ضرغامة بن مالک تغلبی

مقاله قابل قبول
بدون جعبه اطلاعات
شناسه ناقص
از ویکی شیعه
(تغییرمسیر از ضرغامه بن مالک)
آرامگاه شهدای کربلا در حرم امام حسین(ع)

ضَرْغامَةِ بن مالک تَغلِبی (شهادت۶۱ق) از شهدای کربلا که پس از شهادت مسلم بن عقیل با سپاه ابن زیاد به کربلا رفت و به امام حسین(ع) پیوست و روز عاشورا به شهادت رسید.

نسب

به دلیل انتساب وی به بنی‌تغلب او را تغلبی خوانده‌اند.[۱] بنی‌تغلب قبیله‌ای منسوب به تغلب بن وائل بن قاسط است.[۲] شیخ طوسی، بدون آن‌كه به قبیله او اشاره کند، وی را از یاران امام حسین(ع) دانسته است.[۳]

واقعه کربلا

ضَرْغامَةِ بن مالک، از شیعیان کوفه بود که با مسلم بن عقیل بیعت کرد و پس از شهادت مسلم به دلیل بسته بودن راه‌های خروجی شهر توسط سپاه ابن زیاد به لباس دشمن درآمد[۴] و همراه آنان از کوفه خارج شد و در کربلا به امام حسین (ع) پیوست.

روز عاشورا در نبرد، گروهی را مجروح کرد و جمعی را کشت.[۵] سرانجام در نبرد نخست[۶] و به قولی پس از نماز ظهر[۷] به شهادت رسید. گفته‌اند او هنگام مبارزه چنین رجز می‌خواند:

الیکم مِنْ مالک ضِرْغامٍ
ضَرْبَ فتیً یَحْمی عَن الکرامِ
یَرْجو ثَوابَ اللَّه بالتمام[۸]
سبحانه من مالک علّام[۹]

ترجمه: آماده ضربتِ مالک ضرغام باشید؛ جوانی که از بزرگواران حمایت می‌کند، و ثواب کامل را از خداوندِ مالک و دانا امید دارد. در زیارت ناحیه غیر معروفه[۱۰] و زیارت رجبیه امام حسین(ع)[۱۱] بر او سلام داده شده است.«اَلسّلامُ عَلی ضَرغامَةِ بنِ مالک»

پانویس

  1. مامقانی، تنقیح المقال، ج۲، ص۱۰۶.
  2. سمعانی، الانساب، ج۱، ص۴۶۹.
  3. شیخ طوسی، رجال، ۱۳۷۳ش، ج۱، ص۱۰۱.
  4. کمره‌ای، عنصر شجاعت، ۱۳۹۰ش، ج۳، ص۳.
  5. سماوی، ابصارالعین، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۱۹۹.
  6. ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۶ق، ج۳، ص۲۳۲.
  7. سماوی، ابصارالعین، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۱۹۹.
  8. ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۶ق، ج۳، ص۲۵۳.
  9. مع الرکب الحسینی، ۱۴۲۳ق، ج۴، ص۱۷۰.
  10. ابن مشهدی، المزار الکبیر، ۱۴۱۹ق، ص۴۹۴.
  11. ابن طاووس، اقبال الاعمال، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۷۱۴.

منابع

  • ابن شهر آشوب مازندرانی، محمد بن علی، مناقب آل ابی طالب. نجف، المکتبة الحیدریة، ۱۳۷۶ق.
  • ابن طاووس، علی بن موسی، اقبال الاعمال‏، تهران، دارالکتب الاسلامیة، ۱۴۰۹ق.
  • ابن مشهدی، محمد بن جعفر، المزار الکبیر، قم، دفتر انتشارات وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۱۹ق.
  • سماوی، محمد بن طاهر، إبصارالعین فی أنصارالحسین، قم، دانشگاه شهید محلاتی، چاپ اول، ۱۴۱۹ق.
  • سمعانی، عبدالکریم بن محمد، مصحح: عبدالرحمن بن محمد، نشر دائرةالمعارف العثمانیه، حیدرآباد- هند.
  • طوسی، محمد بن حسن، رجال الطوسی، محقق قیومی اصفهانی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۳۷۳ش.
  • کمره‌ای، میرزا خلیل، عنصر شجاعت، قم، مؤسسه دار المعارف شیعی، ۱۳۹۰ش.
  • جمعی از نویسندگان، مع الرکب الحسینی، قم، مرکز الدراسات لممثلیة الولی الفقیه فی حرس الثورة الاسلامی، ۱۴۲۳ق.