پرش به محتوا

آیه تهلکه: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی شیعه
Roohish (بحث | مشارکت‌ها)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
Rezvani (بحث | مشارکت‌ها)
جز درج الگوی درجه بندی
خط ۳۷: خط ۳۷:


== فرار از جهاد ==
== فرار از جهاد ==
برخی افراد با استناد به این [[آیه]]، جهاد در راه خدا را نوعی هلاکت می‌دانند و حتی قیام [[امام حسین علیه السلام|امام حسین (ع)]] را مصداق «ولَا تُلْقُوا بِأَيْدِيكُمْ إِلَى التَّهْلُكَةِ» به شمار می‌آورند و با این روش از [[جهاد]] فرار می‌کنند. در [[تفسیر نمونه (کتاب)|تفسیر نمونه]] به این مسئله پاسخ داده شده است که «تَهْلُکَه» یا همان هلاکت با [[شهادت]] تفاوت دارد. تهلکه به معنای مرگ بی‌دلیل است، در حالی که شهادت به معنای قربانی شدن در راه هدف و رسیدن به زندگی ابدی است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۸۰ش، ج۲، ص۳۸-۳۹.</ref>
برخی افراد با استناد به این [[آیه]]، جهاد در راه خدا را نوعی هلاکت می‌دانند و حتی قیام [[امام حسین علیه السلام|امام حسین (ع)]] را مصداق «ولَا تُلْقُوا بِأَيْدِيكُمْ إِلَى التَّهْلُكَةِ» به شمار می‌آورند{{مدرک}} و با این روش از [[جهاد]] فرار می‌کنند. در [[تفسیر نمونه (کتاب)|تفسیر نمونه]] به این مسئله پاسخ داده شده است که «تَهْلُکَه» یا همان هلاکت با [[شهادت]] تفاوت دارد. تهلکه به معنای مرگ بی‌دلیل است، در حالی که شهادت به معنای قربانی شدن در راه هدف و رسیدن به زندگی ابدی است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۸۰ش، ج۲، ص۳۸-۳۹.</ref>


== کاربرد در فتوا ==
== کاربرد در فتوا ==
برخی فقها با استناد به جمله «ولَا تُلْقُوا بِأَيْدِيكُمْ إِلَى التَّهْلُكَةِ»، در صدد اثبات [[احتیاط شرعی]] هستند. به این معنا،  عملی که احتمال [[حرام|حرمت]] آن وجود دارد، مصداق افتادن در هلاکت و نابودی است و باید ترک شود. [[شیخ مرتضی انصاری|شیخ انصاری]] چنین برداشتی از جمله فوق را رد می‌کند.<ref>شیخ انصاری، فرائد الأصول، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۶۳.</ref>
برخی فقها با استناد به جمله «ولَا تُلْقُوا بِأَيْدِيكُمْ إِلَى التَّهْلُكَةِ»، در صدد اثبات [[احتیاط شرعی]] هستند.{{مدرک}} به این معنا،  عملی که احتمال [[حرام|حرمت]] آن وجود دارد، مصداق افتادن در هلاکت و نابودی است و باید ترک شود. [[شیخ مرتضی انصاری|شیخ انصاری]] چنین برداشتی از جمله فوق را رد می‌کند.<ref>شیخ انصاری، فرائد الأصول، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۶۳.</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
خط ۵۳: خط ۵۳:


{{آیات مشهور قرآن}}
{{آیات مشهور قرآن}}
<onlyinclude>{{درجه‌بندی
| پیوند = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل
| رده = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل
| جعبه اطلاعات = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد-->دارد
| عکس = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد-->ندارد
| ناوبری = <!--ندارد، دارد-->دارد
| رعایت شیوه‌نامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->ندارد
| کپی‌کاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد-->ندارد
| استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل
| جانبداری = <!--دارد، ندارد-->ندارد
| شناسه = <!--ناقص، کامل-->ناقص
| رسا بودن = <!--ندارد، دارد-->دارد
| جامعیت = <!--ندارد، دارد-->دارد
| زیاده‌نویسی = <!--دارد، ندارد-->ندارد
| تاریخ خوبیدگی =<!--{{subst:#time:xij xiF xiY}}-->
| تاریخ برتر شدن =<!--{{subst:#time:xij xiF xiY}}-->
| توضیحات =
}}</onlyinclude>
[[en:Al-Tahluka Verse]]
[[en:Al-Tahluka Verse]]



نسخهٔ ‏۳ فوریهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۵:۱۷

آیه تهلکه
مشخصات آیه
نام آیهآیه تهلکه
واقع در سورهبقره
شماره آیه۱۹۵
جزء۲
اطلاعات محتوایی
مکان نزولمدینه
موضوعاخلاقی
دربارهانفاق در راه جهاد


آیه تَهْلُکَه آیه ۱۹۵ سوره بقره است. در ابتدای این آیه خداوند به بندگانش دستور داده است که برای اقامه جهاد در راه خدا، انفاق کنند و با ترک انفاق خود را به هلاکت نیندازند. در ادامه آیه خداوند بندگانش را به احسان تشویق می‌کند. منظور از احسان در این آیه مهربانی با دشمنان نیست؛ بلکه به معنای انجام اعمال به بهترین وجه است.

برخی افراد با استناد به جمله «ولَا تُلْقُوا بِأَيْدِيكُمْ إِلَى التَّهْلُكَةِ»، شهادت را مصداق هلاکت می‌دانند و از این طریق از جهاد فرار می‌کنند. به این مسئله پاسخ داده شده است که هلاکت به معنای مرگ بی‌دلیل است؛ امّا شهادت به معنای قربانی شدن در راه هدف و رسیدن به زندگی ابدی است. همچنین برخی فقها با استناد به جمله مزبور، درصدد اثبات احتیاط شرعی هستند.

متن و ترجمه

وَأَنفِقُوا فِي سَبِيلِ اللَّـهِ وَلَا تُلْقُوا بِأَيْدِيكُمْ إِلَى التَّهْلُكَةِ ۛ وَأَحْسِنُوا ۛ إِنَّ اللَّـهَ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ ﴿١٩٥﴾


و در راه خدا انفاق كنيد، و خود را با دست خود به هلاكت ميفكنيد، و نيكى كنيد كه خدا نيكوكاران را دوست مى‌دارد.[۱]


محتوا

این آیه تکمیل آیات قبل درباره جهاد است.[۲] در ابتدای آیه، خداوند برای اقامه جهاد در راه خدا، به بندگانش دستور به انفاق مال خود می‌دهد و در صورت سرپیچی، آن را سقوط به ورطه نابودی با دست خویش معرفی می‌کند؛ چرا که عدم انفاق در راه جهاد، باعث تضعیف قدرت مسلمانان می‌شود.[۳] در تفسیر نمونه گفته شده است، جمله «وَلَا تُلْقُوا بِأَيْدِيكُمْ إِلَى التَّهْلُكَةِ» هر چند درباره جهاد و عدم ترک انفاق نازل شده؛ امّا مفهوم گسترده‌ای دارد و موارد دیگری را نیز شامل می‌شود، از جمله انسان حق ندارد بدون پیش‌بینی‌های لازم از مسیر‌های خطرناک بگذرد و یا بدون برنامه‌ریزی وارد جنگ و جهاد شود.[۴]

در ادامه آیه، خداوند بندگانش را به احسان تشویق می‌کند. به اعتقاد علامه طباطبایی منظور از احسان، خودداری از جهاد و مهربانی با دشمنان نیست؛ بلکه منظور این است که هر عملی را به بهترین شکل انجام دهند. اگر در حال جنگ هستند به بهترین شکل با دشمنان بجنگند و اگر در حال صلح هستند به بهترین شکل صلح کنند.[۵]

فرار از جهاد

برخی افراد با استناد به این آیه، جهاد در راه خدا را نوعی هلاکت می‌دانند و حتی قیام امام حسین (ع) را مصداق «ولَا تُلْقُوا بِأَيْدِيكُمْ إِلَى التَّهْلُكَةِ» به شمار می‌آورند[نیازمند منبع] و با این روش از جهاد فرار می‌کنند. در تفسیر نمونه به این مسئله پاسخ داده شده است که «تَهْلُکَه» یا همان هلاکت با شهادت تفاوت دارد. تهلکه به معنای مرگ بی‌دلیل است، در حالی که شهادت به معنای قربانی شدن در راه هدف و رسیدن به زندگی ابدی است.[۶]

کاربرد در فتوا

برخی فقها با استناد به جمله «ولَا تُلْقُوا بِأَيْدِيكُمْ إِلَى التَّهْلُكَةِ»، در صدد اثبات احتیاط شرعی هستند.[نیازمند منبع] به این معنا، عملی که احتمال حرمت آن وجود دارد، مصداق افتادن در هلاکت و نابودی است و باید ترک شود. شیخ انصاری چنین برداشتی از جمله فوق را رد می‌کند.[۷]

پانویس

  1. سوره بقره، آیه ۱۹۵.
  2. طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۵۱۶؛ طباطبایی، المیزان، ۱۹۷۳م، ج۲، ص۶۴؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۸۰ش، ج۲، ص۳۵.
  3. طباطبایی، المیزان، ۱۹۷۳م، ج۲، ص۶۴.
  4. مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۲، ص۳۶.
  5. طباطبایی، المیزان، ۱۹۷۳م، ج۲، ص۶۴.
  6. مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۸۰ش، ج۲، ص۳۸-۳۹.
  7. شیخ انصاری، فرائد الأصول، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۶۳.

منابع

  • قرآن کریم، ترجمه محمدمهدی فولادوند، ت‍ه‍ران‌، دف‍ت‍ر م‍طال‍ع‍ات‌ ت‍اری‍خ‌ و م‍ع‍ارف‌ اس‍لام‍ی‌، ۱۳۷۹ش.
  • شیخ انصاری، مرتضی، فرائد الأصول، قم، مجمع الفکر الإسلامی، ۱۴۱۹ق.
  • طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، چاپ دوم، ۱۹۷۳م.
  • طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار المعرفة، چاپ دوم، ۱۴۰۸ق.
  • مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامية، ۱۳۸۰ش.