مرکز النجف الاشرف للتألیف و التوثیق و النشر
| مرکز علمی و پژوهشی | |
![]() نشانواره مرکز النجف الاشرف | |
| اطلاعات کلی | |
|---|---|
| نامهای دیگر | مرکز تألیف، مستندسازی و نشر نجف اشرف |
| تأسیس | ۲۰۱۰م |
| بنیانگذار | محمد کرباسی |
| نوع فعالیت | علمی • پژوهشی |
| گستره فعالیت | عراق |
| اهداف | گردآوری، طبقهبندی و انتشار اسناد، تصاویر، نسخههای خطی و آثار علمی مرتبط با حوزههای دینی و تاریخی نجف |
| فعالیتها | انتشار دایرةالمعارف، کتاب و رساله • گردآوری آثار علما • دیجیتالسازی نوارهای ویدئویی، صوتی و میکروفیلم |
| مکان | نجف |
| رئیس/مسئول | شیخ محمد کرباسی |
| جانشین | شیخ علی مرزه |
| سایر | |
| فعالیت به زبان | عربی |
مرکز النجف الاشرف للتألیف و التوثیق و النشر (بهمعنای: مرکز تألیف، مستندسازی و نشر نجف اشرف) از مراکز تخصصی فعال در حوزه حفظ و توسعه میراث علمی، فرهنگی و تاریخی شهر نجف است که توسط محمد کرباسی، روحانی و نویسنده شیعه اهل عراق تأسیس شد. این مرکز با هدف گردآوری، طبقهبندی و انتشار اسناد، تصاویر، نسخههای خطی و آثار علمی مرتبط با حوزههای دینی و تاریخی، از سال ۲۰۱۰م آغاز بهکار کرده و مجموعهای از منابع مکتوب و تصویری را در اختیار پژوهشگران قرار داده است.
فعالیتهای این مرکز شامل تألیف دایرةالمعارفهای تخصصی، مستندسازی تاریخ شفاهی، دیجیتالسازی منابع صوتی و تصویری و ارائه خدمات پژوهشی به محققان داخلی و خارجی است. ساختار سازمانی مرکز شامل بخشهای تخصصی در زمینه رسانه، مستندسازی، نسخ خطی، تحقیقات علمی، خاندانهای نجفی، فعالیتهای حسینی و پروژههای جانبی بوده و هر بخش، مأموریت مشخصی در راستای اهداف کلان مرکز دارد.
انتشار کتاب «صفحات ترجمهشدهای از تاریخ نجف اشرف» به مناسبت هزارمین سال حوزه علمیه نجف، شامل هشت متن نادر تاریخی و علمی و دیگر کتب منتشرشده، از جمله فعالیتهای مرکز النجف الاشرف در حوزه چاپ کتاب است.
جایگاه مرکز النجف الاشرف در پژوهش و حفظ تاریخ نجف
مرکز النجف الاشرف للتألیف و التوثیق و النشر، یکی از پروژههای فرهنگی در شهر نجف است[۱] که به گردآوری و نگهداری اسناد، تصاویر، مدارک تاریخی و مذهبی، نسخههای خطی و تألیف دایرةالمعارفهای تخصصی در حوزههای علمی و دینی میپردازد.[۲]
این مجموعه دارای میلیونها سند مرتبط با نجف و دیگر مناطق، هزاران تصویر و نسخه خطی در علوم مختلف است.[۳] این مرکز با گردآوری اسناد تاریخی از دورههای عثمانی، قاجار و ایران، و تألیف دهها دایرةالمعارف در حوزههای علوم اسلامی و تاریخ نجف، به تولید آثار پژوهشی در زمینههایی چون علوم قرآن، وحدت اسلامی، مسئله فلسطین و تاریخ سیاسی معاصر پرداخته و مجموعهای تصویری از علما، عتبات مقدسه و مدارس نجف نیز فراهم آورده است.[۴]
از جمله اقدامات مرکز النجف الاشرف، پروژهای برای کتابت نسخهای دستنویس از قرآن کریم به طول ۱۲ هزار متر در حال اجراست.[۵]
تأسیس
مرکز النجف الاشرف للتألیف و التوثیق و النشر در سال ۲۰۱۰م بههمت شیخ محمد کرباسی (متولد ۱۳۹۸ق)، روحانی و نویسنده شیعه و با همکاری شیخ علی مرزه تأسیس شد و تا سال ۲۰۱۲م بسیاری از نسخ خطی، اسناد و آثار علمی و فرهنگی گردآوری گردید.[۶] دفتر مرکزی این مؤسسه در شهر نجف واقع شده و با حوزه علمیه نجف هم همکاری نزدیکی دارد که هدف آن حفظ و معرفی استادان و علمای حوزه است.[۷]

فعالیتها و خدمات
فعالیتهای این مرکز شامل موارد زیر است:
- انتشار دایرةالمعارف، کتاب و رساله
- گردآوری آثار علما و نمایش آنها در موزه
- دیجیتالسازی نوارهای ویدئویی، صوتی و میکروفیلم
- فعالیت در شبکههای اجتماعی برای نمایش اسناد و تصاویر تاریخی
- تولید و پخش مستندهای چهارگانه در یوتیوب
- اجرای پروژه «تاریخ شفاهی نجف» با ثبت خاطرات ساکنان
- حمایت از پژوهشگران و ارائه منابع تحقیقاتی رایگان.[۸]
ساختار سازمانی و فعالیتها

مرکز النجف الاشرف از هفت بخش اصلی تشکیل شده است:
- رسانه و مستندسازی فعالیتها: مسئول ثبت و انتشار اخبار و فعالیتهای مرکز از زمان تأسیس، شامل تصاویر، پروژهها، بازدیدها، ویدیوها، صوتها، نوشتهها و مشارکتها.[۹]
- مستندسازی: گردآوری و حفظ میلیونها سند تاریخی و فرهنگی از منابع مختلف مانند آرشیوهای عثمانی، قاجاری، بریتانیایی، کتابخانههای شخصی، و استانهای عراق. شامل پروژههای شاخصی چون «۲۵۰٬۰۰۰ سند» و «۵۰۰ تصویر».[۱۰]
- نسخههای خطی: تصویربرداری، فهرستنویسی و طبقهبندی هزاران نسخه خطی از عراق و سایر کشورها؛ انتشار نسخههای مهم بر اساس موضوع در قالب دیسک.[۱۱]
- تحقیق و دایرةالمعارفها: پژوهشهای علمی و تدوین آثار مرجع از جمله «دایرةالمعارف علمی نجف اشرف» (بیش از ۱۲ جلد) و دانشنامههای سیاسی، خانوادگی، ادبی، مطبوعاتی و اماکن نجف.[۱۲]
- خاندانهای نجفی و علما: بررسی و مستندسازی تاریخچه و تبارشناسی خانوادههای علمی و شخصیتهای برجسته نجف.[۱۳]
- مرکز حسینی: سازماندهی فعالیتهای فرهنگی و مذهبی مرتبط با امام حسین(ع)، شامل نگهداری تصاویر اشعار و چهرههای حسینی مانند خطبا و شاعران.[۱۴]
- فعالیتهای جانبی: مدیریت پروژههای مکمل، نمایشگاهها، همکاریهای خارجی و موزه مشاهیر با مجسمههای ۵۸ شخصیت. شامل تولید سیدیهای قرآنی و معرفی نجف، و نگارش مصحف نجف اشرف توسط سید صادق الحسینی.[۱۵]
چاپ کتاب
مرکز نجف اشرف بهمناسبت هزارمین سال تأسیس حوزه علمیه نجف، کتابی با عنوان «صفحات مترجمة من تاریخ النجف الأشرف» (صفحات ترجمهشدهای از تاریخ نجف اشرف) منتشر کرده است. این اثر شامل هشت متن نادر ترجمهشده از زبانهای فارسی، انگلیسی و فرانسوی است که برای نخستینبار به زبان عربی منتشر میشود. مطالب کتاب شامل گفتوگوهای علمی و فکری میان رسول جعفریان و آیتالله سیستانی، پژوهشهای آکادمیک و اسناد تاریخی درباره نجف بوده و در ۲۹۵ صفحه توسط این مرکز به چاپ رسیده است.[۱۶]
دیگر کتابهای منتشرشده در مرکز النجف الاشرف به این شرح است:
- «الأصول الحاكمة في مباحث العلم الإجمالي»، حیدر بن عزالدین الکرباسی
- «ألفیة حوزة النجف الأشرف ۱۴۴۸هـ»، شیخ محمد کرباسی
- «النجف الأشرف والقضية الفلسطينية»، مرکز النجف الأشرف للتألیف والتوثیق والنشر
- «الکافی في حجیة روایات الکافی»، شیخ محمد کرباسی
- «انتفاضة النجف عام ۱۹۷۷ ميلادي (انتفاضة صفر)»، دکتر رحیم عبدالحسین عباس
- «بغیة الطالب في معرفة المفروض والواجب مع حواشٍ لأكابر علماء الإمامیة»، شیخ جعفر کاشفالغطاء
- «حكاية الشيخ الطوسي وتأسيس حوزة النجف الأشرف العلمية»، مرکز النجف الأشرف
- «دعوة الموحدين إلى حماية الدين: فتوى علماء الشيعة للجهاد ضد الهجوم الإيطالي على ليبيا ۱۹۱۱م / ۱۳۲۹هـ»، شیخ حسن علی البدر القطیفی.[۱۷]
- «تاریخ النجف الاشرف السیاسی الحدیث و المعاصر ۱۵۰۸- ۱۹۵۸م»، جمیل موسی نجار.[۱۸]
پانویس
- ↑ دلیل مرکز النجف الاشرف للتألیف و التوثیق والنشر، ص۴.
