آیه ۲۸ سوره سبأ

از ویکی شیعه
آیه ۲۸ سوره سبأ
مشخصات آیه
واقع در سورهسبأ
شماره آیه۲۸
جزء۲۲
اطلاعات محتوایی
مکان نزولمکه
موضوعنبوت
دربارهعمومیت و جهانی بودن دعوت پیامبر(ص)

آیه ۲۸ سوره سبأ به عقیده مفسران به عمومیت و وسعت دعوت و نبوت پیامبر(ص) اشاره دارد.[۱] به گفته مفسران، کلمه کافَّه در آیه ۲۸ سوره سبأ دارای دو معنا است: نخست به معنای جمع کردن است که بنا بر این معنا، جهانی بودن دعوت پیامبر(ص) از آیه ۲۸ سوره سبأ برداشت می‌شود و معنای دیگر منع کردن است و به معنای این است که خدا، پیامبر(ص) را به عنوان بازدارنده انسان‌ها از کفر و معصیت فرستاده است.[۲] در آیه ۲۸ سوره سبأ هر دو معنا را مفسران احتمال داده‌اند، ولی بیشتر مفسرین معنای اول را نزدیکتر به مفهوم آیه دانسته‌اند.[۳]

«وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا كَافَّةً لِلنَّاسِ بَشِيرًا وَنَذِيرًا وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ»

و ما تو را جز برای همه مردم نفرستادیم تا (آنها را به پاداش‌های الهی) بشارت دهی و (از عذاب او) بترسانی؛ ولی بیشتر مردم نمی‌دانند!(آیه ۲۸ سوره سبأ)

به گفته مفسران، روایتی از پیامبر(ص) به نقل از ابن‌عباس، همین معنای عمومیت دعوت را برای آیه ۲۸ سوره سبأ تقویت می‌کند و در این روایت، پیامبر(ص)، جهانی بودن دعوتش را از افتخارات بزرگ خود معرفی کرده است.[۴]

به گفته ناصر مکارم شیرازی، مفسر شیعه، آیه ۱ سوره فرقان و آیه ۱۹ سوره انعام نیز همین معنای عمومیت دعوت پیامبر(ص) از آن فهمیده می‌شود.[۵]

سید محمدحسین طباطبایی از مفسرین شیعه برای کلمه کافه معنای عمومیت را با توجه به سیاق آیه ۲۸ سوره سبأ، صحیح نمی‌داند و معنای بازدارنده را درست دانسته است.[۶] به این معنا که خدا به پیامبر(ص) گفته است که من تو را نفرستادم مگر برای اینکه بازدارنده مردم از گناه باشی و کلمات بشیر و نذیر را مؤید این معنا دانسته است.[۷] همچنین بخش پایانی آیه ۲۸ سوره سبأ را که در آن به نادانی بیشتر مردم اشاره دارد دلیلی بر صحیح نبودن معنای عمومیت برای کافه دانسته است.[۸]

پانویس

  1. مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۸، ص۹۳؛ سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۵، ص۲۳۷؛ حویزی، تفسیر نور الثقلین، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۳۳۶؛ طوسی، التبیان، بیروت، ج۸، ص۳۹۶؛ ابوالفتوح رازی، روض الجنان و روح الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۱۶، ص۷۳.
  2. مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۸، ص۹۳؛ طوسی، التبیان، بیروت، ج۸، ص۳۹۶؛ فخر رازی، تفسیر کبیر، ۱۴۲۰ق، ج۲۵، ص۲۰۶؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ش، ج۱۶، ص۳۷۶-۳۷۷.
  3. مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۸، ص۹۳؛ سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۵، ص۲۳۷؛ حویزی، تفسیر نور الثقلین، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۳۳۶؛ طوسی، التبیان، بیروت، ج۸، ص۳۹۶؛ ابوالفتوح رازی، روض الجنان و روح الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۱۶، ص۷۳.
  4. مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۸، ص۹۳؛ سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۵، ص۲۳۷؛ حویزی، تفسیر نور الثقلین، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۳۳۶؛ طوسی، التبیان، بیروت، ج۸، ص۳۹۶؛ ابوالفتوح رازی، روض الجنان و روح الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۱۶، ص۷۳؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۲۰، ص۲۶۷.
  5. مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۸، ص۹۳
  6. طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ش، ج۱۶، ص۳۷۶-۳۷۷.
  7. طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ش، ج۱۶، ص۳۷۶-۳۷۷.
  8. طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ش، ج۱۶، ص۳۷۶-۳۷۷.

منابع

  • ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن، مشهد، آستان قدس رضوی، چاپ اول، ۱۴۰۸ق.
  • حویزی، عبدعلی بن جمعه، تفسیر نورالثقلین، قم، اسماعیلیان، چاپ چهارم، ۱۴۱۵ق.
  • سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، الدر المنثور فی تفسیر بالمأثور، قم، کتابخانه مرعشی نجفی، چاپ اول، ۱۴۰۴ق.
  • طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، چاپ دوم، ۱۳۹۰ق.
  • طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، ناصرخسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش.
  • طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ اول، بی‌تا.
  • فخر رازی، محمد بن عمر، التفسیر الکبیر، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ سوم، ۱۴۲۰ق.
  • مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش.