اصل الشیعة و اصولها (کتاب)

مقاله نامزد خوبیدگی
از ویکی شیعه
(تغییرمسیر از اصل‌ الشیعه)
اصل الشیعه و اصولها
اطلاعات کتاب
نویسندهمحمدحسین کاشف‌الغطاء
موضوعتاریخ و اعتقادات شیعه
زبانعربی
تعداد جلدیک
ترجمه به دیگر زبان‌هافارسی، انگلیسی، فرانسوی، هندی، چینی...
اطلاعات نشر
ناشرمؤسسة الاعلمی للمطبوعات
محل نشربیروت
تاریخ نشر۱۴۱۶ق
ترجمه فارسی
نام کتابآیین ما
مترجمناصر مکارم شیرازی
مشخصات نشر۱۳۴۶ش انتشارات امام علی
نسخه الکترونیکیhttps://hz.turathalanbiaa.com/public/3436.pdf


اَصْلُ الشّیعَة وَ اُصولُها، کتابی تاریخی، کلامی، در معرفی تاریخ و اعتقادات شیعه نوشته محمدحسین کاشف‌الغطا (درگذشت: ۱۳۷۳ق). این کتاب با هدف رد تهمت‌ها و برطرف کردن تصورات اشتباه اهل‌سنت درباره شیعه و نیز ایجاد وحدت مسلمانان نگاشته شده است. ذکر نظرات مورد اتفاق علمای شیعه، اختصار و روان بودن، از ویژگی‌های این کتاب به شمار رفته است.

کتاب اصل الشیعه و اصولها، مورد استقبال و تحسن مستشرقان قرار گرفته است و در کشورهای مختلفی همچون عراق، لبنان، مصر و ایران چاپ شد. همچنین این کتاب به زبان‌های مختلفی همچون فارسی، انگلیسی و فرانسوی ترجمه شده است. آیت‌الله مکارم شیرازی از مراجع تقلید شیعه این کتاب را با نام آیین ما به زبان فارسی ترجمه کرده است.

نویسنده

کتاب اصل الشیعه و اصولها اثر محمدحسین کاشف‌الغطاء (۱۲۹۴–۱۳۷۳ق) از مراجع تقلید شیعه در نجف است.[۱] او را در علوم فقه، اصول، کلام، حدیث، رجال، درایه، تفسیر متخصص می‌دانند.[۲]

کاشف‌الغطاء جامعه مسلمانان را نیازمند وحدت می‌دانست و با اقداماتی که دشمنی و کینه را بین مسلمانان برمی‌انگیخت به شدت مخالف بود.[۳]

توصیف و جایگاه

کتاب اصل الشیعه و اصولها، کتابی تاریخی و کلامی[۴] است که در جهت دفاع از مذهب شیعه[۵] و بیان اعتقادات شیعه درباره اصول و فروع دین تألیف شده است.[۶] این کتاب را مهمترین اثر مکتوب کاشف‌الغطاء می‌دانند.[۷]

آیت‌الله مکارم شیرازی، مترجم فارسی کتاب اصل الشیعه و اصولها، معتقد است که این کتاب تصورات اشتباه درباره شیعه را از بین برده و اعتقادات شیعه را به طور صحیح ارائه کرده است.[۸] احمد زکی پاشا، پژوهشگر مصری، این کتاب را عاملی مؤثر در ایجاد وحدت اسلامی می‌کند.[۹] به نوشته آیت‌الله مکارم، این کتاب مورد توجه و تقدیر دانشمندان و مستشرقان نیز قرار گرفته است.[۱۰]

به گفته نویسنده، در این کتاب موضوعاتی به عنوان اعتقادات شیعه مطرح شده است که مورد پذیرش همه علمای شیعه بوده است.[۱۱] از دیگر ویژگی‌های این کتاب، رعایت اختصار، ساده‌نویسی، واضح بودن عبارات و استفاده از مطالب مسلم شمرده شده است.[۱۲] تجدید چاپ کتاب اصل الشیعه و اصولها در کشورهای مختلف اسلامی را نتیجه استقبال گسترده از این کتاب می‌دانند.[۱۳]

انگیزه تألیف

کاشف‌الغطاء، کتاب اصل الشیعه و اصولها را برای برطرف کردن جهل مسلمانان نسبت به یکدیگر و ممانعت از بروز دشمنی بین آنها، تألیف کرده است.[۱۴] او در مقدمه کتاب اصل الشیعه و اصول‌ها، انگیزه تألیف این کتاب را بی‌اطلاعی علما و عوام اهل‌سنت از حقیقت شیعه و تصورات اشتباه آنها درباره این مذهب، عنوان کرده است.[۱۵] وی از طریق دانشجویان عراقی که به مصر، سوریه و برخی مناطق عراق سفر کرده و با علما و عوام اهل‌سنت این مناطق دیدار داشتند، باخبر شده بود که آنها شیعیان را مسلمان ندانسته و مذهب شیعه را ساخته دست دشمنان اسلام می‌دانند.[۱۶] همچنین با مطالعه کتاب فجر الاسلام، نوشته احمد امین، نویسنده مصری (درگذشت: ۱۳۷۳ق) متوجه شده بود که آنها مذهب شیعه را به عنوان پایگاهی برای حمله به اسلام و نابودی آن معرفی می‌کنند.[۱۷]

محتوا

محمدحسین کاشف‌الغطاء در کتاب اصل الشعیه و اصولها، پس از ذکر اتهاماتی که به شیعه نسبت داده شده است اقدام به رد آنها می‌کند.[۱۸] وی مطالب اصلی کتاب را در دو بخش ارائه می‌کند؛ بخش اول شامل تاریخ پیدایش و گسترش شیعه است و بخش دوم شامل بیان اصول و فروع عقائد آن.[۱۹] کاشف‌الغطاء در خاتمه کتاب به دو موضوع «بداء» و «تقیه» به طور جداگانه پرداخته و به شبهات مطرح شده درباره آنها پاسخ داده است.[۲۰]

