مُصَلای قُدس قم محل برگزاری نماز جمعه شهر قم است که ظرفیت ۲۵ هزار نمازگزار را دارد. در سال ۱۳۵۸ش، زمین مصلا وقف شد و در سال ۱۳۶۶ش به بهره‌برداری رسید. مصلای قدس در سال ۱۳۸۶ش برای بازسازی تعطیل شد و در سال ۱۳۹۵ش مجددا به بهره‌برداری رسید. برنامه‌های مختلف مذهبی و فرهنگی در این مکان برگزار می‌شود که مراسم احیای شب قدر و میزبانی از زائران اربعین از جمله آنها است.

مصلای قدس قم
اطلاعات اوليه
تأسیسسال ۱۳۶۶ش
کاربریمحل برگزاری نماز جمعه و دیگر برنامه‌های مذهبی-فرهنگی
مکانقم
نام‌های دیگرمصلای قم
مشخصات
ظرفیت۲۵ هزار نمازگزار
مساحت۲۵ هزار متر مربع
وضعیتفعال
امکاناتکتابخانه آیت‌الله مشکینی
معماری
بازسازیسال ۱۳۸۶-۱۳۹۵ش

در زمان تعطیلی مصلای قدس و با طولانی شدن فرایند بازسازی، شایعه‌ای مبنی بر غصبی بودن مکان مصلا مطرح شد. مسئولان وقت، غصبی بودن مکان مصلا را رد کرده و هدف از طرح چنین شایعاتی را، کم‌رنگ‌کردن حضور مردم در نماز جمعه دانسته‌ و حضور علما و اقامه نماز در آن را نشانه مشروع بودن مکان مصلا بیان کردند.

موقعیت و جایگاه

مصلای قدس قم محل برگزاری نماز جمعه و مراسم‌های فرهنگی در شهر قم است.[۱]

مصلای قم از قدیمی‌ترین مصلاهای ایران[۲] و بزرگ‌ترین مکان سرپوشیده در قم دانسته شده[۳] که مساحت آن ۲۵ هزار متر مربع است.[۴] این مکان گنجایش بیش از ۲۵ هزار نمازگزار را دارد.[۵]

در این مکان، کتابخانه‌ای با نام آیت‌الله مشکینی دایر شده است.[۶]

 
کتابخانه آیت الله مشکینی مصلای قدس قم

تأسیس

در سال ۱۳۵۸ش، زمینی به مساحت ۱۵ هزار متر مربع توسط سید حسن و سید حسین بکایی برای ساخت مصلا و برگزاری نماز جمعه، وقف شد.[۷] در سال ۱۳۶۶ش در حالی که ساختمان مصلا نیمه‌کاره بود، نماز جمعه قم در آن برگزار گردید.[۸] پیش از آن نماز جمعه در صحن اتابکی حرم حضرت معصومه(س)، مسجد اعظم، شبستان‌های حرم و در محوطه حیاط دبیرستان امام صادق(ع) برپا می‌شد.[۹]

بازسازی

مصلای قدس از سال ۱۳۸۶ش تعطیل شد و در سال ۱۳۹۵ش پس از بازسازی و انجام تعمیرات بازگشایی شد.[۱۰] مسئولان مربوطه دلیل آن را مقاوم‌سازی و مشکلات پارکینگ اعلام کردند.[۱۱] سید محمد سعیدی پس از بازگشایی مصلا علت تأخیر در آماده‌سازی آن را ساخت مصلایی در خور شأن شهر قم به‌عنوان پایتخت فرهنگی شیعه بیان کرد.[۱۲]

 
برگزاری نماز جمعه قم در مصلای قدس

در جریان بازسازی مصلای قدس ادعایی مبنی بر مالکیت بخشی از زمین مصلا از سوی فردی و غصبی بودن مکان مصلی مطرح شد.[۱۳] مسئول وقت نهاد نماز جمعه وجود چنین شخصی را انکار کرد.[۱۴] به گفته وی وقفنامه زمین موجود بوده و متولیان وقف نیز آن را تأیید کرده‌اند.[۱۵] به گفته آنان کسی سندی مبنی بر مالکیت حتی یک وجب از زمین مصلا ارائه نکرده است.[۱۶]

هدف از این نوع شایعات، کمرنگ کردن حضور مردم در نماز جمعه دانسته شده[۱۷] و اقامه کردن نماز در مصلای قدس توسط عالمان را، نشانه‌ای از مباح و مشروع بودن این مکان دانسته‌اند.[۱۸]

