قطعه‌ای از بهشت (تصنیف)
| قطعه‌ای از بهشت | |
|---|---|
| اطلاعات شعر | |
| نام شعر | آمدم ای شاه |
| شاعر | حبیب‌الله چایچیان |
| موضوع | مدح علی بن موسی الرضا(ع) |
| انگیزه سرایش | توسل به امام رضا(ع) |
| تعداد ابیات | ۱۰ بیت |
| خواننده | محمدعلی کریم‌خانی |
| آهنگساز | آریا عظیمی‌نژاد |
| اشعار مشهور | |
| قصیده لامیه ابوطالب • تائیه دعبل • دوازده‌بند محتشم • همای رحمت • قطعه‌ای از بهشت • ای اهل حرم • با آل علی هرکه درافتاد ورافتاد • مکن ای صبح طلوع • ها علی بشر کیف بشر | |
قطعه‌ای از بهشت یا قطعه آمدم ای شاه، آوازی در مدح علی بن موسی الرضا(ع) به خوانندگی محمدعلی کریم‌خانی با شعری از حبیب‌الله چایچیان و آهنگسازی آریا عظیمی‌نژاد است که در سال ۱۳۸۶ش تولید شد. این شعر بیانگر توبه از گناه و توسل به اهل‌بیت(ع) مطابق با حال و هوای معنوی زائران امام هشتم است. مستند «پناه» به کارگردانی جمیل عامل صادقی دربارهٔ تأثیر «قطعه‌ای از بهشت» تولید و منتشر شده است.
نام قطعه
چند نام برای این قطعه ذکر شده است: «قطعه‌ای از بهشت»، «قطعه آمدم ای شاه»،[۱] «ملکوت آسمان»[۲] و «در این قطعه از بهشت».[۳]
متن شعر
| آمدم ای شاه پناهم بده | خط امانی ز گناهم بده | |
| ای حرمت ملجأ درماندگان | دور مران از در و راهم بده | |
| ای گل بی خار گلستان عشق | قرب مکانی چو گیاهم بده | |
| لایق وصل تو که من نیستم | اِذن به یک لحظه نگاهم بده | |
| ای که حَریمت به مَثَل کهرباست | شوق و سبک‌خیزی کاهم بده | |
| تا که ز عشق تو گدازم چو شمع | گرمی جان سوز به آهم بده | |
| لشکر شیطان به کمین من است | بی کسم ای شاه پناهم بده | |
| از صف مژگان نگهی کن به من | با نظری یار و سپاهم بده | |
| در شب اول که به قبرم نهند | نور بدان شام سیاهم بده | |
| آنچه صلاح است برای «حسان» | از تو اگر هم که نخواهم بده |
شاعر
شاعر «قطعه‌ای از بهشت» حبیب‌الله چایچیان (۱۳۰۲–۱۳۹۶ش) متخلّص به حسان، شاعر و مرثیه‌سرای اهل‌بیت(ع) در قرن چهاردهم شمسی است. وی تأثیرپذیرفته از عالمان شیعه‌ای چون علامه امینی و علامه عسکری و تشویق شده از سوی علامه امینی و سید علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ایران و صاحب سروده‌های معروف از جمله امشب شهادتنامه عشاق امضا می‌شود است.[۴]
مصطفی محدّثی خراسانی، شاعر شیعه (متولد ۱۳۴۰ش)، اشعار «امشب شهادتنامه عشاق امضا می‌شود» یا «آمدم ای شاه پناهم بده» را نشان‌دهنده مردمی بودن حبیب‌الله چایچیان دانسته است.[۵]
انگیزه سرودن
