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق همه مراتب نام‌هایت

اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک مِنْ عِزَّتِک بِأَعَزِّهَا وَ کلُّ عِزَّتِک عَزِیزَةٌ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک بِعِزَّتِک کلِّهَا

خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق عزیزترین مرتبه از عزّتت و همه مراتب عزّتت عزیز است، خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق همه مراتب عزتت

اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک مِنْ مَشِیتِک بِأَمْضَاهَا وَ کلُّ مَشِیتِک مَاضِیةٌ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک بِمَشِیتِک کلِّهَا

خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق نافذترین مرتبه اراده‌ات و همه مراتب اراده‌ات نافذ است. خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق همه مراتب اراده‌ات

اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک مِنْ قُدْرَتِک بِالْقُدْرَةِ الَّتِی اسْتَطَلْتَ بِهَا عَلَی کلِّ شَیءٍ وَ کلُّ قُدْرَتِک مُسْتَطِیلَةٌ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک بِقُدْرَتِک کلِّهَا

خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق قدرتت که بر همه موجودات احاطه دارد و همه قدرتت بر تمام موجودات احاطه دارد، خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق همه مراتب قدرتت

اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک مِنْ عِلْمِک بِأَنْفَذِهِ وَ کلُّ عِلْمِک نَافِذٌ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک بِعِلْمِک کلِّهِ

خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق نافذترین مرتبه از مراتب علمت و همه مراتب علمت نافذ است، خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق همه مراتب علمت

اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک مِنْ قَوْلِک بِأَرْضَاهُ وَ کلُّ قَوْلِک رَضِی اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک بِقَوْلِک کلِّهِ

خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق پسندیده‌ترین مرتبه از گفتارت، و همه مراتب گفتار تو پسندیده است. خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق همه مراتب گفتارت

اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک مِنْ مَسَائِلِک بِأَحَبِّهَا إِلَیک وَ کلُّهَا [وَ کلُّ مَسَائِلِک] إِلَیک حَبِیبَةٌ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک بِمَسَائِلِک کلِّهَا

خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق محبوب‌ترین مرتبه از خواسته‌هایت نزد تو، و همه مراتب خواسته‌هایت محبوب است. خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق همه مراتب خواسته‌هایت

اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک مِنْ شَرَفِک بِأَشْرَفِهِ وَ کلُّ شَرَفِک شَرِیفٌ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک بِشَرَفِک کلِّهِ

خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق شریف‌ترین مرتبه از شرفت و همه مراتب شرف تو شریف است، خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق همه مراتب شرفت

اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک مِنْ سُلْطَانِک بِأَدْوَمِهِ وَ کلُّ سُلْطَانِک دَائِمٌ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک بِسُلْطَانِک کلِّهِ

خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق پایدارترین مرتبه از سلطنتت و همه مراتب سلطنت تو پایدار است. خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق مراتب سلطنتت

اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک مِنْ مُلْکک بِأَفْخَرِهِ وَ کلُّ مُلْکک فَاخِرٌ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک بِمُلْکک کلِّهِ

خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق باافتخارترین مرتبه از فرمانروایی‌ات و همه مراتب فرمانروایی‌ات با افتخار است، خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق همه مراتب فرمانروایی‌ات

اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک مِنْ عُلُوِّک بِأَعْلاهُ وَ کلُّ عُلُوِّک عَالٍ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک بِعُلُوِّک کلِّهِ

خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق برترین مرتبه از برتری‌ات و همه مراتب برتری‌ات برتر است، خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق همه مراتب برتری‌ات

اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک مِنْ مَنِّک بِأَقْدَمِهِ وَ کلُّ مَنِّک قَدِیمٌ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک بِمَنِّک کلِّهِ

خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق دیرینه‌ترین مرتبه از کرمت، و همه مراتب کرمت دیرینه است، خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق همه مراتب کرمت

اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک مِنْ آیاتِک بِأَکرَمِهَا وَ کلُّ آیاتِک کرِیمَةٌ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک بِآیاتِک کلِّهَا

خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق گرامی‌ترین مرتبه از نشانه‌هایت، و همه مراتب نشانه‌هایت گرامی است. خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق همه مراتب نشانه‌هایت

اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک بِمَا أَنْتَ فِیهِ مِنَ الشَّأْنِ وَ الْجَبَرُوتِ وَ أَسْأَلُک بِکلِّ شَأْنٍ وَحْدَهُ وَ جَبَرُوتٍ وَحْدَهَا

خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق آنچه از جاه و جبروت که در آنی و از تو می‌خواهم به حق هر جاه به تنهایی و به حق هر جبروت به تنهایی

اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک بِمَا تُجِیبُنِی [بِهِ] حِینَ أَسْأَلُک فَأَجِبْنِی یا اللَّهُ.

خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق آنچه اجابت می‌کنی مرا به آن هنگامی که از تو درخواست می‌کنم پس مرا اجابت کن ای خدا.

پیوند به بیرون

• قرائت دعای سحر