کاربری

کاربری مصلای قدس، به‌گفته محمدباقر ولدان، مدیر وقت آن، محدود به برگزاری نماز جمعه نیست[۱۹] و برنامه‌های مختلف فرهنگی نیز در آن برگزار می‌شود؛[۲۰] از جمله مراسم احیای شب قدر، دعای عرفه و حضور هیئات مذهبی،[۲۱] برگزاری نشست‌های سیاسی و همایش‌های فرهنگی و میزبانی از زائران اربعین از نقاط مختلف ایران و کشورهای دیگر[۲۲] و همچنین برنامه‌های مختلف هنری[۲۳] و برقراری نمایشگاه‌های کتاب.[۲۴]

بخشی از شبستان اصلی مصلای قدس قم در سال ۱۳۹۷ش به مسجد جمعه نامگذاری و برای اولین بار مراسم اعتکاف در مسجد جمعه برگزار شد.[۲۵]

پانویس

  1. «قم| برگزاری دوباره نماز جمعه قم در مصلی»، خبرگزاری تسنیم؛ «نمایش فیلم‌های جشنواره عمار در مصلی قدس قم»، سایت جشنواره مردمی عمار.
  2. «بازگشایی مصلی قدس قم بعد از ۹ سال»، خبرگزاری شبستان.
  3. «مصلی قم از مشکلات عدیده‌ای رنج می‌برد»، خبرگزاری تسنیم.
  4. «نگاهی به تاریخچه نمازجمعه شهر مقدس قم»، خبرگزاری رسمی حوزه.
  5. «نماز جمعه قم در مصلی قدس برگزار می‌شود»، خبرگزاری شبستان.
  6. «افتتاح کتابخانه تخصصی آیت‌الله مشکینی مصلای قم»، خبرگزاری رسمی حوزه.
  7. «نگاهی به تاریخچه نمازجمعه شهر مقدس قم»، خبرگزاری رسمی حوزه.
  8. «نماز جمعه قم از آغاز تاکنون»، خبرگزاری صدا و سیما.
  9. «نگاهی به تاریخچه نمازجمعه شهر مقدس قم»، خبرگزاری رسمی حوزه.
  10. «دلیل تعطیلی نمازجمعه قم در مصلای قدس چه بود؟»، باشگاه خبرنگاران جوان.
  11. «بازگشایی مصلی قدس قم بعد از ۹ سال»، خبرگزاری شبستان.
  12. «مصلای قدس قم دوباره میعاد نمازگزاران جمعه شد»، خبرگزاری تسنیم.
  13. «دست‌های استکبار پشت درهای مصلای قم/ جایزه ویژه برای مالک افسانه‌ای مصلا»، سایت قم نیوز.
  14. «شایعه مالکیت مصلی قدس یک نقشه استعماری است»، خبرگزاری شبستان.
  15. «کاربری مصلای قم هیچ‌گونه منع قانونی و شرعی ندارد/ پاسخ به شبهاتی درباره مصلای بزرگ قم»، خبرگزاری رسا.
  16. «دست‌های استکبار پشت درهای مصلای قم/ جایزه ویژه برای مالک افسانه‌ای مصلا»، سایت قم‌نیوز.
  17. «آیا زمین مصلای قم غصبی و متعلق به "یک خانم" است؟!»، خبرگزاری ابنا.
  18. «مصلای قدس قم دوباره میعاد نمازگزاران جمعه شد»، خبرگزاری تسنیم.
  19. «بازگشایی مصلی قدس قم بعد از ۹ سال»، خبرگزاری شبستان.
  20. «برگزاری دوباره نماز جمعه قم در مصلی»، خبرگزاری تسنیم.
  21. «بازگشایی مصلی قدس قم بعد از ۹ سال»، خبرگزاری شبستان.
  22. «مصلی قدس در راستای پیشبرد اهداف حوزه انقلابی فعالیت می‌کند»، خبرگزاری تسنیم.
  23. برای نمونه نگاه کنید به: «نمایش فیلم‌های جشنواره عمار در مصلی قدس قم»، سایت جشنواره مردمی عمار.
  24. برای نمونه نگاه کنید به: «نمایشگاه کتاب در مصلای قم دایر می‌شود»، خبرگزاری مهر.
  25. «بخشی از مصلای قدس قم به‌ عنوان مسجد جمعه نامگذاری شد»، خبرگزاری رسمی حوزه.

منابع