برخی از موضوعاتی که در این کتاب به آنها پرداخته شده است به شرح ذیل است:[۲۱]

کتاب آیین ما ترجمه اصل الشیعه و اصولها اثر آیت‌الله مکارم شیرازی

نشر و ترجمه

کتاب اصل الشیعة و اصولها برای اولین بار توسط عبدالرزاق حسینی بغدادی به چاپ رسید.[۲۲] این کتاب در شهرهای مختلفی همچون صیدا (۱۳۵۱ق)،[۲۳] نجف، بغداد، قاهره، بیروت[۲۴] و قم به چاپ رسیده است.[۲۵] همچنین این کتاب به عنوان بخشی از آثار کلامی محمدحسین کاشف‌الغطاء در موسوعة الامام محمدالحسین آل کاشف‌الغطاء توسط پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شده است.[۲۶] برخی از چاپ‌های این کتاب با تحقیق افرادی همچون علاء آل‌جعفر،[۲۷] محمدجعفر شمس‌الدین و حسن اسماعیل همراه شده است.[۲۸]

کتاب اصل الشیعه و اصولها به زبان‌های مختلفی همچون فارسی، هندی،[۲۹] فرانسوی،[۳۰] انگلیسی و چینی ترجمه شده است.[۳۱] کتاب آیین ما، ترجمه‌ فارسی این کتاب به همراه توضیحاتی به قلم آیت‌الله مکارم شیرازی است که در سال ۱۳۴۶ش به چاپ رسید.[۳۲] ریشه شیعه و پایه‌های آن، نام ترجمه دیگر این کتاب به زبان فارسی است که علیرضا خسروانی (حکیم خسروانی) آن‌را نگاشته است.[۳۳]

پانویس

  1. «شیخ محمد حسین کاشف‌الغطاء؛ فقیه نواندیش و مجتهد تقریبی»، وبگاه مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی.
  2. مدرس تبریزی، ریحانه الادب، ۱۳۶۹ش، ج۵، ص۲۷.
  3. ساعدی، «مقدمه»، در تحریر المجله، ص۶۴-۶۸.
  4. «محمدحسین کاشف‌الغطاء»، وبگاه مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی.
  5. علامه عسکری، «مقدمه»، ص۱۱.
  6. آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۱۶۸.
  7. «زندگی نامه علامه کاشف الغطاء و معرفی آثار کلامی ایشان»، وبگاه مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی.
  8. مکارم شیرازی، آیین ما، ۱۳۸۸ش، ص ۱۸.
  9. مکارم شیرازی، آیین ما، ۱۳۸۸ش، ص۲۴.
  10. مکارم شیرازی، آیین ما، ۱۳۸۸ش، ص ۲۱.
  11. کاشف‌الغطاء، اصل الشیعة و اصولها، ۱۴۱۳ق، ص۴۳.
  12. «زندگی نامه علامه کاشف الغطاء و معرفی آثار کلامی ایشان»، وبگاه مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی.
  13. غروی، «قصة کتاب اصل الشیعه و اصولها»، ص۶۵-۶۷.
  14. کاشف‌الغطاء، اصل الشیعة و اصولها، ۱۴۱۳ق، ص۲۲.
  15. کاشف‌الغطاء، اصل الشیعة و اصولها، ۱۴۱۳ق، ص۱۷-۲۱.
  16. کاشف‌الغطاء، اصل الشیعة و اصولها، ۱۴۱۳ق، ص۱۷-۲۲.
  17. کاشف‌الغطاء، اصل الشیعة و اصولها، ۱۴۱۳ق، ص۱۹-۲۰.
  18. کاشف‌الغطاء، اصل الشیعة و اصولها، ۱۴۱۳ق، ص۱۷-۴۳.
  19. کاشف‌الغطاء، اصل الشیعة و اصولها، ۱۴۱۳ق، ص۴۴.
  20. کاشف‌الغطاء، اصل الشیعة و اصولها، ۱۴۱۳ق، ص۱۵۱-۱۵۷.
  21. کاشف الغطاء، اصل الشیعة و اصولها، ۱۴۱۳ق، ص۱۷-۱۵۷.
  22. غروی، «قصة کتاب اصل الشیعه و اصولها»، ص۶۵.
  23. آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ج۲، ص۱۶۸.
  24. ساعدی، «مقدمه»، در تحریر المجله، ص۷۵.
  25. مؤسسه امام علی، «مقدمه»، ص۴.
  26. «رونمایی از موسوعه ۱۳ جلدی علامه محمدحسین کاشف الغطاء»، وبگاه اجتهاد.
  27. مؤسسه امام علی، «مقدمه»، ص۴.
  28. «اصل الشیعه و اصولها: مقارنه مع المذاهب الاربعه»، وبگاه vista.
  29. ساعدی، «مقدمه»، در تحریر المجله، ص۷۵.
  30. «اصل الشیعه و اصولها به زبان فرانسوی»، وبگاه vista.
  31. «کتاب "اصل الشیعه و اصولها" به انگلیسی و چینی ترجمه شد»، وبگاه خبرگزاری رسمی حوزه.
  32. مکارم شیرازی، آیین ما، ۱۳۸۸ش، ص ۱۹.
  33. «اصلاح و حوزه نجف در نیمه اول قرن چهاردهم هجری»، وبگاه کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران.

منابع