مدرسه علمیه آخوند (همدان)

از ویکی شیعه
مدرسه علمیه آخوند
اطلاعات اوليه
بنيانگذارملا محمدحسین اردستانی
تأسیس۱۲۵۳ق
کاربریمدرسه • آموزشی
مکانهمدان
نام‌های دیگرمدرسه آخوند
حوزه علمیه آخوند همدانی
مشخصات
وضعیتفعال
شماره ثبت۲۴۲۶ در ۱ شهریور ۱۳۷۸ش
معماری
بازسازیسال ۱۳۲۳ش به‌همت ملاعلی معصومی همدانی


مدرسه علمیه آخوند مشهورترین مدرسه علمیه در شهر همدان است. این مدرسه، منسوب به ملا محمدحسین اردستانی است و پس از بازسازی به‌دست ملا علی معصومی همدانی، به «مدرسه آخوند» مشهور شد. مدرسه آخوند دارای کتابخانه‌ای است که به‌دلیل وجود نسخه‌های خطی شهرت دارد.

تاریخچه

مدرسه آخوند مربوط به دوره قاجار و مؤسس آن ملا محمدحسین اردستانی است[۱] که در سال ۱۲۵۳ق آن را ساخت.[۲] این مدرسه پس از آنکه بعد از سال‌ها به‌صورت خرابه درآمده بود،[۳] در سال ۱۳۲۳ش به‌همت ملاعلی معصومی همدانی مشهور به آخوند همدانی بازسازی شد و توسعه پیدا کرد و ازاین‌رو به «مدرسه آخوند» شهرت یافت.[۴]

ساخت کتابخانه

کتابخانه مدرسه هم که به «کتابخانه آخوند» و «کتابخانه غرب» مشهور است، پس از بازسازی مدرسه، در سال ۱۳۳۲ش برای استفاده طلاب دایر شد.[۵] گفته شده کتابخانه آخوند دارای نسخ خطی و چاپی متعددی است که بعضی از نسخه‌های خطی آن، در کتابخانه‌های آستان قدس و مرعشی نجفی هم موجود نیست.[۶]

نمایی از حیاط مدرسه آخوند

ویژگی‌ها

از ویژگی‌های مدرسه آخوند، حضور عموم مردم در مراسم مذهبی و وقایع سیاسی در قبل از انقلاب اسلامی ایران و پس از آن است. از گذشته نیز رسم بر این بوده که دروس آزاد در مدرسه برقرار بوده و بازاریان در درس مکاسب آخوند همدانی شرکت می‌کردند.[۷]

وضعیت امروزی

مدرسه آخوند امروزه به‌عنوان مهم‌ترین حوزه علمیه غرب ایران به‌شمار می‌رود و در آن طلاب فراوانی درس خوانده‌‎اند.[۸] این مدرسه به‌عنوان اثری تاریخی در ۱ شهریور ۱۳۷۸ش با شماره ثبت ۲۴۲۶ در آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.[۹][منبع بهتری نیاز است]

پانویس

  1. جعفریان، میراث اسلامی ایران، ۱۳۷۴ش، ج۶، ص۲۲۷.
  2. «وجود گنجینه غنی از کتب خطی در کتابخانه مدرسه علمیه آخوند همدان»، خبرگزاری رسمی حوزه.
  3. مؤمن، «آخوند ملا علی معصومی همدانی»، ص۲۷.
  4. پاک‌نیای تبریزی، «زاهد بصیر؛ زندگینامه ملا علی معصومی همدانی»، ص۱۲۶.
  5. ادهم‌نژاد، «سیره آخوند ملاعلی معصومی همدانی»، ص۱۸۱؛ مؤمن، «آخوند ملا علی معصومی همدانی»، ص۲۷؛ پاک‌نیای تبریزی، «زاهد بصیر؛ زندگینامه ملا علی معصومی همدانی»، ص۱۲۶.
  6. «وجود گنجینه غنی از کتب خطی در کتابخانه مدرسه علمیه آخوند همدان»، خبرگزاری رسمی حوزه.
  7. «نگاهی گذرا به مدرسه آیت‌الله آخوند همدان»، خبرگزاری رسا.
  8. ادهم‌نژاد، «سیره آخوند ملاعلی معصومی همدانی»، ص۱۸۱.
  9. «فهرست آثار ملی ایران»، نسخه‌بایگانی‌شده.

منابع

  • ادهم‌نژاد، محمدتقی، «در محضر بزرگان / سیره آخوند ملاعلی معصومی همدانی»، در مجله مبلغان، رمضان ۱۴۳۳ش، شماره ۱۵۵.
  • پاک‌نیای تبریزی، عبدالکریم، «زاهد بصیر؛ زندگینامه ملا علی معصومی همدانی»، در مجله مبلغان، تیر و مرداد ۱۳۹۷ش، شماره ۲۲۹.
  • جعفریان، رسول، میراث اسلامی ایران، قم، کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، ۱۳۷۴ش.
  • «فهرست آثار ملی ایران»، نسخه‌بایگانی‌شده، تاریخ بازدید:‌ ۱۴ اسفند ۱۴۰۰ش.
  • مؤمن، ابوالفتح، «آخوند ملا علی معصومی همدانی»، در مجله زمانه، سال سوم، خرداد ۱۳۸۳ش، شماره ۲۱.
  • «نگاهی گذرا به مدرسه آیت‌الله آخوند همدان»، خبرگزاری رسا، تاریخ انتشار: ۲۵ ارديبهشت ۱۳۹۷ش.
  • «وجود گنجینه غنی از کتب خطی در کتابخانه مدرسه علمیه آخوند همدان»، خبرگزاری رسمی حوزه، تاریخ انتشار: ۲۶ دی ۱۳۹۶ش.