- ↑ «ادامه روند کتابت طولانیترین قرآن دستنویس جهان در نجف»، پایگاه تخصصی مسجد.
- ↑ انبوهی، «مرکز النجف الاشرف للتألیف و التوثیق والنشر»، هفتهنامه افق حوزه، ص۳.
- ↑ ادامه روند کتابت طولانیترین قرآن دستنویس جهان در نجف، پایگاه تخصصی مسجد؛ «یک مرکز علمی در نجف اشرف از جمع آوری ۳ میلیون سند حوزوی خبر داد»، سایت رادیو معارف.
- ↑ «ادامه روند کتابت طولانیترین قرآن دستنویس جهان در نجف«، پایگاه تخصصی مسجد.
- ↑ دلیل مرکز النجف الاشرف للتألیف و التوثیق والنشر، ص۴.
- ↑ ادامه روند کتابت طولانیترین قرآن دستنویس جهان در نجف، پایگاه تخصصی مسجد.
- ↑ انبوهی، «مرکز النجف الاشرف للتألیف و التوثیق والنشر»، هفتهنامه افق حوزه، ص۳.
- ↑ دلیل مرکز النجف الاشرف للتألیف و التوثیق والنشر، ص۹-۱۱.
- ↑ دلیل مرکز النجف الاشرف للتألیف و التوثیق والنشر، ص۱۳-۱۷.
- ↑ دلیل مرکز النجف الاشرف للتألیف و التوثیق والنشر، ص۱۹.
- ↑ دلیل مرکز النجف الاشرف للتألیف و التوثیق والنشر، ص۲۱-۲۵.
- ↑ دلیل مرکز النجف الاشرف للتألیف و التوثیق والنشر، ص۲۷.
- ↑ دلیل مرکز النجف الاشرف للتألیف و التوثیق والنشر، ص۳۱.
- ↑ دلیل مرکز النجف الاشرف للتألیف و التوثیق والنشر، ص۳۴.
- ↑ «مركز النجف الأشرف يُصدر كتابًا جديدًا بمناسبة ذكرى ألفية حوزة النجف العلمية»، وکالة انباء الحوزة.
- ↑ «مركز النجف الاشرف للتاليف والتوثيق والنشر»، فروشگاه اینترنتی کتاب زین.
- ↑ «تاریخ النجف الاشرف السیاسی الحدیث و المعاصر 1508- 1958م.»، کتابخانه محقق طباطبایی.
منابع
- ادامه روند کتابت طولانیترین قرآن دستنویس جهان در نجف، پایگاه تخصصی مسجد، تاریخ انتشار مطلب: ۲۳ خرداد ۱۳۹۷ش، تاریخ بازدید: ۱۴ آبان ۱۴۰۴ش.
- انبوهی، محمد، «مرکز النجف الاشرف للتألیف و التوثیق والنشر»، هفتهنامه افق حوزه، گروه الآفاق، شماره ۷۵۲.
- «تاریخ النجف الاشرف السیاسی الحدیث و المعاصر ۱۵۰۸- ۱۹۵۸م.»، کتابخانه محقق طباطبایی، تاریخ بازدید: ۱۴ آبان ۱۴۰۴ش، تاریخ بازدید: ۱۴ آبان ۱۴۰۴ش.
- مرکز النجف الاشرف للتألیف و التوثیق والنشر، دلیل مرکز النجف الاشرف للتألیف و التوثیق والنشر، نجف، بیتا.
- «مرکز النجف الاشرف للتالیف والتوثیق والنشر»، فروشگاه اینترنتی کتاب زین، تاریخ بازدید: ۱۴ آبان ۱۴۰۴ش.
- «مركز النجف الأشرف يُصدر كتابًا جديدًا بمناسبة ذكرى ألفية حوزة النجف العلمية»، وکالة انباء الحوزة، تاریخ انتشار خبر:۲ نوامبر ۲۰۲۵م، تاریخ بازدید: ۱۴ آبان ۱۴۰۴ش.
- «یک مرکز علمی در نجف اشرف از جمع آوری ۳ میلیون سند حوزوی خبر داد»، سایت رادیو معارف، تاریخ انتشار خبر: ۱۹ اسفند ۱۴۰۲ش، تاریخ بازدید: ۱۴ آبان ۱۴۰۴ش.
