آیه ۲۸ سوره سبأ
 | |
| مشخصات آیه | |
|---|---|
| واقع در سوره | سبأ |
| شماره آیه | ۲۸ |
| جزء | ۲۲ |
| اطلاعات محتوایی | |
| مکان نزول | مکه |
| موضوع | نبوت |
| درباره | عمومیت و جهانی بودن دعوت پیامبر(ص) |
آیه ۲۸ سوره سبأ به عمومیت و وسعت دعوت و نبوت پیامبر(ص) اشاره دارد.[۱] مفسران برای کلمه کافَّه در این آیه دو تفسیر ارائه داده‌اند: نخست به معنای جمع کردن است که طبق آن به جهان‌شمول بودن دعوت پیامبر(ص) اشاره دارد و معنای دیگر منع کردن است که بر اساس آن خدا، پیامبر(ص) را به عنوان بازدارنده انسان‌ها از کفر و معصیت فرستاده است.[۲] اگرچه مفسران در این آیه هر دو معنا را احتمال داده‌اند، ولی بیشتر آنان معنای اول را نزدیک‌تر به مفهوم آیه دانسته‌اند.[۳]
«وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا كَافَّةً لِلنَّاسِ بَشِيرًا وَنَذِيرًا وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ؛ و ما تو را جز برای همه مردم نفرستادیم تا (آنها را به پاداش‌های الهی) بشارت دهی و (از عذاب او) بترسانی؛ ولی بیشتر مردم نمی‌دانند!»(آیه ۲۸ سوره سبأ)
به گفته مفسران، روایتی از پیامبر اسلام(ص) به نقل از ابن‌عباس صادر شده که همین معنای عمومیت دعوت و نبوت پیامبر(ص) را در تفسیر آیه ۲۸ سوره سبأ تقویت می‌کند. در این روایت، پیامبر(ص)، جهانی بودن دعوتش را از افتخارات بزرگ خود معرفی کرده است.[۴] به گفته ناصر مکارم شیرازی، مفسر شیعه، از آیه ۱ سوره فرقان و آیه ۱۹ سوره انعام نیز همین معنای عمومیت دعوت پیامبر(ص) فهمیده می‌شود.[۵]
در مقابل نظر مشهور مفسران، علامه طباطبایی معتقد است با توجه به سیاق آیه ۲۸ سوره سبأ، کلمه کافه اشاره به عمومیت دعوت پیامبر(ص) ندارد؛ بلکه به معنای بازدارنده است.[۶] براساس نظر علامه طباطبایی، این آیه به این نکته اشاره دارد که پیامبر(ص) از سوی خدا فرستاده شده تا بازدارنده مردم از گناه باشد. وی کلمات بشیر و نذیر را مؤید این معنا می‌داند.[۷] او همچنین بخش پایانی این آیه را که در آن به نادانی بیشتر مردم اشاره دارد، دلیلی بر صحیح نبودن معنای عمومیت برای واژه کافه دانسته است.[۸]
پانویس
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۸، ص۹۳؛ سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۵، ص۲۳۷؛ حویزی، تفسیر نور الثقلین، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۳۳۶؛ طوسی، التبیان، بیروت، ج۸، ص۳۹۶؛ ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۱۶، ص۷۳.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۸، ص۹۳؛ طوسی، التبیان، بیروت، ج۸، ص۳۹۶؛ فخر رازی، تفسیر کبیر، ۱۴۲۰ق، ج۲۵، ص۲۰۶؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ش، ج۱۶، ص۳۷۶-۳۷۷.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۸، ص۹۳؛ سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۵، ص۲۳۷؛ حویزی، تفسیر نور الثقلین، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۳۳۶؛ طوسی، التبیان، بیروت، ج۸، ص۳۹۶؛ ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۱۶، ص۷۳.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۸، ص۹۳؛ سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۵، ص۲۳۷؛ حویزی، تفسیر نور الثقلین، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۳۳۶؛ طوسی، التبیان، بیروت، ج۸، ص۳۹۶؛ ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۱۶، ص۷۳؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۲۰، ص۲۶۷.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۸، ص۹۳
- ↑ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ش، ج۱۶، ص۳۷۶-۳۷۷.
- ↑ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ش، ج۱۶، ص۳۷۶-۳۷۷.
- ↑ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ش، ج۱۶، ص۳۷۶-۳۷۷.
منابع
- ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن، مشهد، آستان قدس رضوی، چاپ اول، ۱۴۰۸ق.
- حویزی، عبدعلی بن جمعه، تفسیر نورالثقلین، قم، اسماعیلیان، چاپ چهارم، ۱۴۱۵ق.
- سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، الدر المنثور فی تفسیر بالمأثور، قم، کتابخانه مرعشی نجفی، چاپ اول، ۱۴۰۴ق.
- طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، چاپ دوم، ۱۳۹۰ق.
- طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، ناصرخسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش.
- طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ اول، بی‌تا.
- فخر رازی، محمد بن عمر، التفسیر الکبیر، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ سوم، ۱۴۲۰ق.
- مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش.