همایش کتاب سال عاشورا
 پوستر همایش کتاب سال عاشورا | |
| اطلاعات کلی | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | جایزه دِعبل خزاعی |
| موضوع | فرهنگ عاشورایی |
| زمان | دوسالانه |
| نخستین‌دوره | ۱۳۹۴ش |
| مکان | تهران |
| برگزارکننده | بنیاد دعبل خزاعی |
| نهاد همکار | انتشارات خیمه |
| اهداف | ارزیابی و معرفی آثار برتر فرهنگ عاشورایی |
| جوایز | جایزه کتاب سال عاشورا |
همایش کتاب سال عاشورا که با نام‌های جایزه دعبل خزاعی و جایزه کتاب سال عاشورا نیز شناخته می‌شود،[۱] یک جایزه غیردولتی و مردم‌نهاد است که با هدف ارزیابی و معرفی آثار برتر فرهنگ عاشورایی،[۲] توسط بنیاد دعبل خزاعی برگزار می‌شود.[۳] برگزاری این همایش هر دو سال یک‌بار[۴] و در ایران[۵] است.
این جایزه با همکاری پژوهشگران و نویسندگان، بستری برای نقد و معرفی کتاب‌های شاخص در زمینه‌های ادبیات، تاریخ و هنر عاشورایی فراهم کرده است.[۶]
از جمله اهداف آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پالایش روایت‌های نادرست در آثار ادبی و مداحی‌ها[۷]
- تشکیل کتابخانه‌ای تخصصی از آثار مرتبط با واقعه عاشورا[۸]
- ارتقای کیفیت نشر عاشورایی و ارائه معیاری برای سنجش علمی و هنری این آثار.[۹]
آثار ارسالی به جایزه کتاب سال عاشورا توسط داورانی از رشته‌های مختلف بررسی می‌شوند. شورای علمی جایزه به ریاست محمدرضا سنگری، مسئولیت انتخاب داوران و تأمین منابع مورد نیاز برای داوری آثار را بر عهده دارد.[۱۰]
تاریخچه
تا سال ۱۴۰۲ش، پنج دوره از این همایش برگزار شده است. اولین دوره، در سال ۱۳۹۴ش[۱۱] و دومین دوره آن در سال‌های ۱۳۹۵ش تا ۱۳۹۶ش به‌همت بنیاد دعبل خزاعی و با همکاری معاونت فرهنگ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان تبلیغات اسلامی، سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، عتبه مقدس حسینی، بنیاد بین‌المللی عاشورا و انتشارات خیمه برگزار شد.[۱۲]
سومین دوره این جایزه از بهمن ۱۳۹۷ش کار خود را آغاز کرد[۱۳] و در شهریور ۱۳۹۸ش به کار خود خاتمه داد.[۱۴] دوره چهارم در مهر ۱۴۰۰ش[۱۵] و دوره پنجم در ۱۴۰۲ش با عنوان «دومین دوسالانه جایزه کتاب عاشورا» برگزار شد.[۱۶]
برگزیدگان
| دوره اول (۱۳۹۴ش)[۱۷] | ||||
|---|---|---|---|---|
| بخش | شاخه | عنوان اثر | خالق | ناشر |
| هنر | عکس | جامه‌دران | هادی لزیری | |
| خوشنویسی | ترکیب‌بند محتشم کاشانی | مجتبی ملک‌زاده | ||
| هنرهای تجسمی | روزی که شبیه هیچ روزی نیست | محمد فدایی | ||
| پژوهش هنری | شعر و موسیقی در نوحه‌های تهران قدیم | مهدی امین‌فروغی | ||
| ادبیات | داستانی | یاد یار و دیار | حمید گروگان | |
| تصویرگری | عطر گل سرخ | مرضیه صادقی | ||
| قصه عاشورا | فرهاد جمشیدی | |||
| شعر | ضربان ذات | قربان ولیئی | ||
| ادبیات داستانی | ماه به روایت آه | ابوالفضل زروئی نصرآباد | ||
| نوحه | هم‌صدا با جبرئیل | سید محمد سادات‌اخوی | ||
| نمایشنامه و تعزیه | دفتر تعزیه ۱۱ و ۱۲ | داود فتحعلی‌بیگی | ||
| این رستاخیز عام | غلامعلی نادعلی‌زاده | |||
| پژوهش ادبی | حسین زبانی | نرگس انصاری | ||
| تاریخ و فرهنگ | مقتل و تاریخ | تاریخ قیام و مقتل جامع سیدالشهدا(ع) | مهدی پیشوایی | |
