ابراهیم بن هاشم قمی
| از راویان و اصحاب امام جواد(ع) | |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| کنیه | ابواسحاق |
| محل تولد | کوفه |
| محل زندگی | کوفه • قم |
| خویشاوندان سرشناس | علی بن ابراهیم قمی(پسر) |
| مذهب | شیعه |
| صحابی | امام جواد(ع) |
| اطلاعات حدیثی | |
| راوی از معصوم | امام جواد(ع) |
| مشایخ | احمد بن ابی نصر بزنطی • حسن بن محبوب • حماد بن عیسی جهنی • حسین بن سعید اهوازی و ... |
| راویان از او | سعد بن عبدالله اشعری قمی • محمد بن حسن صفار قمی • عبدالله بن جعفر حمیری و ... |
| اعتبار | شیخ اجازه • ثقه |
| تعداد روایات | ۶،۴۱۴ |
| تألیفات | النوادر • القضاء لامیرالمؤمنین علیه‌السلام |
| سایر | نخستین کسی که احادیث کوفیان را در قم منتشر کرد • |
ابراهیم بن هاشم قمی، راوی شیعی از امام جواد علیه‌السلام و نخستین کسی که احادیث کوفیان را در قم منتشر کرد. وی پدر علی بن ابراهیم (نویسنده تفسیر قمی) است.
زندگی‌نامه
ابواسحاق ابراهیم بن هاشم کوفی قمی، فقیه و محدث قمی اصالتاً کوفی بود که در قم ساکن شد. او نخستین کسی بود که احادیث کوفیان را در قم منتشر کرد. وی پدر علی بن ابراهیم (نویسنده تفسیر قمی) است.[۱]
جایگاه علمی و روائی
وی فقیه، از مشایخ اجازه، راوی حدیث و از بزرگان شیعه بوده است.[۲] کَشّی وی را از یاران امام رضا(ع) و شاگرد یونس بن عبدالرحمان دانسته است اما نجاشی در این امر تردید دارد. آیت الله خوئی با استناد به اینکه ابراهیم بن هاشم هیچ روایتی از امام رضا(ع) و یونس نقل نکرده است، تردید نجاشی را بجا می‌داند، و می‌گوید که این امر منافاتی ندارد که وی امام رضا(ع) را دیده باشد. خوئی در ادامه می‌گوید که وی از امام جواد(ع) روایاتی را نقل کرده است.[۳]
به گزارش آیت الله خوئی نام وی در سند ۶،۴۱۴ روایت آمده و در میان راویان کسی به این اندازه روایت نقل نکرده است خویی همچنین او را ثقه می‌داند.[۴]
کتاب‌هایی از جمله النوادر، القضاء لامیرالمؤمنین علیه‌السلام به او منسوب است.[۵]
استادان و شاگردان
برخی از استادان و کسانی که وی از آنها روایت نقل کرده است عبارت‌اند از:[۶]
برخی از شاگردان و کسانی که از وی روایت کرده‌اند از این قرارند:[۷]
پانویس
- ↑ تفسیر القمی، مقدمة المصحح، ص۱۰؛ به نقل از الفهرست.
- ↑ مقدمة المصحح، تفسیر القمی، ص۱۰؛ به نقل از التنقیح.
- ↑ الخوئی، معجم رجال الحدیث، ج۱، ص۲۹۰.
- ↑ الخوئی، معجم رجال الحدیث، ج۱، ص۲۹۱.
- ↑ تفسیر القمی، مقدمة المصحح، ص۱۰؛ به نقل از الفهرست.
- ↑ الامین، اعیان الشیعة، ج۲، ص۲۳۶.
- ↑ الامین، اعیان الشیعة، ج۲، ص۲۳۶.
منابع
- الامین، السید محسن، اعیان الشیعة، ج۲، حققه واخرجه: حسن الامین، بیروت: دارالتعارف للمطبوعات، ۱۴۰۶ق-۱۹۸۶م.
- الخوئی، السید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، بی‌جا: ۱۴۱۳-۱۹۹۲م. (نسخه موجود در لوح فشرده مکتبة اهل البیت علیهم السلام، نسخه دوم، ۱۳۹۱ش).
- القمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، تصحیح وتعلیق وتقدیم: السید طیب الموسوی الجزائری، قم: مؤسسة‌دار الکتاب للطباعة والنشر، ۱۴۰۴ق.