حبیب‌الله چایچیان انگیزه سرودن شعر «آمدم ای شاه پناهم بده» را بیماری مادرش می‌داند که در اواخر زندگی‌اش دو بار سکته کرد. بر این اساس، وی مادرش را که به‌سختی می‌توانسته حرکت کند به مشهد برده و وقتی به نزدیک ضریح امام رضا(ع) رسیده، این ابیات را سروده است. به‌گفته چایچیان، هنگامی که وی به سرودن بیت «آنچه صلاح است برای حسان/ از تو اگر هم که نخواهم بده» رسیده، مشاهده کرده است که مادرش در ازدحام جمعیت خود را به ضریح رسانده و ضریح را می‌بوسد.[۶]
به گفته آرش شفاعی، شاعر و روزنامه‌نگار (متولد ۱۳۵۴ش) شوق زیارت امام رضا(ع) از یک سو و لحظات عاطفی آخرین زیارت عاشقانه مادر از سویی دیگر، باعث موفقیت چایچیان در سرودن این شعر شده است.[۷]
خواننده و آهنگساز
محمدعلی کریم‌خانی مداح شیعه (۱۳۲۹-۱۴۰۱ش) در سال ۱۳۸۹ شمسی قطعه‌ای از بهشت را در وصف امام هشتم شیعیان خواند. نجوای حسین آرام جانم! حسین روح و روانم! از دیگر آثار او است.[۸] گفته شده عمده شهرت کریم‌خانی به‌دلیل تصنیف «قطعه‌ای از بهشت» است.[۹]
آهنگسازی قطعه «آمدم ای شاه» را آریا عظیمی‌نژاد (متولد ۱۳۵۲ش) موسیقیدان و آهنگساز ایرانی[۱۰] در سال ۱۳۸۶ش انجام داده است.[۱۱] تصنیف قطعه‌ای از بهشت، در سال ۱۳۸۹ش پخش شد.[۱۲]
بنابر آنچه آریا عظیمی‌نژاد گفته است، محمدعلی کریم‌خانی در آغاز ضبط صدا، به‌اشتباه «آمدم ای شاه» را «آمده‌ام» خواند و بلافاصله آن را اصلاح کرد و «آمدم» را به آن افزود. عظیمی‌نژاد بر آن است که در آن لحظه حس معنوی خواننده و توجه وی به امام معصوم(ع) چنان قوی بوده است که از چنین عبارتی استفاده کرده و این تغییر، اثر را زیباتر ساخت. به‌گفته او، تعبیر «آمده‌ام» بیانگر حال خوش زائری است که از راهی دور به حرم امام رضا(ع) رسیده و گویی با این سخن می‌خواهد بگوید به‌خاطر عشق به تو خیلی راه «آمده‌ام» و دوست دارد تمام حوادث سفرش را برای او شرح دهد.[۱۳]
مستند پناه
در مستند پناه به کارگردانی جمیل عامل صادقی در گفتگو با محمدعلی کریم‌خانی و آریا عظیمی‌نژاد، چگونگی آفرینش قطعه‌ای از بهشت و بخشی از تأثیر آن که زبان حال معنوی زائران امام هشتم شیعیان است[۱۴] به تصویر کشیده شده است.[۱۵]
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ «تصنیف زیبای «آمدم ای شاه پناهم بده» با صدای محمدعلی کریم‌خانی +صدا و متن»، سایت شبکه الکوثر.
- ↑ «ملکوت آسمان»، سایت آستان قدس رضوی.
- ↑ «ساخت قطعه «آمدم ای شاه پناهم بده» افتخار هنری من است»، سایت قدس‌آنلاین.
- ↑ «مروری بر زندگی و مشهورترین آثار مرحوم حبیب‌الله چایچیان»، پایگاه خبرگزاری مشرق
- ↑ «محدثی خراسانی: شعرهای «حسان»؛ زمزمه‌ای ملی/ شأن نزول «آمدم ای شاه پناهم بده» چه بود»، خبرگزاری ایکنا.
- ↑ «حسان: شعر «آمدم ای شاه پناهم بده» زبان حال مادرم است»، خبرگزاری فارس.
- ↑ «راز جاودانگی یک شعر»، سایت قدس‌آنلاین.
- ↑ «محمدعلی کریم‌خانی»، وبگاه مؤسسه آفرینش‌های هنری آستان قدس رضوی.
- ↑ «آمدم ای شاه، پناهم بده، با صدای استاد محمدعلی کریم خانی»، شبکه آی‌فیلم.
- ↑ «آریا عظیمی نژاد»، وبگاه بانک جامع اطلاعات سینمای ایران.
- ↑ «گفتگوی تسنیم با خواننده «آمدم ای شاه پناهم بده»: رمز ماندگاری قطعه‌ای از بهشت، اخلاص و توسل به امام رضا(ع) بود»، خبرگزاری تسنیم.
- ↑ «محمدعلی کریم‌خانی»، وبگاه مؤسسه آفرینش‌های هنری آستان قدس رضوی.
- ↑ «ساخت قطعه «آمدم ای شاه پناهم بده» افتخار هنری من است»، سایت قدس‌آنلاین.
- ↑ «حسان: شعر «آمدم ای شاه پناهم بده» زبان حال مادرم است»، خبرگزاری فارس.
- ↑ مستند پناه... «آمده‌ام ای شاه پناهم بده»، سایت آپارات.
منابع
- «تصنیف زیبای «آمدم ای شاه پناهم بده» با صدای محمدعلی کریم‌خانی + صدا و متن»، وبگاه الکوثر، درج مطلب: ۲۳ تیر ۱۳۹۸ش، بازدید: ۲۷ خرداد ۱۴۰۰ش.
- «حسان: شعر «آمدم ای شاه پناهم بده» زبان حال مادرم است»، خبرگزاری فارس، درج مطلب: ۱۲ دی ۱۳۹۲ش، بازدید: ۲۷ خرداد ۱۴۰۰ش.
- «محمدعلی کریم‌خانی»، وبگاه مؤسسه آفرینش‌های هنری آستان قدس رضوی، بازدید: ۲۷ خرداد ۱۴۰۰ش.
- «آریا عظیمی نژاد»، وبگاه بانک جامع اطلاعات سینمای ایران، بازدید: ۲۷ خرداد ۱۴۰۰ش.
- «ساخت قطعه «آمدم ای شاه پناهم بده» افتخار هنری من است»، پایگاه خبری و تحلیلی قدس‌آنلاین، درج مطلب: ۴ تیر ۱۳۹۹ش، بازدید: ۲۷ خرداد ۱۴۰۰ش.
- «آمدم ای شاه، پناهم بده، با صدای استاد محمدعلی کریم خانی»، وبگاه آی‌فیلم۲، درج مطلب: ۲۳ تیر ۱۳۹۸ش، بازدید: ۲۷ خرداد ۱۴۰۰ش.
- «گفتگوی تسنیم با خواننده «آمدم ای شاه پناهم بده»: رمز ماندگاری قطعه‌ای از بهشت، اخلاص و توسل به امام رضا(ع) بود»، خبرگزاری تسنیم، درج مطلب: ۷ آبان ۱۳۹۸ش، بازدید: ۲۷ خرداد ۱۴۰۰ش.
- «محدثی خراسانی: شعرهای «حسان»؛ زمزمه‌ای ملی/ شأن نزول «آمدم ای شاه پناهم بده» چه بود»، خبرگزاری بین‌المللی قرآن، درج مطلب: ۱۱ آذر ۱۳۹۶ش، بازدید: ۲۷ خرداد ۱۴۰۰ش.
- «راز جاودانگی یک شعر»، پایگاه خبری و تحلیلی قدس آنلاین، درج مطلب: ۴ تیر ۱۳۹۹ش، بازدید: ۲۷ خرداد ۱۴۰۰ش.
- «مروری بر زندگی و مشهورترین آثار مرحوم حبیب‌الله چایچیان»، خبرگزاری مشرق، درج مطلب: ۱۰ آذر ۱۳۹۶ش، بازدید: ۲۷ خرداد ۱۴۰۰ش.
پیوند به بیرون
| بستگان | .jpg) | |
|---|---|---|
| اصحاب | ||
| سخنان | ||
| مناظرات | ||
| کتاب‌شناسی | ||
| خلفای معاصر | ||
| مسیر حرکت | ||
| شعر و هنر مرتبط | ||
| مکان‌های مرتبط | ||
| وابسته | ||