| شهادت‌نامه امام حسین(ع) | محمد محمدی ری‌شهری | |||
| پژوهش فرهنگی | تحول گفتمان در گزارش واقعه کربلا | رقیه میرابوالقاسمی | ||
| پژوهش‌های اجتماعی | آئین و اسطوره در ایران شیعی | جبار رحمانی | ||
| ترجمه | ترجمه به فارسی | ذبح عظیم | سید عبدالحسین رئیس‌السادات | |
| زینب، فریاد فرمند | غلامحسین انصاری | |||
| ترجمه به انگلیسی | کتاب طف | عمرالکومو | ||
| دوره دوم (۱۳۹۶ش)[۱۸] | ||||
| بخش | شاخه | عنوان اثر | خالق | ناشر |
| کلیات | دهم ماه | سعید کیایی | ||
| تحلیل زیبایی شناختی تابلوی عزیمت مسلم بن عقیل از مدینه به کوفه | اردشیر صادق‌پور | |||
| آموزش موسیقی پیش خوانی | اسدالله علی‌عسگری | |||
| کودک و نوجوان | داستان | پیامبر و فرزندانش | نقی سلیمانی | |
| تصویرگری | پیامبر و فرزندانش | رضا مکتبی | ||
| فرهنگ و تاریخ | فرهنگ سوگ شیعی | محسن‌حسام مظاهری | ||
| تصحیح و منبع‌شناسی کتاب الملهوف سید ابن طاووس | مصطفی صادقی کاشانی | |||
| عار یا شعار | مهدی مسائلی | |||
| سلوک ماتم | سید مسعود عمرانی | |||
| ترجمه | روضه الاحباب | مظهر ادوای | ||
| ادبیات | شعر | آتش مهر | غلامرضا سازگار | |
| مراثی خوشدل | مهدی آصفی | |||
| ادبیات نمایشی | نمایشنامه اسب‌ها | محمد رحمانیان | ||
| هفده مجلس شبیه‌خوانی | مرید قنبری | |||
| ادبیات داستانی | فردا مسافرم | مریم راهی | ||
| شب‌های حرم‌خانه | مریم بصیری | |||
| پژوهش ادبی | محتشم‌نامه | مهدی امین‌فروغی | ||
| بندبند عشق | حمیدرضا جدیدی | |||
| دوره سوم (۱۳۹۸ش)[۱۹] | ||||
| بخش | شاخه | عنوان اثر | خالق | ناشر |
| کودک و نوجوان | شعر | یک دختر بی‌گوشواره | شاهین رهنما | به‌نشر |
| داستان | کنار او فقط تو بوده‌ای | فریبا کلهر | دفتر نشر فرهنگ اسلامی | |
| تصویرگری | مختار؛ دادخواه نینوا | مهرداد شاهوردی | آثار سبز | |
| هنر | خوشنویسی | مجموعه گنجینة الاسرار عمان سامانی | اکبر نیکخو | نشر آماره |
| پژوهش هنری | نقوش سقانفارهای مازندران | محمدرضا شریف‌زاده و نسیم رمضان‌پور لمسو | آوای هدهد | |
| فرهنگ و تاریخ | پژوهش تاریخی | تصوف ایرانی و عزاداری عاشورا | مشهدی نوش‌آبادی | آرما |
| پژوهش‌های اجتماعی | آیین‌های تلویزیونی و بازنمایی حزن و فرح مذهبی | علی جعفری | آرما | |
| ترجمه | ترجمه به فارسی | روزنامه عاشورا | جویا جهانبخش | دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان |
| وقعة الطف | محمدصادق روحانی | کتاب طه | ||
| ادبیات | شعر | ماه ارغوان | عبدالرضا رضایی‌نیا | سلمان پاک |
| شعر هیئت | شکوه شکفتن | محسن حافظی | سفیر اردهال | |
| ادبیات داستانی | داستان احضاریه | علی مؤذنی | اسم | |
| ادبیات غیرداستانی | کاشوب | نفیسه مرشدزاده | نشر اطراف | |
| ادبیات نمایشی | تعزیه‌نامه | غلامعلی نادعلی‌زاده | سمنگان | |
| پژوهش‌های ادبی | تاریخ مرثیه‌نگاری در شهر لکنهو هندوستان | کلب عباس | منشور سمیر | |
| دوره چهارم (۱۴۰۰ش)[۲۰] | ||||
| بخش | شاخه | عنوان اثر | خالق | ناشر |
| تصحیح | رسائل الشعائر الحسینیه | محمد حسون | دلیل ما | |
| فرهنگ و تاریخ | پژوهش فرهنگی | حقیقت عاشورا | محمد اسفندیاری | نشر نی |
| پژوهش تاریخی | طعنه رقیب یا خطای تاریخ | ابراهیم صالحی حاجی‌آبادی | نشر نگاه معاصر | |
| تبیین جایگاه کوفیان در فرایند نهضت امام حسین(ع) | حسین قاضی‌خانی | پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی | ||
| پژوهش اجتماعی | مجالس مذهبی در ایران معاصر | محسن‌حسام مظاهری | نشر آرما | |
| ادبیات | شعر | منظومه آینه‌داران آفتاب | اعظم حسینی | نوید شیراز |
| ادبیات داستانی | سنگ | قدسیه پائینی | نشر اسم | |
| ادبیات نمایشی | مجلس‌نامه غم | اسماعیل مجللی | نشر طلایی | |
| دوره پنجم (۱۴۰۲ش)[۲۱] | ||||
| بخش | شاخه | عنوان اثر | خالق | ناشر |
| مقتل و تاریخ | پژوهشنامه عاشورا | محمدسالم محسنی | انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه | |
| مقتل پیوسته: گزارش مستند واقعه عاشورا | محمد محمدی ری‌شهری | نشر دار الحدیث | ||
| ترجمه و تصحیح | واقعه عاشورا: تحلیلی ساختارگرایانه از درام کربلا به گزارش طبری | تورستن هیلن ترجمهٔ احسان موسوی خلخالی | نشر کرگدن | |
| وحی بر توفان: اشعار مقبل اصفهانی بر اساس پانزده نسخه خطی | امیرحسین مدرس | سوره مهر | ||
| فرهنگ و هنر | تحلیل و تبیین عاشورا | زیارت عاشورا از آغاز تا امروز | سیدمهدی محمودی | مؤسسه کتاب‌شناسی شیعه و انتشارات آستان قدس حسینی |
| تباکی: مواجهه نواندیشان ایرانی با محرم حسینی | سیدهادی طباطبایی | انتشارات کویر | ||
| عرفان اجتماعی در نهضت حسینی | محمدجواد رودگر | انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی | ||
| پژوهش‌های ادبی و هنری | شست‌بستن دیو در منظومه‌های مذهبی و مجالس تعزیه | مسلم نادعلی‌زاده | کلام سلیس | |
| مطالعات آیین‌های عزاداری | آیین نیکی | محمدرضا پویافر | آرما | |
| عزاداری محرم و کرونا | مهدی مولایی آرانی | انتشارات پژوهشکده باقرالعلوم | ||
| کاروان عشق: درآمدی بر پیشینهٔ و آیین‌های عزاداری هیئت‌های حسینی استان همدان | علی‌اصغر حمدیه و محسن صیفی‌کار | نشر طلایی | ||
| ادبیات | شعر | دیوان مؤید | سیدرضا مؤید خراسانی | بنیاد دعبل خزاعی |
| شبیه: نیمایی‌های عاشورایی | علی داودی | شهرستان ادب | ||
| ادبیات داستانی | شیر نشو | مجید قیصری | کتابستان معرفت | |
| کودک و نوجوان | کبوتر پرطلا | سیده مرضیه مرعشی | رود آبی | |
| ننه اربعین و ساک عجیب و غریب | ثنا ثقفی | رود آبی | ||
پانویس
- ↑ «دومین دوره کتاب سال عاشورا» فراخوان داد»، پایگاه اطلاع‌رسانی عقیق.
- ↑ «راه‌اندازی سایت جایزه کتاب سال عاشورا»، پایگاه اطلاع‌رسانی عقیق.
- ↑ «دومین دوره کتاب سال عاشورا» فراخوان داد»، پایگاه اطلاع‌رسانی عقیق.
- ↑ «وضعیت نگران‌کننده هنر مکتوب عاشورایی»، خبرگزاری رضوی.
- ↑ ««پژوهشنامه عاشورا» نامزد جایزه کتاب سال عاشورا شد»، خبرگزاری رسمی حوزه.
- ↑ «راه‌اندازی سایت جایزه کتاب سال عاشورا»، پایگاه اطلاع‌رسانی عقیق.
- ↑ «وضعیت نگران‌کننده هنر مکتوب عاشورایی»، خبرگزاری رضوی.
- ↑ «راه‌اندازی سایت جایزه کتاب سال عاشورا»، پایگاه اطلاع‌رسانی عقیق.
- ↑ «راه‌اندازی سایت جایزه کتاب سال عاشورا»، پایگاه اطلاع‌رسانی عقیق.
- ↑ «راه‌اندازی سایت جایزه کتاب سال عاشورا»، پایگاه اطلاع‌رسانی عقیق.
- ↑ «ارسال ۳۴۰ اثر به دومین دوره کتاب سال عاشورا»، خبرگزاری تسنیم.
- ↑ «اختتامیه دومین دوره کتاب سال عاشورا برگزار شد»، خبرگزاری مهر.
- ↑ «۲۰ اثر منتخب سومین دوره کتاب سال عاشورا تجلیل می‌شوند»، خبرگزاری مهر.
- ↑ «سومین دوره کتاب سال عاشورا برگزیدگان خود را شناخت»، خبرگزاری ایبنا.
- ↑ «۱۶ برگزیده نخستین دوسالانه «کتاب عاشورا» معرفی شدند»، خبرگزاری فارس.
- ↑ ««پژوهشنامه عاشورا» نامزد جایزه کتاب سال عاشورا شد»، خبرگزاری رسمی حوزه.
- ↑ «نخستین جشنواره کتاب سال عاشورا نفرات برتر خود را شناخت»، خبرگزاری فارس.
- ↑ «اختتامیه دومین دوره کتاب سال عاشورا برگزار شد»، خبرگزاری مهر.
- ↑ «سومین دوره کتاب سال عاشورا برگزیدگان خود را شناخت»، خبرگزاری ایبنا.
- ↑ «۱۶ برگزیده نخستین دوسالانه «کتاب عاشورا» معرفی شدند»، خبرگزاری فارس.
- ↑ «۱۶ اثر در دوسالانه کتاب عاشورا برگزیده و تقدیر شدند»، خبرگزاری شفقنا.
منابع
- «۱۶ اثر در دوسالانه کتاب عاشورا برگزیده و تقدیر شدند»، خبرگزاری شفقنا، تاریخ درج مطلب: ۲۰ مهر ۱۴۰۲ش، تاریخ بازدید: ۵ اردیبهشت ۱۴۰۴ش.
- «۱۶ برگزیده نخستین دوسالانه «کتاب عاشورا» معرفی شدند»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: ۲۲ مهر ۱۴۰۰ش، تاریخ بازدید: ۵ اردیبهشت ۱۴۰۴ش.
- «۲۰ اثر منتخب سومین دوره کتاب سال عاشورا تجلیل می‌شوند»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: ۲۴ شهریور ۱۳۹۸ش، تاریخ بازدید: ۵ اردیبهشت ۱۴۰۴ش.
- «اختتامیه دومین دوره کتاب سال عاشورا برگزار شد/ جمع‌آوری ۳۴۳ اثر»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: ۱۴ شهریور ۱۳۹۶ش، تاریخ بازدید: ۵ اردیبهشت ۱۴۰۴ش.
- «ارسال ۳۴۰ اثر به دومین دوره کتاب سال عاشورا/ تجلیل از ۱۸ اثر»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: ۵ شهریور ۱۳۹۶ش، تاریخ بازدید: ۵ اردیبهشت ۱۴۰۴ش.
- «پژوهشنامه عاشورا نامزد جایزه کتاب سال عاشورا شد»، خبرگزاری رسمی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۱۶ مهر ۱۴۰۲ش، تاریخ بازدید: ۵ اردیبهشت ۱۴۰۴ش.
- «دومین دوره کتاب سال عاشورا فراخوان داد»، پایگاه اطلاع‌رسانی عقیق، تاریخ درج مطلب: ۲۶ بهمن ۱۳۹۵ش، تاریخ بازدید: ۵ اردیبهشت ۱۴۰۴ش.
- «راه‌اندازی سایت جایزه کتاب سال عاشورا»، پایگاه اطلاع‌رسانی عقیق، تاریخ درج مطلب: ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۲ش، تاریخ بازدید: ۵ اردیبهشت ۱۴۰۴ش.
- «سومین دوره کتاب سال عاشورا فراخوان داد»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: ۳۰ دی ۱۳۹۷ش، تاریخ بازدید: ۵ اردیبهشت ۱۴۰۴ش.
- «سومین دوره کتاب سال عاشورا برگزیدگان خود را شناخت»، خبرگزاری ایبنا، تاریخ درج مطلب: ۲۷ شهریور ۱۳۹۸ش، تاریخ بازدید: ۵ اردیبهشت ۱۴۰۴ش.
- «شهادت‌نامه امام حسین(ع)، جایزه دعبل «کتاب سال عاشورا» را دریافت کرد»، پایگاه دارالحدیث، تاریخ بازدید: ۵ اردیبهشت ۱۴۰۴ش.
- «نخستین جشنواره کتاب سال عاشورا نفرات برتر خود را شناخت»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: ۷ مهر ۱۳۹۴ش، تاریخ بازدید: ۵ اردیبهشت ۱۴۰۴ش.
- «وضعیت نگران‌کننده هنر مکتوب عاشورایی»، خبرگزاری رضوی، تاریخ درج مطلب: ۲۷ مرداد ۱۳۹۸ش، تاریخ بازدید: ۵ اردیبهشت ۱۴۰۴ش.