مدرسه علمیه رضویه (قم)

مدرسه علمیه رضویه

اطلاعات اوليه
تأسیس	پیش از قرن هفتم
کاربری	آموزشی • خوابگاه
مشخصات
وضعیت	فعال
امکانات	کتابخانه • مسجد • حجره
معماری
بازسازی	حاکم قم در ۱۰۹۴ق سید حسن صابونی در اوایل دوره ناصری آیت‌الله بروجردی در ۱۳۷۶ق

مدرسه علمیه رضویه از مدارس قدیمی قم، واقع در محله بازار کهنه قم. گفته شده امام رضا(ع) در سفر به طوس، مدتی در قم و در این مکان اقامت گزید که بعدها به «رضویه» شهرت یافت. این مدرسه، امروزه از مدارس فعال حوزه علمیه قم است.

تاریخچه

از تاریخ بنای مدرسه رضویه، اطلاعی در دست نیست؛ اما نقل شده که امام هشتم در سفر به طوس، مدتی را در این محله (اکنون به محله شاه خراسان شهرت دارد) اقامت داشت و پس از مشرف شدن امام در این مکان، مدرسه و مسجد ساختند. مشهور است که امام هشتم، با آب چاهی که اکنون در حیاط مدرسه موجود است، وضو گرفت و غسل کرد.

نام دیگر مدرسه

مدرسه رضویه را «مأموریه» نیز می‌نامند، چون استقبال‌کنندگان امام، هر کدام از او دعوت می‌کردند تا در خانه آنان فرود آید. امام در پاسخ دعوت آنان می‌گفت: «ناقَتی مأمورَة» یعنی: این شتر، مأمور است و هر کجا خُفت، آنجا فرود می‌آییم.

فهرست نسخ خطی کتابخانه مدرسه رضویه قم

تعمیرات

بنای اصلی مدرسه رضویه که تا قرن هفتم برقرار بود، به‌طور کلی از بین رفته و این مکان، تجدید بنا و قسمتی از آن جزو خیابان شده است. کهن‌ترین قسمت مدرسه، سردر شمالی آن است که از دوره صفویه بر جای مانده است. در دو جانب این سردر، طاق‌نمایی است که در بالای آن، سنگ‌نوشته‌ای کوچک نصب است و خبر از تاریخ تعمیر آن را در سال ۱۰۹۴ق می‌دهد.کاظمی مدیر مدرسه رضویه گفته که تاریخ دقیق تأسیس این مدرسه مشخص نیست، اما با حروف ابجد روی سنگی که پشت درب مدرسه قرار دارد، تعمیر آن به چهارصد و پنجاه سال قبل برمی‌گردد. گفته شده این مدرسه، در آن سال از سوی حاکم قم، آباد شد و در اوایل دوره ناصری هم به‌دست سید حسن صابونی مرمت گردید. پس از آن، سال‌ها مخروبه و بدون استفاده بود تا اینکه در زمان آیت‌الله بروجردی در سال ۱۳۷۶ق به‌صورت اساسی، تعمیر شد.

وضعیت امروزی

مدرسه رضویه در ابتدای خیابان آذر(طالقانی) در تقاطع با خیابان عمار یاسر قرار دارد و افرادی چون شیخ عبدالجواد سدهی، سیدحسین بدلا، آیت‌الله مشکینی، آیت‌الله بهاءالدینی ، سید محمدعلی موسوی درچه‌ای(فرزند سید نصرالله درچه‌ای و از نوادگان دختری سید محمدباقر درچه‌ای)، سید محمود طالقانی،محمد عندلیب همدانی(ازا اساتید دروس خارج حوزه علمیه قم) ، حسن طارمی(از مدیران علمی دانشنامه جهان اسلام)، اکبر ترابی شهرضایی(درگذشت:۱۳۹۸ش)( از اساتید سطوح عالی حوزه علیمه قم) در این مدرسه درس خوانده‌ و یا سکونت داشته‌اند. این مدرسه، امروزه از مدارس فعال حوزه علمیه قم بوده و دارای حجرات متعدد، مسجد(خارج از مدرسه) و کتابخانه‌ای با کتب خطی و چاپی برای استفاده طلاب است. شیخ مهدی حکمی، محمدعلی شرعی(درگدذشت:۱۳۹۵ش)، احمد منتظری موحد(قمی)(درگذشت:۱۳۹۹ش)، علی‌اکبر مسعودی خمینی و مهدی حائری تهرانی پیش از انقلاب اسلامی ایران و پس از آن در مدیریت و تعمیرات و تولیت مدرسه نقش داشته‌اند. سیّد محمّد شریف حسینی به مدّت ۶۰سال در کتابخانه مدرسه رضویه مسئوولیت داشت و در اوائل دهه ۱۳۹۰ شمسی از دنیا رفت.