کاربر:Kheradmand/صفحه تمرین ۵
| مشخصات آیه | |
|---|---|
| نام آیه | آیه نسخ • |
| واقع در سوره | بقره |
| شماره آیه | ۱۰۶ |
| جزء | ۱ |
| اطلاعات محتوایی | |
| شأن نزول | تغییر قبله |
| مکان نزول | مدینه |
| موضوع | نسخ |
| درباره | بیان حکمت نسخ و پاسخ اعتراض یهودیان |
آیه نسخ ( بقره:۱۰۶) حکمت نسخ و از بین بردن حکم پیشین و جایگزینی حکم جدید را بیان می‌کند. این آیه در پاسخ به اعتراض یهودیان بعد از واقعه تغییر قبله در سال دوم قمری نازل شد.
معرفی
به آیه ۱۰۶ سوره بقره آیه نسخ گویند.[۱] نسخ در لغت به معناى از بين بردن، و در اصطلاح، تغيير حکم پیشین و آوردن حکمى جدید به جاى آن است. آیه نسخ در پاسخ به اعتراض یهودیان بعد از واقعه تغییر قبله نازل شده است. [۲] علامه طباطبایی معتقد است که بر اساس بیشتر منابع و صحیح‌ترین نظر، زمان تغییر قبله، ماه رجب سال دوم هجری (هفده ماه پس از هجرت) بود.[۳]
بنا بر نقل آیت‌الله مکارم یهودیان اشکال می‌کردند که اگر نماز خواندن به سوى قبله اول (بیت المقدس) صحيح بود، پس دستور نمازگزاردن به سوى کعبه براى چيست؟ و اگر دستور دوم و نماز خواندن به سوى کعبه صحيح است، پس اعمال گذشته شما باطل است.[۴]
متن و ترجمه آیه
هر حكم و آيه‌اى را نسخ كنيم، و يا نسخ آن را به تأخير اندازيم، بهتر از آن، يا همانند آن را مى‌آوريم. آيا نمى‌دانستى كه خداوند بر هر چيزى تواناست؟![۵]
محتوا
با نزول آیه ۱۴۴ سوره بقره فرمان تغییر قبله از سوی خدا به رسول اکرم(ص) ابلاغ شد تا هنگام نماز روی خود را از مسجد الاقصی به کعبه برگرداند.
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ فرهنگ نامه علوم قرآن، ص۵۰۰.
- ↑ مکارم، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱ ص۳۸۸.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۳۷۴ش، ج۱، ص۴۹۷.
- ↑ مکارم، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱ ص۳۸۸- ۳۸۹.
- ↑ سوره بقره، آیه ۱۰۶، ترجمه مکارم شیرازی.
یادداشت
منابع
- قرآن کریم
- خطیب بغدادی، أبوبكر أحمد بن على، تاریخ بغداد، تحقیق مصطفى عبدالقادر عطا، بیروت، دارالكتب العلمیة.
- سیوطی، جلالالدین، الدر المنثور، بیروت، دارالفكر، بیتا.
- شیخ طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، احیاء التراث العربی.
- طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، منشورات اسماعیلیان.
- طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، ۱۴۱۵ق.
- علامه حلی، حسن بن یوسف، نهج الحق، قم، دارالهجرة، ۱۴۰۷ق.
- مکارم شیرازی، ناصر، آیات ولایت در قرآن، قم، انتشارات نسل جوان، چاپ سوم، ۱۳۸۶ش.
- مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن کریم، قم، انتشارات دارالقرآن الکریم(دفتر مطالعات تاریخ ومعارف اسلامى)، چاپ دوم، ۱۳۷۳ش.
- مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالكتب الاسلامیه، چاپ سی و دوم، ۱۳۷۴ش.
- فرهنگنامه علوم قرآن، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی